BREVIARIUM ROMANUM

31 december 2019
S. Silvestri I, papæ, pro commemoratione

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Candor ætérnæ Deitátis alme,
Christe, tu lumen, vénia atque vita
ádvenis, morbis hóminum medéla,
  porta salútis.

Intonat terræ chorus angelórum
cǽlicum carmen, nova sæcla dicens,
glóriam Patri, generíque nostro
  gáudia pacis.

Qui iaces parvus dóminans et orbi,
Virginis fructus sine labe sanctæ,
Christe, iam mundo potiáris omni,
  semper amándus.

Násceris cælos pátriam datúrus,
unus e nobis, caro nostra factus;
ínnova mentes, trahe caritátis
  péctora vinclis.

Cœtus exsúltans canit ecce noster,
ángelis læto sociátus ore,
et Patri tecum parilíque Amóri
  cántica laudis. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Læténtur cæli et exsúltet terra ante fáciem Dómini, quóniam venit.

Beati pauperes, quia vestrum est regnum Dei. (Lc 6, 20)

¹ Ut quid, Dómine, stas a longe, *
      abscóndis te in opportunitátibus, in tribulatióne?
²  Dum supérbit, ímpius inséquitur páuperem; *
      comprehendántur in consíliis, quæ cógitant.
³ Quóniam gloriátur peccátor in desidériis ánimæ suæ, *
      et avárus sibi benedícit.
⁴ Spernit Dóminum peccátor in arrogántia sua: *
      „Non requíret, non est Deus." –

⁵ Hæ sunt omnes cogitatiónes eius; *
      prosperántur viæ illíus in omni témpore.
   Excélsa nimis iudícia tua a fácie eius; *
      omnes inimícos suos aspernátur. –

⁶ Dixit enim in corde suo: "Non movébor, *
      in generatiónem et generatiónem ero sine malo."
⁷ Cuius maledictióne os plenum est et frauduléntia et dolo, *
      sub lingua eius labor et nequítia.
⁸ Sedet in insídiis ad vicos, *
      in occúltis intérficit innocéntem.
⁹ Oculi eius in páuperem respíciunt. *
      Insidiátur in abscóndito quasi leo in spelúnca sua.
   Insidiátur, ut rápiat páuperem; *
      rapit páuperem, dum áttrahit in láqueum suum.
¹⁰ Irruit et inclínat se, et míseri cadunt *
       in fortitúdine brachiórum eius.
¹¹ Dixit enim in corde suo: "Oblítus est Deus, *
       avértit fáciem suam, non vidébit in finem.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Læténtur cæli et exsúltet terra ante fáciem Dómini, quóniam venit.

Ant. 2 Lux orta est iusto, rectis corde lætítia, allelúia.

¹² Exsúrge, Dómine Deus; exálta manum tuam, *
       ne obliviscáris páuperum.
¹³ Propter quid spernit ímpius Deum? *
       Dixit enim in corde suo: "Non requíres". –

¹⁴ Vidísti: †
       tu labórem et dolórem consíderas, *
       ut tradas eos in manus tuas.
    Tibi derelíctus est pauper, *
       órphano tu factus es adiútor.
¹⁵ Cóntere bráchium peccatóris et malígni; *
      quæres peccátum illíus et non invénies. –

¹⁶ Dóminus rex in ætérnum et in sǽculum sǽculi: *
       periérunt gentes de terra illíus.
¹⁷ Desidérium páuperum exaudísti, Dómine; *
       confirmábis cor eórum, inténdes aurem tuam
¹⁸ iudicáre pupíllo et húmili, *
       ut non appónat ultra indúcere timórem homo de terra.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Lux orta est iusto, rectis corde lætítia, allelúia.

Ant. 3 Notum fecit Dóminus salutáre suum, allelúia.

Propter nos pauperes Pater Filium dignatus est mittere. (S. Augustinus)

² Salvum me fac, Dómine, quóniam defécit sanctus, *
      quóniam deminúti sunt fidéles a fíliis hóminum.
³ Vana locúti sunt unusquísque ad próximum suum; *
      in lábiis dolósis, in dúplici corde locúti sunt. –

⁴ Dispérdat Dóminus univérsa lábia dolósa *
    et linguam magníloquam.
⁵ Qui dixérunt: "Lingua nostra magnificábimur, †
      lábia nostra a nobis sunt; *
      quis noster dóminus est?" –

⁶ "Propter misériam ínopum et gémitum páuperum, †
      nunc exsúrgam, dicit Dóminus; *
      ponam in salutári illum, quem despíciunt."
⁷ Elóquia Dómini elóquia casta, *
      argéntum igne examinátum, separátum a terra, purgátum séptuplum. –

⁸ Tu, Dómine, servábis nos et custódies nos *
      a generatióne hac in ætérnum.
⁹ In circúitu ímpii ámbulant, *
      cum exaltántur sordes inter fílios hóminum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Notum fecit Dóminus salutáre suum, allelúia.

V. Novíssime Deus locútus est nobis in Fílio.
R. Per quem fecit et sǽcula.

LECTIO PRIOR

De Epístola ad Colossénses

     Fratres: Hoc dico, ut nemo vos decípiat in subtilitáte sermónum. Nam etsi córpore absens sum, sed spíritu vobíscum sum, gaudens et videns órdinem vestrum et firmaméntum eius, quæ in Christum est, fídei vestræ.
     Sicut ergo accepístis Christum Iesum Dóminum, in ipso ambuláte, radicáti et superædificáti in ipso et confirmáti fide, sicut didicístis, abundántes in gratiárum actióne. Vidéte, ne quis vos deprædétur per philosophíam et inánem falláciam secúndum traditiónem hóminum, secúndum eleménta mundi et non secúndum Christum; quia in ipso inhábitat omnis plenitúdo divinitátis corporáliter, et estis in illo repléti, qui est caput omnis principátus et potestátis, in quo et circumcísi estis circumcisióne non manufácta in exspoliatióne córporis carnis, in circumcisióne Christi, consepúlti ei in baptísmo, in quo et conresuscitáti estis per fidem operatiónis Dei, qui suscitávit illum a mórtuis; et vos, cum mórtui essétis in delíctis et præpútio carnis vestræ, convivificávit cum illo, donans nobis ómnia delícta, delens, quod advérsum nos erat, chirógraphum decrétis, quod erat contrárium nobis, et ipsum tulit de médio affígens illud cruci; exspólians principátus et potestátes, tradúxit confidénter, triúmphans illos in semetípso.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Sermónibus sancti Leónis Magni papæ

     Quamvis illa infántia, quam Fílii Dei non est dedignáta maiéstas, in virum perféctum ætátis adiectióne provécta sit, et, consummáto passiónis et resurrectiónis triúmpho, omnes suscéptæ pro nobis humilitátis transíerint actiónes, rénovat tamen nobis hodiérna festívitas nati Iesu ex María Vírgine sacra primórdia; et, dum Salvatóris nostri adorámus ortum, invenímur nos nostrum celebráre princípium.
     Generátio enim Christi orígo est pópuli christiáni, et natális cápitis natális est córporis.
     Hábeant licet sínguli quique vocatórum órdinem suum, et omnes Ecclésiæ fílii témporum sint successióne distíncti, univérsa tamen summa fidélium fonte orta baptísmatis, sicut cum Christo in passióne crucifíxi, in resurrectióne resuscitáti, in ascensióne ad déxteram Patris collocáti, ita cum ipso sunt in hac nativitáte congéniti.
     Quisquis enim hóminum in quacúmque mundi parte credéntium regenerátur in Christo, intercíso originális trámite vetustátis, transit in novum hóminem renascéndo; nec iam in propágine habétur carnális patris, sed in gérmine Salvatóris, qui ídeo Fílius hóminis est factus, ut nos fílii Dei esse possímus.
     Nisi enim ille ad nos hac humilitáte descénderet, nemo ad illum ullis suis méritis perveníret.
     Unde ipsa colláti múneris magnitúdo dignam a nobis éxigit suo splendóre reveréntiam. ídeo enim, sicut beátus Apóstolus docet, non spíritum huius mundi accépimus, sed Spíritum qui ex Deo est, ut sciámus quæ a Deo donáta sunt nobis; qui non áliter pie cólitur, nisi id ei, quod ipse tríbuit, offerátur.
     Quid autem in thesáuro domínicæ largitátis ad honórem præséntis festi tam cóngruum póssumus inveníre, quam pacem, quæ in nativitáte Dómini primo est angélico prædicáta concéntu?
     Ipsa enim est, quæ parit fílios Dei, nutrix dilectiónis et génetrix unitátis, réquies beatórum et æternitátis habitáculum; cuius hoc opus próprium et speciále benefícium est, ut iungat Deo quos secérnit de mundo.
     Qui ergo non ex sanguínibus, neque ex voluntáte carnis, neque ex voluntáte viri, sed ex Deo nati sunt, ófferant Patri pacificórum concórdiam filiórum, et in primogénitum novæ creatúræ, qui venit non suam, sed mitténtis, fácere voluntátem, univérsa adoptiónis membra concúrrant: quóniam grátia Patris non discórdes neque dissímiles, sed unum sentiéntes unúmque amántes adoptávit herédes. Ad unam reformátos imáginem, opórtet ánimam habére confórmem.
     Natális Dómini, natális est pacis: sic enim ait Apóstolus: Ipse est pax nostra, qui fecit útraque unum; quóniam sive Iudǽus, sive gentílis, per ipsum habémus accéssum in uno Spíritu ad Patrem.

RESPONSORIUM

LECTIO TERTIA

Ex Ecclesiástica História Eusébii Cæsariénsis epíscopi

     De ómnibus glória sit omnipoténti regíque ómnium Deo; grátia item servatóri ac redemptóri animárum nostrárum Iesu Christo, per quem precámur, ut pax nobis firma et stábilis, immunísque tum ab externárum rerum, tum ab ómnibus ánimi moléstiis ac perturbatiónibus perpétuo conservétur.
     Iamque dies serénus ac líquidus, nulla ámplius nube fuscátus, Ecclésias Christi toto orbe diffúsas cæléstis lucis splendóre illustrábat. Licebátque iis étiam qui a cœtu religiónis nostræ aliéni essent, si non iísdem frui nobíscum, at certe partem áliquam et quasi efflúxum percípere eórum bonórum, quæ nobis a Deo fúerant procuráta.
     Nobis vero præcípue, qui spem omnem in Christo pósitam habémus, incredíbilis quædam ínerat lætítia, et divína quædam hiláritas in ómnium vultu emicábat, cum loca cuncta, quæ tyrannórum impíetas paulo ante subrúerat, tamquam ex diutúrna ac pestífera labe revivíscere viderémus; templáque rursus a solo in imménsam altitúdinem érigi, et longe maióre cultu ac splendóre quam illa, quæ prius expugnáta fuíssent, nitéscere.
     Votívum enim nobis ac desiderátum spectáculum præbebátur, dedicatiónum scílicet festívitas per síngulas urbes, et oratoriórum recens structórum consecratiónes.
     Ad hæc episcopórum convéntus; peregrinórum ab extérnis et procul díssitis regiónibus concúrsus; populórum mútua inter se cáritas ac benevoléntia cum membra córporis Christi in unam compágem coaléscerent.
     Itaque iuxta prophéticum oráculum, quo ea quæ ventúra erant sub arcána quadam imágine prædicebántur: Os aptabátur ossi, et iunctúra iunctúræ, et quæcúmque ália idem prophéticus sermo sub obscúris verbórum involúcris vere útique pronuntiávit.
     Una erat divíni Spíritus virtus per univérsa cómmeans membra; una ómnium ánima, éadem alácritas fídei; unum ómnium concéntus, divinitátem hymnis celebrántium.
     Iam vero antístitum absolutíssimæ cæremóniæ et accuráta sacrifícia sacerdótum, et divíni quidam augustíque Ecclésiæ ritus, hinc psalmos canéntium et réliquas nobis divínitus tráditas voces auscultántium; illinc divína et arcána obeúntium ministéria. Mýstica quoque salutáris passiónis sýmbola tradebántur.
     Dénique omnis ætas et promíscua utriúsque sexus multitúdo, toto péctore precatiónibus et gratiárum actiónibus incúmbens, cum summa animórum lætítia Deum bonórum auctórem venerabátur.

RESPONSORIUM

HYMNUS

Te Deum laudámus: *
    te Dóminum confitémur.
Te ætérnum Patrem, *
    omnis terra venerátur.
Tibi omnes ángeli, *
    tibi cæli et univérsæ potestátes:
tibi chérubim et séraphim *
    incessábili voce proclámant:
Sanctus,* Sanctus,* Sanctus*
    Dóminus Deus Sábaoth.
Pleni sunt cæli et terra *
    maiestátis glóriæ tuæ.

Te gloriósus *
    Apostolórum chorus,
te prophetárum *
    laudábilis númerus,
te mártyrum candidátus *
    laudat exércitus.
Te per orbem terrárum *
    sancta confitétur Ecclésia,
Patrem *
    imménsæ maiestátis;
venerándum tuum verum *
    et únicum Fílium;
Sanctum quoque *
    Paráclitum Spíritum.

Tu rex glóriæ, *
    Christe.
Tu Patris *
    sempitérnus es Fílius.
Tu, ad liberándum susceptúrus hóminem, *
    non horruísti Vírginis úterum.
Tu, devícto mortis acúleo, *
    aperuísti credéntibus regna cælórum.
Tu ad déxteram Dei sedes, *
    in glória Patris.
Iudex créderis *
    esse ventúrus.
Te ergo quǽsumus, tuis fámulis súbveni, *
    quos pretióso sánguine redemísti.
Ætérna fac cum sanctis tuis *
    in glória numerári.

* Salvum fac pópulum tuum, Dómine, *
    et bénedic hereditáti tuæ.
Et rege eos, *
    et extólle illos usque in ætérnum.
Per síngulos dies *
    benedícimus te;
et laudámus nomen tuum in sǽculum, *
    et in sǽculum sǽculi.
Dignáre, Dómine, die isto *
    sine peccáto nos custodíre.
Miserére nostri, Dómine, *
    miserére nostri.
Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
    quemádmodum sperávimus in te.
In te, Dómine, sperávi: *
    non confúndar in ætérnum.

* Hæc ultima pars hymni ad libitum omitti potest.

ORATIO

Orémus:
Auxiliáre, Dómine, pópulo tuo, beáti Silvéstri papæ intercessióne suffúlto, ut, præséntem vitam sub tua gubernatióne transcúrrens, mereátur felíciter inveníre perpétuam. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)