lat

BREVIARIUM ROMANUM

18 augustus 2022
Pro O.P.: B. Mannis, presbyteri, fratris S. P. Dominici, memoria ad libitum


Anno circiter 1170 Calarosæ natus, S. P. Dominici «uterinus frater» et adiutor in Ordinis propagatione, «vir contemplativus et sanctus», «suavis, humilis, lætus et misericors» sed étiam «prædicator ardens». Cum aliis fratribus Parisiis conventum Sancti Iacobi anno 1217 condidit. Dominici iussu exinde ab anno 1219 in directionem monialium impense adlaboravit, prudenti spiritus moderatione ac virtutum exemplis, «Deo diu vivens in oratione». Obiit in monasterio S. Petri de Gumiel de Izán anno c. 1235. Eius cultum Gregorius XVI die 2 iunii 1834 confirmavit.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Noctu vel summo mane:

Ales diéi núntius
lucem propínquam prǽcinit;
nos excitátor méntium
iam Christus ad vitam vocat.

«Auférte — clamat — léctulos
ægros, sopóros, désides;
castíque, recti ac sóbrii
vigiláte; iam sum próximus».

Ut, cum corúscis flátibus
auróra cælum spárserit,
omnes labóre exércitos
confírmet ad spem lúminis.

Iesum ciámus vócibus
flentes, precántes, sóbrii;
inténta supplicátio
dormíre cor mundum vetat.

Tu, Christe, somnum dísice,
tu rumpe noctis víncula,
tu solve peccátum vetus
novúmque lumen íngere.

Sit, Christe, rex piíssime,
tibi Patríque glória
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

Diurno tempore:

Amóris sensus érige
ad te, largítor véniæ,
ut fias clemens córdibus
purgátis inde sórdibus.

Extérni huc advénimus
et éxsules ingémimus;
tu portus es et pátria,
ad vitæ duc nos átria.

Felix quæ sitit cáritas
te fontem vitæ, o Véritas;
beáti valde óculi
te speculántis pópuli.

Grandis est tibi glória
tuæ laudis memória,
quam sine fine célebrant
qui cor ab imis élevant.

Præsta, Pater piíssime,
Patríque compar Unice,
cum Spíritu Paráclito
regnans per omne sǽculum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Psalmus 43 (44)
Populi calamitates

In his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos. (Řím 8, 37)

I

2 Deus, áuribus nostris audívimus; †
      patres nostri annuntiavérunt nobis *
      opus, quod operátus es in diébus eórum, in diébus antíquis.

3 Tu manu tua gentes depulísti et plantásti illos *
      afflixísti pópulos et dilatásti eos. –

4 Nec enim in gládio suo possedérunt terram, *
      et bráchium eórum non salvávit eos;
   sed déxtera tua et bráchium tuum et illuminátio vultus tui, *
      quóniam complacuísti in eis. –

5 Tu es rex meus et Deus meus, *
      qui mandas salútes Iacob.

6 In te inimícos nostros proiécimus, *
      et in nómine tuo conculcávimus insurgéntes in nos. –

7 Non enim in arcu meo sperábo, *
      et gládius meus non salvábit me.

8 Tu autem salvásti nos de affligéntibus nos *
      et odiéntes nos confudísti.

9 In Deo gloriábimur tota die *
      et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

II

10 Nunc autem reppulísti et confudísti nos *
       et non egrediéris, Deus, cum virtútibus nostris.

11 Convertísti nos retrórsum coram inimícis nostris, *
       et, qui odérunt nos, diripuérunt sibi.

12 Dedísti nos tamquam oves ad vescéndum *
       et in géntibus dispersísti nos. –

13 Vendidísti pópulum tuum sine lucro, *
       nec dítior factus es in commutatióne eórum.

14 Posuísti nos oppróbrium vicínis nostris, *
       subsannatiónem et derísum his, qui sunt in circúitu nostro.

15 Posuísti nos similitúdinem in géntibus, *
       commotiónem cápitis in pópulis. –

16 Tota die verecúndia mea contra me est, *
       et confúsio faciéi meæ coopéruit me

17 a voce exprobrántis et obloquéntis, *
       a fácie inimíci et ultóris.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

III

18 Hæc ómnia venérunt super nos, nec oblíti sumus te; *
       et iníque non égimus in testaméntum tuum.

19 Et non recéssit retro cor nostrum, *
       nec declinavérunt gressus nostri a via tua;

20 sed humiliásti nos in loco vúlpium *
       et operuísti nos umbra mortis. –

21 Si oblíti fuérimus nomen Dei nostri *
       et si expandérimus manus nostras ad deum aliénum,

22 nonne Deus requíret ista? *
       Ipse enim novit abscóndita cordis.

23 Quóniam propter te mortificámur tota die, *
       æstimáti sumus sicut oves occisiónis. –

24 Evígila, quare obdórmis, Dómine? *
       Exsúrge et ne repéllas in finem.

25 Quare fáciem tuam avértis, *
       oblivísceris inópiæ nostræ et tribulatiónis nostræ?

26 Quóniam humiliáta est in púlvere ánima nostra, *
       conglutinátus est in terra venter noster.

27 Exsúrge, Dómine, ádiuva nos *
       et rédime nos propter misericórdiam tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

V. Fáciem tuam illúmina super servum tuum, Dómine.
R. Et doce me iustificatiónes tuas.

LECTIO PRIOR

De libro Isaíæ prophétæ

11, 1-16
Radix Iesse. Reditus residui populi Dei

     Hæc dicit Dóminus: «Egrediétur virga de stirpe Iesse, et flos de radíce eius ascéndet; et requiéscet super eum spíritus Dómini: spíritus sapiéntiæ et intelléctus, spíritus consílii et fortitúdinis, spíritus sciéntiæ et timóris Dómini; et delíciæ eius in timóre Dómini. Non secúndum visiónem oculórum iudicábit, neque secúndum audítum áurium decérnet; sed iudicábit in iustítia páuperes et decérnet in æquitáte pro mansuétis terræ, et percútiet terram virga oris sui et spíritu labiórum suórum interfíciet ímpium. Et erit iustítia cíngulum lumbórum eius, et fides cinctórium renum eius.
     Habitábit lupus cum agno, et pardus cum hædo accubábit; vítulus et leo simul saginabúntur, et puer párvulus minábit eos. Vítula et ursus pascéntur, simul accubábunt cátuli eórum; et leo sicut bos cómedet páleas. Et ludet infans ab úbere super forámine áspidis; et in cavérnam réguli, qui ablactátus fúerit, manum suam mittet. Non nocébunt et non occídent in univérso monte sancto meo, quia plena erit terra sciéntia Dómini, sicut aquæ mare opériunt.
     In die illa radix Iesse stat in signum populórum; ipsam gentes requírent, et erit sedes eius gloriósa. Et erit in die illa: rursus exténdet Dóminus manum suam ad possidéndum resíduum pópuli sui, quod relíctum erit ab Assýria et ab Ægýpto et a Patros et ab Æthiópia et ab Elam et a Sénnaar et ab Emath et ab ínsulis maris; et levábit signum in natiónes et congregábit prófugos Israel et dispérsos Iudæ cólliget a quáttuor plagis terræ.
     Et auferétur zelus Ephraim, et hostes Iudæ abscindéntur; Ephraim non æmulábitur Iudam, et Iudas non pugnábit contra Ephraim. Et volábunt in úmeros Philísthim ad mare, simul prædabúntur fílios oriéntis; in Edom et Moab exténdent manus suas, et filii Ammon obœdient eis.
     Et exsiccábit Dóminus linguam maris Ægýpti et levábit manum suam super flumen in fortitúdine spíritus sui et percútiet illud in septem rivos, ita ut transíre fáciat eos calceátos. Et erit via resíduo pópulo meo, qui relinquétur ab Assýria, sicut fuit Israéli in die illa, qua ascéndit de terra Ægýpti».

RESPONSORIUM

Is 55, 12; 11, 6

R. In lætítia egrediémini et in pace deducémini: * Montes et colles cantábunt coram vobis laudem, et ómnia ligna regiónis plaudent manu.
V. Erit via resíduo pópulo meo, sicut fuit Israéli in die illa qua ascéndit de terra Ægýpti: * Montes et colles cantábunt coram vobis laudem, et ómnia ligna regiónis plaudent manu.

LECTIO ALTERA

LECTIO ALTERA [**]

Epístola sancti Patris Domínici ad moniáles Matriténses

(MOPH 25, Romæ 1966, pp. 126-127)

Mannes multum laboravit et ad istum sanctissimum statum vos copulavit

     Frater Domínicus, Magíster prædicatórum, diléctæ prioríssæ totíque convéntui moniálium Matriténsi salútem et de die in diem melioraméntum.
     Multum gaudémus et grátias Deo ágimus propter fervórem vestræ sanctæ conversatiónis, et quod Deus de huius mundi fœtóre vos liberávit.
     Pugnáte, fíliæ, cum antíquo adversário, ieiúniis instánter quia non coronábitur nisi qui legítime certáverit. Et quia usque modo locum non habuístis in quo vestram religiónem servarétis, modo non potéstis excusári quod non habeátis, per Dei grátiam, satis idónea ædifícia in quibus relígio conservétur.
     Volo de cǽtero ut in locis interdíctis, scílicet in refectório, in dormitório et oratório siléntium teneátis, et in ómnibus áliis ordo vester custodiátur.
     Nulla egrediátur per portam et nullus ingrediátur nisi epíscopus vel áliquis prælátus causa prædicándi vel visitándi. Non disciplínis et vigíliis parcátis. Sitis prioríssæ vestræ obcediéntes. Nolíte ad ínvicem confabulári nec tempus vestrum in fabulatiónibus expendátis. Et quia vobis subveníre in temporálibus non póssumus, nólumus vos oneráre quod áliquis fratrum recipiéndi vel intromitténdi mulíeres áliquas hábeat potestátem, nisi prioríssa tantum cum consílio sui convéntus.
     Prætérea fratri caríssimo nostro, scílicet fratri Manni præcípimus, qui multum laborávit et ad istum sanctíssimum statum vos copulávit, quod dispónat vos et órdinet, ut vidébitur ei expedíre in ómnibus, ut religiosíssime et sanctíssime vos habeátis. Tamen damus ei potestátem vos visitándi corrigendíque et prioríssam removéndi, si opus fúerit, cum maióris partis consénsu moniálium, et licéntiam ei concédimus ut possit vobíscum in alíquibus, si ei visum fúerit, dispensáre.
     Valéte in Christo.

RESPONSORIUM

Io 8, 12; Mt 16, 24

R. Ego sum lux mundi: qui séquitur me non ámbulat in ténebris, * sed habébit lumen vitæ, dicit Dóminus.
V. Si quis vult post me veníre, ábneget semetípsum et tollat crucem suam et sequátur me. * Sed habébit lumen vitæ, dicit Dóminus.

Vel alia:

Ex Epístola beáti Humbérti de Romans presbýteri De reguláris observántia disciplínæ

(Opera de vita regulari, ed. J.-J. Berthier, vol. I, Romæ 1888, pp. 34-36)

Per silentium pax conservatur et mens per contemplationem elevatur

     Numquam frater síleat loquénda, vel proférat tacénda. Quando vero loqui propónit quis, ipsa verba prius in ánimo témperet, quátenus honéste, modéste, veráciter et dúlciter quod volúerit illud propónat. Lingua enim mendax, duplíciter eláta vel inflammáta, Deo est et homínibus odiósa.
     Diligénter ergo, caríssimi, respícite quid, vel quibus, quando vel ubi, quáliter vel quantum, vel certe qua de causa loquámini, ne sermónibus vestris, si débitæ circumstántiæ defúerint, generétur mala consciéntia in córdibus própriis, vel certe scándalum in ánimo auditóris. Hæc autem tria, vidélicet gestum, vocem, significatiónem in vestris locutiónibus attendátis, ita ut gestus sint disciplináti, vox lenis, significátio semper vera.
     Verbis nolíte conténdere, sed nec in lítibus victóriam curétis obtínere. Vitánda sunt semper verba quæ vel loquéntibus, vel audiéntibus sunt nocíva. Ab his ítaque locutiónibus est abstinéndum, quæ vel illíus qui lóquitur, vel eius cui lóquitur, vel illíus de quo lóquitur non convéniunt honestáti.
     Tempus étiam loquéndi considerándum est, quia quandóque nihil, quandóque áliquid dicéndum est. Sed nullum tempus invenítur quando mala, vel étiam bona ómnia sint proferénda. Aliquándo étiam tacére debémus proptérea quod alter loqui cœpit, ne sermónem eius interrúmpere vidáamur. Aliquándo tacéndum est proptérea quod auditórum ánimos ad id quod dícere propónimus advértimus imparátos. Aliquándo tacéndum est propter multilóquium vitándum, vel étiam proptérea quod ipsi eórum quæ sumus locutúri nondum formam cóngruam concépimus proponéndi.
     Senes loquántur de discretióne consuléndi, iúvenes de instántia operándi, sapiéntes de mystério Scripturárum, símplices de exémplis bonórum óperum, hi qui exterióra tractant de sollicitúdine vitæ actívæ, qui quiétam vitam ducunt de dulcédine vitæ contemplatívæ, præláti de dispensatióne temporálium et spirituálium, súbditi de obœdiéntia præceptórum.
     Cum ígitur propter ædificatiónem nostram loqui vólumus, ad hoc illos quórum doctrína póssumus ad virtútem próvehi, eligámus. Cum vero propter aliórum ædificatiónem lóquimur, ad illos quos sperámus per nostram exhortatiónem posse córrigi, convertámur. Ad hoc autem doctrína nostra inténdat ut hortémur ad constántiam tímidos, ad timórem súperbos, ad quiétem importúnos, ad fervórem tépidos, ad siléntium verbósos, ad verbum exhortatiónis tácitos, ad mansuetúdinem impatiéntes, ad vigilántiam negligéntes, ad indulgéntiam crudéles, ad verecúndiam præcípites et procáces.
     Cavéndum est ínsuper ne frater in loquéndo membra inordináte móveat; neque oculórum nútibus, nec vultus transformatióne vel transmutatióne, sermónis sui grátiam decolóret.
     Devitétis ítaque verbum amárum, supérbum, detractórium, adulatórium, malédicum, iuratórium, supérfluum, otiósum. Sicut autem absénti non debétis detráhere, sic nec præséntem aliquátenus deridére. Insipiéntibus non debétis illúdere, nec sapiéntibins invidére.
     Sitis muti in otiósis, sed loquáces in fructuósis. In sermónibus vestris non cor in lingua, sed linguam in corde teneátis. Sane, cum ad loquéndum venéritis, pauca verba et rationabília proferátis. Taciturnitátem diligátis et tumúltum hóminum fugiátis: per siléntium namque consciéntia serenátur, pœna vitátur, pax conservátur et mens per contemplatiónem expedítius elevátur. Quanto enim plus a negotiórum strépitu vos subtrahétis, tanto Deus vicínior erit vobis.

RESPONSORIUM

Sap 9, 4-5. 10

R. Da mihi, Dómine, sédium tuárum assistrícem sapiéntiam, et noli me reprobáre a púeris tuis,* quóniam servus tuus sum ego et fílius ancíllæ tuæ.
V. Mitte illam de sede magnitúdinis tuæ, ut mecum sit et mecum labóret. * Quóniam servus tuus sum ego et fílius ancíllæ tuæ.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui Beátum Mannem fratri suo Domínico in prædicatiónis ópere sociáre voluísti; da nobis eórum sequi vestígia et in Evangélio salútis nuntiándo permanére fervéntes. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)