BREVIARIUM ROMANUM

28 iunius 2017
S. Irenǽi, episcopi et martyris, memoria

Natus est circa annum 130 et Smyrnæ educatus; discipulus fuit sancti Polycarpi, illius civitatis episcopi. Anno 177 presbyter erat Lugduni in Gallia, et paulo post eiusdem urbis episcopus factus est. Opera composuit ad fidem catholicam contra Gnosticorum errores tuendam. Martyrio, ut fertur, coronatus est circa annum 200.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Fulgéntis auctor ǽtheris,
qui lunam lumen nóctibus,
solem diérum cúrsibus
certo fundásti trámite,

Nox atra iam depéllitur,
mundi nitor renáscitur,
novúsque iam mentis vigor
dulces in actus érigit.

Laudes sonáre iam tuas
dies relátus ádmonet,
vultúsque cæli blándior
nostra serénat péctora.

Vitémus omne lúbricum,
declínet prava spíritus,
vitam facta non ínquinent,
linguam culpa non ímplicet;

Sed, sol diem dum cónficit,
fides profúnda férveat,
spes ad promíssa próvocet,
Christo coniúngat cáritas.

Præsta, Pater piíssime,
Patríque compar Unice,
cum Spíritu Paráclito
regnans per omne sǽculum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Bénedic, ánima mea, Dómino, et noli oblivísci omnes retributiónes eius.

Psalmus 102 (103)
Laus miserentis Domini

Per viscera misericordiæ Dei visitavit nos Oriens ex alto. (Cf. Lc 1, 78)

I

¹ Bénedic, ánima mea, Dómino, *
      et ómnia, quæ intra me sunt, nómini sancto eius.
² Bénedic, ánima mea, Dómino, *
      et noli oblivísci omnes retributiónes eius. –

³ Qui propitiátur ómnibus iniquitátibus tuis, *
      qui sanat omnes infirmitátes tuas;
⁴ qui rédimit de intéritu vitam tuam, *
      qui corónat te in misericórdia et miseratiónibus;
⁵ qui replet in bonis ætátem tuam: *
      renovábitur ut áquilæ iuvéntus tua. –

⁶ Fáciens iustítias Dóminus *
      et iudícium ómnibus iniúriam patiéntibus.
⁷ Notas fecit vias suas Móysi, *
      fíliis Israel adinventiónes suas.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Bénedic, ánima mea, Dómino, et noli oblivísci omnes retributiónes eius.

Ant. 2 Quómodo miserétur pater filiórum, misértus est Dóminus timéntibus se.

II

⁸ Miserátor et miséricors Dóminus, *
      longánimis et multæ misericórdiæ.
⁹ Non in perpétuum conténdet, *
      neque in ætérnum irascétur.
¹⁰ Non secúndum peccáta nostra fecit nobis, *
      neque secúndum iniquitátes nostras retríbuit nobis. –

¹¹ Quóniam, quantum exaltátur cælum a terra, *
      præváluit misericórdia eius super timéntes eum;
¹² quantum distat ortus ab occidénte, *
      longe fecit a nobis iniquitátes nostras.
¹³ Quómodo miserétur pater filiórum, *
      misértus est Dóminus timéntibus se.

¹⁴ Quóniam ipse cognóvit figméntum nostrum, *
      recordátus est quóniam pulvis sumus.
¹⁵ Homo sicut fenum dies eius, *
      tamquam flos agri sic efflorébit.
¹⁶ Spirat ventus in illum, et non subsístet, *
      et non cognóscet eum ámplius locus eius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Quómodo miserétur pater filiórum, misértus est Dóminus timéntibus se.

Ant. 3 Benedícite Dómino, ómnia ópera eius.

III

¹⁷ Misericórdia autem Dómini ab ætérno †
      et usque in ætérnum super timéntes eum; *
      et iustítia illíus in fílios filiórum,
¹⁸ in eos, qui servant testaméntum eius *
      et mémores sunt mandatórum ipsíus ad faciéndum ea.
¹⁹ Dóminus in cælo parávit sedem suam, *
      et regnum ipsíus ómnibus dominábitur. –

²⁰ Benedícite Dómino, omnes ángeli eius, †
      poténtes virtúte, faciéntes verbum illíus *
      in audiéndo vocem sermónum eius.
²¹ Benedícite Dómino, omnes virtútes eius, *
      minístri eius, qui fácitis voluntátem eius.
²² Benedícite Dómino, ómnia ópera eius, †
      in omni loco dominatiónis eius. *
      Bénedic, ánima mea, Dómino.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Benedícite Dómino, ómnia ópera eius.

V. Viam mandatórum tuórum, Dómine, fac me intellégere.
R. Et exercébor in mirabílibus tuis.

LECTIO PRIOR

De libro primo Samuélis

     In diébus illis: Motum est rursum bellum, et egréssus David pugnávit advérsum Philísthim percussítque eos plaga magna; et fugérunt a fácie eius. Et factus est spíritus Dómini malus in Saul; sedébat autem in domo sua et tenébat lánceam, porro David psallébat in manu sua. Nisúsque est Saul confígere láncea David in paríete; et declinávit David a fácie Saul, láncea autem, casso vúlnere, perláta est in paríetem. Et David fugit et salvátus est nocte illa.
     Fugit autem David de Náioth, quæ est in Rama, veniénsque locútus est coram Iónathan: «Quid feci? Quæ est iníquitas mea et quod peccátum meum in patrem tuum, quia quærit ánimam meam?». Qui dixit ei: «Absit, non moriéris; neque enim fáciet pater meus quidquam grande vel parvum, nisi prius indicáverit mihi: hoc ergo celávit me pater meus tantúmmodo? Nequáquam erit istud». Et rursum respóndit David et ait: «Scit profécto pater tuus, quia invéni grátiam in óculis tuis, et dixit: “Nésciat hoc Iónathan, ne forte tristétur”. Quinímmo vivit Dóminus et vivit ánima tua quia uno tantum gradu ego morsque divídimur».
     Et ait Iónathan ad David: «Quid desíderat ánima tua, ut fáciam tibi?». Dixit autem David ad Iónathan: «Ecce neoménia est crástino, et ego ex more sedére sóleo iuxta regem ad vescéndum; dimítte ergo me, ut abscóndar in agro usque ad vésperam diéi tértiæ. Si requisíerit me pater tuus, respondébis eis: “Rogávit me David, ut iret celériter in Béthlehem civitátem suam, quia víctimæ ánnuæ ibi sunt univérsis contribúlibus eius”. Si díxerit: “Bene”, pax erit servo tuo; si autem fúerit irátus, scito quia malum decrétum est ab eo. Fac ergo misericórdiam in servum tuum, quia fœdus Dómini me fámulum tuum tecum iníre fecísti; si autem est in me áliqua iníquitas, tu me intérfice et ad patrem tuum ne introdúcas me». Et ait Iónathan: «Absit hoc a te; neque enim fíeri potest ut, si certo cognóvero malum decrétum esse a patre meo contra te, non annúntiem tibi». Respondítque David ad Iónathan: «Quis nuntiábit mihi, si quid forte respónderit tibi pater tuus dure?».
     Et ait Iónathan ad David: «Veni, egrediámur foras in agrum». Cumque exíssent ambo in agrum, ait Iónathan ad David: «Vivit Dóminus Deus Israel, investigábo senténtiam patris mei hoc fere témpore cras vel peréndie; et si áliquid boni fúerit super David, et non statim míserim ad te et notum tibi fécerim, hæc fáciat Dóminus in Iónathan et hæc áugeat! Si autem perseveráverit patris mei malítia advérsum te, hoc quoque notum fáciam tibi et dimíttam te, ut vadas in pace. Et sit Dóminus tecum, sicut fuit cum patre meo. Et, si víxero, fácies mihi misericórdiam Dómini; si vero mórtuus fuéro, non aúferas misericórdiam tuam a domo mea usque in sempitérnum; quando eradicáverit Dóminus inimícos David unumquémque de terra». Pépigit ergo fœdus Iónathan cum domo David dicens: «Requírat Dóminus de manu inimicórum David!». Et áddidit Iónathan ut fáceret David iuráre per dilectiónem suam erga illum; sicut ánimam enim suam, ita diligébat eum.

RESPONSORIUM

R. Omni témpore díligit qui amícus est. * Et frater in angústiis comprobátur.
V. Omnis qui díligit, ex Deo natus est et cognóscit Deum. * Et frater in angústiis comprobátur.

LECTIO ALTERA

Ex Tractátu sancti Irenǽi epíscopi Advérsus hǽreses

     Vivíficat autem Dei cláritas: percípiunt ergo vitam qui vident Deum. Et propter hoc incapábilis et incomprehensíbilis et invisíbilis visíbilem se et comprehensíbilem et capácem homínibus præstat, ut vivíficet percipiéntes et vidéntes se. Quóniam vívere sine vita impossíbile est, subsisténtia autem vitæ de Dei participatióne évenit, participátio autem Dei est vidére Deum et frui benignitáte eius.
     Hómines ígitur vidébunt Deum ut vivant, per visiónem immortáles facti et pertingéntes usque in Deum. Quod, sicut prædíxi, per prophétas figuráliter manifestabátur quóniam vidébitur Deus ab homínibus qui portant Spíritum eius et semper advéntum eius sústinent. Quemádmodum et in Deuteronómio Móyses ait: In die ista vidébimus, quóniam loquétur Deus ad hóminem, et vivet.
     Qui ómnia in ómnibus operátur qualis et quantus est, invisíbilis et inenarrábilis est ómnibus quæ ab eo facta sunt, incógnitus autem nequáquam: ómnia enim per Verbum eius discunt quia est unus Deus Pater, qui cóntinet ómnia et ómnibus esse præstat, quemádmodum in Evangélio scriptum est: Deum nemo vidit umquam, nisi unigénitus Fílius, qui est in sinu Patris, ipse enarrávit.
     Enarrátor ergo ab inítio Fílius Patris, quippe qui ab inítio est cum Patre, qui et visiónes prophéticas et divisiónes charísmatum et ministéria sua et Patris glorificatiónem consequénter et compósite osténderit humáno géneri apto témpore ad utilitátem: ubi est enim consequéntia, illic et consonántia; et ubi consonántia, illic et pro témpore; et ubi pro témpore, illic et utílitas.
     Et proptérea Verbum dispensátor patérnæ grátiæ factus est ad utilitátem hóminum, propter quos fecit tantas dispositiónes, homínibus quidem osténdens Deum, Deo autem éxhibens hóminem; et invisibilitátem quidem Patris custódiens, ne quando homo contémptor fíeret Dei et ut semper habéret ad quod profíceret, visíbilem autem rursus homínibus per multas dispositiónes osténdens Deum, ne in totum defíciens a Deo homo cessáret esse: glória enim Dei vivens homo, vita autem hóminis vísio Dei. Si enim quæ est per condiciónem osténsio Dei vitam præstat ómnibus in terra vivéntibus, multo magis ea quæ est per Verbum manifestátio Patris vitam præstat his qui vident Deum.

RESPONSORIUM

R. Lex veritátis fuit in ore eius, et iníquitas non est invénta in lábiis eius; * in pace et in æquitáte ambulávit mecum, dicit Dóminus.
V. Manus enim mea firma erit cum eo, et bráchium meum confortábit eum. * In pace et in æquitáte ambulávit mecum, dicit Dóminus.

PSALMODIA

Ant. 1 Parátum cor meum, Deus, parátum cor meum.†

Psalmus 107 (108)
Laus Domini et imploratio auxilii

Quia exaltatus est super cælos Dei Filius, super omnem terram eius gloria prædicatur. (Arnobius)

² Parátum cor meum, Deus, †
      parátum cor meum, *
      cantábo et psallam. Euge, glória mea!
³ Exsúrge, psaltérium et cíthara, *
      excitábo auróram. –

⁴ Confitébor tibi in pópulis, Dómine, *
      et psallam tibi in natiónibus,
⁵ quia magna est usque ad cælos misericórdia tua *
      et usque ad nubes véritas tua.
⁸ Exaltáre super cælos, Deus, *
      et super omnem terram glória tua.
⁷ Ut liberéntur dilécti tui, *
      salvum fac déxtera tua et exáudi me. –

⁸ Deus locútus est in sancto suo: †
      „Exsultábo et dívidam Síchimam *
      et convállem Succoth dimétiar;
⁹ meus est Gálaad et meus est Manásses †
      et Ephraim fortitúdo cápitis mei, *
      Iuda sceptrum meum.
¹⁰ Moab lebes lavácri mei; †
      super Idumǽam exténdam calceaméntum meum, *
      super Philistǽam vociferábor.“ –

¹¹ Quis dedúcet me in civitátem munítam? *
      Quis dedúcet me usque in Idumǽam?
¹² Nonne, Deus, qui reppulísti nos? *
      Et non exíbis, Deus, in virtútibus nostris?
¹³ Da nobis auxílium de tribulatióne, *
      quia vana salus hóminis.
¹⁴ In Deo faciémus virtútem, *
      et ipse conculcábit inimícos nostros.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Parátum cor meum, Deus, parátum cor meum.†

Ant. 2 Induit me Dóminus induménto salútis et iustítiæ.

Canticum Iubilatio prophetæ de nova Ierusalem Civitatem sanctam Ierusalem novam vidi ... paratam sicut sponsam ornatam viro suo (Cf. Ap 21, 2).

^61,10 Gaudens gaudébo in Dómino, *
          et exsultábit ánima mea in Deo meo,
       quia índuit me vestiméntis salútis *
          et induménto iustítiæ circúmdedit me,
       quasi sponsum decorátum coróna *
          et quasi sponsam ornátam monílibus suis.. –

   ¹¹ Sicut enim terra profert germen suum †
          et sicut hortus semen suum gérminat, *
          sic Dóminus Deus germinábit iustítiam et laudem coram univérsis géntibus. –

 ^62,1 Propter Sion non tacébo, *
          et propter Ierúsalem non quiéscam,
       donec egrediátur ut splendor iustítia eius, *
          et salus eius ut lampas accendátur. –

    ² Et vidébunt gentes iustítiam tuam *
          et cuncti reges glóriam tuam;
       et vocáberis nómine novo, *
          quod os Dómini nominábit.
    ³ Et eris coróna glóriæ in manu Dómini *
          et diadéma regni in manu Dei tui. –

    ⁴ Non vocáberis ultra Derelícta, *
          et terra tua non vocábitur ámplius Desoláta;
       sed vocáberis Beneplácitum meum in ea, *
         et terra tua Nupta.
       quia complácuit Dómino in te, *
          et terra tua erit nupta. –

    ⁵ Nam ut iúvenis uxórem ducit vírginem, *
         ita ducent te fílii tui;
       ut gaudet sponsus super sponsam, *
          ita gaudébit super te Deus tuus.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Induit me Dóminus induménto salútis et iustítiæ.

Ant. 3 Laudábo Deum meum in vita mea.

Psalmus 145 (146)
Sperantium in Dominum beatitudo

Laudamus Dominum in vita nostra, id est in moribus nostris. (Arnobius)

¹ Lauda, ánima mea, Dóminum; †
²     laudábo Dóminum in vita mea, *
      psallam Deo meo, quámdiu fúero. –

³ Nolíte confídere in princípibus, *
      in fíliis hóminum, in quibus non est salus.
⁴ Exíbit spíritus eius et revertétur in terram suam; *
      in illa die períbunt cogitatiónes eórum. –

⁵ Beátus, cuius Deus Iacob est adiútor, *
      cuius spes in Dómino Deo suo,
⁶ qui fecit cælum et terram, *
      mare et ómnia, quæ in eis sunt;
   qui custódit veritátem in sǽculum, †
⁷     facit iudícium oppréssis, *
      dat escam esuriéntibus. –

   Dóminus solvit compedítos, *
⁸     Dóminus illúminat cæcos,
   Dóminus érigit depréssos, *
      Dóminus díligit iustos.
⁹ Dóminus custódit ádvenas, †
      pupíllum et víduam susténtat *
      et viam peccatórum dispérdit. –

¹⁰ Regnábit Dóminus in sǽcula, *
      Deus tuus, Sion, in generatiónem et generatiónem.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Laudábo Deum meum in vita mea.

LECTIO BREVIS

Scito hódie et cogitáto in corde tuo quod Dóminus ipse sit Deus in cælo sursum et in terra deórsum, et non sit álius. Custódi præcépta eius atque mandáta, quæ ego præcípio tibi hódie.

RESPONSORIUM BREVE
V. Benedícam Dóminum. * In omni témpore.
R. Benedícam Dóminum. * In omni témpore.
V. Semper laus eius in ore meo.
R. In omni témpore.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Benedícam Dóminum. * In omni témpore.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Irenæus, nómini suo vere respóndens, vitæ institúto ac propósito pacíficus, pro Ecclesiárum pace strénue certávit.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Irenæus, nómini suo vere respóndens, vitæ institúto ac propósito pacíficus, pro Ecclesiárum pace strénue certávit.

PRECES
Christus, splendor patérnæ glóriæ, verbo suo nos illúminat. Eum amánter invocémus dicéntes:
     Exáudi nos, Rex ætérnæ glóriæ.

Benedíctus es, auctor fídei nostræ et consummátor,
— qui de ténebris vocásti nos in admirábile lumen tuum.
Qui cæcórum óculos aperuísti, et surdos fecísti audíre,
— ádiuva incredulitátem nostram.
Dómine, in dilectióne tua iúgiter maneámus,
— ne ab ínvicem separémur.
Da nobis in tentatióne resístere, in tribulatióne sustinére,
— et in prósperis grátias ágere.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui beáto Irenæo epíscopo tribuísti, ut veritátem doctrínæ pacémque Ecclésiæ felíciter, confirmáret, concéde, quǽsumus, eius intercessióne, ut nos, fide et caritáte renováti, ad unitátem concordiámque fovéndam semper simus inténti. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)