BREVIARIUM ROMANUM

29 december 2023
Feria VI infra octavam Nativitatis

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

A solis ortus cárdine
adúsque terræ límitem
Christum canámus príncipem,
natum María Vírgine.

Beátus auctor sǽculi
servíle corpus índuit,
ut carne carnem líberans
non pérderet quod cóndidit.

Clausæ paréntis víscera
cæléstis intrat grátia;
venter puéllæ báiulat
secréta quæ non nóverat.

Domus pudíci péctoris
templum repénte fit Dei;
intácta nésciens virum
verbo concépit Fílium.

Eníxa est puérpera
quem Gábriel prædíxerat,
quem matris alvo géstiens
clausus Ioánnes sénserat.

Feno iacére pértulit,
præsépe non abhórruit,
parvóque lacte pastus est
per quem nec ales ésurit.

Gaudet chorus cæléstium
et ángeli canunt Deum,
palámque fit pastóribus
pastor, creátor ómnium.

Iesu, tibi sit glória,
qui natus es de Vírgine,
cum Patre et almo Spíritu,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Dóminus virtútum nobíscum: suscéptor noster Deus Iacob.

Vocabunt nomen eius Emmanuel, quod est interpretatum Nobiscum Deus. (Mt 1, 23).

² Deus est nobis refúgium et virtus, *
      adiutórium in tribulatiónibus invéntus est nimis.
³ Proptérea non timébimus, dum turbábitur terra, *
      et transferéntur montes in cor maris.
⁴ Fremant et intuméscant aquæ eius, *
      conturbéntur montes in elatióne eius.

⁵ Flúminis rivi lætíficant civitátem Dei, *
      sancta tabernácula Altíssimi.
⁶ Deus in médio eius, non commovébitur; *
      adiuvábit eam Deus mane dilúculo.
⁷ Fremuérunt gentes, commóta sunt regna; *
      dedit vocem suam, liquefácta est terra. –

⁸ Dóminus virtútum nobíscum, *
      refúgium nobis Deus Iacob.
⁹ Veníte et vidéte ópera Dómini, *
      quæ pósuit prodígia super terram.
¹⁰ Auferet bella usque ad finem terræ, †
       arcum cónteret et confrínget arma *
       et scuta combúret igne.
¹¹ Vacáte et vidéte quóniam ego sum Deus: *
       exaltábor in géntibus et exaltábor in terra. –

¹² Dóminus virtútum nobíscum, *
       refúgium nobis Deus Iacob.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Dóminus virtútum nobíscum: suscéptor noster Deus Iacob.

Ant. 2 Oriétur in diébus Dómini abundántia pacis, et dominábitur.

Apertis thesauris suis, obtulerunt ei munera, aurum et tus et myrrham. (Mt 2, 11)

¹ Deus, iudícium tuum regi da *
      et iustítiam tuam fílio regis;
² iúdicet pópulum tuum in iustítia *
      et páuperes tuos in iudício. –

³ Afferant montes pacem pópulo, *
      et colles iustítiam.
⁴ Iudicábit páuperes pópuli †
      et salvos fáciet fílios ínopis *
      et humiliábit calumniatórem.
⁵ Et permanébit cum sole et ante lunam, *
      in generatióne et generatiónem. –

⁶ Descéndet sicut plúvia in gramen *
      et sicut imber írrigans terram.
⁷ Florébit in diébus eius iustítia et abundántia pacis, *
      donec auferátur luna.
⁸ Et dominábitur a mari usque ad mare *
      et a Flúmine usque ad términos orbis terrárum. –

⁹ Coram illo prócident íncolæ desérti, *
       et inimíci eius terram lingent.
¹⁰ Reges Tharsis et ínsulæ múnera ófferent, *
       reges Arabum et Saba dona addúcent.
¹¹ Et adorábunt eum omnes reges, *
       omnes gentes sérvient ei.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Oriétur in diébus Dómini abundántia pacis, et dominábitur.

Ant. 3 Animas páuperum suórum salvas fáciet Dóminus.

¹² Quia liberábit ínopem clamántem *
       et páuperem, cui non erat adiútor.
¹³ Parcet páuperi et ínopi *
       et ánimas páuperum salvas fáciet.
¹⁴ Ex oppressióne et violéntia rédimet ánimas eórum, *
       et pretiósus erit sanguis eórum coram illo. –

¹⁵ Et vivet, et dábitur ei de auro Arábiæ, et orábunt pro ipso semper; *
       tota die benedícent ei.
¹⁶ Et erit ubértas fruménti in terra, *
       in summis móntium fluctuábit;
    sicut Líbanus fructus eius *
       et florébit de civitáte sicut fenum terræ. –

¹⁷ Sit nomen eius benedíctum in sǽcula, *
       ante solem permanébit nomen eius.
    Et benedicéntur in ipso omnes tribus terræ, *
       omnes gentes magnificábunt eum. –

¹⁸ Benedíctus Dóminus Deus, Deus Israel, *
       qui facit mirabília solus.
¹⁹ Et benedíctum nomen maiestátis eius in ætérnum; *
       et replébitur maiestáte eius omnis terra. Fiat, fiat.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Animas páuperum suórum salvas fáciet Dóminus.

V. Vidéntes pastóres cognovérunt de verbo.
R. Quod dictum erat illis de Púero.

LECTIO PRIOR

Incipit Epístola beáti Pauli apóstoli ad Colossénses

     Paulus apóstolus Christi Iesu per voluntátem Dei et Timótheus frater his, qui sunt Colóssis, sanctis et fidélibus frátribus in Christo: grátia vobis et pax a Deo Patre nostro.
     Grátias ágimus Deo Patri Dómini nostri Iesu Christi semper pro vobis orántes, audiéntes fidem vestram in Christo Iesu et dilectiónem, quam habétis in sanctos omnes, propter spem, quæ repósita est vobis in cælis, quam ante audístis in verbo veritátis evangélii, quod pervénit ad vos, sicut et in univérso mundo est fructíficans et crescens sicut et in vobis ex ea die, qua audístis et cognovístis grátiam Dei in veritáte; sicut didicístis ab Epáphra caríssimo consérvo nostro, qui est fidélis pro nobis miníster Christi, qui étiam manifestávit nobis dilectiónem vestram in Spíritu.
     ídeo et nos, ex qua die audívimus, non cessámus pro vobis orántes et postulántes, ut impleámini agnitióne voluntátis eius in omni sapiéntia et intelléctu spiritáli, ut ambulétis digne Dómino per ómnia placéntes, in omni ópere bono fructificántes et crescéntes in sciéntia Dei, in omni virtúte confortáti secúndum poténtiam claritátis eius in omnem patiéntiam et longanimitátem, cum gáudio grátias agéntes Patri, qui idóneos vos fecit in partem sortis sanctórum in lúmine; qui erípuit nos de potestáte tenebrárum et tránstulit in regnum Fílii dilectiónis suæ, in quo habémus redemptiónem, remissiónem peccatórum.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Sermónibus sancti Bernárdi abbátis

     Appáruit benígnitas et humánitas Salvatóris nostri Dei. Grátias Deo, per quem sic abúndat consolátio nostra in hac peregrinatióne, in hoc exsílio, in hac miséria.
     Priúsquam apparéret humánitas, latébat benígnitas; síquidem et prius erat: nam et misericórdia Dómini ab ætérno est. Sed unde tanta agnósci póterat? Promittebátur, sed non sentiebátur; unde et a multis non credebátur. Multifárie quippe multísque modis loquebátur Dóminus in prophétis. Ego, ínquiens, cógito cogitatiónes pacis, et non afflictiónis. Sed quid respondébat homo, afflictiónem séntiens, pacem nésciens? Quoúsque dícitis, Pax, pax, et non est pax? Propter hoc ángeli pacis amáre flebant, dicéntes: Dómine, quis crédidit audítui nostro? Sed nunc credant hómines vel vísui suo, quia testimónia Dei credibília facta sunt nimis. Ut enim nec turbátum quidem óculum láteat, in sole pósuit tabernáculum suum.
     Ecce pax non promíssa, sed missa; non diláta, sed data; non prophetáta, sed præsentáta. Ecce quasi saccum plenum misericórdia sua Deus Pater misit in terram; saccum, inquam, in passióne concidéndum, ut effundátur quod in eo latet prétium nostrum; saccum útique, etsi parvum, sed plenum. Párvulus síquidem datus est nobis, sed in quo hábitat omnis plenitúdo divinitátis. Postquam enim venit plenitúdo témporis, venit et plenitúdo divinitátis. Venit in carne, ut vel sic carnálibus exhiberétur, ei apparénte humanitáte benígnitas agnoscerétur. Ubi enim Dei innotéscit humánitas, iam benígnitas latére non potest. In quo enim magis commendáre póterat benignitátem suam, quam suscipiéndo carnem meam? Meam, inquam, non carnem Adam, id est non qualem ille hábuit ante culpam.
     Quid tantópere decláret eius misericórdiam, quam quod ipsam suscépit misériam? Quid ita pietáte plenum, quam quod Dei Verbum propter nos factum est fenum? Dómine, quid est homo quia réputas eum? aut quid appónis erga eum cor tuum? Hinc atténdat homo quanta sit cura eius Deo; hinc sciat quid de eo cógitet aut quid séntiat. Non intérroges, o homo, ea quæ páteris, sed quæ passus est ille. Quanti te fecit, ex his quæ pro te factus est, agnósce, ut appáreat tibi benígnitas eius ex humanitáte. Quanto enim minórem se fecit in humanitáte, tanto maiórem exhíbuit in bonitáte; et quanto pro me vílior, tanto mihi cárior est. Appáruit, inquit Apóstolus, benígnitas et humánitas Salvatóris nostri Dei. Magna plane et manifésta benígnitas Dei et humánitas! et magnum benignitátis indícium declarávit, qui humanitáti áddere nomen Dei curávit.

RESPONSORIUM

* Salvum fac pópulum tuum, Dómine, *
    et bénedic hereditáti tuæ.
Et rege eos, *
    et extólle illos usque in ætérnum.
Per síngulos dies *
    benedícimus te;
et laudámus nomen tuum in sǽculum, *
    et in sǽculum sǽculi.
Dignáre, Dómine, die isto *
    sine peccáto nos custodíre.
Miserére nostri, Dómine, *
    miserére nostri.
Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
    quemádmodum sperávimus in te.
In te, Dómine, sperávi: *
    non confúndar in ætérnum.

* Hæc ultima pars hymni ad libitum omitti potest.

PSALMODIA

Ant. 1 Quem vidístis? pastóres, dícite; annuntiáte nobis: In terris quis appáruit? Natum vídimus et choros angelórum collaudántes Dóminum, allelúia.

Ad Deum vigilat, qui opera noctis reicit.

² Deus, Deus meus es tu, *
      ad te de luce vígilo.
   Sitívit in te ánima mea, *
      te desiderávit caro mea.
   In terra desérta et árida et inaquósa, †
³    sic in sancto appárui tibi, *
      ut vidérem virtútem tuam et glóriam tuam.
⁴ Quóniam mélior est misericórdia tua super vitas, *
      lábia mea laudábunt te. –

⁵ Sic benedícam te in vita mea *
      et in nómine tuo levábo manus meas.
⁶ Sicut ádipe et pinguédine repleátur ánima mea, *
      et lábiis exsultatiónis laudábit os meum.
⁷ Cum memor ero tui super stratum meum, *
      in matutínis meditábor de te,
⁸ quia fuísti adiútor meus, *
      et in velaménto alárum tuárum exsultábo. –

⁹ Adhǽsit ánima mea post te, *
      me suscépit déxtera tua.

¹⁰      [Ipsi vero in ruinam quæsierunt animam meam,*
         introibunt in inferiora terrae,
¹¹      tradentur in potestatem gladii,*
         partes vulpium erunt.
¹²      Rex vero lætabitur in Deo; †
         gloriabuntur omnes, qui iurant in eo,*
         quia obstructum est os loquentium iniqua.]

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Quem vidístis? pastóres, dícite; annuntiáte nobis: In terris quis appáruit? Natum vídimus et choros angelórum collaudántes Dóminum, allelúia.

Ant. 2 Angelus ad pastóres ait: Annúntio vobis gáudium magnum, quia natus est vobis hódie Salvátor mundi, allelúia.

⁵⁷ Benedícite, ómnia ópera Dómini, Dómino, *
       laudáte et superexaltáte eum in sǽcula.
⁵⁸ Benedícite, cæli, Dómino,*
⁵⁹      benedícite, ángeli Dómini, Dómino. –

⁶⁰ Benedícite, aquæ omnes, quæ super cælos sunt, Dómino, *
⁶¹      benedícat omnis virtus Dómino.
⁶² Benedícite, sol et luna, Dómino,*
⁶³      benedícite, stellæ cæli, Dómino. –

⁶⁴ Benedícite, omnis imber et ros, Dómino *
⁶⁵      benedícite, omnes venti, Dómino.
⁶⁶ Benedícite, ignis et æstus, Dómino, *
⁶⁷      benedícite, frigus et æstus, Dómino. –

⁶⁸ Benedícite, rores et pruína, Dómino, *
⁶⁹      benedícite, gelu et frigus, Dómino.
⁷⁰ Benedícite, glácies et nives, Dómino, *
⁷¹      benedícite, noctes et dies, Dómino. –

⁷² Benedícite, lux et ténebræ, Dómino, *
⁷³      benedícite, fúlgura et nubes, Dómino.
⁷⁴ Benedícat terra Dóminum, *
       laudet et superexáltet eum in sǽcula. –

⁷⁵ Benedícite, montes et colles, Dómino, *
⁷⁶      benedícite, univérsa germinántia in terra, Dómino.
⁷⁷ Benedícite, mária et flúmina, Dómino, *
⁷⁸      benedícite, fontes, Dómino. –

⁷⁹ Benedícite, cete et ómnia quæ movéntur in aquis, Dómino,*
⁸⁰      benedícite, omnes vólucres cæli, Dómino.
⁸¹ Benedícite, omnes béstiæ et pécora, Dómino, *
⁸²      benedícite, fílii hóminum, Dómino. –

⁸³ Bénedic, Israel, Dómino, *
       laudáte et superexaltáte eum in sǽcula.
⁸⁴ Benedícite, sacerdótes Dómini, Dómino, *
⁸⁵      benedícite, servi Dómini, Dómino. –

⁸⁶ Benedícite, spíritus et ánimæ iustórum, Dómino, *
⁸⁷      benedícite, sancti et húmiles corde, Dómino.
⁸⁸ Benedícite, Ananía, Azaría, Mísael, Dómino, *
       laudáte et superexaltáte eum in sǽcula.

    Benedicámus Patrem et Fílium cum Sancto Spíritu; *
       laudémus et superexaltémus eum in sǽcula.
⁵⁶ Benedíctus es in firmaménto cæli *
       et laudábilis et gloriósus in sǽcula.

(In fine huius cantici non dicitur «Glória Patri».)

Ant. 2 Angelus ad pastóres ait: Annúntio vobis gáudium magnum, quia natus est vobis hódie Salvátor mundi, allelúia.

Ant. 3 Párvulus fílius hódie natus est nobis, et vocábitur Deus fortis, allelúia.

Filii Ecclesiæ, filii novi populi exsultent in rege suo: in Christo. (Hesychius)

¹ Cantáte Dómino cánticum novum; *
      laus eius in ecclésia sanctórum.
² Lætétur Israel in eo, qui fecit eum, *
      et fílii Sion exsúltent in rege suo.
³ Laudent nomen eius in choro, *
      in týmpano et cíthara psallant ei,
⁴ quia beneplácitum est Dómino in pópulo suo, *
      et honorábit mansuétos in salúte. –

⁵ Iúbilent sancti in glória, *
      læténtur in cubílibus suis.
⁶ Exaltatiónes Dei in gútture eórum *
      et gládii ancípites in mánibus eórum,
⁷ ad faciéndam vindíctam in natiónibus, *
      castigatiónes in pópulis,
⁸ ad alligándos reges eórum in compédibus *
      et nóbiles eórum in mánicis férreis,
⁹ ad faciéndum in eis iudícium conscríptum: *
      glória hæc est ómnibus sanctis eius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Párvulus fílius hódie natus est nobis, et vocábitur Deus fortis, allelúia.

LECTIO BREVIS

RESPONSORIUM BREVE
V. Notum fecit Dóminus, * allelúia, allelúia.
R. Notum fecit Dóminus, * allelúia, allelúia.
V. Salutáre suum,
R. Allelúia, allelúia.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Notum fecit Dóminus, * allelúia, allelúia.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Pastóres loquebántur ad ínvicem: Transeámus usque Béthlehem, et videámus hoc verbum quod Dóminus osténdit nobis.

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Pastóres loquebántur ad ínvicem: Transeámus usque Béthlehem, et videámus hoc verbum quod Dóminus osténdit nobis.

PRECES
Quia Deus in sua misericórdia Christum, príncipem pacis, nobis misit, cum fidúcia clamémus:
     Pax homínibus bonæ voluntátis.

Deus omnípotens, Pater Dómini nostri Iesu Christi, quo témpore Ecclésia salvíficum tuum célebrat amórem,
— laudem nostram suscípere dignáre propítius.
Qui ab inítio victóriam tuam per Christum salvatórem nostrum homínibus promisísti,
— Evangélii lúmine omnes hómines illustrári concéde.
In laudem Fílii tui, cuius diem cum gáudio Abraham prævídit, patriárchæ speravérunt, prophétæ nuntiavérunt et gentes desideravérunt,
— fac ut omnis Israel salvus fiat.
Qui voluísti nativitátem Fílii tui a cælórum spirítibus prædicári atque ab Apóstolis, martýribus et fidélibus sæculórum ómnium collaudári,
— pacem in terris largíre, quam nuntiavérunt ángeli.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Omnípotens et invisíbilis Deus, qui tuæ lucis advéntu mundi ténebras effugásti, seréno vultu nos, quǽsumus, intuére, ut magnificéntiam nativitátis Unigéniti tui dignis præcóniis collaudémus. Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)