lat

BREVIARIUM ROMANUM

7 december 2011
S. Ambrosii, episcopi et Ecclesiæ doctoris, memoria


Natus Treviris circa annum 340 e familia romana, studiis Romæ incubuit et Sirmii cursum honorum cœpit. Anno 374, dum Mediolani degebat, extemplo episcopus civitatis electus, die 7 decembris ordinatus est. Munere adamussim fungens, caritatem maxime exercuit in omnes, verus pastor et doctor fidelium factus. Iura Ecclesiæ strenue tutatus est; rectæ fidei doctrinam, scriptis et opere contra Arianos defendit. Mortuus est sabbato sancto die 4 aprilis anni 397.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Verbum supérnum pródiens,
a Patre lumen éxiens,
qui natus orbi súbvenis
cursu declívi témporis:

Illúmina nunc péctora
tuóque amóre cóncrema;
audíta per præcónia
sint pulsa tandem lúbrica.

Iudéxque cum post áderis
rimári facta péctoris,
reddens vicem pro ábditis
iustísque regnum pro bonis,

Non demum artémur malis
pro qualitáte críminis,
sed cum beátis cómpotes
simus perénnes cǽlites.

Sit, Christe, rex piíssime,
tibi Patríque glória
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Ipsi intra nos gémimus, exspectántes redemptiónem córporis nostri.

Psalmus 38 (39)
Ægrotantis deprecatio

Vanitati creatura subiecta est ... propter eum qui subiecit eam in spe. (Rom 8, 20)

I

2 Dixi: "Custódiam vias meas, *
      ut non delínquam in lingua mea;
   ponam ori meo custódiam, *
      donec consístit peccátor advérsum me." –

3 Tacens obmútui et sílui absque ullo bono, *
      et dolor meus renovátus est.

4 Concáluit cor meum intra me, *
      et in meditatióne mea exársit ignis.

5 Locútus sum in lingua mea: *
      "Notum fac mihi, Dómine, finem meum;
   et númerum diérum meórum quis est, *
      ut sciam quam brevis sit vita mea." –

6 Ecce paucórum palmórum fecísti dies meos, *
      et spátium vitæ meæ tamquam níhilum ante te.
   Etenim univérsa vánitas omnis homo constitútus est. *
      Etenim ut imágo pertránsit homo.

7 Etenim vánitas est et concitátur; *
      thesaurízat et ignórat quis congregábit ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Ipsi intra nos gémimus, exspectántes redemptiónem córporis nostri.

Ant. 2 Exáudi oratiónem meam, Dómine; pércipe lácrimas meas.

II

8 Et nunc quæ est exspectátio mea, Dómine? *
      Spes mea apud te est.

9 Ab ómnibus iniquitátibus meis érue me, *
      oppróbrium insipiénti ne ponas me.

10 Obmútui et non apériam os meum, *
       quóniam tu fecísti. –

11 Amove a me plagas tuas: *
       ab ictu manus tuæ ego deféci.

12 In increpatiónibus, propter iniquitátem, corripuísti hóminem, †
       et tabéscere fecísti sicut tínea desiderabília eius. *
       Etenim vánitas omnis homo. –

13 Exáudi oratiónem meam, Dómine, *
       et clamórem meum áuribus pércipe.
    Ad lácrimas meas ne obsurdéscas, †
       quóniam ádvena ego sum apud te, *
       peregrínus sicut omnes patres mei.

14 Avértere a me, ut refrígerer, *
       priúsquam ábeam et non sim ámplius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Exáudi oratiónem meam, Dómine; pércipe lácrimas meas.

Ant. 3 Ego autem sperávi in misericórdia Dei in ætérnum.

Psalmus 51 (52)
Contra calumniatorem

Qui gloriatur, in Domino glorietur. (1 Cor 1, 31)

3 Quid gloriáris in malítia, *
      qui potens es iniquitáte?

4 Tota die insídias cogitásti; *
      lingua tua sicut novácula acúta, qui facis dolum.

5 Dilexísti malítiam super benignitátem, †
      mendácium magis quam loqui æquitátem. *

6    Dilexísti ómnia verba perditiónis, lingua dolósa. –

7 Proptérea Deus déstruet te in finem; †
      evéllet te et emigrábit te de tabernáculo *
      et radícem tuam de terra vivéntium.

8 Vidébunt iusti et timébunt *
      et super eum ridébunt:

9 „Ecce homo, qui non pósuit Deum refúgium suum, †
      sed sperávit in multitúdine divitiárum suárum *
      et præváluit in insídiis suis.“ –

10 Ego autem sicut virens olíva in domo Dei. †
       Sperávi in misericórdia Dei *
       in ætérnum et in sǽculum sǽculi.

11 Confitébor tibi in sǽculum, quia fecísti; †
       et exspectábo nomen tuum, quóniam bonum est, *
       in conspéctu sanctórum tuórum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Ego autem sperávi in misericórdia Dei in ætérnum.

V. Dómine Deus noster, convérte nos.
R. Et osténde fáciem tuam, et salvi érimus.

LECTIO PRIOR

De libro Isaíae prophétæ

25, 6 – 26, 6
Convivium Dei. Canticum redemptorum

     Fáciet Dóminus exercítuum ómnibus pópulis in monte hoc convívium pínguium, convívium vini meri, pínguium medullatórum, vini deliquáti. Et præcipitábit in monte isto fáciem vínculi colligáti super omnes pópulos et telam, quam ordítus est super omnes natiónes. Præcipitábit mortem in sempitérnum et abstérget Dóminus Deus lácrimam ab omni fácie et oppróbrium pópuli sui áuferet de univérsa terra, quia Dóminus locútus est.
     Et dicétur in die illa: «Ecce Deus noster iste, exspectávimus eum ut salváret nos; iste Dóminus, sustinúimus eum: exsultábimus et lætábimur in salutári eius. Quia requiéscet manus Dómini in monte isto». Et triturábitur Moab in loco suo, sícuti terúntur páleæ in sterquilínio; et exténdet manus suas in médio eius, sicut exténdit natans ad natándum; et humiliábitur supérbia eius cum allisióne mánuum eius. Et firmum muniméntum murórum tuórum evértit, deiécit, prostrávit in terram usque ad púlverem.
     In die illa cantábitur cánticum istud in terra Iudæ: «Urbs fortis nobis in salútem; pósuit muros et antemurále. Aperíte portas, et ingrediátur gens iusta, quae servat fidem. Propósitum eius est firmum; servábis pacem, quia in te sperávit.
     Speráte in Dómino in sǽculis ætérnis, Dóminus est petra ætérna. Quia evértit habitántes in excélso, civitátem sublímem humiliábit; humiliábit eam usque ad terram, détrahet eam usque ad púlverem. Conculcábit eam pes, pedes páuperis, gressus egenórum.

RESPONSORIUM

Ap 21, 3; Is 25, 8

R. Audívi vocem magnam de throno dicéntem: Ecce tabernáculum Dei cum homínibus, et habitábit cum eis: * Et ipsi pópuli eius erunt, et ipse Deus cum eis erit eórum Deus.
V. Præcipitábit Dóminus Deus mortem in sempiternum, et abstérget lácrimam ab omni fácie. * Et ipsi pópuli eius erunt, et ipse Deus cum eis erit eórum Deus.

LECTIO ALTERA

Ex Epístolis sancti Ambrósii epíscopi

(Epist. 2,1-2.4-5.7: PL 16 [edit. 1845], 847-881)

Gratia verborum tuorum plebem demulceas

     Suscepísti munus sacerdótii et, in puppe Ecclésiæ sedens, navim advérsus fluctus gubérnas. Tene clavum fídei, ut et graves huius sǽculi turbáre non possint procéllæ. Mare quidem magnum et spatiósum, sed noli veréri; quia ipse super mária fundávit eam, et super flúmina præparávit eam.
     Itaque non immérito inter tot mundi freta Ecclésia Dómini tamquam supra apostólicam ædificáta petram immóbilis manet, et inconcússo advérsum ímpetus sæviéntis salis persevérat fundámine. Ablúitur undis, non quátitur, et licet frequénter eleménta mundi huius magno illísa resúltent fragóre, habet tamen, quo laborántes excípiat, tutíssimum portum salútis. Sed tamen, etsi in mari flúctuat, currit in flumínibus; et vide ne in illis flumínibus magis, de quibus dictum est: Elevavérunt flúmina vocem suam. Sunt enim flúmina, quæ de ventre eius fluent, qui potum a Christo accéperit, et de Spíritu Dei súmpserit. Hæc ergo flúmina, cum redúndant spiritáli grátia, élevant vocem suam.
     Est et flúvius, qui decúrrit in sanctos suos sicut torrens. Est et flúminis ímpetus, qui lætíficat ánimam pacíficam atque tranquíllam. Ex huius flúminis plenitúdine quicúmque accéperit, sicut Ioánnes evangelísta, sicut Petrus et Paulus, élevat vocem suam: et sicut Apóstoli evangélicæ prædicatiónis vocem usque in totos fines orbis terrárum canóro diffudérunt præcónio, ita et iste íncipit evangelizáre Dóminum Iesum.
     Accipe ergo a Christo, ut et tuus sonus éxeat. Cóllige aquam Christi, illam quæ laudat Dóminum. Cóllige aquam de plúribus locis, quam effúndunt nubes prophéticæ.
     Quicúmque cólligit de móntibus aquam, atque ad se trahit vel haurit e fóntibus, et ipse rorat sicut nubes. Imple ergo grémium mentis tuæ, ut terra tua huméscat, et domésticis irrigétur fóntibus.
     Ergo qui multa legit et intéllegit, implétur: qui fúerit implétus, álios rigat; ideóque Scriptúra dicit: Si implétae fúerint nubes, plúviam in terram effúndent.
     Sint ergo sermónes tui próflui, sint puri et dilúcidi, ut moráli disputatióne suavitátem infúndas populórum áuribus et grátia verbórum tuórum plebem demúlceas, ut volens, quo ducis, sequátur.
     Allóquia tua plena intelléctus sint. Unde et Sálomon ait: Arma intelléctus lábia sapiéntis; et álibi: Lábia tua alligáta sint sensu, id est, fúlgeat sermónum tuórum manifestátio, intelléctus corúscet, et allóquium tuum atque tractátus aliéna non indígeat assertióne; sed sermo tuus velut armis suis sese ipse tueátur, nec ullum verbum tuum in vanum éxeat, et sine sensu pródeat.

RESPONSORIUM

2 Tim 4, 2; cf. Sir 48, 4. 8

R. Prǽdica verbum, insta opportúne, importúne; árgue, óbsecra, íncrepa, * in omni patiéntia et doctrína.
V. Quis potest simíliter gloriári tibi, qui ungis reges ad pæniténtiam? * In omni patiéntia et doctrína.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui beátum Ambrósium epíscopum cathólicæ fídei doctórem et apostólicæ fortitúdinis exémplum effecísti, éxcita in Ecclésia tua viros secúndum cor tuum, qui eam fórtiter et sapiénter gubérnent. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)