lat

BREVIARIUM ROMANUM

11 iulius 2024
S. Benedicti, abbatis, festum


Nursiæ in Umbria natus est circa annum 480; Romæ educatus, vitam eremiticam in regione Sublacensi inchoavit, ubi discipulos congregavit, deinde Casinum se contulit. Ibi celebre condidit monasterium et regulam scripsit, qua in omnes regiones propagata, appellari meruit patriarcha monastici instituti in occidente. Mortuus est die 21 martii anno 547; sed, iam sǽculo VIII exeunte, in pluribus regionibus, hac die memoria eius colebatur.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Inter ætérnas súperum corónas,
quas sacro partas cólimus triúmpho,
émicas celsis méritis corúscus,
  o Benedícte!

Sancta te compsit púerum senéctus,
nil sibi de te rápuit volúptas,
áruit mundi tibi flos, ad alta
  mente leváto.

Hinc fuga lapsus pátriam, paréntes
déseris, fervens némorum colónus;
inde conscríbis documénta vitæ
  pulchra beátæ.

Iam docens omnes pópulos subésse
légibus tandem placitísque Christi,
fac tuis cuncti précibus petámus
  cǽlica semper.

Cláritas Patri genitǽque Proli,
Flámini Sancto decus atque cultus,
grátia quorum tibi tanta laudis
  glória lucet. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Vitam pétiit a te, et tribuísti ei, Dómine; glóriam et magnum decórem imposuísti super eum.

Psalmus 20 (21), 2-8. 14
Gratiarum actio pro regis victoria

Accepit vitam, ut resurgeret, et longitudinem dierum in sǽculum sǽculi. (S. Irenæus)

2 Dómine in virtúte tua lætábitur rex, *
      et super salutáre tuum exsultábit veheménter.
3 Desidérium cordis eius tribuísti ei *
      et voluntátem labiórum eius non denegásti.
4 Quóniam prævenísti eum in benedictiónibus dulcédinis; *
      posuísti in cápite eius corónam de auro puríssimo.
5 Vitam pétiit a te, et tribuísti ei, *
      longitúdinem diérum in sǽculum et in sǽculum sǽculi. –

6 Magna est glória eius in salutári tuo, *
      magnificéntiam et decórem impónes super eum;
7 quóniam pones eum benedictiónem in sǽculum sǽculi, *
      lætificábis eum in gáudio ante vultum tuum.
8 Quóniam rex sperat in Dómino
      et in misericórdia Altíssimi non commovébitur. –

     9   [Inveniet manus tua omnes inimicos tuos, *
         dextera tua inveniet, qui te oderunt.
     10  Pones eos ut clibanum ignis in tempore vultus tui: *
         Dominus in ira sua deglutiet eos, et devorabit eos ignis.
     11  Fructum eorum de terra perdes *
         et semen eorum de filiis hominum.
     12  quóniam intenderunt in te mala, *
         cogitaverunt consilia: nihil potuerunt.
     13  quóniam pones eos dorsum, *
         arcus tuos tendes in vultum eorum.]

14 Exaltáre, Dómine, in virtúte tua; *
      cantábimus et psallémus virtútes tuas.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Vitam pétiit a te, et tribuísti ei, Dómine; glóriam et magnum decórem imposuísti super eum.

Ant. 2 Iustórum sémita quasi lux splendens procédit, et crescit usque ad perféctum diem.

Psalmus 91 (92)
Laus Domini creatoris

Laudes enuntiantur pro gestis Unigeniti. (S. Athanasius)

I

2 Bonum est confitéri Dómino *
      et psállere nómini tuo, Altíssime,
3 annuntiáre mane misericórdiam tuam *
      et veritátem tuam per noctem,
4 in decachórdo et psaltério, *
      cum cántico in cíthara. –

5 Quia delectásti me, Dómine, in factúra tua, *
      et in opéribus mánuum tuárum exsultábo. –

6 Quam magnificáta sunt ópera tua, Dómine: *
      nimis profúndæ factæ sunt cogitatiónes tuæ.
7 Vir insípiens non cognóscet, *
      et stultus non intélleget hæc.
8 Cum germináverint peccatóres sicut fenum, *
      et florúerint omnes, qui operántur iniquitátem,
   hoc tamen erit ad intéritum in sǽculum sǽculi; *
9      tu autem altíssimus in ætérnum, Dómine. –

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Iustórum sémita quasi lux splendens procédit, et crescit usque ad perféctum diem.

Ant. 3 Iustus ut palma florébit, sicut cedrus Líbani multiplicábitur.

II

10 Quóniam ecce inimíci tui, Dómine, †
       quóniam ecce inimíci tui períbunt, *
       et dispergéntur omnes, qui operántur iniquitátem.
11 Exaltábis sicut unicórnis cornu meum, *
       perfúsus sum óleo úberi.
12 Et despíciet óculus meus inimícos meos, *
       et in insurgéntibus in me malignántibus áudiet auris mea. –

13 Iustus ut palma florébit, *
       sicut cedrus Líbani succréscet.
14 Plantáti in domo Dómini, *
       in átriis Dei nostri florébunt.
15 Adhuc fructus dabunt in senécta, *
       úberes et bene viréntes erunt,
16 ut annúntient quóniam rectus Dóminus, refúgium meum, *
       et non est iníquitas in eo.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Iustus ut palma florébit, sicut cedrus Líbani multiplicábitur.

V. Iustum dedúxit Dóminus per vias rectas.
R. Et osténdit illi regnum Dei.

LECTIO PRIOR

De Epístola beáti Pauli apóstoli ad Colossénses

(3, 1-17)

Vita vestra abscondita est cum Christo in Deo

     Fratres: Si conresurrexístis Christo, quæ sursum sunt quǽrite, ubi Christus est in déxtera Dei sedens; quæ sursum sunt sápite, non quæ supra terram. Mórtui enim estis, et vita vestra abscóndita est cum Christo in Deo! Cum Christus apparúerit, vita vestra, tunc et vos apparébitis cum ipso in glória.
     Mortificáte ergo membra, quæ sunt super terram: fornicatiónem, immundítiam, libídinem, concupiscéntiam malam et avarítiam, quæ est simulacrórum sérvitus, propter quæ venit ira Dei super fílios incredulitátis; in quibus et vos ambulástis aliquándo, cum viverétis in illis. Nunc autem depónite et vos ómnia, iram, indignatiónem, malítiam, blasphémiam, turpem sermónem de ore vestro; nolíte mentíri ínvicem, qui exuístis vos véterem hóminem cum áctibus eius et induístis novum, eum, qui renovátur in agnitiónem secúndum imáginem eius, qui creávit eum, ubi non est Græcus et Iudǽus, circumcísio et præpútium, bárbarus, Scytha, servus, liber, sed ómnia et in ómnibus Christus.
     Indúite vos ergo sicut elécti Dei, sancti et dilécti, víscera misericórdiæ, benignitátem, humilitátem, mansuetúdinem, patiéntiam, supportántes ínvicem et donántes vobis ipsis, si quis advérsus áliquem habet querélam; sicut et Dóminus donávit vobis, ita et vos. Super ómnia autem hæc caritátem, quod est vínculum perfectiónis. Et pax Christi dominétur in córdibus vestris, ad quam et vocáti estis in uno córpore. Et grati estóte.
     Verbum Christi hábitet in vobis abundánter, in omni sapiéntia docéntes et commonéntes vosmetípsos psalmis, hymnis, cánticis spiritálibus, in grátia cantántes in córdibus vestris Deo; et omne, quodcúmque fácitis in verbo aut in ópere, ómnia in nómine Dómini Iesu grátias agéntes Deo Patri per ipsum.

RESPONSORIUM

Gal 3, 27-28; Ef 4, 24

R. Quicúmque in Christo baptizáti estis, Christum induístis; non est Iudǽus neque Græcus; * omnes enim vos unus estis in Christo Iesu.
V. Indúite novum hóminem, qui secúndum Deum creátus est in iustítia et sanctitáte veritátis. * Omnes enim vos unus estis in Christo Iesu.

Vel:

De Epístola beáti Pauli apóstoli ad Romános

(12, 1-21)

Vita christiana, cultus spiritalis

     Obsecro vos, fratres, per misericórdiam Dei, ut exhibeátis córpora vestra hóstiam vivéntem, sanctam, Deo placéntem, rationábile obséquium vestrum; et nolíte conformári huic sǽculo, sed transformámini renovatióne mentis, ut probétis quid sit volúntas Dei, quid bonum et bene placens et perféctum.
     Dico enim per grátiam, quæ data est mihi, ómnibus, qui sunt inter vos, non áltius sápere quam opórtet sápere, sed sápere ad sobrietátem, unicuíque sicut Deus divísit mensúram fídei. Sicut enim in uno córpore multa membra habémus, ómnia autem membra non eúndem actum habent, ita multi unum corpus sumus in Christo, sínguli autem alter alteríus membra. Habéntes autem donatiónes secúndum grátiam, quæ data est nobis, differéntes, sive prophetíam secúndum ratiónem fídei, sive ministérium in ministrándo, sive qui docet in doctrína, sive qui exhortátur in exhortándo; qui tríbuit in simplicitáte, qui præest in sollicitúdine, qui miserétur in hilaritáte.
     Diléctio sine simulatióne. Odiéntes malum, adhæréntes bono; caritáte fraternitátis ínvicem diligéntes, honóre ínvicem præveniéntes, sollicitúdine non pigri, spíritu fervéntes, Dómino serviéntes, spe gaudéntes, in tribulatióne patiéntes, oratióni instántes, necessitátibus sanctórum communicántes, hospitalitátem sectántes. Benedícite persequéntibus; benedícite et nolíte maledícere! Gaudére cum gaudéntibus, flere cum fléntibus. Idípsum ínvicem sentiéntes, non alta sapiéntes, sed humílibus consentiéntes. Nolíte esse prudéntes apud vosmetípsos.
     Nulli malum pro malo reddéntes; providéntes bona coram ómnibus homínibus; si fíeri potest, quod ex vobis est, cum ómnibus homínibus pacem habéntes; non vosmetípsos vindicántes, caríssimi, sed date locum iræ, scriptum est enim: «Mihi vindícta, ego retríbuam», dicit Dóminus. Sed si esuríerit inimícus tuus, ciba illum; si sitit, potum da illi. Hoc enim fáciens, carbónes ignis cóngeres super caput eius. Noli vinci a malo, sed vince in bono malum.

RESPONSORIUM

Rom 12, 2; Ef 4, 23-24

R. Transformámini renovatióne mentis, * ut probétis quid sit volúntas Dei, quid bonum et bene placens et perféctum.
V. Renovámini spíritu mentis vestræ et indúite novum hóminem. * Ut probétis quid sit volúntas Dei, quid bonum et bene placens et perféctum.

Pro sancto qui in matrimonio vixit:

De Epístola beáti Pauli apóstoli ad Ephésios

(5, 21-32)

De sanctitate matrimonii christiani

     Fratres: Subiécti ínvicem estóte in timóre Christi.
     Mulíeres viris suis sicut Dómino, quóniam vir caput est mulíeris, sicut et Christus caput est ecclésiæ, ipse salvátor córporis. Sed ut ecclésia subiécta est Christo, ita et mulíeres viris in ómnibus.
     Viri, dilígite uxóres, sicut et Christus diléxit ecclésiam et seípsum trádidit pro ea, ut illam sanctificáret mundans lavácro aquæ in verbo, ut exhibéret ipse sibi gloriósam ecclésiam non habéntem máculam aut rugam aut áliquid eiúsmodi, sed ut sit sancta et immaculáta. Ita et viri debent dilígere uxóres suas ut córpora sua. Qui suam uxórem díligit, seípsum díligit; nemo enim umquam carnem suam ódio hábuit, sed nutrit et fovet eam sicut et Christus ecclésiam, quia membra sumus córporis eius. Propter hoc relínquet homo patrem et matrem et adhærébit uxóri suæ, et erunt duo in carne una. Sacraméntum hoc magnum est; ego autem dico de Christo et ecclésia!

RESPONSORIUM

1 Petr 1, 132.15; Lev 11, 24

R. Succíncti lumbos mentis vestræ, secúndum eum, qui vocávit vos, Sanctum; * et ipsi sancti in omni conversatióne sitis.
V. Ego enim sum Dóminus Deus vester: sancti estóte, quia ego Sanctus sum. * Et ipsi sancti in omni conversatióne sitis.

Alia, pro sancta quæ in matrimonio vixit:

De libro Proverbiórum

(31, 10-31)

Mulier timens Deum

     Mulíerem fortem quis invéniet? Longe super gemmas prétium eius. Confídit in ea cor viri sui et spóliis non indigébit. Reddet ei bonum et non malum ómnibus diébus vitæ suæ. Quæsívit lanam et linum et operáta est delectatióne mánuum suárum. Facta est quasi navis institóris de longe portans panem suum. Et de nocte surréxit dedítque prædam domésticis suis et cibária ancíllis suis. Considerávit agrum et emit eum; de fructu mánuum suárum plantávit víneam. Accínxit fortitúdine lumbos suos et roborávit bráchium suum. Gustávit et vidit quia bona est negotiátio eius; non exstinguétur in nocte lucérna eius. Manum suam misit ad colos, et dígiti eius apprehendérunt fusum.
     Palmas suas apéruit ínopi et manum suam exténdit ad páuperem. Non timébit dómui suæ a frigóribus nivis: omnes enim doméstici eius vestíti sunt duplícibus. Stragulátam vestem fecit sibi; byssus et púrpura induméntum eius. Nóbilis in portis vir eius, quando séderit cum senatóribus terræ. Síndonem fecit et véndidit et cíngulum trádidit Chananǽo. Fortitúdo et decor induméntum eius et ridébit in die novíssimo. Os suum apéruit sapiéntiæ, et lex cleméntiæ in lingua eius. Considerávit sémitas domus suæ et panem otiósa non comédit.
     Surrexérunt fílii eius et beatíssimam prædicavérunt, vir eius et laudávit eam: «Multæ fíliæ fórtiter operátæ sunt, tu supergréssa es univérsas». Fallax grátia et vana est pulchritúdo; múlier timens Dóminum ipsa laudábitur. Date ei de fructu mánuum suárum, et laudent eam in portis ópera eius.

RESPONSORIUM

Cf. Prov 31, 17. 18; cf. Ps 45 (46), 6

R. Accínxit fortitúdine lumbos suos, et roborávit brácchium suum: * Ideóque lucérna eius non exstinguétur in sempitérnum.
V. Adiuvábit eam Deus vultu suo, Deus in médio eius, non commovébitur. * Ideóque lucérna eius non exstinguétur in sempitérnum.

Vel alia, pro eadem sancta:

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

(3, 1-6. 8-17)

Christum sanctificate in cordibus vestris

     Mulíeres súbditæ sint suis viris, ut et si qui non credunt verbo, per mulíerum conversatiónem sine verbo lucrifíant, considerántes castam in timóre conversatiónem vestram; quarum sit non extrínsecus capillatúræ aut circumdatiónis auri aut induménti vestimentórum cultus, sed qui abscónditus cordis est homo in incorruptibilitáte mitis et quiéti spíritus, qui est in conspéctu Dei lócuples. Sic enim aliquándo et sanctæ mulíeres sperántes in Deo ornábant se subiéctæ própriis viris, sicut Sara obœdiébat Abrahæ dóminum eum vocans; cuius estis fíliæ benefaciéntes et non timéntes ullam perturbatiónem.
     In fine autem omnes unánimes, compatiéntes, fraternitátis amatóres, misericórdes, húmiles, non reddéntes malum pro malo vel maledíctum pro maledícto, sed e contrário benedicéntes, quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte accipiátis.
     «Qui enim vult vitam dilígere et vidére dies bonos, coérceat linguam suam a malo, et lábia eius ne loquántur dolum; declínet autem a malo et fáciat bonum, inquírat pacem et persequátur eam. Quia óculi Dómini super iustos, et aures eius in preces eórum; vultus autem Dómini super faciéntes mala».
     Et quis est qui vobis nóceat si boni æmulatóres fuéritis? Sed et si patímini propter iustítiam, beáti! Timórem autem eórum ne timuéritis et non conturbémini, Dóminum autem Christum sanctificáte in córdibus vestris, paráti semper ad defensiónem omni poscénti vos ratiónem de ea, quæ in vobis est spe, sed cum mansuetúdine et timóre, consciéntiam habéntes bonam, ut in quo de vobis detrectátur, confundántur, qui calumniántur vestram bonam in Christo conversatiónem. Mélius est enim benefaciéntes, si velit volúntas Dei, pati quam malefaciéntes.

RESPONSORIUM

Phil 2, 2. 3. 4; 1 Th 5, 14-15

R. Caritátem habéte, in humilitáte superióres sibi ínvicem arbitrántes: * Non quæ sua sunt sínguli considerántes, sed ea quæ aliórum.
V. Suscípite infírmos, longánimes estóte ad omnes; semper, quod bonum est, sectámini et in ínvicem et in omnes. * Non quæ sua sunt sínguli considerántes, sed ea quæ aliórum.

LECTIO ALTERA

E Régula sancti Benedícti abbátis

(Prolongus, 4-22; cap. 72; 1-12: CSEL 75, 2-5. 162-163)

Christo omnino nihil præponant

     In primis, ut quidquid agéndum ínchoas bonum, ab eo pérfici instantíssima oratióne depóscas, ut, qui nos iam in filiórum dignátus est número computáre, non debet aliquándo de malis áctibus nostris contristári; ita enim ei omni témpore de bonis suis in nobis paréndum est, ut non solum irátus pater suos non aliquándo fílios exherédet, sed nec ut metuéndum dóminus, irritátus a malis nostris, ut nequíssimos servos perpétuam tradat ad pœnam, qui eum sequi nolúerint ad glóriam.
     Exsurgámus ergo tandem aliquándo, excitánte nos Scriptúra ac dicénte: Hora est iam nos de somno súrgere. Et apértis óculis nostris ad deíficum lumen, attónitis áuribus audiámus divína cotídie clamans quid nos ádmonet vox dicens: Hódie si vocem eius audiéritis, nolíte obduráre corda vestra; et íterum: Qui habet aures audiéndi, áudiat quid Spíritus dicat Ecclésiis.
     Et quid dicit? Veníte, fílii, audíte me; timórem Dómini docébo vos. Cúrrite, dum lumen vitæ habétis, ne ténebræ mortis vos comprehéndant.
     Et quǽrens Dóminus in multitúdine pópuli, cui hæc clamat, operárium suum, íterum dicit: Quis est homo qui vult vitam et cupit vidére dies bonos? Quod si tu áudiens respóndeas: «Ego», dicit tibi Deus: «Si vis habére veram et perpétuam vitam, próhibe linguam tuam a malo, et lábia tua ne loquántur dolum; divérte a malo et fac bonum; inquíre pacem et séquere eam. Et cum hæc fecéritis, óculi mei super vos et aures meæ ad preces vestras; et ántequam me invocétis, dicam vobis: Ecce adsum».
     Quid dúlcius nobis ab hac voce Dómini invitántis nos, fratres caríssimi? Ecce pietáte sua demónstrat nobis Dóminus viam vitæ.
     Succínctis ergo fide vel observántia bonórum áctuum lumbis nostris, per ducátum Evangélii pergámus itínera eius, ut mereámur eum qui nos vocávit in regnum suum vidére. In cuius regni tabernáculo si vólumus habitáre, nisi illuc bonis áctibus cúrritur, mínime pervenítur.
     Sicut est zelus amaritúdinis malus, qui séparat a Deo et ducit ad inférnum, ita est zelus bonus, qui séparat a vítiis et ducit ad Deum et ad vitam ætérnam. Hunc ergo zelum ferventíssimo amóre exérceant mónachi, id est, ut honóre se ínvicem prævéniant; infirmitátes suas sive córporum sive morum patientíssime tólerent; obœdiéntiam sibi certátim impéndant; nullus quod sibi útile iúdicat sequátur, sed quod magis álio; caritátem fraternitátis caste impéndant; amóre Deum tímeant; abbátem suum sincéra et húmili caritáte díligant; Christo omníno nihil præpónant, qui nos páriter ad vitam ætérnam perdúcat.

RESPONSORIUM


R. Beátus Benedíctus, relícta domo rebúsque patris, soli Deo placére cúpiens, sanctæ conversatiónis hábitum quæsívit, * Et solus in supérni Inspectóris óculis habitávit secum.
V. Recéssit ígitur sciénter néscius et sapiénter indóctus. * Et solus in supérni Inspectóris óculis habitávit secum.

HYMNUS

Te Deum laudámus: *
    te Dóminum confitémur.
Te ætérnum Patrem, *
    omnis terra venerátur.
Tibi omnes ángeli, *
    tibi cæli et univérsæ potestátes:
tibi chérubim et séraphim *
    incessábili voce proclámant:
Sanctus,* Sanctus,* Sanctus*
    Dóminus Deus Sábaoth.
Pleni sunt cæli et terra *
    maiestátis glóriæ tuæ.

Te gloriósus *
    Apostolórum chorus,
te prophetárum *
    laudábilis númerus,
te mártyrum candidátus *
    laudat exércitus.
Te per orbem terrárum *
    sancta confitétur Ecclésia,
Patrem *
    imménsæ maiestátis;
venerándum tuum verum *
    et únicum Fílium;
Sanctum quoque *
    Paráclitum Spíritum.

Tu rex glóriæ, *
    Christe.
Tu Patris *
    sempitérnus es Fílius.
Tu, ad liberándum susceptúrus hóminem, *
    non horruísti Vírginis úterum.
Tu, devícto mortis acúleo, *
    aperuísti credéntibus regna cælórum.
Tu ad déxteram Dei sedes, *
    in glória Patris.
Iudex créderis *
    esse ventúrus.
Te ergo quǽsumus, tuis fámulis súbveni, *
    quos pretióso sánguine redemísti.
Ætérna fac cum sanctis tuis *
    in glória numerári.

* Salvum fac pópulum tuum, Dómine, *
    et bénedic hereditáti tuæ.
Et rege eos, *
    et extólle illos usque in ætérnum.
Per síngulos dies *
    benedícimus te;
et laudámus nomen tuum in sǽculum, *
    et in sǽculum sǽculi.
Dignáre, Dómine, die isto *
    sine peccáto nos custodíre.
Miserére nostri, Dómine, *
    miserére nostri.
Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
    quemádmodum sperávimus in te.
In te, Dómine, sperávi: *
    non confúndar in ætérnum.

* Hæc ultima pars hymni ad libitum omitti potest.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui beátum Benedíctum abbátem in schola divíni servítii præclárum constituísti magístrum, tríbue, quǽsumus, ut, amóri tuo nihil præponéntes, viam mandatórum tuórum dilatáto corde currámus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)