BREVIARIUM ROMANUM

2 ianuarius 2019
SS. Basilii Magni et Gregorii Nazianzeni, episcoporum et Ecclesiæ doctorum, memoria

Gregorius eodem anno 330 prope Nazianzum natus, multas peregrinationes suscepit ad scientiam acquirendam. Amicum Basilium in solitudine secutus est, sed presbyter et episcopus ordinatus est. Anno 381 episcopus Constantinopolitanus electus est; attamen, propter factiones Ecclésiam suam dividentes, Nazianzum recessit, ubi mortuus est die 25 ianuarii anni 389 vel 390. Eximiæ doctrinæ et eloquentiæ gratia, theologus vocatus est.

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Doctor ætérnus cóleris piúsque,
Christe, qui leges áperis salútis,
verba qui vitæ mérito putáris
  solus habére.

Teque clamámus, bone Pastor orbis,
cǽlitus semper solidásse Sponsæ
verba, constánter quibus illa mundo
  lumen adésset.

Ipse quin præbes fámulos corúscos,
áureas stellas velut emicántes,
certa qui nobis réserent beátæ
  dógmata vitæ.

Unde te laudes récinant, Magíster,
Spíritus fundis bona qui stupénda
ore doctórum, tua quo poténter
  lux patet alma.

Quique nunc iustus celebrátur, instet
ut tuam plebem per amœna lucis
des gradi, donec tibi dicat hymnos
  lúmine pleno. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Díligam te, Dómine, virtus mea.

In illa hora factus est terræmotus magnus. (Ap 11, 13)

² Díligam te, Dómine, fortitúdo mea. *
³     Dómine, firmaméntum meum et refúgium meum et liberátor meus;
   Deus meus, adiútor meus, et sperábo in eum; *
      protéctor meus et cornu salútis meæ et suscéptor meus.
⁴ Laudábilem invocábo Dóminum, *
      et ab inimícis meis salvus ero. –

⁵ Circumdedérunt me fluctus mortis, *
      et torréntes Bélial conturbavérunt me;
⁶ funes inférni circumdedérunt me, *
      præoccupavérunt me láquei mortis.
⁷ In tribulatióne mea invocávi Dóminum, *
      et ad Deum meum clamávi;
   exaudívit de templo suo vocem meam, *
      et clamor meus in conspéctu eius introívit in aures eius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Díligam te, Dómine, virtus mea.

Ant. 2 Salvum me fecit Dóminus, quóniam vóluit me.

⁸ Commóta est et contrémuit terra; †
      fundaménta móntium concússa sunt et commóta sunt, *
      quóniam irátus est.
⁹ Ascéndit fumus de náribus eius, †
      et ignis de ore eius dévorans; *
      carbónes succénsi processérunt ab eo.
¹⁰ Inclinávit cælos et descéndit, *
      et calígo sub pédibus eius. –

¹¹ Et ascéndit super cherub et volávit, *
      ferebátur super pennas ventórum.
¹² Et pósuit ténebras latíbulum suum, †
      in circúitu eius tabernáculum eius, *
      tenebrósa aqua, nubes áeris.
¹³ Præ fulgóre in conspéctu eius nubes transiérunt, *
      grando et carbónes ignis. –

¹⁴ Et intónuit de cælo Dóminus, †
      et Altíssimus dedit vocem suam: *
      grando et carbónes ignis.
¹⁵ Et misit sagíttas suas et dissipávit eos, *
      fúlgura iecit et conturbávit eos.
¹⁶ Et apparuérunt fontes aquárum, *
      et reveláta sunt fundaménta orbis terrárum
    ab increpatióne tua, Dómine, *
      ab inspiratióne spíritus iræ tuæ. –

¹⁷ Misit de summo et accépit me *
      et assúmpsit me de aquis multis;
¹⁸ erípuit me de inimícis meis fortíssimis †
      et ab his, qui odérunt me, *
      quóniam confortáti sunt super me.
¹⁹ Oppugnavérunt me in die afflictiónis meæ, *
      et factus est Dóminus fulciméntum meum;
²⁰ et edúxit me in latitúdinem, *
      salvum me fecit, quóniam vóluit me.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Salvum me fecit Dóminus, quóniam vóluit me.

Ant. 3 Tu, Dómine, accénde lucérnam meam; illuminábis ténebras meas.

²¹ Et retríbuet mihi Dóminus secúndum iustítiam meam *
      et secúndum puritátem mánuum meárum reddet mihi,
²² quia custodívi vias Dómini, *
      nec ímpie recéssi a Deo meo.
²³ Quóniam ómnia iudícia eius in conspéctu meo, *
      et iustítias eius non réppuli a me;
²⁴ et fui immaculátus cum eo *
      et observávi me ab iniquitáte.
²⁵ Et retríbuit mihi Dóminus secúndum iustítiam meam *
      et secúndum puritátem mánuum meárum in conspéctu oculórum eius. –

²⁶ Cum sancto sanctus eris *
      et cum viro innocénte ínnocens eris
²⁷ et cum elécto eléctus eris *
      et cum pervérso cállidus eris.
²⁸ Quóniam tu pópulum húmilem salvum fácies *
      et óculos superbórum humiliábis.
²⁹ Quóniam tu accéndis lucérnam meam, Dómine; *
      Deus meus illúminat ténebras meas.
³⁰ Quóniam in te aggrédiar hóstium turmas *
      et in Deo meo transíliam murum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Tu, Dómine, accénde lucérnam meam; illuminábis ténebras meas.

V. Cantáte Dómino, et benedícite nómini eius.
R. Annuntiáte de die in diem salutáre eius.

LECTIO PRIOR

De Epístola ad Colossénses

     Fratres: Nemo vos iúdicet in cibo aut in potu aut ex parte diéi festi aut neoméniæ aut sabbatórum, quæ sunt umbra futurórum, corpus autem Christi. Nemo vos bravío defráudet cómplacens sibi in humilitáte et religióne angelórum propter ea, quæ vidit, ingrédiens, frustra inflátus sensu carnis suæ et non tenens caput, ex quo totum corpus per nexus et coniunctiónes subministrátum et conéxum crescit in augméntum Dei.
     Si mórtui estis cum Christo ab eleméntis mundi, quod tamquam vivéntes in mundo decrétis subicímini: «Ne tetígeris, neque gustáveris, neque contrectáveris», quæ sunt ómnia in corruptiónem ipso usu secúndum præcépta et doctrínas hóminum? Quæ sunt ratiónem quidem habéntia sapiéntiæ in superstitióne et humilitáte, et non parcéndo córpori, non in honóre áliquo ad saturitátem carnis.
     Igitur si conresurrexístis Christo, quæ sursum sunt quǽrite, ubi Christus est in déxtera Dei sedens; quæ sursum sunt sápite, non quæ supra terram. Mórtui enim estis, et vita vestra abscóndita est cum Christo in Deo! Cum Christus apparúerit, vita vestra, tunc et vos apparébitis cum ipso in glória.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Oratiónibus sancti Gregórii Nazianzéni epíscopi

     Habébant nos Athénæ, velut fluxum quendam flúminis, ex eódem pátriæ fonte in divérsas regiónes doctrínæ cupiditáte disséctos, rursúmque, velut ex compósito, Deo vidélicet ita impellénte, coeúntes.
     Tunc ígitur meum magnúmque Basilíum, non ipse solum veneratióne prosequébar, quod illíus tum in móribus gravitátem, tum in sermónibus maturitátem et prudéntiam conspícerem; sed áliis étiam, quibus non perínde cógnitus erat, ut idem fácerent persuadébam. Nam apud multos statim in veneratióne erat, ut qui fama et auditióne iam eum præcepíssent.
     Ex quo quid cóntigit? Ipse solus fere ex ómnibus, qui studiórum causa Athénas veniébant, commúni lege solútus est, maiórem útique honórem, quam tirónis condício ferre videbátur, consecútus. Hoc nobis amicítiæ prælúdium; hinc necessitúdinis ignículus; sic mútuo amóre sauciáti sumus.
     Ut témporis progréssu desidérium nostrum mútuo inter nos conféssi sumus, ac philosophíam id esse quod a nobis expeterétur, tum vero iam utérque álteri quidvis erámus, contubernáles, convictóres, concórdes, unum idémque spectántes, fervéntius cotídie ac fírmius desidérium nobis ínvicem colligéntes.
     Par spes doctrínæ, hoc est, rei ómnium invidiosíssimæ, nos ducébat; et tamen áberat invídia, æmulátio autem in prétio habebátur. Hoc utríque certámen, non uter primas ferret, sed uter álteri eas concéderet; utérque enim alteríus glóriam pro sua ducébat.
     Una utríque ánima videbátur, duo córpora ferens. Quod si fides iis mínime habénda est, qui ómnia in ómnibus rebus sita esse dicunt; at nobis certe credéndum est, quod utérque in áltero et apud álterum siti erámus.
     Unum utríque opus et stúdium, virtus erat, et ad futúras spes vívere, nosque ita comparáre, ut, ante discéssum ex hac vita, hinc migrarémus. Quod quidem nobis ob óculos ponéntes, vitam actionésque omnes nostras dirigebámus, tum divíni præcépti ductum sequéntes, tum alter álteri virtútis stúdium exacuéntes; atque, nisi hoc arrogántius dícere vídear, utérque álteri norma et amússis erámus, qua rectum a pravo discérnitur.
     Et cum áliis ália quædam cognoménta sint, vel a paréntibus accépta, vel ex seípsis, hoc est, ex própriis vitæ stúdiis institutísque comparáta: nobis contra, magna res et magnum nomen erat, christiános et esse et nominári.

RESPONSORIUM

PSALMODIA

Ant. 1 Deus, in lúmine tuo vidébimus lumen.

Qui sequitur me, non ambulabit in tenebris, sed habebit lucem vitæ. (Io 8, 12)

² Susúrrat iníquitas ad ímpium in médio cordis eius; *
      non est timor Dei ante óculos eius. –

³ Quóniam blandítur ipsi in conspéctu eius, *
      ut non invéniat iniquitátem suam et óderit.
⁴ Verba oris eius iníquitas et dolus, *
      désiit intellégere, ut bene ágeret.
⁵ Iniquitátem meditátus est in cubíli suo, †
      ástitit omni viæ non bonæ, *
      malítiam autem non odívit. –

⁶ Dómine, in cælo misericórdia tua *
      et véritas tua usque ad nubes;
⁷ iustítia tua sicut montes Dei, †
      iudícia tua abýssus multa: *
      hómines et iuménta salvábis, Dómine. –

⁸ Quam pretiósa misericórdia tua, Deus! *
      Fílii autem hóminum in tégmine alárum tuárum sperábunt;
⁹ inebriabúntur ab ubertáte domus tuæ, *
      et torrénte voluptátis tuæ potábis eos.
¹⁰ Quóniam apud te est fons vitæ, *
       et in lúmine tuo vidébimus lumen. –

¹¹ Præténde misericórdiam tuam sciéntibus te *
       et iustítiam tuam his, qui recto sunt corde.
¹² Non véniat mihi pes supérbiæ, *
       et manus peccatóris non móveat me.
¹³ Ibi cecidérunt, qui operántur iniquitátem, *
       expúlsi sunt, nec potuérunt stare.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Deus, in lúmine tuo vidébimus lumen.

Ant. 2 Dómine, magnus es tu, et praeclárus in virtúte tua.

¹ Incípite Deo meo in týmpanis, *
      cantáte Dómino meo in cýmbalis,
   modulámini illi psalmum novum, *
      exaltáte et invocáte nomen ipsíus.
² Tu es Deus cónterens bella, †
      qui ponis castra in médio pópuli tui, *
      ut erípias me de manu persequéntium me. –

¹³ Cantábo Deo meo hymnum novum: †
       Dómine, magnus es tu et clarus,*
       mirábilis in virtúte et insuperábilis. –

¹⁴ Tibi sérviat omnis creatúra tua, *
       quóniam dixísti, et facta sunt, –
    misísti spíritum tuum, et ædificáta sunt, *
       et non est, qui resístat voci tuæ. –

¹⁵ Montes enim a fundaméntis agitabúntur cum aquis, *
       petræ autem a fácie tua tamquam cera liquéscent. –
    Illis autem qui timent te *
       propítius adhuc eris.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Dómine, magnus es tu, et praeclárus in virtúte tua.

Ant. 3 Iubiláte Deo in voce exsultatiónis.

Sedet ad dexteram Patris, et regni eius non erit finis.

² Omnes gentes, pláudite mánibus, *
      iubiláte Deo in voce exsultatiónis,
³ quóniam Dóminus Altíssimus, terríbilis, *
      rex magnus super omnem terram. –

⁴ Subiécit pópulos nobis *
      et gentes sub pédibus nostris.
⁵ Elégit nobis hereditátem nostram, *
      glóriam Iacob, quem diléxit.
⁶ Ascéndit Deus in iúbilo, *
      et Dóminus in voce tubæ. –

⁷ Psállite Deo, psállite; *
      psállite regi nostro, psállite.
⁸ Quóniam rex omnis terræ Deus, *
      psállite sapiénter. –

⁹ Regnávit Deus super gentes, *
      Deus sedet super sedem sanctam suam.
¹⁰ Príncipes populórum congregáti sunt *
       cum pópulo Dei Abraham,
    quóniam Dei sunt scuta terræ: *
       veheménter elevátus est.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Iubiláte Deo in voce exsultatiónis.

LECTIO BREVIS

RESPONSORIUM BREVE
V. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.
R. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.
V. Et laudes eórum núntiet Ecclésia.
R. Narrent pópuli.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes.

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui Ecclésiam tuam beatórum Basilíi et Gregórii exémplis et doctrínis dignátus es illustráre, concéde, quǽsumus, ut tuam discámus in humilitáte veritátem, et eam in caritáte fidéliter operémur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)