BREVIARIUM ROMANUM

2 maius 2020
S. Athanasii, episcopi et Ecclesiæ doctoris, memoria

Natus Alexandriæ anno 295, episcopo Alexandro in concilio Nicæno astitit eique successit. Contra Arianos strenue dimicavit, propter quod multa perpessus est et pluries exsilio mulctatus. Egregia scripsit opera pro fidei orthodoxæ illustratione et defensione. Mortuus est anno 373.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Doctor ætérnus cóleris piúsque,
Christe, qui leges áperis salútis,
verba qui vitæ mérito putáris
  solus habére.

Teque clamámus, bone Pastor orbis,
cǽlitus semper solidásse Sponsæ
verba, constánter quibus illa mundo
  lumen adésset.

Ipse quin præbes fámulos corúscos,
áureas stellas velut emicántes,
certa qui nobis réserent beátæ
  dógmata vitæ.

Unde te laudes récinant, Magíster,
Spíritus fundis bona qui stupénda
ore doctórum, tua quo poténter
  lux patet alma.

Quique nunc iustus celebrátur, instet
ut tuam plebem per amœna lucis
des gradi, donec tibi dicat hymnos
  lúmine pleno. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum. Allelúia.

Psalmus 106 (107)
Pro liberatione gratiarum actio

Verbum misit Deus filiis Israel evangelizans pacem per Iesum Christum. (Act 10, 36)

I

¹ Confitémini Dómino, quóniam bonus, *
      quóniam in sǽculum misericórdia eius.
² Dicant, qui redémpti sunt a Dómino, *
      quos redémit de manu adversárii,
³ et de regiónibus congregávit eos, †
      a solis ortu et occásu, *
      ab aquilóne et mari. –

⁴ Erravérunt in solitúdine, in inaquóso, *
      viam civitátis habitatiónis non invenérunt.
⁵ Esuriéntes et sitiéntes, *
      ánima eórum in ipsis defécit.
⁶ Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum erípuit eos. –

⁷ Et dedúxit eos in viam rectam, *
      ut irent in civitátem habitatiónis.
⁸ Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
⁹ quia satiávit ánimam sitiéntem *
      et ánimam esuriéntem replévit bonis. –

¹⁰ Sedéntes in ténebris et umbra mortis, *
      vincti in mendicitáte et ferro,
¹¹ quia exacerbavérunt elóquia Dei *
      et consílium Altíssimi sprevérunt.
¹² Et humiliávit in labóribus cor eórum, *
      infirmáti sunt, nec fuit qui adiuváret.
¹³ Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum liberávit eos. –

¹⁴ Et edúxit eos de ténebris et umbra mortis *
      et víncula eórum dirúpit.
¹⁵ Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
¹⁶ quia contrívit portas ǽreas *
      et vectes férreos confrégit.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum. Allelúia.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius. Allelúia.

II

¹⁷ Stulti facti sunt in via iniquitátis suæ *
      et propter iniustítias suas afflícti sunt;
¹⁸ omnem escam abomináta est ánima eórum, *
      et appropinquavérunt usque ad portas mortis.
¹⁹ Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum liberávit eos.
²⁰ Misit verbum suum et sanávit eos *
      et erípuit eos de interitiónibus eórum.
²¹ Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
²² et sacríficent sacrifícium laudis *
      et annúntient ópera eius in exsultatióne. –

²³ Qui descéndunt mare in návibus, *
      faciéntes operatiónem in aquis multis,
²⁴ ipsi vidérunt ópera Dómini *
      et mirabília eius in profúndo.
²⁵ Dixit et excitávit spíritum procéllæ, *
      et exaltáti sunt fluctus eius.
²⁶ Ascéndunt usque ad cælos †
      et descéndunt usque ad abýssos; *
      ánima eórum in malis tabescébat.
²⁷ Turbáti sunt et moti sunt sicut ébrius, *
      et omnis sapiéntia eórum devoráta est.
²⁸ Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum edúxit eos. –

²⁹ Et státuit procéllam eius in auram, *
      et tacuérunt fluctus eius.
³⁰ Et lætáti sunt quia siluérunt, *
      et dedúxit eos in portum voluntátis eórum.
³¹ Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
³² et exáltent eum in ecclésia plebis *
      et in convéntu seniórum laudent eum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius. Allelúia.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini. Allelúia.

III

³³ Pósuit flúmina in desértum *
      et éxitus aquárum in sitim,
³⁴ terram fructíferam in salsúginem *
      a malítia inhabitántium in ea.
³⁵ Pósuit desértum in stagna aquárum *
      et terram sine aqua in éxitus aquárum. –

³⁶ Et collocávit illic esuriéntes, *
      et constituérunt civitátem habitatiónis.
³⁷ Et seminavérunt agros et plantavérunt víneas *
      et fecérunt fructum in provéntum suum.
³⁸ Et benedíxit eis, et multiplicáti sunt nimis, *
      et iuménta eórum non minorávit.
³⁹ Et pauci facti sunt et vexáti sunt *
      a tribulatióne malórum et dolóre. –

⁴⁰ Effúdit contemptiónem super príncipes *
      et erráre facit eos in desérto ínvio.
⁴¹ Et suscépit páuperem de inópia *
      et pósuit sicut oves famílias.
⁴² Vidébunt recti et lætabúntur, *
      et omnis iníquitas oppilábit os suum.
⁴³ Quis sápiens, et custódiet hæc *
      et intélleget misericórdias Dómini?

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini. Allelúia.

V. Deus regenerávit nos in spem vivam, allelúia.
R. Per resurrectiónem Iesu Christi ex mórtuis, allelúia.

LECTIO PRIOR

De libro Apocalýpsis

     Ego Ioánnes vidi, et datus est mihi cálamus símilis virgæ dicens: «Surge et metíre templum Dei et altáre et adorántes in eo. Atrium autem, quod est foris templum, éice foras et ne metiáris illud, quóniam datum est géntibus, et civitátem sanctam calcábunt ménsibus quadragínta duóbus. Et dabo duóbus téstibus meis, et prophetábunt diébus mille ducéntis sexagínta amícti saccis». Hi sunt duæ olívæ et duo candelábra in conspéctu Dómini terræ stantes. Et si quis eos vult nocére, ignis exit de ore illórum et dévorat inimícos eórum; et si quis volúerit eos lǽdere, sic opórtet eum occídi. Hi habent potestátem claudéndi cælum, ne pluat plúvia diébus prophetíæ ipsórum, et potestátem habent super aquas converténdi eas in sánguinem et percútere terram omni plaga, quotiescúmque volúerint. Et cum finíerint testimónium suum, béstia, quæ ascéndit de abýsso, fáciet advérsus illos bellum et vincet eos et occídet illos. Et corpus eórum in platéas civitátis magnæ, quæ vocátur spirituáliter Sódoma et Ægýptus, ubi et Dóminus eórum crucifíxus est; et vident de pópulis et tríbubus et linguis et géntibus corpus eórum per tres dies et dimídium, et córpora eórum non sinunt poni in monuménto. Et inhabitántes terram gaudent super illis et iucundántur et múnera mittent ínvicem, quóniam hi duo prophétæ cruciavérunt eos, qui inhábitant super terram.
     Et post dies tres et dimídium spíritus vitæ a Deo intrávit in eos, et stetérunt super pedes suos; et timor magnus cécidit super eos, qui vidébant eos. Et audiérunt vocem magnam de cælo dicéntem illis: «Ascéndite huc»; et ascendérunt in cælum in nube, et vidérunt illos inimíci eórum. Et in illa hora factus est terræmótus magnus, et décima pars civitátis cécidit, et occísi sunt in terræmótu nómina hóminum septem mília, et réliqui in timórem sunt missi et dedérunt glóriam Deo cæli.
     Væ secúndum ábiit; ecce væ tértium venit cito.
     Et séptimus ángelus tuba cécinit, et factæ sunt voces magnæ in cælo dicéntes: «Factum est regnum huius mundi Dómini nostri et Christi eius, et regnábit in sǽcula sæculórum».
     Et vigínti quáttuor senióres, qui in conspéctu Dei sedent in thronis suis, cecidérunt super fácies suas et adoravérunt Deum dicéntes: «Grátias ágimus tibi, Dómine Deus omnípotens, qui es et qui eras, quia accepísti virtútem tuam magnam et regnásti. Et irátæ sunt gentes, et advénit ira tua, et tempus mortuórum iudicári, et réddere mercédem servis tuis prophétis et sanctis et timéntibus nomen tuum, pusíllis et magnis, et extermináre eos, qui extérminant terram».
     Et apértum est templum Dei in cælo, et visa est arca testaménti eius in templo eius; et facta sunt fúlgura et voces et terræmótus et grando magna.

RESPONSORIUM

R. Factum est regnum huius mundi Dómini nostri et Christi eius; * et regnábit in sǽcula sæculórum, allelúia.
V. Regnum eius regnum sempitérnum est, et omnes reges sérvient ei et obœdient. * Et regnábit in sǽcula sæculórum, allelúia.

LECTIO ALTERA

Ex Oratiónibus sancti Athanásii epíscopi

     Incorpóreum et corruptiónis ac matériæ expers, Dei Verbum in nostram regiónem advénit, quamquam ántea non procul áberat: nulla enim pars mundi illo umquam vácua fuit, sed una cum suo Patre exsístens ómnia ubíque implébat.
     Venit vero sua erga nos benignitáte, et quátenus sese palam nobis exhíbuit. Nostri ipse géneris et infirmitátis misértus, nostráque motus corruptióne, nec mortem in nobis dominári ferens, ne scílicet quod factum fúerat períret, suíque Patris in hómine formándo opus vanum fíeret, sibi ipsi corpus accépit, idque nostri non dissímile; nec enim esse tantum in córpore, vel solum apparére vóluit.
     Nam, si tantum apparére voluísset, potuísset sane áliud præstántius corpus assúmere; verum nostrum corpus accépit.
     sibi in Vírgine templum, corpus scílicet, exstrúxit, illúdque tamquam instruméntum sibi próprium fecit, in quo se notum fáceret et habitáret: sic ergo símili córpore e nostris accépto, quia omnes mortis corruptióni subiécti erant, illud, pro ómnibus morti tráditum, Patri summa cum benignitáte óbtulit; cum, ut ómnibus in ipso moriéntibus lex de corruptióne contra hómines lata solverétur, útpote quæ in domínico córpore suam vim complevísset, nec proínde locum ámplius advérsus símiles hómines habéret; tum, ut hómines, in corruptiónem revérsos, íterum incorrúptos rédderet, atque a morte ad vitam revocáret, córpore quod sibi assúmpserat et resurrectiónis grátia mortem ab eis, non secus ac stípula ab igne consúmitur, pénitus ámovens.
     Idcírco corpus quod mori posset sibi assúmpsit, ut illud, Verbi ómnium præsidis factum párticeps, morti pro ómnibus satis esset, atque, propter Verbum in se hábitans, incorrúptum permanéret, ac dénique in pósterum corrúptio resurrectiónis grátia ab ómnibus discéderet.
     Hinc corpus, quod sibi ipse accépit, velut hóstiam et víctimam omni puram mácula morti offeréndo, mortem statim ab ómnibus simílibus, suo pro áliis obláto, propulsávit.
     Sic enim Dei Verbum, supérius ómnibus exsístens, suum templum et corpóreum instruméntum pro ómnibus, uti dicébat, devovéndo et offeréndo, id quod debebátur in morte solvit, atque ita, ómnibus per símile corpus coniúnctus, incorrúptus Dei Fílius omnes resurrectiónis promissióne incorrúptos iure et mérito réddidit.
     Ipsa síquidem mortis corrúptio nullam iam vim advérsus hómines habet ob Verbum, quod in illis per unum corpus hábitat.

RESPONSORIUM

R. Quasi os meum eris, et dabo te pópulo huic in murum ǽreum fortem; * et bellábunt advérsum te, et non prævalébunt, quia ego tecum sum, allelúia.
V. Erunt magístri mendáces, qui introdúcent sectas perditiónis; et eum, qui emit eos, Dominatórem negant. * Et bellábunt advérsum te, et non prævalébunt, quia ego tecum sum, allelúia.

PSALMODIA

Ant. 1 Verba, quæ ego locútus sum vobis, spíritus et vita sunt, allelúia.

Psalmus 118 (119), 145-152
XIX (Coph)

¹⁴⁵ Clamávi in toto corde, exáudi me, Dómine; *
         iustificatiónes tuas servábo.
¹⁴⁶ Clamávi ad te, salvum me fac, *
         ut custódiam testimónia tua. –

¹⁴⁷ Prævéni dilúculo et clamávi, *
         in verba tua supersperávi.
¹⁴⁸ Prævenérunt óculi mei vigílias, *
         ut meditárer elóquia tua. –

¹⁴⁹ Vocem meam audi secúndum misericórdiam tuam, Dómine, *
         secúndum iudícium tuum vivífica me.
¹⁵⁰ Appropinquavérunt persequéntes me in malítia, *
         a lege autem tua longe facti sunt. –

¹⁵¹ Prope es tu, Dómine, *
         et ómnia præcépta tua véritas.
¹⁵² Ab inítio cognóvi de testimóniis tuis, *
         quia in ætérnum fundásti ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Verba, quæ ego locútus sum vobis, spíritus et vita sunt, allelúia.

Ant. 2 Ædificásti templum et altáre in monte sancto tuo, Dómine, allelúia.

Canticum
Domine, da mihi sapientiam Dabo vobis os et sapientiam, cui non poterunt resistere ... adversarii vestri (Lc 21, 15).

¹ Deus patrum meórum et Dómine misericórdiæ, *
      qui fecísti ómnia verbo tuo
² et sapiéntia tua constituísti hóminem, *
      ut dominarétur creatúris, quæ a te factæ sunt,
³ et dispóneret orbem terrárum in sanctitáte et iustítia *
      et in directióne cordis iudícium iudicáret,
⁴ da mihi sédium tuárum assistrícem sapiéntiam *
      et noli me reprobáre a púeris tuis,
⁵ quóniam servus tuus sum ego et fílius ancíllæ tuæ, †
      homo infírmus et exígui témporis *
      et minor ad intelléctum iudícii et legum. –

⁶ Nam, et si quis erit consummátus inter fílios hóminum, †
      si ab illo abfúerit sapiéntia tua, *
      in níhilum computábitur. –

⁹ Et tecum sapiéntia, quæ novit ópera tua, *
      quæ et áffuit tunc, cum orbem terrárum fáceres,
   et sciébat quid esset plácitum in óculis tuis *
       et quid diréctum in præcéptis tuis –

¹⁰ Emítte illam de cælis sanctis tuis *
       et a sede magnitúdinis tuæ mitte illam,
    ut mecum sit et mecum labóret, *
       ut sciam quid accéptum sit apud te. –

¹¹ Scit enim illa ómnia et intéllegit †
       et dedúcet me in opéribus meis sóbrie *
       et custódiet me in sua glória.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ædificásti templum et altáre in monte sancto tuo, Dómine, allelúia.

Ant. 3 Ego sum via et véritas et vita, allelúia.

Psalmus 116 (117)
Laus miserentis Domini

Dico ... gentes propter misericordiam glorificare Deum. (Rom 15, 8. 9)

¹ Laudáte Dóminum, omnes gentes, *
      collaudáte eum, omnes pópuli. –

² Quóniam confirmáta est super nos misericórdia eius, *
      et véritas Dómini manet in ætérnum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Ego sum via et véritas et vita, allelúia.

LECTIO BREVIS

Sapiéntiam sine fictióne dídici et sine invídia commúnico; divítias illíus non abscóndo. Infinítus enim thesáurus est homínibus; quem qui acquisiérunt, ad amicítiam in Deum se paravérunt propter disciplínæ dona commendáti.

RESPONSORIUM BREVE
V. Sapiéntiam sanctórum narrent pópuli. * Allelúia, allelúia.
R. Sapiéntiam sanctórum narrent pópuli. * Allelúia, allelúia.
V. Et laudes eórum núntiet Ecclésia.
R. Allelúia, allelúia.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Sapiéntiam sanctórum narrent pópuli. * Allelúia, allelúia.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes. Allelúia.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes. Allelúia.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Omnípotens sempitérne Deus, qui beátum Athanásium epíscopum divinitátis Fílii tui propugnatórem exímium suscitásti, concéde propítius, ut, eius doctrína et protectióne gaudéntes, in tui cognitióne et amóre sine intermissióne crescámus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. Allelúia, allelúia.
R. Deo grátias. Allelúia, allelúia.

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)