BREVIARIUM ROMANUM

22 october 2023
XXIX DOMINICA PER ANNUM

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Noctu vel summo mane:

Primo diérum ómnium,
quo mundus exstat cónditus
et quo resúrgens cónditor
nos, morte victa, líberat.

Pulsis procul torpóribus,
surgámus omnes ócius,
et nocte quærámus pium,
sicut Prophétam nóvimus.

Nostras preces ut áudiat
suámque dextram pórrigat,
et hic piátos sórdibus
reddat polórum sédibus.

Ut, quique sacratíssimo
huius diéi témpore
horis quiétis psállimus,
donis beátis múneret.

Deo Patri sit glória
eiúsque soli Fílio
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

Diurno tempore:

Dies ætásque céteris
octáva splendet sánctior
in te quam, Iesu, cónsecras,
primítiæ surgéntium.

Tu tibi nostras ánimas
nunc primo conresúscita;
tibi consúrgant córpora
secúnda morte líbera.

Tibíque mox in núbibus,
Christe, ferámur óbviam
tecum victúri pérpetim:
tu vita, resurréctio.

Cuius vidéntes fáciem,
configurémur glóriæ;
te cognoscámus sicut es,
lux vera et suávitas.

Regnum, cum Patri tráditos,
plenos septéno chrísmate,
in temet nos lætíficas,
consúmmet sancta Trínitas. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Lignum vitæ in cruce Dómini manifestátum est.

Beati qui, sperantes in crucem, in aquam descenderunt. (Ex auctore quodam II sǽculi)

¹ Beátus vir, qui non ábiit in consílio impiórum †
      et in via peccatórum non stetit *
      et in convéntu derisórum non sedit,
² sed in lege Dómini volúntas eius, *
      et in lege eius meditátur die ac nocte. –

³ Et erit tamquam lignum plantátum secus decúrsus aquárum, *
      quod fructum suum dabit in témpore suo;
  et fólium eius non défluet, *
      et ómnia, quæcúmque fáciet, prosperabúntur. –

⁴ Non sic ímpii, non sic, *
      sed tamquam pulvis, quem próicit ventus.
⁵ ídeo non consúrgent ímpii in iudício *
      neque peccatóres in concílio iustórum. –

⁶ Quóniam novit Dóminus viam iustórum, *
      et iter impiórum períbit.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Lignum vitæ in cruce Dómini manifestátum est.

Ant. 2 Ego constítui Regem meum super Sion.

Convenerunt vere adversus puerum tuum Iesum, quem unxisti. (Act 4, 27)

¹ Quare fremuérunt gentes, *
      et pópuli meditáti sunt inánia?
² Astitérunt reges terræ, †
      et príncipes convenérunt in unum *
      advérsus Dóminum et advérsus christum eius:
³ „Dirumpámus víncula eórum *
      et proiciámus a nobis iugum ipsórum!“ –

⁴ Qui hábitat in cælis, irridébit eos, *
      Dóminus subsannábit eos.
⁵ Tunc loquétur ad eos in ira sua *
      et in furóre suo conturbábit eos:
⁶ „Ego autem constítui regem meum *
      super Sion, montem sanctum meum!“ –

⁷ Prædicábo decrétum eius. †
      Dóminus dixit ad me: *
      "Fílius meus es tu; ego hódie génui te.
⁸ Póstula a me, et dabo tibi gentes hereditátem tuam, *
      et possessiónem tuam términos terræ.
⁹ Reges eos in virga férrea *
      et tamquam vas fíguli confrínges eos.“ –

¹⁰ Et nunc, reges, intellégite; *
      erudímini, qui iudicátis terram.
¹¹ Servíte Dómino in timóre *
      et exsultáte ei cum tremóre.
¹² Apprehéndite disciplínam, ne quando irascátur, †
      et pereátis de via, cum exárserit in brevi ira eius. *
      Beáti omnes, qui confídunt in eo.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ego constítui Regem meum super Sion.

Ant. 3 Tu, Dómine, protéctor meus, et exáltans caput meum.

Dormivit et somnum cepit et resurrexit, quóniam Dominus suscepit eum. (S. Irenæus)

² Dómine, quid multiplicáti sunt, qui tríbulant me? *
      Multi insúrgunt advérsum me,
³ multi dicunt ánimæ meæ: *
      „Non est salus ipsi in Deo.“ –

⁴ Tu autem, Dómine, protéctor meus es, *
      glória mea et exáltans caput meum.
⁵ Voce mea ad Dóminum clamávi, *
      et exaudívit me de monte sancto suo. –

⁶ Ego obdormívi et soporátus sum, *
      exsurréxi, quia Dóminus suscépit me.
⁷ Non timébo mília pópuli *
      circumdántis me. –

⁸ Exsúrge, Dómine, salvum me fac, Deus meus; †
      quóniam tu percussísti in maxíllam omnes adversántes mihi, *
      dentes peccatórum contrivísti.
⁹ Dómini est salus, *
      et super pópulum tuum benedíctio tua.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Tu, Dómine, protéctor meus, et exáltans caput meum.

V. Verbum Christi hábitet in vobis abundánter.
R. In omni sapiéntia commonéntes vosmetípsos.

LECTIO PRIOR

Incipit liber Esther

     Asuérus, qui regnávit ab India usque Æthiópiam super centum vigínti septem províncias, sedit in sólio regni sui in castris Susan. Tértio anno impérii sui, fecit grande convívium cunctis princípibus et púeris suis, fortíssimis Persárum et Medórum, ínclitis et præféctis provinciárum coram se.
     Vasthi quoque regína fecit convívium feminárum in palátio régio, ubi rex Asuérus manére consuéverat.
     Itaque die séptimo, cum rex esset hilárior potióne meri, præcépit Mauman et Bazátha et Harbóna et Bagátha et Abgátha et Zethar et Charchas, septem eunúchis, qui in conspéctu eius ministrábant, ut introdúcerent regínam Vasthi coram rege, pósito super caput eius diadémate regni, ut osténderet cunctis pópulis et princípibus pulchritúdinem illíus: erat enim pulchra valde.
     Quæ rénuit et ad regis impérium, quod per eunúchos mandáverat, veníre contémpsit; unde irátus rex et nímio furóre succénsus interrogávit sapiéntes, qui témpora nóverant, et illórum faciébat cuncta consílio sciéntium leges ac iura maiórum: «Secúndum legem quid opórtet fíeri Vasthi regínæ, quæ Asuéri regis impérium, quod per eunúchos mandáverat, fácere nóluit?».
     Respondítque Mamúchan, audiénte rege atque princípibus: «Non solum regem læsit regína Vasthi, sed et omnes príncipes et pópulos, qui sunt in cunctis provínciis regis Asuéri. Si tibi, rex, placet, egrediátur edíctum a fácie tua et scribátur inter leges Persárum atque Medórum, quas immutári illícitum est, ut nequáquam ultra Vasthi ingrediátur ad regem, sed regnum illíus áltera, quæ mélior illa est, accípiat».
     Erat vir Iudǽus in Susan civitáte vocábulo Mardochǽus fílius Iair fílii Sémei fílii Cis de tribu Béniamin, qui translátus fúerat de Ierúsalem cum captívis, qui ducti fúerant cum Iechonía rege Iudæ, quem Nabuchodónosor rex Babylónis transtúlerat. Qui fuit nutrícius fíliæ pátrui sui Edíssæ, quæ áltero nómine Esther vocabátur et utrúmque paréntem amíserat: pulchra aspéctu et decóra fácie. Mortuísque patre eius ac matre, Mardochǽus sibi eam adoptávit in fíliam.
     Et factum est, cum percrebruísset regis impérium, et iuxta mandátum illíus multæ vírgines pulchræ adduceréntur Susan et Egéo traderéntur, Esther quoque in domum regis in manus Egéi custódis feminárum trádita est. Quæ plácuit ei et invénit grátiam in conspéctu illíus; et accelerávit mundum mulíebrem et trádidit ei partes suas et septem puéllas speciosíssimas de domo regis, et tam ipsam quam pedísequas eius tránstulit in óptimam partem domus feminárum. Quæ non indicáverat ei pópulum et cognatiónem suam; Mardochǽus enim præcéperat, ut de hac re omníno reticéret. Ducta est ítaque ad cubículum regis Asuéri mense décimo, qui vocátur Tebeth, séptimo anno regni eius. Et amávit eam rex plus quam omnes mulíeres; habuítque grátiam et favórem coram eo super omnes vírgines, et pósuit diadéma regni in cápite eius fecítque eam regnáre in loco Vasthi.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Epístola sancti Augustíni epíscopi ad Probam

     Ut quid per multa dispérgimur, et quǽrimus quid orémus, timéntes ne forte sicut non opórtet orémus, ac non pótius cum psalmo dícimus: Unam pétii a Dómino, hanc requíram: ut inhábitem in domo Dómini omnes dies vitæ meæ, ut contémpler delectatiónem Dómini, et vísitem templum eius? Ibi namque omnes dies non veniéndo et transeúndo fiunt omnes, nec inítium alteríus est finis alteríus; omnes sine fine simul sunt, ubi nec ipsa vita habet finem, cuius illi dies sunt.
     Propter hanc adipiscéndam beátam vitam ipsa vera Vita oráre nos dócuit, non in multilóquio, tamquam eo fiat ut exaudiámur quo loquacióres sumus, cum eum orémus qui novit, sicut ipse Dóminus ait, quid nobis necessárium sit, priúsquam petámus ab eo.
     Quod quare fáciat, qui novit quid nobis necessárium sit priúsquam petámus ab eo, movére ánimum potest, nisi intellegámus quod Dóminus et Deus noster non voluntátem nostram sibi velit innotéscere, quam non potest ignoráre; sed exercéri in oratiónibus desidérium nostrum, quo possímus cápere quod prǽparat dare. Illud enim valde magnum est, sed nos ad accipiéndum parvi et angústi sumus. ídeo nobis dícitur: Dilatámini; ne sitis iugum ducéntes cum infidélibus.
     Tanto quippe illud quod valde magnum est (quod nec óculus vidit, quia non est color; nec auris audívit, quia non est sonus; nec in cor hóminis ascéndit, quia cor hóminis illuc debet ascéndere), sumémus capácius, quanto id et fidélius crédimus, et sperámus fírmius, et desiderámus ardéntius.
     In ipsa ergo fide et spe et caritáte continuáto desidério semper orámus. Sed ídeo per certa interválla horárum et témporum étiam verbis rogámus Deum, ut illis rerum signis nos ipsos admoneámus, quantúmque in hoc desidério profecérimus nobis ipsis innotescámus, et ad hoc augéndum nos ipsos ácrius excitémus. Dígnior enim sequétur efféctus, quem fervéntior præcédit afféctus. Ac per hoc et quod ait Apóstolus: Sine intermissióne oráte, quid est áliud quam: beátam vitam, quæ nulla nisi ætérna est, ab illo qui eam dare solus potest, sine intermissióne desideráte?

RESPONSORIUM

HYMNUS

Te Deum laudámus: *
    te Dóminum confitémur.
Te ætérnum Patrem, *
    omnis terra venerátur.
Tibi omnes ángeli, *
    tibi cæli et univérsæ potestátes:
tibi chérubim et séraphim *
    incessábili voce proclámant:
Sanctus,* Sanctus,* Sanctus*
    Dóminus Deus Sábaoth.
Pleni sunt cæli et terra *
    maiestátis glóriæ tuæ.

Te gloriósus *
    Apostolórum chorus,
te prophetárum *
    laudábilis númerus,
te mártyrum candidátus *
    laudat exércitus.
Te per orbem terrárum *
    sancta confitétur Ecclésia,
Patrem *
    imménsæ maiestátis;
venerándum tuum verum *
    et únicum Fílium;
Sanctum quoque *
    Paráclitum Spíritum.

Tu rex glóriæ, *
    Christe.
Tu Patris *
    sempitérnus es Fílius.
Tu, ad liberándum susceptúrus hóminem, *
    non horruísti Vírginis úterum.
Tu, devícto mortis acúleo, *
    aperuísti credéntibus regna cælórum.
Tu ad déxteram Dei sedes, *
    in glória Patris.
Iudex créderis *
    esse ventúrus.
Te ergo quǽsumus, tuis fámulis súbveni, *
    quos pretióso sánguine redemísti.
Ætérna fac cum sanctis tuis *
    in glória numerári.

* Salvum fac pópulum tuum, Dómine, *
    et bénedic hereditáti tuæ.
Et rege eos, *
    et extólle illos usque in ætérnum.
Per síngulos dies *
    benedícimus te;
et laudámus nomen tuum in sǽculum, *
    et in sǽculum sǽculi.
Dignáre, Dómine, die isto *
    sine peccáto nos custodíre.
Miserére nostri, Dómine, *
    miserére nostri.
Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
    quemádmodum sperávimus in te.
In te, Dómine, sperávi: *
    non confúndar in ætérnum.

* Hæc ultima pars hymni ad libitum omitti potest.

ORATIO

Orémus:

Omnípotens sempitérne Deus, fac nos tibi semper et devótam gérere voluntátem, et maiestáti tuæ sincéro corde servíre. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)