lat

BREVIARIUM ROMANUM

28 iunius 2021
S. Irenǽi, episcopi et martyris, memoria


Natus est circa annum 130 et Smyrnæ educatus; discipulus fuit sancti Polycarpi, illius civitatis episcopi. Anno 177 presbyter erat Lugduni in Gallia, et paulo post eiusdem urbis episcopus factus est. Opera composuit ad fidem catholicam contra Gnosticorum errores tuendam. Martyrio, ut fertur, coronatus est circa annum 200.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Beáte (Beáta) martyr, próspera
diem triumphálem tuum,
quo sánguinis merces tibi
coróna vincénti datur.

Hic (Hæc) te ex tenébris sǽculi,
tortóre victo et iúdice,
evéxit ad cælum dies
Christóque ovántem réddidit.

Nunc angelórum párticeps
collúces insígni stola,
quam testis indomábilis
rivis cruóris láveras.

Adésto nunc et óbsecra,
placátus ut Christus suis
inclínet aurem prósperam,
noxas nec omnes ímputet.

Paulísper huc illábere
Christi favórem déferens,
sensus graváti ut séntiant
levámen indulgéntiæ.

Honor Patri cum Fílio
et Spíritu Paráclito,
qui te coróna pérpeti
cingunt in aula glóriæ. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Salvum me fac, Dómine, propter misericórdiam tuam.

Psalmus 6
Homo afflictus Domini clementiam implorat

Nunc ánima mea turbata est ... Pater, salvifica me ex hora hac? (Io 12, 27)

2 Dómine, ne in furóre tuo árguas me, *
      neque in ira tua corrípias me. –

3 Miserére mei, Dómine, quóniam infírmus sum; *
      sana me, Dómine, quóniam conturbáta sunt ossa mea.

4 Et ánima mea turbáta est valde, *
      sed tu, Dómine, úsquequo? –

5 Convértere, Dómine, éripe ánimam meam; *
      salvum me fac propter misericórdiam tuam.

6 Quóniam non est in morte, qui memor sit tui, *
      in inférno autem quis confitébitur tibi? –

7 Laborávi in gémitu meo, †
      lavábam per síngulas noctes lectum meum; *
      lácrimis meis stratum meum rigábam.

8 Turbátus est a mæróre óculus meus, *
      inveterávi inter omnes inimícos meos. –

9 Discédite a me omnes, qui operámini iniquitátem, *
       quóniam exaudívit Dóminus vocem fletus mei.

10 Exaudívit Dóminus deprecatiónem meam, *
       Dóminus oratiónem meam suscépit. –

11 Erubéscant et conturbéntur veheménter omnes inimíci mei; *
       convertántur et erubéscant valde velóciter.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Salvum me fac, Dómine, propter misericórdiam tuam.

Ant. 2 Factus est Dóminus refúgium páuperi in tribulatióne.

Psalmus 9A (9)
Gratiarum actio pro victoriaí

Iterum venturus est iudicare vivos et mortuos.

I

2  Confitébor tibi, Dómine in toto corde meo, *
      narrábo ómnia mirabília tua.

3 Lætábor et exsultábo in te *
      psallam nómini tuo, Altíssime. –

4 Cum convertúntur inimíci mei retrórsum, *
      infirmántur et péreunt a fácie tua.

5 Quóniam fecísti iudícium meum et causam meam, *
      sedísti super thronum, qui iúdicas iustítiam.

6 Increpásti gentes, perdidísti ímpium; *
      nomen eórum delésti in ætérnum et in sǽculum sǽculi.

7 Inimíci solitúdines sempitérnæ factæ sunt, *
      et civitátes destruxísti: périit memória eórum cum ipsis. –

8 Dóminus autem in ætérnum sedébit, *
      parávit in iudícium thronum suum.

9 et ipse iudicábit orbem terræ in iustítia, *
       iudicábit pópulos in æquitáte. –

10 Et erit Dóminus refúgium opprésso, *
       refúgium in opportunitátibus, in tribulatióne.

11 Et sperent in te, qui novérunt nomen tuum, *
       quóniam non dereliquísti quæréntes te, Dómine.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Factus est Dóminus refúgium páuperi in tribulatióne.

Ant. 3 Annuntiábo laudatiónes tuas in portis fíliæ Sion.

II

12  Psállite Dómino, qui hábitat in Sion; *
       annuntiáte inter gentes stúdia eius.

13  Quóniam requírens sánguinem, recordátus est eórum, *
      non est oblítus clamórem páuperum. –

14 Miserére mei, Dómine; †
      vide afflictiónem meam de inimícis meis, *
      qui exáltas me de portis mortis,

15 ut annúntiem omnes laudatiónes tuas in portis fíliæ Sion, *
       exsúltem in salutári tuo. –

16 Infíxae sunt gentes in fóvea, quam fecérunt, †
       in láqueo isto, quem abscondérunt, *
       comprehénsus est pes eórum.

17 Manifestávit se Dóminus iudícium fáciens; *
       in opéribus mánuum suárum comprehénsus est peccátor. –

18 Converténtur peccatóres in inférnum, *
       omnes gentes, quæ obliviscúntur Deum.

19 Quóniam non in finem oblívio erit páuperis; *
       exspectátio páuperum non períbit in ætérnum. –

20 Exsúrge, Dómine, non confortétur homo; *
       iudicéntur gentes in conspéctu tuo. –

21 Constítue, Dómine, terrórem super eos, *
       sciant gentes quóniam hómines sunt.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Annuntiábo laudatiónes tuas in portis fíliæ Sion.

V. Da mihi intelléctum, et servábo legem tuam.
R. Et custódiam illam in toto corde meo.

LECTIO PRIOR

De libris Samuélis

1 Sam 31, 1-4; 2 Sam 1, 1-16
De morte Saul

     In diébus illis: Philísthim pugnábant advérsum Israel; et fugérunt viri Israel ante fáciem Philísthim et cecidérunt interfécti in monte Gélboe. Irruerúntque Philísthim in Saul et fílios eius et percussérunt Iónathan et Abínadab et Melchísua fílios Saul.
     Totúmque pondus prœlii versum est in Saul; et consecúti sunt eum viri arcu, et vulnerátus est veheménter a sagittáriis. Dixítque Saul ad armígerum suum: «Evagína gládium tuum et pércute me, ne forte véniant incircumcísi isti et confódiant me et illúdant mihi». Et nóluit ármiger eius; erat enim nímio timóre pertérritus. Arrípuit ítaque Saul gládium et írruit super eum.
     Factum est autem, postquam mórtuus est Saul, ut David reverterétur a cæde Amalec et manéret in Síceleg dies duos. In die autem tértia appáruit homo véniens de castris Saul veste conscíssa et púlvere aspérsus caput; et, ut venit ad David, cécidit super fáciem suam et adorávit. Dixítque ad eum David: «Unde venis?». Qui ait ad eum: «De castris Israel fugi». Et dixit ad eum David: «Quid enim factum est? Indica mihi». Qui ait: «Fugit pópulus ex prœlio, et multi corruéntes e pópulo mórtui sunt; sed et Saul et Iónathan fílius eius interiérunt».
     Dixítque David ad adulescéntem, qui nuntiábat ei: «Unde scis quia mórtuus est Saul et Iónathan fílius eius?». Et ait aduléscens, qui narrábat ei: «Casu veni in montem Gélboe, et Saul incumbébat super hastam suam. Porro currus et équites appropinquábant ei, et convérsus post tergum suum vidénsque me vocávit. Cui cum respondíssem: Adsum, dixit mihi: “Quisnam es tu?”. Et dixi ad eum: Amalecítes ego sum. Et locútus est mihi: “Sta super me et intérfice me, quóniam tenent me angústiæ, et adhuc tota ánima mea in me est”. Stansque super eum occídi illum; sciébam enim quod vívere non póterat post ruínam. Et tuli diadéma, quod erat in cápite eius, et armíllam de bráchio illíus et áttuli ad te dóminum meum huc».
     Apprehéndens autem David vestiménta sua scidit omnésque viri, qui erant cum eo, et planxérunt et flevérunt et ieiunavérunt usque ad vésperam super Saul et super Iónathan fílium eius et super pópulum Dómini et super domum Israel, quod corruíssent gládio.
     Dixítque David ad iúvenem, qui nuntiáverat ei: «Unde es?». Qui respóndit: «Fílius hóminis ádvenæ Amalecítæ ego sum». Et ait ad eum David: «Quare non timuísti míttere manum tuam, ut occíderes christum Dómini?». Vocánsque David unum de púeris ait: «Accédens írrue in eum». Qui percússit illum, et mórtuus est. Et ait ad eum David: «Sanguis tuus super caput tuum; os enim tuum locútum est advérsum te dicens: “Ego interféci christum Dómini”».

RESPONSORIUM

2 Sam 1, 21a. 27a

R. Montes Gélboe, nec ros nec plúviæ véniant super vos, * Ubi cecidérunt fortes Israel. .
V. Omnes montes, qui estis in circúitu eius, vísitet Dóminus; a Gélboe autem tránseat. * Ubi cecidérunt fortes Israel.

LECTIO ALTERA

Ex Tractátu sancti Irenǽi epíscopi Advérsus hǽreses

(Lib. 4, 20, 5-7: SCh 100, 640-642. 644-648)

Gloria Dei vivens homo, vita hominis visio Dei

     Vivíficat autem Dei cláritas: percípiunt ergo vitam qui vident Deum. Et propter hoc incapábilis et incomprehensíbilis et invisíbilis visíbilem se et comprehensíbilem et capácem homínibus præstat, ut vivíficet percipiéntes et vidéntes se. Quóniam vívere sine vita impossíbile est, subsisténtia autem vitæ de Dei participatióne évenit, participátio autem Dei est vidére Deum et frui benignitáte eius.
     Hómines ígitur vidébunt Deum ut vivant, per visiónem immortáles facti et pertingéntes usque in Deum. Quod, sicut prædíxi, per prophétas figuráliter manifestabátur quóniam vidébitur Deus ab homínibus qui portant Spíritum eius et semper advéntum eius sústinent. Quemádmodum et in Deuteronómio Móyses ait: In die ista vidébimus, quóniam loquétur Deus ad hóminem, et vivet.
     Qui ómnia in ómnibus operátur qualis et quantus est, invisíbilis et inenarrábilis est ómnibus quæ ab eo facta sunt, incógnitus autem nequáquam: ómnia enim per Verbum eius discunt quia est unus Deus Pater, qui cóntinet ómnia et ómnibus esse præstat, quemádmodum in Evangélio scriptum est: Deum nemo vidit umquam, nisi unigénitus Fílius, qui est in sinu Patris, ipse enarrávit.
     Enarrátor ergo ab inítio Fílius Patris, quippe qui ab inítio est cum Patre, qui et visiónes prophéticas et divisiónes charísmatum et ministéria sua et Patris glorificatiónem consequénter et compósite osténderit humáno géneri apto témpore ad utilitátem: ubi est enim consequéntia, illic et consonántia; et ubi consonántia, illic et pro témpore; et ubi pro témpore, illic et utílitas.
     Et proptérea Verbum dispensátor patérnæ grátiæ factus est ad utilitátem hóminum, propter quos fecit tantas dispositiónes, homínibus quidem osténdens Deum, Deo autem éxhibens hóminem; et invisibilitátem quidem Patris custódiens, ne quando homo contémptor fíeret Dei et ut semper habéret ad quod profíceret, visíbilem autem rursus homínibus per multas dispositiónes osténdens Deum, ne in totum defíciens a Deo homo cessáret esse: glória enim Dei vivens homo, vita autem hóminis vísio Dei. Si enim quæ est per condiciónem osténsio Dei vitam præstat ómnibus in terra vivéntibus, multo magis ea quæ est per Verbum manifestátio Patris vitam præstat his qui vident Deum.

RESPONSORIUM

Mal 2, 6; Ps 88 (89), 22

R. Lex veritátis fuit in ore eius, et iníquitas non est invénta in lábiis eius; * in pace et in æquitáte ambulávit mecum, dicit Dóminus.
V. Manus enim mea firma erit cum eo, et bráchium meum confortábit eum. * In pace et in æquitáte ambulávit mecum, dicit Dóminus.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui beáto Irenæo epíscopo tribuísti, ut veritátem doctrínæ pacémque Ecclésiæ felíciter, confirmáret, concéde, quǽsumus, eius intercessióne, ut nos, fide et caritáte renováti, ad unitátem concordiámque fovéndam semper simus inténti. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)