BREVIARIUM ROMANUM

3 december 2019
S. Francisci Xavier, presbyteri, memoria

Natus est in Hispania anno 1506; cum Parisiis litteris studeret, sancto Ignatio sese iunxit. Venetiis sacerdotio initiatus est anno 1537 et in opera caritatis incubuit. Anno 1541 in Orientem profectus, Indiam et Iaponiam per decem annos strenue evangelizavit multosque ad fidem convertit. Mortuus est anno 1552 in Sinarum insula Sanciana.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Vox clara ecce íntonat,
obscúra quæque íncrepat:
procul fugéntur sómnia;
ab æthre Christus prómicat.

Mens iam resúrgat tórpida
quæ sorde exstat sáucia;
sidus refúlget iam novum,
ut tollat omne nóxium.

E sursum Agnus míttitur
laxáre gratis débitum;
omnes pro indulgéntia
vocem demus cum lácrimis,

Secúndo ut cum fúlserit
mundúmque horror cínxerit,
non pro reátu púniat,
sed nos pius tunc prótegat.

Summo Parénti glória
Natóque sit victória,
et Flámini laus débita
per sæculórum sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Iudicábit Dóminus in iustítia páuperes.

Psalmus 9B (10)
Gratiarum actio

Beati pauperes, quia vestrum est regnum Dei. (Lc 6, 20)

I

¹ Ut quid, Dómine, stas a longe, *
      abscóndis te in opportunitátibus, in tribulatióne?
²  Dum supérbit, ímpius inséquitur páuperem; *
      comprehendántur in consíliis, quæ cógitant.
³ Quóniam gloriátur peccátor in desidériis ánimæ suæ, *
      et avárus sibi benedícit.
⁴ Spernit Dóminum peccátor in arrogántia sua: *
      „Non requíret, non est Deus." –

⁵ Hæ sunt omnes cogitatiónes eius; *
      prosperántur viæ illíus in omni témpore.
   Excélsa nimis iudícia tua a fácie eius; *
      omnes inimícos suos aspernátur. –

⁶ Dixit enim in corde suo: "Non movébor, *
      in generatiónem et generatiónem ero sine malo."
⁷ Cuius maledictióne os plenum est et frauduléntia et dolo, *
      sub lingua eius labor et nequítia.
⁸ Sedet in insídiis ad vicos, *
      in occúltis intérficit innocéntem.
⁹ Oculi eius in páuperem respíciunt. *
      Insidiátur in abscóndito quasi leo in spelúnca sua.
   Insidiátur, ut rápiat páuperem; *
      rapit páuperem, dum áttrahit in láqueum suum.
¹⁰ Irruit et inclínat se, et míseri cadunt *
       in fortitúdine brachiórum eius.
¹¹ Dixit enim in corde suo: "Oblítus est Deus, *
       avértit fáciem suam, non vidébit in finem.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Iudicábit Dóminus in iustítia páuperes.

Ant. 2 Tu, Dómine, labórem et dolórem consíderas.

II

¹² Exsúrge, Dómine Deus; exálta manum tuam, *
       ne obliviscáris páuperum.
¹³ Propter quid spernit ímpius Deum? *
       Dixit enim in corde suo: "Non requíres". –

¹⁴ Vidísti: †
       tu labórem et dolórem consíderas, *
       ut tradas eos in manus tuas.
    Tibi derelíctus est pauper, *
       órphano tu factus es adiútor.
¹⁵ Cóntere bráchium peccatóris et malígni; *
      quæres peccátum illíus et non invénies. –

¹⁶ Dóminus rex in ætérnum et in sǽculum sǽculi: *
       periérunt gentes de terra illíus.
¹⁷ Desidérium páuperum exaudísti, Dómine; *
       confirmábis cor eórum, inténdes aurem tuam
¹⁸ iudicáre pupíllo et húmili, *
       ut non appónat ultra indúcere timórem homo de terra.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Tu, Dómine, labórem et dolórem consíderas.

Ant. 3 Elóquia Dómini elóquia casta; argéntum igne examinátum.

Psalmus 11 (12)
Invocatio contra superbos

Propter nos pauperes Pater Filium dignatus est mittere. (S. Augustinus)

² Salvum me fac, Dómine, quóniam defécit sanctus, *
      quóniam deminúti sunt fidéles a fíliis hóminum.
³ Vana locúti sunt unusquísque ad próximum suum; *
      in lábiis dolósis, in dúplici corde locúti sunt. –

⁴ Dispérdat Dóminus univérsa lábia dolósa *
    et linguam magníloquam.
⁵ Qui dixérunt: "Lingua nostra magnificábimur, †
      lábia nostra a nobis sunt; *
      quis noster dóminus est?" –

⁶ "Propter misériam ínopum et gémitum páuperum, †
      nunc exsúrgam, dicit Dóminus; *
      ponam in salutári illum, quem despíciunt."
⁷ Elóquia Dómini elóquia casta, *
      argéntum igne examinátum, separátum a terra, purgátum séptuplum. –

⁸ Tu, Dómine, servábis nos et custódies nos *
      a generatióne hac in ætérnum.
⁹ In circúitu ímpii ámbulant, *
      cum exaltántur sordes inter fílios hóminum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Elóquia Dómini elóquia casta; argéntum igne examinátum.

V. Vox clamántis in desérto: Paráte viam Dómini.
R. Rectas fácite sémitas Dei nostri.

LECTIO PRIOR

De libro Isaíae prophétæ

     Proiecísti pópulum tuum, domum Iacob, quia repléti sunt haríolis orientálibus et áugures habuérunt ut Philísthim et manus aliénis pórrigunt. Repléta est terra eius argénto et auro, et non est finis thesaurórum eius; et repléta est terra eius equis, et innumerábiles quadrígæ eius; et repléta est terra eius idólis: opus mánuum suárum adoravérunt, quod fecérunt dígiti eórum.
     Et incurvávit se homo, et humiliátus est vir: ne dimíttas eis. Ingrédere in petram, abscóndere in púlvere a fácie timóris Dómini et a glória maiestátis eius.
     Oculi sublímes hóminis humiliabúntur, et incurvábitur altitúdo virórum; exaltábitur autem Dóminus solus in die illa. Quia dies Dómini exercítuum super omnem supérbum et excélsum et super omnem arrogántem, et humiliábitur; et super omnes cedros Líbani sublímes et eréctas et super omnes quercus Basan et super omnes montes excélsos et super omnes colles elevátos et super omnem turrim excélsam et super omnem murum munítum et super omnes naves Tharsis et super ómnia navígia pulchra.
     Et incurvábitur sublímitas hóminum, et humiliábitur altitúdo virórum; et elevábitur Dóminus solus in die illa, et idóla pénitus conteréntur. Et introíbunt in spelúncas petrárum et in vorágines terræ a facie formídinis Dómini et a glória maiestátis eius, cum surréxerit percútere terram.
     In die illa proíciet homo idóla sua argéntea et simulácra sua áurea, quae fécerat sibi, ut adoráret, ad talpas et vespertiliónes. Et ingrediétur scissúras petrárum et cavérnas saxórum a fácie formídinis Dómini et a glória maiestátis eius, cum surréxerit percútere terram. Quiéscite ergo ab hómine, cuius spíritus in náribus eius. Quanti enim æstimábitur ipse?
     In die illa erit germen Dómini in splendórem et glóriam et fructus terræ sublímis et exsultátio his, qui salváti fúerint de Israel. Et erit: omnis qui relíctus fúerit in Sion et resíduus in Ierúsalem, sanctus vocábitur, omnis, qui scriptus est ad vitam in Ierúsalem.
     Cum ablúerit Dóminus sordem filiárum Sion et sánguinem Ierúsalem láverit de médio eius spíritu iudícii et spíritu ardóris, et creábit Dóminus super omnem locum montis Sion et super cœtum eius nubem per diem et fumum et splendórem ignis flammántis in nocte: super omnem enim glóriam protéctio, et tabernáculum erit in umbráculum diéi ab æstu et in securitátem et absconsiónem a túrbine et a plúvia.

RESPONSORIUM

R. Oculi sublímes hóminis humiliabúntur et incurvábitur altitúdo virórum: * Et exaltábitur Dóminus solus in die illa.
V. Vidébunt Fílium hóminis veniéntem in núbibus cæli cum virtúte et glória multa. * Et exaltábitur Dóminus solus in die illa.

LECTIO ALTERA

E Lítteris sancti Francísci Xavier presbýteri ad sanctum Ignátium

     Obíimus neophytórum vicos, qui paucis abhinc annis christiána sacra suscéperant. Hæc terra nequáquam a Lusitánis incólitur, útpote quæ summe et stérilis est et pauper: christiáni autem indígenæ, destitúti a sacerdótibus, nihil áliud norunt nisi se esse christiános. Nemo est qui eis rem divínam fáciat; nemo est qui sýmbolum, Pater et Ave divinǽque legis præcépta tradat.
     Ex quo ígitur huc veni, haudquáquam cessávi: vicos sédulo circumíbam, púeros omnes nondum baptizátos sacra abluébam aqua. Itaque permágnum infántium númerum expiávi, qui, ut dici solet, plane ignorárent quid interésset inter déxteram et sinístram. Púeri autem me neque divínum offícium persólvere neque cibum súmere neque quiétem cápere sinébant, quoad áliquam precatiónem eos docuíssem; tum vero sentíre cœpi tálium esse regnum cælórum.
     Proínde cum tam pium postulátum non possem nisi ímpie repudiáre, inítio facto a confessióne Patris, Fílii et Spíritus Sancti, sýmbolum Apostolórum, oratiónes Pater noster et Ave María eis inculcábam. Animadvérti magna in illis ingénia; ac si foret qui christiánis eos præcéptis informáret, non dúbito quin perbóni christiáni essent futúri.
     Complúres his locis ob id unum modo christiáni non fiunt, quod desint, qui eos fáciant christiános. Mihi vero persǽpe venit in mentem circum Európæ academías, ac præcípue Parisiénsem, cursáre et insáni ritu passim vociferáre, eósque qui doctrínæ plus habent quam caritátis his compéllere verbis: «Heu, quam ingens animórum númerus, vestro vítio exclúsus cælo, deturbátur ad ínferos!».
     Utinam illi quemádmodum in lítteras, ita in hanc quoque curam incúmberent, ut réddere Deo possent doctrínæ creditorúmque talentórum ratiónem!
     Enimvéro istórum plúrimi, hac cogitatióne commóti, appósitis rerum divinárum meditatiónibus, exercérent sese ut audírent quid in eis loquerétur Dóminus, suísque cupiditátibus ac rebus humánis posthábitis, se totos ad Dei nutum atque arbítrium fígerent. Clamárent útique ex ánimo: Dómine, ecce adsum; quid me vis fácere? Mitte me quocúmque tibi cordi est, vel usque in Indiam.

RESPONSORIUM

R. Messis quidem multa, operárii autem pauci; * rogáte ergo Dóminum messis, ut mittat operários in messem suam.
V. Accipiétis virtútem superveniéntis Spíritus Sancti in vos, et éritis mihi testes usque ad últimum terræ. * Rogáte ergo Dóminum messis, ut mittat operários in messem suam.

PSALMODIA

Ant. 1 Innocens mánibus et mundo corde ascéndet in montem Dómini.

Quando sequens psalmus adhibitus est ad Invitatorium, loco eius dicitur psalmus 94(95).

Psalmus 23 (24)
Domini in templum adventus

Christo apertæ sunt portæ cæli propter carnalem eius assumptionem (S. Irenæus)

¹ Dómini est terra et plenitúdo eius, *
      orbis terrárum et qui hábitant in eo.
² Quia ipse super mária fundávit eum *
      et super flúmina firmávit eum. –

³ Quis ascéndet in montem Dómini, *
      aut quis stabit in loco sancto eius?
⁴ Innocens mánibus et mundo corde, †
      qui non levávit ad vana ánimam suam, *
      nec iurávit in dolum.
⁵ Hic accípiet benedictiónem a Dómino *
      et iustificatiónem a Deo salutári suo.
⁶ Hæc est generátio quæréntium eum, *
      quæréntium fáciem Dei Iacob. –

⁷ Attóllite, portæ, cápita vestra, †
      et elevámini, portæ æternáles, *
      et introíbit rex glóriæ.
⁸ Quis est iste rex glóriæ? *
      Dóminus fortis et potens, Dóminus potens in prœlio. –

⁹ Attóllite, portæ, cápita vestra, †
      et elevámini, portæ æternáles, *
      et introíbit rex glóriæ.
¹⁰ Quis est iste rex glóriæ? *
      Dóminus virtútum ipse est rex glóriæ.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Innocens mánibus et mundo corde ascéndet in montem Dómini.

Ant. 2 Exaltáte Regem sæculórum in opéribus vestris.

Canticum
Deus castigans et salvans Benedictus Deus et Pater Domini nostri Iesu Christi, qui secundum magnam misericordiam suam regeneravit nos (1 Petr 1, 3).

² Benedíctus Deus vivens in ævum, †
      et regnum illíus, *
      quia ipse flagéllat et miserétur,
   dedúcit usque ad ínferos deórsum †
      et redúcit a perditióne maiestáte sua, *
      et non est qui effúgiat manum eius. –

³ Confitémini illi, fílii Israel, coram natiónibus, †
      quia ipse dispérsit vos in illis *
⁴    et ibi osténdit maiestátem suam.
   Et exaltáte illum coram omni vivénte, †
      quóniam Dóminus noster, et ipse est pater noster *
      et ipse est Deus noster in ómnia sǽcula. –

⁵ Flagellábit vos ob iniquitátes vestras *
      et ómnium miserébitur vestrum
   et cólliget vos ab ómnibus natiónibus, *
      ubicúmque dispérsi fuéritis.
⁶ Cum convérsi fuéritis ad illum †
      in toto corde vestro et in tota ánima vestra, *
      ut faciátis coram illo veritátem,
   tunc revertétur ad vos *
      et non abscóndet a vobis fáciem suam ámplius. –

   Et nunc aspícite, quæ fecit vobíscum, *
      et confitémini illi in toto ore vestro.
   Benedícite Dóminum iustítiæ *
      et exaltáte regem sæculórum. –

   Ego in terra captivitátis meæ confíteor illi *
      et osténdo virtútem et maiestátem eius genti peccatórum.
   Convertímini, peccatóres, †
      et fácite iustítiam coram illo. *
      Quis scit, si velit vos et fáciat vobis misericórdiam? –

⁷ Ego et ánima mea regi cæli lætatiónes dícimus, *
      et ánima mea lætábitur ómnibus diébus vitæ suæ.
⁸ Benedícite Dóminum, omnes elécti, †
      et omnes laudáte maiestátem illíus.
      Agite dies lætítiæ et confitémini illi.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Exaltáte Regem sæculórum in opéribus vestris.

Ant. 3 Rectos decet collaudátio.

Psalmus 32 (33)
Laus Domini providentis

Omnia per ipsum facta sunt. (Io 1, 3)

¹ Exsultáte, iusti, in Dómino; *
      rectos decet collaudátio.
² Confitémini Dómino in cíthara, *
      in psaltério decem chordárum psállite illi.
³ Cantáte ei cánticum novum, *
      bene psállite ei in vociferatióne,
⁴ quia rectum est verbum Dómini, *
      et ómnia ópera eius in fide.
⁵ Díligit iustítiam et iudícium; *
      misericórdia Dómini plena est terra.
⁶ Verbo Dómini cæli facti sunt, *
      et spíritu oris eius omnis virtus eórum.
⁷ Cóngregans sicut in utre aquas maris, *
      ponens in thesáuris abýssos. –

⁸ Tímeat Dóminum omnis terra, *
      a fácie autem eius formídent omnes inhabitántes orbem.
⁹ Quóniam ipse dixit, et facta sunt, *
      ipse mandávit, et creáta sunt.
¹⁰ Dóminus díssipat consília géntium, *
       írritas facit cogitatiónes populórum.
¹¹ Consílium autem Dómini in ætérnum manet, *
       cogitatiónes cordis eius in generatióne et generatiónem. –

¹² Beáta gens, cui Dóminus est Deus, *
       pópulus, quem elégit in hereditátem sibi.
¹³ De cælo respéxit Dóminus, *
       vidit omnes fílios hóminum.
¹⁴ De loco habitáculi sui respéxit *
       super omnes, qui hábitant terram,
¹⁵ qui finxit singillátim corda eórum, *
       qui intéllegit ómnia ópera eórum. –

¹⁶ Non salvátur rex per multam virtútem, *
       et gigas non liberábitur in multitúdine virtútis suæ.
¹⁷ Fallax equus ad salútem, *
       in abundántia autem virtútis suæ non salvábit.
¹⁸ Ecce óculi Dómini super metuéntes eum, *
       in eos, qui sperant super misericórdia eius,
¹⁹ ut éruat a morte ánimas eórum *
       et alat eos in fame. –

²⁰ ánima nostra sústinet Dóminum, *
       quóniam adiútor et protéctor noster est;
²¹ quia in eo lætábitur cor nostrum, *
       et in nómine sancto eius sperávimus.
²² Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
       quemádmodum sperávimus in te.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Rectos decet collaudátio.

LECTIO BREVIS

Non auferétur sceptrum de Iuda et báculus ducis de pédibus eius, donec véniat ille, cuius est, et cui erit obœdiéntia géntium.

RESPONSORIUM BREVE
V. Super te, Ierúsalem, * oriétur Dóminus.
R. Super te, Ierúsalem, * oriétur Dóminus.
V. Et glória eius in te vidébitur.
R. Oriétur Dóminus.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Super te, Ierúsalem, * oriétur Dóminus.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Egrediétur virga de radíce Iesse, et replébitur omnis terra glória Domini: et vidébit omnis caro salutáre Dei.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Egrediétur virga de radíce Iesse, et replébitur omnis terra glória Domini: et vidébit omnis caro salutáre Dei.

PRECES
Deus Pater omnípotens íterum manum suam exténdet ad possidéndum resíduum pópuli sui. Proínde eum rogémus:
     Advéniat regnum tuum, Dómine.

Concéde, Dómine, ut faciámus fructus dignos pæniténtiæ,
— ad accipiéndum regnum tuum, quod prope est.
Para, Dómine, viam in córdibus nostris Verbo tuo ventúro,
— ut eius glória in nobis revelétur.
Humília montes supérbiæ nostræ,
— exálta valles infirmitátis nostræ.
Murum ódii evérte, natiónes dividéntem,
— et vias concórdiæ fac homínibus planas.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui beáti Francísci prædicatióne multos tibi pópulos acquisísti, da ut fidélium ánimi eódem fídei zelo férveant, et ubérrima ubíque prole Ecclésia sancta lætétur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)