BREVIARIUM ROMANUM

22 iunius 2010
S. Paulini Nolani, episcopi, memoria ad libitum

Natus est Burdigalæ (Bordeaux) in Gallia, anno 355; cursum honorum perfecit, uxorem duxit et filium generavit. Vitam austeram cupiens, baptismum recepit et, bonis omnibus abdicatis, anno 393 vitam monasticam agere cœpit et Nolam in Campania se contulit. Episcopus civitatis factus, cultum sancti Felicis promovit, peregrinos adiuvit et miserias temporis studiose sublevavit. Carmina composuit ornato sermone insignia. Mortuus est anno 431.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Ætérne lucis cónditor,
lux ipse totus et dies,
noctem nec ullam séntiens
natúra lucis pérpeti,

Iam cedit pallens próximo
diéi nox advéntui,
obtúndens lumen síderum
adest et clarus lúcifer.

Iam stratis læti súrgimus
grates canéntes et tuas,
quod cæcam noctem vícerit
revéctans rursus sol diem.

Te nunc, ne carnis gáudia
blandis subrépant ǽstibus,
dolis ne cedat sǽculi
mens nostra, sancte, quǽsumus.

Ira ne rixas próvocet,
gulam ne venter íncitet,
opum pervértat ne famis,
turpis ne luxus óccupet.

Sed firma mente sóbrii,
casto manéntes córpore
totum fidéli spíritu
Christo ducámus hunc diem.

Præsta, Pater piíssime,
Patríque compar Unice,
cum Spíritu Paráclito
regnans per omne sǽculum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Clamor meus, Dómine, ad te pervéniat; non abscóndas fáciem tuam a me.

Psalmus 101 (102)
Exsulis vota et preces

Consolatur nos Deus in omni tribulatione nostra. (2 Cor 1, 4)

I

² Dómine, exáudi oratiónem meam, *
      et clamor meus ad te véniat.
³ Non abscóndas fáciem tuam a me; †
      in quacúmque die tríbulor, *
      inclína ad me aurem tuam.
   In quacúmque die invocávero te, *
      velóciter exáudi me. –

⁴ Quia defecérunt sicut fumus dies mei, *
      et ossa mea sicut crémium aruérunt.
⁵ Percússum est ut fenum et áruit cor meum, *
      étenim oblítus sum comédere panem meum.
⁶ A voce gémitus mei *
      adhǽsit os meum carni meæ. –

⁷ Símilis factus sum pellicáno solitúdinis, *
      factus sum sicut nyctícorax in ruínis.
⁸ Vigilávi *
      et factus sum sicut passer solitárius in tecto.
⁹ Tota die exprobrábant mihi inimíci mei, *
      exardescéntes in me per me iurábant.
¹⁰ Quia cínerem tamquam panem manducábam *
      et potum meum cum fletu miscébam,
¹¹ a fácie iræ et increpatiónis tuæ, *
      quia élevans allisísti me.
¹² Dies mei sicut umbra declinavérunt, *
      et ego sicut fenum árui.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Clamor meus, Dómine, ad te pervéniat; non abscóndas fáciem tuam a me.

Ant. 2 Réspice, Dómine, in oratiónem humílium.

II

¹³ Tu autem, Dómine, in ætérnum pérmanes, *
      et memoriále tuum in generatiónem et generatiónem.
¹⁴ Tu exsúrgens miseréberis Sion, †
      quia tempus miseréndi eius, *
      quia venit tempus,
¹⁵ quóniam placuérunt servis tuis lápides eius *
      et púlveris eius miseréntur. –

¹⁶ Et timébunt gentes nomen tuum, Dómine, *
      et omnes reges terræ glóriam tuam,
¹⁷ quia ædificávit Dóminus Sion *
      et appáruit in glória sua.
¹⁸ Respéxit in oratiónem ínopum *
      et non sprevit precem eórum. –

¹⁹ Scribántur hæc pro generatióne áltera, *
      et pópulus, qui creábitur, laudábit Dóminum.
²⁰ Quia prospéxit de excélso sanctuário suo, *
      Dóminus de cælo in terram aspéxit,
²¹ ut audíret gémitus compeditórum, *
      ut sólveret fílios mortis;
²² ut annúntient in Sion nomen Dómini *
      et laudem eius in Ierúsalem,
²³ cum congregáti fúerint pópuli in unum *
      et regna, ut sérviant Dómino.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Réspice, Dómine, in oratiónem humílium.

Ant. 3 Tu, Dómine, terram fundásti, et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

III

²⁴ Humiliávit in via virtútem meam, *
      abbreviávit dies meos.
    Dicam: "Deus meus, †
²⁵   ne áuferas me in dimídio diérum meórum; *
      in generatiónem et generatiónem sunt anni tui.
²⁶ Inítio terram fundásti; *
      et ópera mánuum tuárum sunt cæli.
²⁷ Ipsi períbunt, tu autem pérmanes; †
      et omnes sicut vestiméntum veteráscent, *
      et sicut opertórium mutábis eos, et mutabúntur. –

²⁸ Tu autem idem ipse es, *
      et anni tui non defícient.
²⁹ Fílii servórum tuórum habitábunt, *
      et semen eórum in conspéctu tuo firmábitur."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Tu, Dómine, terram fundásti, et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

V. Atténdite, pópule meus, doctrínam meam.
R. Inclináte aurem vestram in verba oris mei.

LECTIO PRIOR

De libro primo Samuélis

    In diébus illis: Cum regréssus esset David, percússo Philisthæo, tulit eum Abner et introdúxit coram Saul caput Philisthǽi habéntem in manu. Et ait ad eum Saul «De qua progénie es, o aduléscens?». Dixítque David: «Fílius servi tui Isai Bethlehemítæ ego sum».
     Et factum est, cum complésset loqui ad Saul, ánima Iónathan colligáta est ánimæ David, et diléxit eum Iónathan quasi ánimam suam. Tulítque eum Saul in die illa et non concéssit ei, ut reverterétur domum patris sui. Iniérunt autem Iónathan et David fœdus; diligébat enim eum quasi ánimam suam. Et exspoliávit se Iónathan túnicam, qua erat vestítus, et dedit eam David et réliqua vestiménta sua usque ad gládium et arcum suum et usque ad bálteum. Egrediebátur quoque David ómnia, quæcúmque misísset eum Saul, et próspere agébat; posuítque eum Saul super viros belli, et accéptus erat in óculis univérsi pópuli, étiam in conspéctu famulórum Saul.
     Porro, cum reverteréntur, cum redíret David, percússo Philisthæo, egréssæ sunt mulíeres de univérsis úrbibus Israel cantántes chorósque ducéntes in occúrsum Saul regis in týmpanis et in cánticis lætítiæ et in sistris. Et præcinébant mulíeres ludéntes atque dicéntes: «Percússit Saul mília sua, et David decem mília sua».
     Irátus est autem Saul nimis, et displícuit in óculis eius iste sermo, dixítque: «Dedérunt David decem mília et mihi dedérunt mília; quid ei súperest nisi solum regnum?». Non rectis ergo óculis Saul aspiciébat David ex die illa et deínceps.
     Diléxit autem Michol fília Saul áltera David, et nuntiátum est Saul et plácuit ei; dixítque Saul: «Dabo eam illi, ut fiat ei in scándalum, et sit super eum manus Philisthinórum». Dixit ergo Saul ad David áltera vice: «Gener meus eris hódie». Et mandávit Saul servis suis: «Loquímini ad David secréto dicéntes: “Ecce places regi, et omnes servi eius díligunt te; nunc ergo esto gener regis”». Et locúti sunt servi Saul in áuribus David ómnia verba hæc, et ait David: «Num parum vobis vidétur génerum esse regis? Ego autem sum vir pauper et ténuis». Et renuntiavérunt servi Saul dicéntes: «Huiuscémodi verba locútus est David». Dixit autem Saul: «Sic loquímini ad David: “Non habet necésse rex sponsália, nisi tantum centum præpútia Philisthinórum, ut fiat últio de inimícis regis”». Porro Saul cogitábat trádere David in mánibus Philisthinórum.
     Cumque renuntiássent servi eius David verba, quæ díxerat Saul, plácuit sermo in óculis David, ut fíeret gener regis. Et nondum erant dies impléti, cum David surgens ábiit cum viris, qui sub eo erant, et percússit ex Philísthim ducéntos viros; et áttulit præpútia eórum, et annumeravérunt ea regi, ut esset gener eius.
     Dedit ítaque ei Saul Michol fíliam suam uxórem. Et vidit Saul et intelléxit quia Dóminus esset cum David; Michol autem fília Saul diligébat eum. Et Saul magis cœpit timére David; factúsque est Saul inimícus David cunctis diébus. Et egréssi sunt príncipes Philisthinórum; et, quotiescúmque egrediebántur, próspere agébat David magis quam omnes servi Saul, et célebre factum est nomen eius nimis.

RESPONSORIUM

R. Miserére mei, Deus, quóniam conculcávit me homo, tota die impúgnans oppréssit me. * Ego in te sperábo.
V. Quóniam eripuísti ánimam meam de morte et pedes meos de lapsu. * Ego in te sperábo.

LECTIO ALTERA

Ex Epístolis sancti Paulíni Noláni epíscopi

     Hæc est vera cáritas, hæc perfécta diléctio, quam tibi circa humilitátem nostram inésse docuísti, dómine vere sancte et mérito beatíssime ac desiderábilis. Accépimus enim per hóminem nostrum Iuliánum de Carthágine reverténtem lítteras tantam nobis sanctitátis tuæ lucem afferéntes, ut nobis caritátem tuam non agnóscere, sed recognóscere viderémur. Quia vidélicet ex illo, qui nos ab orígine mundi prædestinávit sibi, cáritas ista manávit, in quo facti sumus ántequam nati, quia ipse fecit nos et non ipsi nos, qui fecit quæ futúra sunt. Huius ígitur præsciéntia et ópere formáti, in similitúdinem voluntátum et unitátem fídei vel unitátis fidem, prǽveniénte notítiam, caritáte conéxi sumus, ut nos ínvicem ante corporáles conspéctus revelánte spíritu noscerémus.
     Gratulámur ítaque et gloriámur in Dómino, qui unus atque idem ubíque terrárum operátur in suis dilectiónem suam Spíritu Sancto, quem super omnem carnem effúdit, flúminis ímpetu lætíficans civitátem suam, in cuius te cívibus principálem cum princípibus pópuli sui Sede Apostólica mérito collocávit nosque étiam, quos eréxit elísos et de terra ínopes suscitávit, in vestra vóluit sorte numerári. Sed magis gratulámur in eo Dómini múnere, quo nos in péctoris tui habitatióne constítuit quoque ita viscéribus tuis insinuáre dignátus est, ut peculiárem nobis caritátis tuæ fidúciam vindicémus, his offíciis atque munéribus provocáti, ut nos diffidénter aut léviter te amáre non líceat.
     De me ne quid ignóres, scias antiquíssimum peccatórem non ita olim de ténebris et umbra mortis edúctum spíritum auræ vitális hausísse nec ita olim posuísse in arátro manum et crucem Dómini sustulísse, quam ut in finem perférre valeámus, oratiónibus tuis adiuvémur. Accumulábitur hæc méritis tuis merces, si intervéntu tuo ónera nostra releváveris. Sanctus enim laborántem ádiuvans, quia fratrem non audémus dícere, exaltábitur sicut cívitas magna.
     Panem unum sanctitáti tuæ unitátis grátia mísimus, in quo étiam Trinitátis solíditas continétur. Hunc panem eulogíam esse tu fácies dignatióne suméndi.

RESPONSORIUM

R. Beátus dives qui invéntus est sine mácula, et qui post aurum non ábiit nec sperávit in pecúnia et thesáuris; * ídeo stabilíta sunt bona illíus in Dómino.
V. Pótuit enim tránsgredi et non est transgréssus, fácere mala et non fecit. * ídeo stabilíta sunt bona illíus in Dómino.

PSALMODIA

Ant. 1 Tibi, Dómine, psallam, et intéllegam in via immaculáta.

Psalmus 100 (101)
Iusti principis confessio

Si diligitis me, mandata mea servabitis. (Io 14, 15)

¹ Misericórdiam et iudícium cantábo; *
      tibi, Dómine, psallam.
² Intéllegam in via immaculáta; *
      quando vénies ad me? –

   Perambulábo in innocéntia cordis mei, *
      in médio domus meæ.
³ Non propónam ante óculos meos rem iniústam, †
      faciéntem prævaricatiónes ódio habébo, *
      non adhærébit mihi. –

⁴ Cor pravum recédet a me, *
      malígnum non cognóscam.
⁵ Detrahéntem secréto próximo suo, *
      hunc cessáre fáciam;
   supérbum óculo et inflátum corde, *
      hunc non sustinébo. –

⁶ Oculi mei ad fidéles terræ, ut sédeant mecum; *
      qui ámbulat in via immaculáta, hic mihi ministrábit.
⁷ Non habitábit in médio domus meæ, qui facit supérbiam; *
      qui lóquitur iníqua, non stabit in conspéctu oculórum meórum.
⁸ In matutíno cessáre fáciam omnes peccatóres terræ, *
      ut dispérdam de civitáte Dómini omnes operántes iniquitátem.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Tibi, Dómine, psallam, et intéllegam in via immaculáta.

Ant. 2 Ne áuferas, Dómine, misericórdiam tuam a nobis.

Canticum Oratio Azariæ in fornace Pænitemini et convertimini, ut deleantur vestra peccata (Act 3, 19).

²⁶ Benedíctus es, Dómine, Deus patrum nostrórum, *
       et laudábilis et gloriósum nomen tuum in sǽcula,
²⁷ quia iustus es in ómnibus, *
       quæ fecísti nobis.
²⁹ Peccávimus enim et iníque égimus recedéntes a te *
       et delíquimus in ómnibus. –

³⁴ Ne, quǽsumus, tradas nos in perpétuum propter nomen tuum *
       et ne díssipes testaméntum tuum,
³⁵ neque áuferas misericórdiam tuam a nobis †
       propter Abraham diléctum tuum *
       et Isaac servum tuum et Israel sanctum tuum, –

³⁶ quibus dixísti quod multiplicáres semen eórum *
       sicut stellas cæli et sicut arénam, quæ est in lítore maris, –

³⁷ quia, Dómine, imminúti sumus plus quam omnes gentes *
       sumúsque húmiles in univérsa terra hódie propter peccáta nostra; –

³⁸ et non est in témpore hoc †
       princeps et prophéta et dux, *
       neque holocáustum neque sacrifícium, –
³⁹ neque oblátio neque incénsum, †
        neque locus primitiárum coram te, *
       ut possímus inveníre misericórdiam;
    sed in ánima contríta et spíritu humilitátis suscipiámur †
⁴⁰   sicut in holocáusto aríetum et taurórum *
       et sicut in mílibus agnórum pínguium, –
    sic fiat sacrifícium nostrum in conspéctu tuo hódie, †
       et pérfice subsequéntes te,*
       quóniam non est confúsio confidéntibus in te. –

⁴¹ Et nunc séquimur te in toto corde *
       et timémus te et quǽrimus fáciem tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ne áuferas, Dómine, misericórdiam tuam a nobis.

Ant. 3 Deus, cánticum novum cantábo tibi.

Psalmus 143 (144), 1-10
Pro victoria et pace

Omnia possum in eo qui me confortat. (Phil 4, 13)

¹ Benedíctus Dóminus, adiútor meus, †
      qui docet manus meas ad prœlium *
      et dígitos meos ad bellum.
² Misericórdia mea et fortitúdo mea, *
      refúgium meum et liberátor meus;
   scutum meum, et in ipso sperávi, *
      qui subdit pópulum meum sub me. –

³ Dómine, quid est homo, quod agnóscis eum, *
      aut fílius hóminis, quod réputas eum?
⁴ Homo vanitáti símilis factus est, *
      dies eius sicut umbra prætériens. –

⁵ Dómine, inclína cælos tuos et descénde; *
      tange montes, et fumigábunt.
⁶ Fúlgura coruscatiónem et díssipa eos; *
      emítte sagíttas tuas et contúrba eos.
⁷ Emítte manum tuam de alto; *
      éripe me et líbera me de aquis multis,
   de manu filiórum alienigenárum, †
⁸     quorum os locútum est vanitátem, *
      et déxtera eórum déxtera mendácii. –
⁹  Deus, cánticum novum cantábo tibi, *
       in psaltério decachórdo psallam tibi,
¹⁰ qui das salútem régibus, *
       qui rédimis David servum tuum de gládio malígno.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Deus, cánticum novum cantábo tibi.

LECTIO BREVIS

Mementóte præpositórum vestrórum, qui vobis locúti sunt verbum Dei, quorum intuéntes éxitum conversatiónis imitámini fidem. Iesus Christus heri et hódie idem, et in sǽcula! Doctrínis váriis et peregrínis nolíte abdúci.

RESPONSORIUM BREVE
V. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
V. Die ac nocte non tacébunt prædicáre nomen Dómini.
R. Constítui custódes.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui beátum Paulínum epíscopum paupertátis amóre et pastoráli sollicitúdine claréscere voluísti, concéde propítius, ut, cuius mérita celebrámus, caritátis imitémur exémpla.o per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)