lat

BREVIARIUM ROMANUM

13 iulius 2015
S. Henrici, memoria ad libitum


Natus est in Bavaria anno 973; patri successit in regimine ducatus et postea imperator electus est. Reformanda vita Ecclesiæ et actione missionaria fovenda insignis fuit. Plures episcopatus fundavit et monasteria ditavit. Mortuus est anno 1024 et ab Eugenio III inter sanctos adscriptus anno 1146.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Iesu, coróna célsior
et véritas sublímior,
qui confiténti sérvulo
reddis perénne prǽmium,

Da supplicánti cœtui,
huius rogátu cǽlitis,
remissiónem críminum
rumpéndo nexum vínculi.

Nil vanitátis díligens,
terréna sic exércuit,
ut mente tota férvidus
tibi placéret únice.

Te, Christe, rex piíssime,
hic confiténdo iúgiter,
calcávit hostem fórtiter
supérbum ac satéllitem.

Virtúte clarus et fide,
oratióni sédulus
ac membra servans sóbria,
dapes supérnas óbtinet.

Deo Patri sit glória
tibíque soli Fílio
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Deus noster maniféste véniet, et non silébit.

Psalmus 49 (50)
Vera in Dominum pietas

Non veni solvere legem, sed adimplere. (Cf.Mt 5, 17)

I

1 Deus deórum Dóminus locútus est *
      et vocávit terram a solis ortu usque ad occásum.

2 Ex Sion speciósa decóre Deus illúxit, *
3    Deus noster véniet et non silébit:
   ignis consúmens est in conspéctu eius *
      et in circúitu eius tempéstas válida. –

4 Advocábit cælum desúrsum *
      et terram discérnere pópulum suum:

5 „Congregáte mihi sanctos meos, *
      qui disposuérunt testaméntum meum in sacrifício.“

6 Et annuntiábunt cæli iustítiam eius, *
      quóniam Deus iudex est.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Deus noster maniféste véniet, et non silébit.

Ant. 2 Immola Deo sacrifícium laudis.

II

7 „Audi, pópulus meus, et loquar; †
      Israel, et testificábor advérsum te: *
      Deus, Deus tuus ego sum.

8 Non in sacrifíciis tuis árguam te; *
      holocáusta enim tua in conspéctu meo sunt semper.

9 Non accípiam de domo tua vítulos, *
       neque de grégibus tuis hircos. –

10 Quóniam meæ sunt omnes feræ silvárum, *
       iumentórum mille in móntibus.

11 Cognóvi ómnia volatília cæli, *
       et, quod movétur in agro, meum est.

12 Si esuríero non dicam tibi; *
       meus est enim orbis terræ et plenitúdo eius. –

13 Numquid manducábo carnes taurórum *
       aut sánguinem hircórum potábo?

14 Immola Deo sacrifícium laudis *
       et redde Altíssimo vota tua;

15 et ínvoca me in die tribulatiónis: *
       éruam te, et honorificábis me.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Immola Deo sacrifícium laudis.

Ant. 3 Misericórdiam vólui, et non sacrifícium: et sciéntiam Dei plus quam holocáusta.

III

16 Peccatóri autem dixit Deus: †
       „Quare tu enárras præcépta mea *
       et assúmis testaméntum meum in os tuum?

17 Tu vero odísti disciplínam *
       et proiecísti sermónes meos retrórsum. –

18 Si vidébas furem, currébas cum eo; *
       et cum adúlteris erat pórtio tua.

19 Os tuum dimittébas ad malítiam, *
       et lingua tua concinnábat dolos. –

20 Sedens advérsus fratrem tuum loquebáris *
       et advérsus fílium matris tuæ proferébas oppróbrium.

21 Hæc fecísti, et tácui. †
       Existimásti quod eram tui símilis. *
       Arguam te et státuam illa contra fáciem tuam. –

22 Intellégite hæc, qui obliviscímini Deum, *
       nequándo rápiam, et non sit qui erípiat.

23 Qui immolábit sacrifícium laudis, honorificábit me, †
       et, qui immaculátus est in via, *
       osténdam illi salutáre Dei.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Misericórdiam vólui, et non sacrifícium: et sciéntiam Dei plus quam holocáusta.

V. Audi, pópule meus, et loquar.
R. Deus, Deus tuus ego sum.

LECTIO PRIOR

De libro primo Regum

18, 16b-40
Elias adversus sacerdotes Baalim prǽvalet

     In diébus illis: Venit Achab in occúrsum Elíæ et, cum vidísset eum, ait: «Tune es, qui contúrbas Israel?». Et ille ait: «Non turbávi Israel, sed tu et domus patris tui, qui dereliquístis mandáta Dómini, et secútus es Báalim. Verúmtamen nunc mitte et cóngrega ad me univérsum Israel in monte Carméli et prophétas Baal quadringéntos quinquagínta prophetásque Aseræ quadringéntos, qui cómedunt de mensa Iézabel».
     Misit Achab ad omnes fílios Israel et congregávit prophétas in monte Carméli. Accédens autem Elías ad omnem pópulum ait: «Usquequo claudicátis in duas partes? Si Dóminus est Deus, sequímini eum; si autem Baal, sequímini illum». Et non respóndit ei pópulus verbum. Et ait rursus Elías ad pópulum: «Ego remánsi prophéta Dómini solus; prophétæ autem Baal quadringénti et quinquagínta viri sunt. Dentur nobis duo boves, et illi éligant sibi bovem unum et in frusta cædéntes ponant super ligna; ignem autem non suppónant. Et ego fáciam bovem álterum et impónam super ligna; ignémque non suppónam. Invocáte nomen dei vestri, et ego invocábo nomen Dómini; et Deus, qui exaudíerit per ignem, ipse est Deus!». Respóndens omnis pópulus ait: «Optima proposítio».
     Dixit ergo Elías prophétis Baal: «Elígite vobis bovem unum et fácite primi, quia vos plures estis; et invocáte nomen dei vestri ignémque non supponátis». Qui, cum tulíssent bovem, quem déderat eis, fecérunt et invocábant nomen Baal de mane usque ad merídiem dicéntes: «Baal, exáudi nos!». Et non erat vox, nec qui respondéret. Saliebántque in circúitu altáris, quod fécerant. Cumque esset iam merídies, illudébat eis Elías dicens: «Clamáte voce maióre; deus enim est et fórsitan occupátus est aut secéssit aut in itínere aut certe dormit, ut excitétur». Clamábant ergo voce magna et incidébant se iuxta ritum suum cultris et lancéolis, donec perfunderéntur sánguine.
     Postquam autem tránsiit merídies et, illis prophetántibus, vénerat tempus, quo sacrifícium offérri solet, nec audiebátur vox neque áliquis respondébat nec attendébat orántes, dixit Elías omni pópulo: «Veníte ad me». Et, accedénte ad se pópulo, curávit altáre Dómini, quod destrúctum fúerat; et tulit duódecim lápides iuxta númerum tríbuum filiórum Iacob, ad quem factus est sermo Dómini dicens: «Israel erit nomen tuum». Et ædificávit lapídibus altáre in nómine Dómini fecítque aquædúctum quasi pro duóbus satis in circúitu altáris et compósuit ligna divisítque per membra bovem et pósuit super ligna et ait: «Impléte quáttuor hýdrias aqua et fúndite super holocáustum et super ligna». Rursúmque dixit: «étiam secúndo hoc fácite». Qui cum fecíssent et secúndo, ait: «étiam tértio idípsum fácite». Fecerúntque et tértio, et currébant aquæ circum altáre, et fossa aquædúctus repléta est.
     Cumque iam tempus esset, ut offerrétur sacrifícium, accédens Elías prophéta ait: «Dómine Deus Abraham, Isaac et Israel, hódie osténde quia tu es Deus in Israel et ego servus tuus et iuxta præcéptum tuum feci ómnia hæc. Exáudi me, Dómine, exáudi me, ut discat pópulus iste quia tu, Dómine, es Deus et tu convertísti cor eórum íterum!».
     Cécidit autem ignis Dómini et vorávit holocáustum et ligna et lápides, púlverem quoque et aquam, quæ erat in aquædúctu lambens. Quod cum vidísset omnis pópulus, cécidit in fáciem suam et ait: «Dóminus ipse est Deus, Dóminus ipse est Deus!». Dixítque Elías ad eos: «Apprehéndite prophétas Baal, et ne unus quidem effúgiat ex eis!». Quos cum comprehendíssent, duxit eos Elías ad torréntem Cison et interfécit eos ibi.

RESPONSORIUM

1 Reg 18, 21ab; Mt 6, 24ac

R. Accédens Elías ad omnem pópulum ait: Usquequo claudicátis in duas partes? * Si Dóminus est Deus, sequímini eum.
V. Nemo potest duóbus dóminis servíre; non potéstis Deo servíre et mammónæ. * Si Dóminus est Deus, sequímini eum.

LECTIO ALTERA

E Vita antíqua sancti Henríci

(MGH, Scriptores 4, 792-799)

Bona pacis et tranquillitatis Ecclesiæ providebat

     Unctus in regem beatíssimus Dei fámulus, temporális regni non conténtus angústiis, pro adipiscénda immortalitátis coróna, summo Regi, cui servíre regnáre est, militáre dispósuit. Summam étenim diligéntiam in amplificándo cultu religiónis adhíbuit; ecclésias ditáre possessiónibus et imménsis ornátibus augére cœpit. Episcopátum Bambergénsem ex íntegro in suo dómate fundávit, eundémque princípibus Apostolórum Petro et Paulo et pretiosíssimo mártyri Geórgio attitulátum, speciáli iure sanctæ Románæ Ecclésiæ contrádidit, ut et primæ sedi débitum divínitus impénderet honórem et suam plantatiónem tanto patrocínio fírmius communíret.
     Ut autem cunctis liquídius enitéscat, qua vigilántia vir beatíssimus novéllæ suæ Ecclésiæ bona pacis et tranquillitátis étiam per succedéntia témpora províderit, áliquam hic insérimus confirmatiónis epístolam.
     «Henrícus, divína præordinánte cleméntia rex, ómnibus Ecclésiæ fíliis, tam futúris quam præséntibus. Salubérrimis sacri elóquii institutiónibus erudímur et præmonémur, ut temporália relinquéntes bona, et terréna postponéntes cómmoda, ætérna et sine fine mansúra in cælis studeámus adipísci consistória. Glória enim præsens fugitíva est et vana, dum possidétur, nisi in ea áliquid de cælésti æternitáte cogitétur. Sed Dei miserátio humáno géneri útile provídit remédium, quando partem cæléstis pátriæ terrénæ substántiæ fecit esse prétium.
     Huius ergo nos cleméntiæ non immémores, nec ignorántes nos gratuíto divínæ miseratiónis respéctu regáli dignitáte sublimátos, cóngruum esse dúcimus non solum ecclésias ab antecessóribus nostris constrúctas ampliáre, sed ad maiórem Dei glóriam novas ædificáre eásque devotiónis nostræ donis gratíssimis exaltáre. Quaprópter domínicis non surdum audítum præbéntes præcéptis et deíficis obtemperándo intendéntes suasiónibus, thesáuros divínæ largitátis munificéntia nobis collátos, in cælo desiderámus repónere, ubi neque fures effódiant neque furéntur, neque ærúgo vel tínea demoliátur, ubi et, dum ómnia nunc congésta recólimus, cor nostrum desidério et amóre sǽpius versétur.
     Proínde patére vólumus ómnium fidélium universitáti, quod quemdam patérnæ hereditátis nostræ locum, Babenberch dictum, in sedem et culmen episcopátus provéximus, ut ínibi nostrum parentúmque nostrórum célebre habeátur memoriále, et iugis pro ómnibus orthodóxis mactétur hóstia salutáris».

RESPONSORIUM

Sap 10, 11b-12a. 14c. 10a

R. Honéstum fecit illum Dóminus, et custodívit eum ab inimícis, et ab insidiántibus tutávit illum, * Et dedit illi claritátem ætérnam.
V. Iustum dedúxit Dóminus per vias rectas, et osténdit illi regnum Dei. * Et dedit illi claritátem ætérnam.

PSALMODIA

Ant. 1 Beáti qui hábitant in domo tua, Dómine.

Psalmus 83 (84)
Desiderium templi Domini

Non habemus hic manentem civitatem, sed futuram inquirimus. (Hebr 13, 14)

2 Quam dilécta tabernácula tua, Dómine virtútum! *
3     Concupíscit et déficit ánima mea in átria Dómini.
 Cor meum et caro mea *
      exsultavérunt in Deum vivum.
4 Etenim passer invénit sibi domum, †
      et turtur nidum sibi, ubi ponat pullos suos: *
      altária tua, Dómine virtútum, rex meus et Deus meus.
5 Beáti, qui hábitant in domo tua: *
      in perpétuum laudábunt te. –

6 Beátus vir, cuius est auxílium abs te, *
      ascensiónes in corde suo dispósuit.
7 Transeúntes per vallem sitiéntem in fontem ponent eam, *
      étenim benedictiónibus véstiet eam plúvia matutína.
8 Ibunt de virtúte in virtútem, *
      vidébitur Deus deórum in Sion. –

9 Dómine Deus virtútum, exáudi oratiónem meam; *
      áuribus pércipe, Deus Iacob.
10 Protéctor noster áspice, Deus, *
       et réspice in fáciem christi tui. –

11 Quia mélior est dies una in átriis tuis super mília, †
       elégi ad limen esse in domo Dei mei *
       magis quam habitáre in tabernáculis peccatórum. –

12 Quia sol et scutum est Dóminus Deus, †
       grátiam et glóriam dabit Dóminus; *
       non privábit bonis eos, qui ámbulant in innocéntia.
13 Dómine virtútum, *
       beátus homo, qui sperat in te.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Beáti qui hábitant in domo tua, Dómine.

Ant. 2 Veníte, et ascendámus ad montem Dómini.

Canticum
Mons domus Domini in vertice montium
Is 2, 2-5
Omnes gentes venient et adorabunt in conspectu tuo (Ap 15, 4).

2 Erit in novíssimis diébus *
      præparátus mons domus Dómini in vértice móntium,
   et elevábitur super colles, *
      et fluent ad eum omnes gentes.

3 Et ibunt pópuli multi et dicent: †
      «Veníte et ascendámus ad montem Dómini, *
      ad domum Dei Iacob,
   ut dóceat nos vias suas, *
      et ambulémus in sémitis eius»;
   quia de Sion exíbit lex *
      et verbum Dómini de Ierúsalem.

4 Et iudicábit gentes *
      et árguet pópulos multos,
   et conflábunt gládios suos in vómeres *
      et lánceas suas in falces;
   non levábit gens contra gentem gládium, *
      nec exercebúntur ultra ad prœlium.

5 Domus Iacob, veníte, *
      et ambulémus in lúmine Dómini.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Veníte, et ascendámus ad montem Dómini.

Ant. 3 Cantáte Dómino, benedícite nómini eius.

Psalmus 95 (96)
Dominus rex et iudex omnis terræ

Cantabant quasi canticum novum ante sedem in conspectu Agni. (Cf. Ap 14, 3)

1 Cantáte Dómino cánticum novum, *
      cantáte Dómino, omnis terra.
2 Cantáte Dómino, benedícite nómini eius, *
      annuntiáte de die in diem salutáre eius.
3 Annuntiáte inter gentes glóriam eius, *
      in ómnibus pópulis mirabília eius. –

4 Quóniam magnus Dóminus et laudábilis nimis, *
      terríbilis est super omnes deos.
5 Quóniam omnes dii géntium inánia, *
      Dóminus autem cælos fecit.
6 Magnificéntia et pulchritúdo in conspéctu eius, *
      poténtia et decor in sanctuário eius. –

7  Afférte Dómino, famíliæ populórum, †
       afférte Dómino glóriam et poténtiam, *
8      afférte Dómino glóriam nóminis eius.
    Tóllite hóstias et introíte in átria eius, *
9      adoráte Dóminum in splendóre sancto.
    Contremíscite a fácie eius, univérsa terra, *
10    dícite in géntibus: "Dóminus regnávit!"
    Etenim corréxit orbem terræ, qui non commovébitur; *
       iudicábit pópulos in æquitáte. –

11 Læténtur cæli et exsúltet terra, †
       sonet mare et plenitúdo eius; *
12 gaudébunt campi et ómnia, quæ in eis sunt.
       Tunc exsultábunt ómnia ligna silvárum †
13 a fácie Dómini, quia venit, *
       quóniam venit iudicáre terram.
    Iudicábit orbem terræ in iustítia *
       et pópulos in veritáte sua.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Cantáte Dómino, benedícite nómini eius.

LECTIO BREVIS

Rom 12, 1-2
Obsecro vos, fratres, per misericórdiam Dei, ut exhibeátis córpora vestra hóstiam vivéntem, sanctam, Deo placéntem, rationábile obséquium vestrum; et nolíte conformári huic sǽculo, sed transformámini renovatióne mentis, ut probétis quid sit volúntas Dei, quid bonum et bene placens et perféctum.

RESPONSORIUM BREVE
V. Lex Dei eius * in corde ipsíus.
R. Lex Dei eius * in corde ipsíus.
V. Et non supplantabúntur gressus eius.
R. In corde ipsíus.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Lex Dei eius * in corde ipsíus.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Qui facit veritátem, venit ad lucem, ut manifesténtur ópera eius, quia in Deo sunt facta.

De Messia eiusque præcursore

Lc 1, 68-79

68 Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ

69 et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

70 sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,

71 salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

72 ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,

73 iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

74 ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi

75 in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

76 Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,

77 ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

78 per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,

79 illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Qui facit veritátem, venit ad lucem, ut manifesténtur ópera eius, quia in Deo sunt facta.

PRECES
Christum Deum sanctum, fratres, exaltémus, orántes ut serviámus illi in sanctitáte et iustítia coram ipso ómnibus diébus nostris, et acclamémus:
     Tu solus sanctus, Dómine.

Qui tentári voluísti per ómnia pro similitúdine nostra absque peccáto,
miserére nostri, Dómine Iesu.
Qui nos omnes ad perfectiónem caritátis vocásti,
sanctífica nos, Dómine Iesu.
Qui nos iussísti esse salem terræ et lucem mundi,
illúmina nos, Dómine Iesu.
Qui voluísti ministráre, non ministrári,
fac nos tibi et frátribus humíliter servíre, Dómine Iesu.
Tu, splendor glóriæ Patris et figúra substántiæ eius,
fac ut in glória vultum tuum respiciámus, Dómine Iesu.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....


ORATIO
Deus, qui beátum Henrícum, grátiæ tuæ ubertáte prævéntum, e terréni cura regíminis ad supérna mirabíliter erexísti, eius nobis intercessióne largíre, ut inter mundánas varietátes puris ad te méntibus festinémus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)