BREVIARIUM ROMANUM

24 maius 2016
Pro O.P.: Translationis S. P. Dominici, presbyteri, memoria

Bononiæ, in Ecclésia sancti Nicolai de Vineis « sub fratrum pedibus » Dominicus sepeliri voluit. Multi diversis infirmitatum molestiis oppressi, ad eius sepulchrum remedia sanitatum se percepisse fatebantur. Fratres tamen miracula agnoscere recusabant et munera ex voto oblata frangebant. Tandem, die 24 maii 1233, Gregorio papa IX annuente, coram Theodorico archiepiscopo Ravennate Pontificis legato, Iordano de Saxonia plurimisque fratribus Bononiæ Capitulum generale celebrantibus, Dominici corpus delatum est ad monumentum marmoreum. Tunc cæpit odor quidam mirificus ex corpore sancto exhalare, « ostendens cunctis lucide, quam bonus Christi odor hic esset. Celebrantur Missarum sollemnia ab archiepiscopo, et quia tertius dies Pentecostes enituit, Accipite iucunditatem glorice vestræ in introitu chorus intonat » (Iordanus de Saxonia). Hoc initium fuit processus canonici, quo expleto, die 3 iulii anno 1234 Gregorius IX Dominicum inter sanctos annumeravit. Deinde B. Ioannes de Vercelli, sextus Ordinis Magister, sepulchrum magis dignum aedificandum curavit et illuc die 5 iunii 1267 S. Dominici corpus positum fuit.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Qui, totus Dómini nómine et áctibus
et fratres hómines díligis édocens,
e cælis véniens, o Pater, ínnova
mundo dicta salúbria.

Dic firmæ fídei dúlcia prǽmia,
cui tam sollícitis usque labóribus
servísti et précibus, tu quibus hǽseras
iam cælo velut íncola.

Christi divítiæ dic super ómnia
quæ cordi frágili gáudia prǽparent
tu pauper, míseris dans bona plúrima,
terræ quǽstibus áltior.

Quod cordis nívei te decus índuit,
mortáles móneat ne probra díligant
castóque ut stúdeant iúngere córpore
sese iúgiter ángelis.

Sit sanctæ Tríadi glória pérpetim,
cuius munéribus des ita pérfrui,
nobis ut líceat cántica fúndere
tecum témpora in ómnia. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Clamor meus, Dómine, ad te pervéniat; non abscóndas fáciem tuam a me.

Psalmus 101 (102)
Exsulis vota et preces

Consolatur nos Deus in omni tribulatione nostra. (2 Cor 1, 4)

I

² Dómine, exáudi oratiónem meam, *
      et clamor meus ad te véniat.
³ Non abscóndas fáciem tuam a me; †
      in quacúmque die tríbulor, *
      inclína ad me aurem tuam.
   In quacúmque die invocávero te, *
      velóciter exáudi me. –

⁴ Quia defecérunt sicut fumus dies mei, *
      et ossa mea sicut crémium aruérunt.
⁵ Percússum est ut fenum et áruit cor meum, *
      étenim oblítus sum comédere panem meum.
⁶ A voce gémitus mei *
      adhǽsit os meum carni meæ. –

⁷ Símilis factus sum pellicáno solitúdinis, *
      factus sum sicut nyctícorax in ruínis.
⁸ Vigilávi *
      et factus sum sicut passer solitárius in tecto.
⁹ Tota die exprobrábant mihi inimíci mei, *
      exardescéntes in me per me iurábant.
¹⁰ Quia cínerem tamquam panem manducábam *
      et potum meum cum fletu miscébam,
¹¹ a fácie iræ et increpatiónis tuæ, *
      quia élevans allisísti me.
¹² Dies mei sicut umbra declinavérunt, *
      et ego sicut fenum árui.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Clamor meus, Dómine, ad te pervéniat; non abscóndas fáciem tuam a me.

Ant. 2 Réspice, Dómine, in oratiónem humílium.

II

¹³ Tu autem, Dómine, in ætérnum pérmanes, *
      et memoriále tuum in generatiónem et generatiónem.
¹⁴ Tu exsúrgens miseréberis Sion, †
      quia tempus miseréndi eius, *
      quia venit tempus,
¹⁵ quóniam placuérunt servis tuis lápides eius *
      et púlveris eius miseréntur. –

¹⁶ Et timébunt gentes nomen tuum, Dómine, *
      et omnes reges terræ glóriam tuam,
¹⁷ quia ædificávit Dóminus Sion *
      et appáruit in glória sua.
¹⁸ Respéxit in oratiónem ínopum *
      et non sprevit precem eórum. –

¹⁹ Scribántur hæc pro generatióne áltera, *
      et pópulus, qui creábitur, laudábit Dóminum.
²⁰ Quia prospéxit de excélso sanctuário suo, *
      Dóminus de cælo in terram aspéxit,
²¹ ut audíret gémitus compeditórum, *
      ut sólveret fílios mortis;
²² ut annúntient in Sion nomen Dómini *
      et laudem eius in Ierúsalem,
²³ cum congregáti fúerint pópuli in unum *
      et regna, ut sérviant Dómino.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Réspice, Dómine, in oratiónem humílium.

Ant. 3 Tu, Dómine, terram fundásti, et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

III

²⁴ Humiliávit in via virtútem meam, *
      abbreviávit dies meos.
    Dicam: "Deus meus, †
²⁵   ne áuferas me in dimídio diérum meórum; *
      in generatiónem et generatiónem sunt anni tui.
²⁶ Inítio terram fundásti; *
      et ópera mánuum tuárum sunt cæli.
²⁷ Ipsi períbunt, tu autem pérmanes; †
      et omnes sicut vestiméntum veteráscent, *
      et sicut opertórium mutábis eos, et mutabúntur. –

²⁸ Tu autem idem ipse es, *
      et anni tui non defícient.
²⁹ Fílii servórum tuórum habitábunt, *
      et semen eórum in conspéctu tuo firmábitur."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Tu, Dómine, terram fundásti, et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

V. Atténdite, pópule meus, doctrínam meam.
R. Inclináte aurem vestram in verba oris mei.

LECTIO PRIOR

De libro Iob

     Apéruit Iob os suum et maledíxit diéi suo et locútus est: «Péreat dies, in qua natus sum, et nox, in qua dictum est: “Concéptus est homo”. Dies ille vertátur in ténebras; non requírat eum Deus désuper et non illustrétur lúmine. Obscúrent eum ténebræ et umbra mortis; óccupet eum calígo et involvátur amaritúdine. Noctem illam tenebrósus turbo possídeat; non computétur in diébus anni, nec numerétur in ménsibus. Sit nox illa solitária nec laude digna; maledícant ei, qui maledícunt diéi, qui paráti sunt suscitáre Levíathan. Obtenebréntur stellæ crepúsculi eius; exspéctet lucem et non sit, nec vídeat pálpebras auróræ, quia non conclúsit óstia ventris, qui portávit me, nec ábstulit mala ab óculis meis. Quare non in vulva mórtuus sum? Egréssus ex útero non statim périi? Quare excéptus génibus? Cur lactátus ubéribus? Nunc enim dórmiens silérem et somno meo requiéscerem cum régibus et consúlibus terræ, qui ædíficant sibi solitúdines, aut cum princípibus, qui póssident aurum et replent domos suas argénto. Aut sicut abortívum abscónditum non subsísterem, vel qui concépti non vidérunt lucem. Ibi ímpii cessavérunt a tumúltu, et ibi requievérunt fessi róbore. Et quondam vincti páriter sine moléstia non audiérunt vocem exactóris. Parvus et magnus ibi sunt, et servus liber a dómino suo. Quare mísero data est lux et vita his, qui in amaritúdine ánimæ sunt? Qui exspéctant mortem, et non venit, et effódiunt quæréntes illam magis quam thesáuros; gaudéntque veheménter et lætántur sepúlcro. Viro, cuius abscóndita est via, et circúmdedit eum Deus ténebris. Antequam cómedam suspíro, et quasi inundántes aquæ sic rugítus meus. Quia timor, quem timébam, evénit mihi, et, quod verébar, áccidit. Non dissimulávi, non sílui, non quiévi, et venit super me indignátio».

RESPONSORIUM

R. Antequam cómedam suspíro, et quasi inundántes aquæ sic rugítus meus. Quia timor quem timébam evénit mihi, et quod verébar áccidit. * Et venit super me indignátio tua, Dómine.
V. An non est auxílium mihi in me, et virtus quoque remóta est a me? * Et venit super me indignátio tua, Dómine.
 

LECTIO ALTERA

Ex Epístolis beáti Iordáni de Saxónia presbýteri secúndi Ordinis Magístri

     [Diléctis in dilécto Dei Fílio Frátribus Ordinis prædicatórum, Frater Iordánus eiúsdem Ordinis húmilis Magíster et servus, salútem et gáudium sempitérnum.]
     Solet divína bónitas sua investigábili sapiéntia plerúmque bonum différre, non ut auferátur, sed ut dilátum surgat ubérius témpore opportúno. Sive ígitur Deo Ecclésiæ suæ mélius providénte, sive divérsis divérsa sentiéntibus, quidam viam simplicitátis absque prudéntia sectántes, immortálem memóriam servi Altíssimi Dómini, Ordinis qui prædicatórum dícitur institutóris, sancti Domínici, fatebántur suffícere notam esse apud Deum, nec curándum fore utrum ad hóminum notítiam perveníret.
     Alii autem áliter sentiébant: tamen pusillanimitátis depréssi spíritu, iis non obviábant. Sicque factum est ut beáti Patris Domínici glória absque omni veneratióne fere per annos duódecim sopíta manéret. Iacébat namque thesáurus abscónditus carens utilitáte. Prodíbat sǽpius virtus Domínici, sed suffocábat eam incúria filiórum.
     Adest ígitur dies célebris ut translátio exímii doctóris celebrétur! Adest et venerábilis archiepíscopus Ravénnas et episcopórum et prælatórum multitúdo; adest innumerábilis diversárum terrárum pópuli devótio; adsunt et Bononiénsium catérvæ armátæ, ne sanctíssimi córporis patrocínia ipsis auferántur. Stant Fratres ánxii, pallent orántque tímidi, illic trepidántes ubi non erat timor, ne sancti Domínici corpus, quod plúviis et ǽstui tanto témpore vili recónditum lóculo, sicut álius qui inter mórtuos computátur, potúerat, vérmium scatéret vorágine, fœtóre hórrido præséntium odorátum graváret, et sic tanti viri devótio fuscarétur. Accédit pia episcopórum devótio, accédunt et álii instruméntis fabrílibus, lapis durióri ceménto sepúlcro compaginátus aufértur, et erat de subtus, capsa lígnea terræ suffóssa, sicut venerábilis papa Gregórius, tunc Ostiénsis epíscopus, sacrum corpus humáverat; in qua párvulum forámen eminébat.
     Abláto síquidem lápide, cœpit odor quidam miríficus ex forámine exhaláre, cuius fragrántia adstántes attóniti mirántur quid esset. Stupent qui áderant, et stupóre pertérriti cadunt. Hinc ruunt dulces fletus, miscéntur et gáudia, timor et spes in campo ánimæ consúrgunt, movéntque bella mirífica mirífici odóris suavitátem sentiéntes. Sénsimus et nos huiúsmodi odóris dulcédinem; et quod vídimus et sénsimus, hoc testámur: numquam enim, licet diútius iuxta corpus Domínici studióse stetérimus, poterámus tanto dulcóre satiári. Si manu vel cíngulo, si áliqua re tangebátur corpus, per tempus prolíxum odor ille remanébat.
     Delátum est corpus ad monuméntum marmóreum cum própriis aromátibus ibi recondéndum. Spirábat odor miríficus ex córpore sancto, osténdens cunctis lúcide quod bonus Christi odor hic esset.
     Celebrántur Missárum sollémnia ab archiepíscopo, et quia tértius dies Pentecóstes enítuit: « Accípite iucunditátem glóriæ vestræ, grátias agéntes Deo, qui vos ad cæléstia regna vocávit », in intróitu chorus íntonat, quam vocem de cælis sonántem Fratres in sua iucunditáte suscéperant. Tubæ cóncrepant, innúmeram cereórum multitúdinem pópuli érigunt; processiónes étiam honéstæ fiunt. Benedíctus Iesus Christus ubíque resúltat.
     [Acta sunt hæc in civitáte Bononiénsi die vigésima quarta maii, anno grátiæ millésimo ducentésimo trigésimo tértio, Románæ Sedi Gregório IX præsidénte, et impérii sceptra Federíco II gubernánte, ad honorem Dómini nostri Iesu Christi, et beáti Domínici servi sui fidelíssimi.]

RESPONSORIUM

R. O spem miram, quam dedísti mortis hora te fléntibus, dum post mortem promisísti te profutúrum frátribus! *
Imple, Pater, quod dixísti, nos tuis iuvans précibus.
V. Qui tot signis claruísti in ægrórum corpóribus, nobis opem ferens Christi, ægris medére móribus. *
Imple, Pater, quod dixísti, nos tuis iuvans précibus.

 

PSALMODIA

Ant. 1 Tibi, Dómine, psallam, et intéllegam in via immaculáta.

Psalmus 100 (101)
Iusti principis confessio

Si diligitis me, mandata mea servabitis. (Io 14, 15)

¹ Misericórdiam et iudícium cantábo; *
      tibi, Dómine, psallam.
² Intéllegam in via immaculáta; *
      quando vénies ad me? –

   Perambulábo in innocéntia cordis mei, *
      in médio domus meæ.
³ Non propónam ante óculos meos rem iniústam, †
      faciéntem prævaricatiónes ódio habébo, *
      non adhærébit mihi. –

⁴ Cor pravum recédet a me, *
      malígnum non cognóscam.
⁵ Detrahéntem secréto próximo suo, *
      hunc cessáre fáciam;
   supérbum óculo et inflátum corde, *
      hunc non sustinébo. –

⁶ Oculi mei ad fidéles terræ, ut sédeant mecum; *
      qui ámbulat in via immaculáta, hic mihi ministrábit.
⁷ Non habitábit in médio domus meæ, qui facit supérbiam; *
      qui lóquitur iníqua, non stabit in conspéctu oculórum meórum.
⁸ In matutíno cessáre fáciam omnes peccatóres terræ, *
      ut dispérdam de civitáte Dómini omnes operántes iniquitátem.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Tibi, Dómine, psallam, et intéllegam in via immaculáta.

Ant. 2 Ne áuferas, Dómine, misericórdiam tuam a nobis.

Canticum Oratio Azariæ in fornace Pænitemini et convertimini, ut deleantur vestra peccata (Act 3, 19).

²⁶ Benedíctus es, Dómine, Deus patrum nostrórum, *
       et laudábilis et gloriósum nomen tuum in sǽcula,
²⁷ quia iustus es in ómnibus, *
       quæ fecísti nobis.
²⁹ Peccávimus enim et iníque égimus recedéntes a te *
       et delíquimus in ómnibus. –

³⁴ Ne, quǽsumus, tradas nos in perpétuum propter nomen tuum *
       et ne díssipes testaméntum tuum,
³⁵ neque áuferas misericórdiam tuam a nobis †
       propter Abraham diléctum tuum *
       et Isaac servum tuum et Israel sanctum tuum, –

³⁶ quibus dixísti quod multiplicáres semen eórum *
       sicut stellas cæli et sicut arénam, quæ est in lítore maris, –

³⁷ quia, Dómine, imminúti sumus plus quam omnes gentes *
       sumúsque húmiles in univérsa terra hódie propter peccáta nostra; –

³⁸ et non est in témpore hoc †
       princeps et prophéta et dux, *
       neque holocáustum neque sacrifícium, –
³⁹ neque oblátio neque incénsum, †
        neque locus primitiárum coram te, *
       ut possímus inveníre misericórdiam;
    sed in ánima contríta et spíritu humilitátis suscipiámur †
⁴⁰   sicut in holocáusto aríetum et taurórum *
       et sicut in mílibus agnórum pínguium, –
    sic fiat sacrifícium nostrum in conspéctu tuo hódie, †
       et pérfice subsequéntes te,*
       quóniam non est confúsio confidéntibus in te. –

⁴¹ Et nunc séquimur te in toto corde *
       et timémus te et quǽrimus fáciem tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ne áuferas, Dómine, misericórdiam tuam a nobis.

Ant. 3 Deus, cánticum novum cantábo tibi.

Psalmus 143 (144), 1-10
Pro victoria et pace

Omnia possum in eo qui me confortat. (Phil 4, 13)

¹ Benedíctus Dóminus, adiútor meus, †
      qui docet manus meas ad prœlium *
      et dígitos meos ad bellum.
² Misericórdia mea et fortitúdo mea, *
      refúgium meum et liberátor meus;
   scutum meum, et in ipso sperávi, *
      qui subdit pópulum meum sub me. –

³ Dómine, quid est homo, quod agnóscis eum, *
      aut fílius hóminis, quod réputas eum?
⁴ Homo vanitáti símilis factus est, *
      dies eius sicut umbra prætériens. –

⁵ Dómine, inclína cælos tuos et descénde; *
      tange montes, et fumigábunt.
⁶ Fúlgura coruscatiónem et díssipa eos; *
      emítte sagíttas tuas et contúrba eos.
⁷ Emítte manum tuam de alto; *
      éripe me et líbera me de aquis multis,
   de manu filiórum alienigenárum, †
⁸     quorum os locútum est vanitátem, *
      et déxtera eórum déxtera mendácii. –
⁹  Deus, cánticum novum cantábo tibi, *
       in psaltério decachórdo psallam tibi,
¹⁰ qui das salútem régibus, *
       qui rédimis David servum tuum de gládio malígno.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Deus, cánticum novum cantábo tibi.
 

LECTIO BREVIS

Mihi ómnium sanctórum mínimo data est grátia hæc, in géntibus evangelizáre investigábiles divítias Christi, et illumináre omnes quæ sit dispensátio sacraménti abscónditi a sǽculis in Deo.

 

RESPONSORIUM BREVE
Tempore per annum:
V. Annuntiáte inter gentes * glóriam Dómini.
R. Annuntiáte inter gentes * glóriam Dómini.
V. In ómnibus pópulis mirabília eius.
R. Glóriam Dómini.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Annuntiáte inter gentes * glóriam Dómini.
Tempore paschali:
V. Annuntiáte inter gentes glóriam Dómini. * Allelúia, allelúia.
R. Annuntiáte inter gentes glóriam Dómini. * Allelúia, allelúia.
V. In ómnibus pópulis mirabília eius.
R. Allelúia, allelúia.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Annuntiáte inter gentes glóriam Dómini. * Allelúia, allelúia.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. O quam speciósi pedes annuntiántis pacem, prædicántis salútem, dicéntis Sion: regnábit Deus tuus.
Vel, praesertim in cantu:

Benedíctus Redémptor ómnium, qui salúti próvidens hóminum, mundo dedit sanctum Domínicum.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. O quam speciósi pedes annuntiántis pacem, prædicántis salútem, dicéntis Sion: regnábit Deus tuus.
Vel, praesertim in cantu:

Benedíctus Redémptor ómnium, qui salúti próvidens hóminum, mundo dedit sanctum Domínicum.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

 

ORATIO
Deus, qui Ecclésiam tuam beáti Domínici confessóris tui, Patris nostri, illumináre dignátus es méritis et doctrínis, concéde ut eius intercessióne temporálibus non destituátur auxíliis, et spirituálibus semper profíciat increméntis. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)