BREVIARIUM ROMANUM

30 october 2018
Pro O.P.: B. Benvenutæ Boiani, virginis, pro commemoratione

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Ætérne lucis cónditor,
lux ipse totus et dies,
noctem nec ullam séntiens
natúra lucis pérpeti,

Iam cedit pallens próximo
diéi nox advéntui,
obtúndens lumen síderum
adest et clarus lúcifer.

Iam stratis læti súrgimus
grates canéntes et tuas,
quod cæcam noctem vícerit
revéctans rursus sol diem.

Te nunc, ne carnis gáudia
blandis subrépant ǽstibus,
dolis ne cedat sǽculi
mens nostra, sancte, quǽsumus.

Ira ne rixas próvocet,
gulam ne venter íncitet,
opum pervértat ne famis,
turpis ne luxus óccupet.

Sed firma mente sóbrii,
casto manéntes córpore
totum fidéli spíritu
Christo ducámus hunc diem.

Præsta, Pater piíssime,
Patríque compar Unice,
cum Spíritu Paráclito
regnans per omne sǽculum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Commítte Dómino viam tuam, et ipse fáciet.

Beati mites, quóniam ipsi possidebunt terram. (Mt 5, 5)

¹ Noli æmulári in malignántibus, *
      neque zeláveris faciéntes iniquitátem,
² quóniam tamquam fenum velóciter aréscent *
      et quemádmodum herba virens décident. –

³ Spera in Dómino et fac bonitátem, *
      et inhabitábis terram et pascéris in fide.
⁴ Delectáre in Dómino, *
      et dabit tibi petitiónes cordis tui. –

⁵ Commítte Dómino viam tuam et spera in eo, *
      et ipse fáciet;
⁶ et edúcet quasi lumen iustítiam tuam *
      et iudícium tuum tamquam merídiem. –

⁷ Quiésce in Dómino et exspécta eum; †
      noli æmulári in eo, qui prosperátur in via sua, *
      in hómine, qui molítur insídias.
⁸ Désine ab ira et derelínque furórem, *
      noli æmulári, quod vertit ad malum,
⁹ quóniam qui malignántur, exterminabúntur, *
      sustinéntes autem Dóminum ipsi hereditábunt terram. –

¹⁰ Et adhuc pusíllum et non erit peccátor, *
       et quæres locum eius et non invénies.
¹¹ Mansuéti autem hereditábunt terram *
       et delectabúntur in multitúdine pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Commítte Dómino viam tuam, et ipse fáciet.

Ant. 2 Declína a malo et fac bonum; confírmat iustos Dóminus.

¹² Insidiábitur peccátor iusto *
       et stridébit super eum déntibus suis.
¹³ Dóminus autem irridébit eum, *
       quóniam próspicit quod véniet dies eius. –

¹⁴ Gládium evaginavérunt peccatóres, *
       intendérunt arcum suum,
    ut deíciant páuperem et ínopem, *
       ut trucídent recte ambulántes in via.
¹⁵ Gládius eórum intrábit in corda ipsórum, *
       et arcus eórum confringétur. –

¹⁶ Mélius est módicum iusto *
       super divítias peccatórum multas,
¹⁷ quóniam bráchia peccatórum conteréntur, *
       confírmat autem iustos Dóminus. –

¹⁸ Novit Dóminus dies immaculatórum, *
       et heréditas eórum in ætérnum erit.
¹⁹ Non confundéntur in témpore malo *
       et in diébus famis saturabúntur. –

²⁰ Quia peccatóres períbunt, †
       inimíci vero Dómini ut decor campórum defícient, *
       quemádmodum fumus defícient. –

²¹ Mutuátur peccátor et non solvet, *
       iustus autem miserétur et tríbuet.
²² Quia benedícti eius hereditábunt terram, *
       maledícti autem eius exterminabúntur. –

²³ A Dómino gressus hóminis confirmántur, *
       et viam eius volet.
²⁴ Cum cecíderit, non collidétur, *
       quia Dóminus susténtat manum eius. –

²⁵ Iúnior fui et sénui †
       et non vidi iustum derelíctum, *
       nec semen eius quǽrens panem.
²⁶ Tota die miserétur et cómmodat, *
       et semen illíus in benedictióne erit. –

²⁷ Declína a malo et fac bonum, *
       et inhabitábis in sǽculum sǽculi,
²⁸ quia Dóminus amat iudícium *
       et non derelínquet sanctos suos.
    Iniústi in ætérnum disperíbunt, *
       et semen impiórum exterminábitur.
²⁹ Iusti autem hereditábunt terram *
       et inhabitábunt in sǽculum sǽculi super eam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Declína a malo et fac bonum; confírmat iustos Dóminus.

Ant. 3 Exspécta Dóminum, et custódi viam eius.

³⁰ Os iusti meditábitur sapiéntiam, *
       et lingua eius loquétur iudícium;
³¹ lex Dei eius in corde ipsíus, *
       et non vacillábunt gressus eius.
³² Consíderat peccátor iustum *
       et quærit mortificáre eum;
³³ Dóminus autem non derelínquet eum in mánibus eius, *
       nec damnábit eum, cum iudicábitur illi. –

³⁴ Exspécta Dóminum et custódi viam eius, †
       et exaltábit te, ut hereditáte cápias terram; *
       cum exterminabúntur peccatóres, vidébis.
³⁵ Vidi ímpium superexaltátum *
       et elevátum sicut cedrum viréntem;
³⁶ et transívit, et ecce non erat, *
       et quæsívi eum, et non est invéntus. –

³⁷ Obsérva innocéntiam et vide æquitátem, *
       quóniam est postéritas hómini pacífico.
³⁸ Iniústi autem disperíbunt simul, *
       postéritas impiórum exterminábitur.
³⁹ Salus autem iustórum a Dómino, *
       et protéctor eórum in témpore tribulatiónis.
⁴⁰ Et adiuvábit eos Dóminus et liberábit eos †
       et éruet eos a peccatóribus et salvábit eos, *
       quia speravérunt in eo.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exspécta Dóminum, et custódi viam eius.

V. Bonitátem et prudéntiam et sciéntiam doce me.
R. Quia præcéptis tuis crédidi.

LECTIO PRIOR

De libro Sapiéntiæ

     Iustórum ánimæ in manu Dei sunt, et non tanget illos torméntum mortis. Visi sunt óculis insipiéntium mori, et æstimáta est afflíctio éxitus illórum et, quod a nobis est iter, extermínium; illi autem sunt in pace. Etenim, si coram homínibus torménta passi sunt, spes illórum immortalitáte plena est; et in paucis corrépti, in multis bene disponéntur, quóniam Deus tentávit eos et invénit illos dignos se.
     Tamquam aurum in fornáce probávit illos et quasi holocáusti hóstiam accépit illos, et in témpore visitatiónis illórum fulgébunt et tamquam scintíllæ in arundinéto discúrrent; iudicábunt natiónes et dominabúntur pópulis, et regnábit Dóminus illórum in perpétuum. Qui confídunt in illo, intéllegent veritátem, et fidéles in dilectióne acquiéscent illi, quóniam grátia et misericórdia est sanctis eius et visitátio eléctis eius. Impii autem, secúndum quæ cogitavérunt, correptiónem habébunt; qui neglexérunt iustum et a Dómino recessérunt. Sapiéntiam enim et disciplínam qui déspicit, infélix est, et vácua est spes illórum, et labóres sine fructu et inutília ópera eórum. Mulíeres eórum insensátæ sunt, et nequíssimi fílii eórum, maledícta generátio eórum.
     Quóniam felix est stérilis et incoinquináta, quæ nescívit torum in delícto; habébit fructum in respectióne animárum. Et spado, qui non operátus est per manus suas iniquitátem, nec cogitávit advérsus Dóminum nequíssima, dábitur enim illi fídei donum eléctum, et sors in templo Dómini acceptíssima. Bonórum enim labórum gloriósus est fructus, et quæ non cóncidat, radix sapiéntiæ. Fílii autem adulterórum in inconsummatióne erunt, et ab iníquo toro semen exterminábitur. Et, síquidem longæ vitæ erunt, in níhilum computabúntur, et sine honóre erit in novíssimo senéctus illórum; et, si celérius defúncti fúerint, non habébunt spem, nec in die agnitiónis allocutiónem: generatiónis enim iníquæ diræ sunt consummatiónes.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

[**]

E scriptis fr. Domínici O’Daly, O.P.

     Verum ego non de ómnibus nostri Ordinis frátribus extrémo fídei agóne et certámine perémptis adhuc íntegram (quam nondum accépi) relatiónem fácere constítui, sed aliquórum illustrióris notæ ínteritum (cuius certam fidem accépi) paucis recensére óperæ prétium duxi.
     Primus ítaque ab ineúntis belli mótibus in arénam descéndit R. P. Fr. Petrus Higgins, prior convéntus Nascénsis, et verbi Dómini prædicátorexímius, ab hæréticis captus, ante Prorégem Hibérniæ Dublínii sístitur tamquam dogmatízans contra religiónem anglicánam, de seductióne pópuli accusátur, in cárcere aliquánto témpore deténtus, cum in illum authéntice probári nihil posset quo secúndum leges regni cápite plecténdus fuísset, libertátis usúra et munéribus magníficis a Prorége donándus declarátur, si abdicáta religióne Romána anglicánam sectam amplécti velit. Mane diéi quo ad patíbulum ducéndus erat, a Prorége destinátur núntius ad patrem in cárcere, benígna condítio propónitur; verum intrépidus et prudens pater respóndens “quasi venéficus incántas sapiénter”, “hódie, inquit, ad patíbulum ducor, nec ulli dúbium esse potest, quin natúra, mortis impátiens, vita nihil cárius exístimet, nec meæ me vitæ tǽdium ádeo urget ut ad mortem properáre cúpiam, nisi necéssitas cogat: sponsiónis suæ autógraphum ad me míttere dignétur Prorex, optiónem vitæ aut mortis penes me íntegram et inviolátam relínquens; ut si vitæ meæ cúpidus religiónem abdicávero, saltem ipsa mortis præséntia me a calúmnia quodámmodo excusáre videátur”.
     Prorex iam ratus hóminem consternátum et pæne victum, executiónem iubet, schédulam sponsiónis sub præmíssa conditióne signat, autógraphum mittit; ascendénti magnánimo patri primum gradum schédula porrígitur. Schédulam subrídens áccipit; exúltant hærétici, ad partes suas adscítum hóminem ductúri in triúmpho, forte et cathólici scándalum veréntur: verum homo Dei sui compos ascénsum non declínat, hilárior sursum nítitur, in apérto iam editóque vértice constitútus, chártulam a Prorége signátam manu ventíllans iniustítias hæreticórum oblóquitur confidénter, iudicémque suum de iníqua senténtia ex própria scriptúra condémnat, cathólicos circumstántes effátur in hunc modum:
     “Caríssimi fratres sanctæ Románæ Ecclésiæ cultóres, ex quo témpore in sævas adstántium hæreticórum manus íncidi, inédias longas, contumélias plúrimas et cárceres obscúros et fǽtidos pértuli; incérta mihi poenæ causa, dúbiam quoque martýrii palmam fecísse videbátur. Mártyrem enim non facit poena sed causa. Próvidens autem Deus omnípotens innocéntiæ meæ protéctor, dispónens ómnia suáviter ita rem gessit, ut quantúmvis sedúctor accusátus, aut legálibus regni crimínibus impetítus, hódie sola in me religiónis cathólicæ nota damnátur ad mortem. Ecce, ecce, authénticum innocéntiæ meæ testem, libéllum incolumitátis et sponsiónis prorégiæ autógraphum, quo amplissimórum múnerum cúmulus cum vitæ usúra profértur, si iam, iam, a religióne cathólica descívero. Deum autem testor, et hómines, quam secúrus et constans hæc réspuo, quam lubens et gaudens in et pro hac professióne hunc agónem ampléctor”.
     His dictis, proiécta e mánibus chártula ad amícum quendam, executórem iubet offícium suum præstáre. Excússo autem et vibráto deórsum córpore multísque désuper impúlsibus carníficis quassáto suóque tandem póndere, non parva quiéte pénsili, alto quodam suspírio erúctat “Deo grátias”; sicque delúsa Prorégis astútia et hæreticórum exspectatióne confúsa, migrávit.

RESPONSORIUM

Vel alia:

E scriptis fr. Domínici O’Daly, O.P.

     Tertius in hoc órdine, etsi fere ómnium postrémus, si tempus spectes, nulli tamen méritis aut fama, vel in vita vel in morte, secúndus, fuit Teréntius, álias Albértus O’Brien ex provínciæ Hibérniæ Provinciáli, epíscopus Imolacénsis factus. Ex capítulo Románo anno 1664 rédiens Ulyssíponam celebérrimum Lusitániæ empórium, ad visitándos convéntus fratrum et moniálium Hibernórum sui Ordinis suǽque Provínciæ divértit, ibíque núntium de electióne suæ persónæ ad episcopátum Imolacénsem accépit, migrat in Hibérniam ut capítulum de successóre eligéndo índicet (...).
     Cum autem epíscopus factus esset tanto religiónis cathólicæ negótium agébat fervóre, ut quasi unus solus, et omnis homo, actitáre videbátur; et plus áliis cuiuscúmque status persónis ómnium hæreticórum in se furórem excitáverit, ideóque in obsessióne civitátis Limericénsis intercéptus perículum non evásit. Primo dux obséssor quadragínta mille aureórum donum, et incolumitátis et secúri commeátus fidem spondet quocúmque extra regnum ire vellet, si a sólita et operósa excitatióne pópuli desístere, et deditióni civitátis connivére velit; réspuit múnera hérous ánimus, fidem serváre et cursum consummáre beneplácitum. Quid fáceret lacessíta tyránni impróbitas? hunc cum áliis vigínti a quocúmque benefício non solum commeátus sed et incolumitátis éxcipit; obpignorávit ánimam suam, quia pellem pro pelle aut huius epíscopi aliorúmque reniténtium hóminum cápita cives ipsi deférre cogeréntur.
     Mota est quǽstio an lícitum esset trádere innocéntem tyránno obsidénti et peténti illum propter incolumitátem aliórum. Advocáto super hoc ducentórum ecclesiasticórum convéntu, vigínti quáttuor illustriórum hóminum patrocínium suscípere visum est, sed incássum: excipiúntur et réliqui omnes ecclesiástici. Síleo multa et pudénda, supérsunt hódie vivi testes, Ulyssíponæ, álibi et ubílibet. Epíscopus noster protestátur se velle collum dare si áliis expedíre videátur, rénuunt omnes álii ecclesiástici: ille secúre mortem sibi, hi frustra vitam áutumant. Inváluit tandem dedítio, et maior cívium pars: dictum cuíque ánimam suam liberáre, sibi quisque provídeat. Introducúntur hostes et captus epíscopus, a procéssu, a lite, a patrocínio exclúsus, ad patíbulum damnátus, láqueo suspénditur.

RESPONSORIUM

PSALMODIA

Ant. 1 Emítte lucem tuam et veritátem tuam, Dómine.

Ego lux in mundum veni. (Io 12, 46)

¹ Iúdica me, Deus, †
      et discérne causam meam de gente non sancta; *
      ab hómine iníquo et dolóso érue me.
² Quia tu es Deus refúgii mei; †
      quare me reppulísti, *
      et quare tristis incédo, dum afflígit me inimícus? –

³ Emítte lucem tuam et veritátem tuam; *
      ipsæ me dedúcant et addúcant in montem sanctum tuum et in tabernácula tua.
⁴ Et introíbo ad altáre Dei, †
      ad Deum lætítiæ exsultatiónis meæ. *
      Confitébor tibi in cíthara, Deus, Deus meus. –

⁵ Quare tristis es, ánima mea, *
      et quare conturbáris in me?
  Spera in Deo, quóniam adhuc confitébor illi, *
      salutáre vultus mei et Deus meus.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Emítte lucem tuam et veritátem tuam, Dómine.

Ant. 2 Cunctis diébus vitæ nostræ, salvos nos fac, Dómine.

¹⁰ Ego dixi: In dimídio diérum meórum †
       vadam ad portas ínferi; *
       quæsívi resíduum annórum meórum. –

¹¹ Dixi: Non vidébo Dóminum Deum in terra vivéntium, †
       non aspíciam hóminem ultra *
       inter habitatóres orbis. –

¹² Habitáculum meum ablátum est et abdúctum longe a me *
       quasi tabernáculum pastórum;
    convólvit sicut textor vitam meam; *
       de stámine succídit me. –

¹³ De mane usque ad vésperam *
      confecísti me. –

    Prostrátus sum usque ad mane,*
       quasi leo sic cónterit ómnia ossa mea;
    de mane usque ad vésperam *
       confecísti me. –

¹⁴ Sicut pullus hirúndinis, sic mussitábo, *
       a fóvea consumptiónis,
    attenuáti sunt óculi mei *
       suspiciéntes in excélsum. –

¹⁷ Tu autem eruísti ánimam meam *
       meditábor ut colúmba;
    proiecísti enim post tergum tuum *
       ómnia peccáta mea. –

¹⁸ Quia non inférnus confitébitur tibi, *
       neque mors laudábit te;
¹⁷ non exspectábunt, qui descéndunt in lacum, *
       veritátem tuam. –

¹⁹ Vivens, vivens ipse confitébitur tibi, sicut et ego hódie; *
       pater fíliis notam fáciet veritátem tuam. –

²⁰ Dómine, salvum me fac, †
       et ad sonum cítharæ cantábimus cunctis diébus vitæ nostræ *
       in domo Dómini. –

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Cunctis diébus vitæ nostræ, salvos nos fac, Dómine.

Ant. 3 Te decet hymnus, Deus, in Sion.

In Sion intellege cǽlicam civitatem. (Origenes)

² Te decet hymnus, Deus, in Sion; *
      et tibi reddétur votum in Ierúsalem. –

³ Qui audis oratiónem, *
      ad te omnis caro véniet propter iniquitátem.
⁴ Etsi prævaluérunt super nos impietátes nostræ, *
      tu propitiáberis eis. –

⁵ Beátus, quem elegísti et assumpsísti; *
      inhabitábit in átriis tuis.
   Replébimur bonis domus tuæ, *
      sanctitáte templi tui.
⁶ Mirabíliter in æquitáte exáudies nos, Deus salútis nostræ, *
      spes ómnium fínium terræ et maris longínqui. –

⁷ Firmans montes in virtúte tua, *
      accínctus poténtia.
⁸ Compéscens sónitum maris, sónitum flúctuum eius *
      et tumúltum populórum.
⁹ Et timébunt, qui hábitant términos terræ, a signis tuis; *
       éxitus oriéntis et occidéntis delectábis. –

¹⁰ Visitásti terram et inebriásti eam; *
       multiplicásti locupletáre eam.
    Flumen Dei replétum est aquis; †
       parásti fruménta illórum, *
       quóniam ita parásti eam.
¹¹ Sulcos eius írrigans, glebas eius complánans; *
       ímbribus emóllis eam, benedícis gérmini eius. –

¹² Coronásti annum benignitáte tua, *
       et vestígia tua stillábunt pinguédinem.
¹³ Stillábunt páscua desérti, *
       et exsultatióne colles accingéntur.
¹⁴ Indúta sunt óvibus prata, †
       et valles abundábunt fruménto; *
       clamábunt, étenim hymnum dicent.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Te decet hymnus, Deus, in Sion.

LECTIO BREVIS

RESPONSORIUM BREVE
V. Vocem meam audi, Dómine; * in verba tua supersperávi.
R. Vocem meam audi, Dómine; * in verba tua supersperávi.
V. Prævéni dilúculo et clamávi.
R. In verba tua supersperávi.
V. Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto.
R. Vocem meam audi, Dómine; * in verba tua supersperávi.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. De manu ómnium qui odérunt nos, salva nos, Dómine.