BREVIARIUM ROMANUM

4 iulius 2019
S. Elisabeth Lusitaniæ, memoria ad libitum

Aragoniæ regibus orta, nata est anno 1271; puellula regi Lusitaniæ nuptui tradita, duos peperit filios. Ærumnas et difficultates fortiter sustinuit orando et opera caritatis exercendo. Viro defuncto, bona pauperibus distribuit et habitum Tertii Ordinis S. Francisci suscepit. Dum pacem firmaret inter filium et generum, morte occubuit anno 1336.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Nóbilem Christi fámulam disérta
voce cantémus, decus æmulátam
féminæ fortis, sacra cui profúdit
  página laudes.

Cui fides vivax, pia spes amórque
in Deum fervens, óperum bonórum
fértilis radix, amor unde fratrum
  náscitur ultro.

Motus illíus méritis, remítte,
sóntibus nobis scelus omne, Iesu,
ut tibi puro resonémus æquas
  péctore laudes.

Sit Patri summo decus atque virtus,
laus tibi Nato celebrísque cultus,
Flámini Sancto párilis potéstas
  nunc et in ævum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Elóquium Dómini scutum est ómnium sperántium in eum.

Psalmus 17 (18), 31-51
Gratiarum actio

Si Deus pro nobis, quis contra nos? (Rom 8, 31)

IV

³¹ Deus, impollúta via eius, †
      elóquia Dómini igne examináta; *
      protéctor est ómnium sperántium in se.
³² Quóniam quis Deus præter Dóminum? *
      Aut quæ munítio præter Deum nostrum?
³³ Deus, qui præcínxit me virtúte *
      et pósuit immaculátam viam meam;
³⁴ qui perfécit pedes meos tamquam cervórum *
      et super excélsa státuit me;
³⁵ qui docet manus meas ad prœlium, *
      et tendunt arcum ǽreum bráchia mea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Elóquium Dómini scutum est ómnium sperántium in eum.

Ant. 2 Déxtera tua, Dómine, suscépit me.

V

³⁶ Et dedísti mihi scutum salútis tuæ, †
      et déxtera tua suscépit me, *
      et exaudítio tua magnificávit me.
³⁷ Dilatásti gressus meos subtus me, *
      et non sunt infirmáta vestígia mea.
³⁸ Persequébar inimícos meos et comprehendébam illos *
      et non convertébar, donec defícerent.
³⁹ Confringébam illos, nec póterant stare, *
      cadébant subtus pedes meos.
⁴⁰ Et præcinxísti me virtúte ad bellum *
      et supplantásti insurgéntes in me subtus me. –

⁴¹ Et inimícos meos dedísti mihi dorsum *
      et odiéntes me disperdidísti.
⁴² Clamavérunt, nec erat qui salvos fáceret, *
      ad Dóminum, nec exaudívit eos.
⁴³ Et commínui eos ut púlverem ante fáciem venti, *
      ut lutum plateárum contrívi eos.
⁴⁴ Eripuísti me de contradictiónibus pópuli, *
      constituísti me in caput géntium.
    Pópulus, quem non cognóvi, servívit mihi, *
⁴⁵     in audítu auris obœdívit mihi.
⁴⁶ Fílii aliéni blandíti sunt mihi, †
      fílii aliéni inveteráti sunt, *
      contremuérunt in ábditis suis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Déxtera tua, Dómine, suscépit me.

Ant. 3 Vivat Dóminus, et exaltétur Deus salútis meæ.

VI

⁴⁷ Vivit Dóminus et benedíctus Adiútor meus, *
      et exaltétur Deus salútis meæ.
⁴⁸ Deus qui das vindíctas mihi †
      et subdis pópulos sub me, *
      liberátor meus de inimícis meis iracúndis;
⁴⁹ et ab insurgéntibus in me exáltas me, *
      a viro iníquo éripis me. –

⁵⁰ Proptérea confitébor tibi in natiónibus, Dómine, *
      et nómini tuo psalmum dicam,
⁵¹ magníficans salútes regis sui †
      et fáciens misericórdiam christo suo, *
      David et sémini eius usque in sǽculum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Vivat Dóminus, et exaltétur Deus salútis meæ.

V. Revéla, Dómine, óculos meos.
R. Et considerábo mirabília de lege tua.

LECTIO PRIOR

De libro secúndo Samuélis

     In diébus illis: Congregávit rursum David omnes eléctos ex Israel trigínta mília. Surrexítque David et ábiit et univérsus pópulus, qui erat cum eo, in Báala Iudæ, ut addúcerent inde arcam Dei, super quam invocátum est nomen Dómini exercítuum sedéntis in chérubim super eam. Et imposuérunt arcam Dei super plaustrum novum tulerúntque eam de domo Abínadab, qui erat in colle. Oza autem et Ahio fílii Abínadab minábant plaustrum: Oza ambulábat iuxta arcam, et Ahio præcedébat eam. David autem et omnis Israel ludébant coram Dómino omni virtúte in cánticis et cítharis et lyris et týmpanis et sistris et cýmbalis.
     Postquam autem venérunt ad áream Nachon, exténdit manum Oza ad arcam Dei et ténuit eam, quóniam boves lasciviéntes prorupérunt. Iratúsque est indignatióne Dóminus contra Ozam et percússit eum super temeritáte; qui mórtuus est ibi iuxta arcam Dei. Contristátus autem est David, eo quod diruptiónem dirupísset Dóminus in Ozam; et vocátum est nomen loci illíus Pharesóza (id est Dirúptio Ozæ) usque in diem hanc. Et extímuit David Dóminum in die illa dicens: «Quómodo ingrediétur ad me arca Dómini?». Et nóluit divértere ad se arcam Dómini in civitáte David, sed divértit eam in domum Obédedom Getthǽi. Et habitávit arca Dómini in domo Obédedom Getthǽi tribus ménsibus, et benedíxit Dóminus Obédedom et omnem domum eius.
     Nuntiatúmque est regi David: «Benedíxit Dóminus Obédedom et ómnia eius propter arcam Dei». Abiit ergo David et addúxit arcam Dei de domo Obédedom in civitátem David cum gáudio. Cumque progréssi essent, qui portábant arcam Dómini, sex passus, immolávit bovem et vítulum saginátum, et David saltábat totis víribus ante Dóminum. Porro David erat accínctus ephod líneo. Et David et omnis domus Israel ducébant arcam Dómini in iúbilo et clangóre búcinæ. Cumque intrásset arca Dómini in civitátem David, Michol fília Saul prospíciens per fenéstram vidit regem David subsiliéntem atque saltántem coram Dómino et despéxit eum in corde suo.
     Et introduxérunt arcam Dómini et posuérunt eam in loco suo in médio tabernáculi, quod teténderat ei David; et óbtulit David coram Dómino holocáusta et pacífica. Cumque complésset ófferens holocáustum et pacífica, benedíxit pópulo in nómine Dómini exercítuum. Et partítus est multitúdini univérsæ Israel tam viro quam mulíeri síngulis collýridam panis unam et láganum palmárum unum et palátham unam. Et ábiit omnis pópulus unusquísque in domum suam.
     Reversúsque est et David, ut benedíceret dómui suæ, et egréssa Michol fília Saul in occúrsum David ait: «Quam gloriósus fuit hódie rex Israel discoopériens se ante ancíllas servórum suórum, quasi si nudétur unus de scurris!». Dixítque David ad Michol: «Ante Dóminum salto. Benedíctus Dóminus, qui elégit me pótius quam patrem tuum et quam omnem domum eius, ut constitúeret me ducem super pópulum Dómini, super Israel! Ludam in conspéctu Dómini et vílior fiam plus quam factus sum et ero deiéctus in óculis meis, sed apud ancíllas, de quibus locúta es, gloriósior apparébo». Igitur Michol fíliæ Saul non est natus fílius usque ad diem mortis suæ.

RESPONSORIUM

R. Surge, Dómine, in réquiem tuam, tu et arca fortitúdinis tuæ. * Sacerdótes tui induántur iustítiam, et sancti tui exsúltent.
V. Attóllite, portæ, cápita vestra, et elevámini, portæ æternáles, et introíbit Rex glóriæ. * Sacerdótes tui induántur iustítiam, et sancti tui exsúltent.

LECTIO ALTERA

Ex Sermóne sancto Petro Chrysólogo epíscopo attribúto

     Beáti pacífici, ait evangelísta, caríssimi, quia ipsi fílii Dei vocabúntur. Mérito christiánæ virtútes viréscunt in eo qui unanimitátem christiánæ habet pacis, nec pervenítur ad vocábulum fílii Dei, nisi per nomen pacífici.
     Pax est, caríssimi, quæ spóliat hóminem servitúte, dat nomen ingénuum, mutat apud Deum cum condicióne persónam, ex fámulo fílium, líberum facit ex servo. Pax fratrum volúntas est Dei, iucúnditas Christi, perféctio est sanctitátis, iustítiæ régula, magístra doctrínæ, morum custódia, atque in rebus ómnibus laudábilis disciplína. Pax suffrágium precum est, supplicatiónum fácilis atque impetrábilis via, desideriórum ómnium cómpetens plenitúdo. Pax dilectiónis mater est, concórdiæ vínculum ac puræ mentis indícium maniféstum, quæ sibi éxigit de Deo quod velit; quæ quidquid volúerit petit, quidquid petíerit, sumit. Pax præcéptis regálibus conservánda est, ipso Dómino Christo dicénte: Pacem relínquo vobis, pacem meam do vobis; hoc est dícere: In pace vos dimísi, in pace vos invéniam; proficíscens vóluit dare quod desiderábat rédiens in ómnibus inveníre.
     Cæléste mandátum est serváre quod dedit: una vox est, invéniam quod dimísi. Plantáre pacem radícitus est Dei; evéllere pénitus, inimíci. Nam sicut amor fraternitátis ex Deo est, ita ódium ex diábolo; quaprópter damnánda sunt ódia, quóniam scriptum est: Qui odit fratrem suum, homicída est.
     Vidétis ergo, fratres dilectíssimi, quare pax amánda est, et diligénda concórdia; ista sunt enim quæ génerant et nútriunt caritátem. Scitis autem, secúndum Apóstolum, quia cáritas ex Deo est; sine Deo ergo est, qui non habet caritátem.
     Servémus ergo, fratres, mandáta, quæ vitæ sunt; téneat se profúndæ pacis néxibus colligáta fratérnitas, et salutári vínculo caritátis mútua se dilectióne constríngat, quæ óperit multitúdinem peccatórum. Diléctio ergo ómnibus desidériis amplecténda est, quæ tot bona potest habére quot prǽmia. Custodiénda præ ómnibus virtútibus pax est, quóniam Deus semper in pace est.
     Amáte pacem, et tranquílla sunt ómnia: ut et nobis prǽmia, et vobis gáudia reservétis, ut Ecclésia Dei in pacis unitáte fundáta, perféctam in Christo téneat disciplínam.

RESPONSORIUM

R. Frange esuriénti panem tuum, et egénos vagos indue in domum tuam; * tunc erúmpet quasi auróra lumen tuum, et antéibit fáciem tuam iustítia tua.
V. Cum videris nudum, óperi eum, et carnem tuam ne despéxeris. * Tunc erúmpet quasi auróra lumen tuum, et antéibit fáciem tuam iustítia tua.

PSALMODIA

Ant. 1 Exsúrge, psaltérium et cíthara: excitábo auróram.

Psalmus 56 (57)
In afflictione oratio matutina

Passionem Domini cantat iste psalmus. (S. Augustinus)

² Miserére mei, Deus, miserére mei, *
      quóniam in te cónfugit ánima mea;
   et in umbra alárum tuárum confúgiam, *
      donec tránseant insídiæ.
³ Clamábo ad Deum Altíssimum, *
      Deum, qui benefécit mihi. –

⁴ Mittet de cælo et liberábit me; †
      dabit in oppróbrium conculcántes me. *
      Mittet Deus misericórdiam suam et veritátem suam.
⁵ ánima mea recúmbit in médio catulórum leónum *
      devorántium fílios hóminum.
   Dentes eórum arma et sagíttæ *
      et lingua eórum gládius acútus. –

⁶ Exaltáre super cælos, Deus, *
      super omnem terram glória tua. –

⁷ Láqueum paravérunt pédibus meis, *
      et incurvávit se ánima mea;
   fodérunt ante fáciem meam fóveam, *
      et ipsi incidérunt in eam. –

⁸ Parátum cor meum, Deus, †
      parátum cor meum; *
      cantábo et psalmum dicam.
⁹ Exsúrge, glória mea, †
       exsúrge, psaltérium et cíthara, *
       excitábo auróram.
¹⁰ Confitébor tibi in pópulis, Dómine, *
       et psalmum dicam tibi in natiónibus,
¹¹ quóniam magnificáta est usque ad cælos misericórdia tua *
       et usque ad nubes véritas tua. –

¹² Exaltáre super cælos, Deus, *
       super omnem terram glória tua.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Exsúrge, psaltérium et cíthara: excitábo auróram.

Ant. 2 Pópulus meus, ait Dóminus, bonis meis adimplébitur.

Canticum
Populi liberati felicitas Iesus moriturus erat ... ut filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum (Io 11, 51. 52).

¹⁰ Audíte verbum Dómini, gentes, *
       et annuntiáte in ínsulis, quæ procul sunt, et dícite:
    «Qui dispérsit Israel, congregábit eum *
       et custódiet eum sicut pastor gregem suum». –

¹¹ Redémit enim Dóminus Iacob *
       et liberávit eum de manu potentióris.
¹² Et vénient et laudábunt in monte Sion *
       et cónfluent ad bona Dómini,
    super fruménto et vino et óleo *
       et fetu pécorum et armentórum;
    erítque ánima eórum quasi hortus irríguus, *
       et ultra non esúrient. –

¹³ Tunc lætábitur virgo in choro, *
       iúvenes et senes simul.
    «Et convértam luctum eórum in gáudium *
       et consolábor eos et lætificábo a dolóre suo.
¹⁴ Et inebriábo ánimam sacerdótum pinguédine, *
       et pópulus meus bonis meis adimplébitur».

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Pópulus meus, ait Dóminus, bonis meis adimplébitur.

Ant. 3 Magnus Dóminus et laudábilis nimis, in civitáte Dei nostri.†

Psalmus 47 (48)
Gratiarum actio pro populi salute

Sustulit me in spiritu super montem magnum ... et ostendit mihi civitatem sanctam Ierusalem. (Ap 21, 10)

² Magnus Dóminus et laudábilis nimis *
      in civitáte Dei nostri.
³ † Mons sanctus eius collis speciósus, *
      exsultátio univérsæ terræ.
   Mons Sion, extréma aquilónis, *
      cívitas regis magni.
⁴ Deus in dómibus eius notus *
      factus est ut refúgium. –

⁵ Quóniam ecce reges congregáti sunt, *
      convenérunt in unum.
⁶ Ipsi cum vidérunt, sic admiráti sunt, *
      conturbáti sunt, diffugérunt;
⁷ illic tremor apprehéndit eos, *
      dolóres ut parturiéntis.
⁸ In spíritu oriéntis *
      cónteres naves Tharsis. –

⁹ Sicut audívimus, sic vídimus in civitáte Dómini virtútum, †
      in civitáte Dei nostri; *
      Deus fundávit eam in ætérnum.
¹⁰ Recogitámus, Deus, misericórdiam tuam *
       in médio templi tui.
¹¹ Secúndum nomen tuum, Deus, †
       sic et laus tua in fines terræ; *
       iustítia plena est déxtera tua.
¹² Lætétur mons Sion, †
       et exsúltent fíliæ Iudæ *
       propter iudícia tua. –

¹³ Circúmdate Sion et complectímini eam, *
       numeráte turres eius.
¹⁴ Pónite corda vestra in virtúte eius †
       et percúrrite domos eius, *
       ut enarrétis in progénie áltera.
¹⁵ Quóniam hic est Deus, Deus noster †
       in ætérnum et in sǽculum sǽculi; *
       ipse ducet nos in sǽcula.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Magnus Dóminus et laudábilis nimis, in civitáte Dei nostri.†

LECTIO BREVIS

Obsecro vos, fratres, per misericórdiam Dei, ut exhibeátis córpora vestra hóstiam vivéntem, sanctam, Deo placéntem, rationábile obséquium vestrum; et nolíte conformári huic sǽculo, sed transformámini renovatióne mentis, ut probétis quid sit volúntas Dei, quid bonum et bene placens et perféctum.

RESPONSORIUM BREVE
V. Adiuvábit eam * Deus vultu suo.
R. Adiuvábit eam * Deus vultu suo.
V. Deus in médio eius, non commovébitur.
R. Deus vultu suo.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Adiuvábit eam * Deus vultu suo.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Símile est regnum cælórum hómini negotiatóri quærénti bonas margarítas; invénta una pretiósa, dedit ómnia sua et comparávit eam.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Símile est regnum cælórum hómini negotiatóri quærénti bonas margarítas; invénta una pretiósa, dedit ómnia sua et comparávit eam.

PRECES
Cum ómnibus muliéribus sanctis, fratres, Salvatórem nostrum confiteámur, simúlque invocémus:
     Veni, Dómine Iesu.

Dómine Iesu, qui peccatríci multa dimisísti, quóniam diléxerat multum,
— dimítte nobis, quia multum peccávimus.
Dómine Iesu, cui mulíeres sanctæ in itínere ministrábant,
— concéde nobis ut vestígia tua sectémur.
Dómine Iesu, magíster, quem María audiébat, cum Martha tibi serviébat,
— concéde nobis, ut in fide et caritáte serviámus tibi.
Dómine Iesu, qui fratrem, sorórem et matrem appellásti omnes tuam voluntátem faciéntes,
— concéde nobis ut tibi semper verbis complaceámus et actis.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, auctor pacis et amátor caritátis, qui beátam Elísabeth mira dissidéntes componéndi grátia decorásti, da nobis, eius intercessióne, pacis ópera exercére, ut fílii Dei nominári possímus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)