BREVIARIUM ROMANUM

10 september 2023
XXIII DOMINICA PER ANNUM

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Ætérne rerum cónditor,
noctem diémque qui regis,
et témporum das témpora
ut álleves fastídium.

Præco diéi iam sonat,
noctis profúndæ pérvigil,
noctúrna lux viántibus
a nocte noctem ségregans.

Hoc excitátus lúcifer
solvit polum calígine;
hoc omnis errónum chorus
vias nocéndi déserit.

Hoc nauta vires cólligit
pontíque mitéscunt freta;
hoc, ipse Petra Ecclésiæ,
canénte, culpam díluit.

Iesu, labántes réspice
et nos vidéndo córrige;
si réspicis, lapsus cadunt
fletúque culpa sólvitur.

Tu, lux, refúlge sénsibus
mentísque somnum díscute;
te nostra vox primum sonet
et vota solvámus tibi.

Sit, Christe, rex piíssime,
tibi Patríque glória
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Per síngulos dies benedícam te, Dómine.

Iustus es, qui es et qui eras, Sanctus. (Ap 16, 5)

³ Magnus Dóminus et laudábilis nimis, *
      et magnitúdinis eius non est investigátio.
⁴ Generátio generatióni laudábit ópera tua, *
      et poténtiam tuam pronuntiábunt.
⁵ Magnificéntiam glóriæ maiestátis tuæ loquéntur *
      et mirabília tua enarrábunt.
⁶ Et virtútem terribílium tuórum dicent *
      et magnitúdinem tuam narrábunt.
⁷ Memóriam abundántiæ suavitátis tuæ eructábunt *
      et iustítia tua exsultábunt.
⁸ Miserátor et miséricors Dóminus, *
      longánimis et multæ misericórdiæ.
⁹ Suávis Dóminus univérsis, *
      et miseratiónes eius super ómnia ópera eius. –

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Per síngulos dies benedícam te, Dómine.

Ant. 2 Regnum tuum, Dómine, regnum ómnium sæculórum.

¹⁰ Confiteántur tibi, Dómine, ómnia ópera tua; *
      et sancti tui benedícant tibi.
¹¹ Glóriam regni tui dicant *
      et poténtiam tuam loquántur,
¹² ut notas fáciant fíliis hóminum poténtias tuas *
      et glóriam magnificéntiæ regni tui.
^13a Regnum tuum regnum ómnium sæculórum, *
      et dominátio tua in omnem generatiónem et generatiónem.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Regnum tuum, Dómine, regnum ómnium sæculórum.

Ant. 3 Fidélis Dóminus in ómnibus verbis suis, et sanctus in ómnibus opéribus suis.

^13b Fidélis Dóminus in ómnibus verbis suis *
      et sanctus in ómnibus opéribus suis.
¹⁴ Allevat Dóminus omnes qui córruunt *
      et érigit omnes depréssos.
¹⁵ Oculi ómnium in te sperant, *
      et tu das illis escam in témpore opportúno.
¹⁶ Aperis tu manum tuam *
      et imples omne ánimal in beneplácito. –

¹⁷ Iustus Dóminus in ómnibus viis suis *
      et sanctus in ómnibus opéribus suis.
¹⁸ Prope est Dóminus ómnibus invocántibus eum, *
      ómnibus invocántibus eum in veritáte.
¹⁹ Voluntátem timéntium se fáciet †
      et deprecatiónem eórum exáudiet *
      et salvos fáciet eos.
²⁰ Custódit Dóminus omnes diligéntes se *
      et omnes peccatóres dispérdet. –

²¹ Laudatiónem Dómini loquétur os meum, †
      et benedícat omnis caro nómini sancto eius *
      in sǽculum et in sǽculum sǽculi.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Fidélis Dóminus in ómnibus verbis suis, et sanctus in ómnibus opéribus suis.

V. Auscúlta, fili mi, sermónes meos.
R. Et ad elóquia mea inclína aurem tuam.

LECTIO PRIOR

De libro Ieremíæ prophétæ

     In diébus illis: Præcépit rex Sedecías, ut traderétur Ieremías in vestíbulo custódiæ, et darétur ei torta panis quotídie ex vico Pistórum, donec consumeréntur omnes panes de civitáte. Et mansit Ieremías in vestíbulo custódiæ.
     Et misit rex Sedecías et tulit ad se Ieremíam prophétam ad óstium tértium, quod erat in domo Dómini; et dixit rex ad Ieremíam: «Intérrogo ego te sermónem, ne abscóndas a me áliquid». Dixit autem Ieremías ad Sedecíam: «Si annuntiávero tibi, numquid non interfícies me? Et si consílium dédero tibi, non me áudies». Iurávit ergo rex Sedecías Ieremíæ clam dicens: «Vivit Dóminus, qui fecit nobis ánimam hanc, non occídam te et non tradam te in manu virórum istórum, qui quærunt ánimam tuam». Et dixit Ieremías ad Sedecíam: «Hæc dicit Dóminus exercítuum, Deus Israel: Si proféctus exíeris ad príncipes regis Babylónis, vivet ánima tua, et cívitas hæc non succendétur igni, et salvus eris tu et domus tua; si autem non exíeris ad príncipes regis Babylónis, tradétur cívitas hæc in manu Chaldæórum, et succéndent eam igni, et tu non effúgies de manu eórum». Et dixit rex Sedecías ad Ieremíam: «Sollícitus sum propter Iudǽos, qui transfugérunt ad Chaldǽos, ne forte tradar in manus eórum, et illúdant mihi». Respóndit autem Ieremías: «Non te tradent; audi, quæso, vocem Dómini, quam ego loquor ad te, et bene tibi erit, et vivet ánima tua. Quod si nolúeris égredi, iste est sermo, quem osténdit mihi Dóminus: ecce omnes mulíeres, quæ remansérunt in domo regis Iudæ, educéntur ad príncipes regis Babylónis et ipsæ dicent: “Seduxérunt te et prævaluérunt advérsum te viri pacífici tui; demérsi sunt in cæno pedes tui, illi autem recessérunt a te”.
     Et omnes uxóres tuæ et fílii tui educéntur ad Chaldǽos, et non effúgies manus eórum, sed in manu regis Babylónis capiéris; et civitátem hanc combúret igni».
     Dixit ergo Sedecías ad Ieremíam: «Nullus sciat verba hæc, et non moriéris. Si autem audíerint príncipes quia locútus sum tecum, et vénerint ad te et díxerint tibi: “Indica nobis, quid locútus sis cum rege, ne celes nos, et non te interficiémus, et quid locútus est tecum rex”, dices ad eos: “Prostrávi ego preces meas coram rege, ne me redúci iubéret in domum Iónathan, et ibi mórerer”». Venérunt ergo omnes príncipes ad Ieremíam et interrogavérunt eum, et locútus est eis iuxta ómnia verba, quæ præcéperat ei rex; et cessavérunt ab eo: nihil enim fúerat audítum. Mansit vero Ieremías in vestíbulo custódiæ usque ad diem, quo capta est Ierúsalem.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Sermóne sancti Leónis Magni papæ De beatitudínibus

     Post hæc addit Dóminus et dicit: Beáti qui esúriunt et sítiunt iustítiam, quóniam ipsi saturabúntur. Nihil hæc esurítio corpóreum, nihil éxpetit sitis ista terrénum; sed iustítiæ bono desíderat saturári, et in ómnium occultórum introdúcta secrétum, ipso Dómino optat impléri.
     Felix mens, quæ iustítiæ concupíscit cibum et ad talem ǽstuat potum; quem útique non expéteret, si nihil de eius suavitáte gustásset. Audiens autem dicéntem sibi prophéticum spíritum: Gustáte et vidéte quóniam suávis est Dóminus, accépit quandam supérnæ dulcédinis portiónem, et in amórem castíssimæ voluptátis exársit, ut spretis ómnibus temporálibus, ad edéndam bibendámque iustítiam toto accenderétur afféctu et illíus primi mandáti apprehénderet veritátem dicéntis: Díliges Dóminum Deum ex toto corde tuo, et ex tota mente tua, et ex tota virtúte tua: quóniam nihil áliud est dilígere Deum quam amáre iustítiam.
     Dénique sicut illi dilectióni Dei próximi cura subiúngitur, ita et huic desidério iustítiæ virtus misericórdiæ copulátur et dícitur: Beáti misericórdes, quóniam ipsórum miserébitur Deus.
     Agnósce, christiáne, tuæ sapiéntiæ dignitátem, et quálium disciplinárum ártibus, ad quæ prǽmia vocéris, intéllege. Misericórdem te misericórdia, iustum vult te esse iustítia, ut in creatúra sua Creátor appáreat et in spéculo cordis humáni per líneas imitatiónis expréssa Dei imágo respléndeat. Secúra est operántium fides, áderunt tibi desidéria tua et iis, quæ amas, sine fine potiéris.
     Et quóniam tibi per eleemósynam ómnia munda sunt, ad eam quoque beatitúdinem, quæ consequénter est promíssa, pervénies, dicénte Dómino: Beáti mundo corde, quóniam ipsi Deum vidébunt. Magna felícitas, dilectíssimi, cui tantum prǽmium præparátur. Quid ergo est habére cor mundum, nisi eis quæ supra dictæ sunt studére virtútibus? Vidére autem Deum quantæ sit beatitúdinis, quæ mens concípere, quæ lingua váleat explicáre? Et tamen hoc consequétur, cum transformábitur humána natúra, ut non iam per spéculum neque in ænígmate, sed fácie ad fáciem, ipsam quam nullus hóminum vidére pótuit, sícuti est, vídeat Deitátem; et quod óculus non vidit nec auris audívit nec in cor hóminis ascéndit, per ineffábile gáudium ætérnæ contemplatiónis obtíneat.

RESPONSORIUM

* Salvum fac pópulum tuum, Dómine, *
    et bénedic hereditáti tuæ.
Et rege eos, *
    et extólle illos usque in ætérnum.
Per síngulos dies *
    benedícimus te;
et laudámus nomen tuum in sǽculum, *
    et in sǽculum sǽculi.
Dignáre, Dómine, die isto *
    sine peccáto nos custodíre.
Miserére nostri, Dómine, *
    miserére nostri.
Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
    quemádmodum sperávimus in te.
In te, Dómine, sperávi: *
    non confúndar in ætérnum.

* Hæc ultima pars hymni ad libitum omitti potest.

PSALMODIA

Ant. 1 Mirábilis in altis Dóminus, allelúia.

Regnavit Dominus, Deus noster omnipotens. Gaudeamus et exsultemus et demus gloriam ei. (Ap 19, 6. 7)

¹ Dóminus regnávit! Decórem indútus est; *
      indútus est Dóminus, fortitúdine præcínxit se.
   Etenim firmávit orbem terræ, *
      qui non commovébitur.
² Firmáta sedes tua ex tunc, *
      a sǽculo tu es. –

³ Elevavérunt flúmina, Dómine, †
      elevavérunt flúmina vocem suam, *
      elevavérunt flúmina fragórem suum.
⁴ Super voces aquárum multárum, †
      super poténtes elatiónes maris, *
      potens in altis Dóminus. –

⁵ Testimónia tua credibília facta sunt nimis; †
      domum tuam decet sanctitúdo, *
      Dómine, in longitúdinem diérum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Mirábilis in altis Dóminus, allelúia.

Ant. 2 Laudábilis es, Dómine, et superexaltátus in sǽcula, allelúia.

⁵⁷ Benedícite, ómnia ópera Dómini, Dómino, *
       laudáte et superexaltáte eum in sǽcula.
⁵⁸ Benedícite, cæli, Dómino,*
⁵⁹      benedícite, ángeli Dómini, Dómino. –

⁶⁰ Benedícite, aquæ omnes, quæ super cælos sunt, Dómino, *
⁶¹      benedícat omnis virtus Dómino.
⁶² Benedícite, sol et luna, Dómino,*
⁶³      benedícite, stellæ cæli, Dómino. –

⁶⁴ Benedícite, omnis imber et ros, Dómino *
⁶⁵      benedícite, omnes venti, Dómino.
⁶⁶ Benedícite, ignis et æstus, Dómino, *
⁶⁷      benedícite, frigus et æstus, Dómino. –

⁶⁸ Benedícite, rores et pruína, Dómino, *
⁶⁹      benedícite, gelu et frigus, Dómino.
⁷⁰ Benedícite, glácies et nives, Dómino, *
⁷¹      benedícite, noctes et dies, Dómino. –

⁷² Benedícite, lux et ténebræ, Dómino, *
⁷³      benedícite, fúlgura et nubes, Dómino.
⁷⁴ Benedícat terra Dóminum, *
       laudet et superexáltet eum in sǽcula. –

⁷⁵ Benedícite, montes et colles, Dómino, *
⁷⁶      benedícite, univérsa germinántia in terra, Dómino.
⁷⁷ Benedícite, mária et flúmina, Dómino, *
⁷⁸      benedícite, fontes, Dómino. –

⁷⁹ Benedícite, cete et ómnia quæ movéntur in aquis, Dómino,*
⁸⁰      benedícite, omnes vólucres cæli, Dómino.
⁸¹ Benedícite, omnes béstiæ et pécora, Dómino, *
⁸²      benedícite, fílii hóminum, Dómino. –

⁸³ Bénedic, Israel, Dómino, *
       laudáte et superexaltáte eum in sǽcula.
⁸⁴ Benedícite, sacerdótes Dómini, Dómino, *
⁸⁵      benedícite, servi Dómini, Dómino. –

⁸⁶ Benedícite, spíritus et ánimæ iustórum, Dómino, *
⁸⁷      benedícite, sancti et húmiles corde, Dómino.
⁸⁸ Benedícite, Ananía, Azaría, Mísael, Dómino, *
       laudáte et superexaltáte eum in sǽcula.

    Benedicámus Patrem et Fílium cum Sancto Spíritu; *
       laudémus et superexaltémus eum in sǽcula.
⁵⁶ Benedíctus es in firmaménto cæli *
       et laudábilis et gloriósus in sǽcula.

(In fine huius cantici non dicitur «Glória Patri».)

Ant. 2 Laudábilis es, Dómine, et superexaltátus in sǽcula, allelúia.

Ant. 3 Laudáte Dóminum de cælis, allelúia.†

Sedenti super thronum et Agno benedictio et honor et gloria et potestas in sǽcula sǽculorum. (Ap 5, 13)

¹ Laudáte Dóminum de cælis, *
      laudáte eum in excélsis.
² Laudáte eum, omnes ángeli eius, *
      laudáte eum, omnes virtútes eius. –

³ Laudáte eum, sol et luna, *
      laudáte eum, omnes stellæ lucéntes.
⁴ Laudáte eum, cæli cælórum, *
      et aquæ omnes, quæ super cælos sunt. –

⁵ Laudent nomen Dómini, *
      quia ipse mandávit, et creáta sunt;
⁶ státuit ea in ætérnum et in sǽculum sǽculi *
      præcéptum pósuit, et non præteríbit. –

⁷ Laudáte Dóminum de terra, *
      dracónes et omnes abýssi,
⁸ ignis, grando, nix, fumus, *
      spíritus procellárum, qui facit verbum eius,
⁹ montes et omnes colles, *
      ligna fructífera et omnes cedri,
¹⁰ béstiæ et univérsa pécora, *
      serpéntes et vólucres pennátæ. –

¹¹ Reges terræ et omnes pópuli, *
      príncipes et omnes iúdices terræ,
¹² iúvenes et vírgines, *
      senes cum iunióribus,
¹³ laudent nomen Dómini, *
      quia exaltátum est nomen eius solíus. –

    Magnificéntia eius super cælum et terram, *
¹⁴    et exaltávit cornu pópuli sui.
    Hymnus ómnibus sanctis eius, *
      fíliis Israel, pópulo, qui propínquus est ei.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Laudáte Dóminum de cælis, allelúia.†

LECTIO BREVIS

RESPONSORIUM BREVE
V. Christe, Fili Dei vivi, * miserére nobis.
R. Christe, Fili Dei vivi, * miserére nobis.
V. Qui sedes ad déxteram Patris.
R. Miserére nobis.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Christe, Fili Dei vivi, * miserére nobis.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Si duo ex vobis consénserint super terram de omni re quamcúmque petíerint, fiet illis a Patre meo qui in cælis est.

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Si duo ex vobis consénserint super terram de omni re quamcúmque petíerint, fiet illis a Patre meo qui in cælis est.

PRECES
Deum, qui misit Spíritum Sanctum, ut fíeret lux beatíssima ómnium córdium, deprecémur instántes:
     Illúmina pópulum tuum, Dómine.

Benedíctus es, Deus, lux nostra,
— qui propter glóriam tuam ad diem novum nos perveníre fecísti.
Tu, qui per resurrectiónem Fílii tui mundum illuminásti,
— per Ecclésiam tuam in omnes hómines hoc lumen effúnde.
Qui Unigéniti tui discípulos per tuum Spíritum clarificásti,
— hunc emítte in Ecclésiam tuam, quæ sit tibi fidélis.
O lumen géntium, meménto eórum, qui adhuc in ténebris commorántur,
— óculos áperi cordis eórum, ut te solum Deum verum agnóscant.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO

Deus, per quem nobis et redémptio venit et præstátur adóptio, fílios dilectiónis tuæ benígnus inténde, ut in Christo credéntibus et vera tribuátur libértas et heréditas ætérna. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)