BREVIARIUM ROMANUM

4 october 2023
S. Francisci Assisiensis, memoria

Assisii natus est anno 1182; post levem iuventutem conversus, bonis paternis renuntiavit et Deo firmiter adhæsit. Paupertatem amplexus vitam egit evangelicam, omnibus amorem Dei prǽdicans. Asseclas optimis informavit institutis quæ Sedes Apostolica probavit. Initium fecit étiam ordinis monialium, cœtui pænitentium in sæculo viventium, necnon prædicationi apud infideles. Mortuus est anno 1226.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

In cælésti collégio
Francíscus fulget glória,
insígni privilégio
Christi portans insígnia.

Hic cœtus apostólici
est factus consors páuperis,
crucem in se domínici
signum repórtans fœderis.

Hic martyr desidério
crucem post Iesum báiulat,
quem mártyrum consórtio
Christus in cælis cópulat.

Crucem per abstinéntiam
Francíscus ferens iúgiter,
iam confessórum glóriam
adéptus est felíciter.

Candens decóre níveo,
passum hic sequens Dóminum,
nunc castitátis prǽmio
gaudet in choro vírginum.

Pater, Natus cum Flámine
nos per Francísci vúlnera
lustrent divíno lúmine,
ætérna dantes múnera. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Ipsi intra nos gémimus, exspectántes redemptiónem córporis nostri.

Psalmus 38 (39)
Ægrotantis deprecatio

Vanitati creatura subiecta est ... propter eum qui subiecit eam in spe. (Rom 8, 20)

I

² Dixi: "Custódiam vias meas, *
      ut non delínquam in lingua mea;
   ponam ori meo custódiam, *
      donec consístit peccátor advérsum me." –

³ Tacens obmútui et sílui absque ullo bono, *
      et dolor meus renovátus est.
⁴ Concáluit cor meum intra me, *
      et in meditatióne mea exársit ignis.
⁵ Locútus sum in lingua mea: *
      "Notum fac mihi, Dómine, finem meum;
   et númerum diérum meórum quis est, *
      ut sciam quam brevis sit vita mea." –

⁶ Ecce paucórum palmórum fecísti dies meos, *
      et spátium vitæ meæ tamquam níhilum ante te.
   Etenim univérsa vánitas omnis homo constitútus est. *
      Etenim ut imágo pertránsit homo.
⁷ Etenim vánitas est et concitátur; *
      thesaurízat et ignórat quis congregábit ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Ipsi intra nos gémimus, exspectántes redemptiónem córporis nostri.

Ant. 2 Exáudi oratiónem meam, Dómine; pércipe lácrimas meas.

II

⁸ Et nunc quæ est exspectátio mea, Dómine? *
      Spes mea apud te est.
⁹ Ab ómnibus iniquitátibus meis érue me, *
      oppróbrium insipiénti ne ponas me.
¹⁰ Obmútui et non apériam os meum, *
       quóniam tu fecísti. –

¹¹ Amove a me plagas tuas: *
       ab ictu manus tuæ ego deféci.
¹² In increpatiónibus, propter iniquitátem, corripuísti hóminem, †
       et tabéscere fecísti sicut tínea desiderabília eius. *
       Etenim vánitas omnis homo. –

¹³ Exáudi oratiónem meam, Dómine, *
       et clamórem meum áuribus pércipe.
    Ad lácrimas meas ne obsurdéscas, †
       quóniam ádvena ego sum apud te, *
       peregrínus sicut omnes patres mei.
¹⁴ Avértere a me, ut refrígerer, *
       priúsquam ábeam et non sim ámplius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Exáudi oratiónem meam, Dómine; pércipe lácrimas meas.

Ant. 3 Ego autem sperávi in misericórdia Dei in ætérnum.

Psalmus 51 (52)
Contra calumniatorem

Qui gloriatur, in Domino glorietur. (1 Cor 1, 31)

³ Quid gloriáris in malítia, *
      qui potens es iniquitáte?
⁴ Tota die insídias cogitásti; *
      lingua tua sicut novácula acúta, qui facis dolum.
⁵ Dilexísti malítiam super benignitátem, †
      mendácium magis quam loqui æquitátem. *
⁶    Dilexísti ómnia verba perditiónis, lingua dolósa. –

⁷ Proptérea Deus déstruet te in finem; †
      evéllet te et emigrábit te de tabernáculo *
      et radícem tuam de terra vivéntium.
⁸ Vidébunt iusti et timébunt *
      et super eum ridébunt:
⁹ „Ecce homo, qui non pósuit Deum refúgium suum, †
      sed sperávit in multitúdine divitiárum suárum *
      et præváluit in insídiis suis.“ –

¹⁰ Ego autem sicut virens olíva in domo Dei. †
       Sperávi in misericórdia Dei *
       in ætérnum et in sǽculum sǽculi.
¹¹ Confitébor tibi in sǽculum, quia fecísti; †
       et exspectábo nomen tuum, quóniam bonum est, *
       in conspéctu sanctórum tuórum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Ego autem sperávi in misericórdia Dei in ætérnum.

V. Sustínuit ánima mea in verbo eius.
R. Sperávit ánima mea in Dómino.

LECTIO PRIOR

De Epístola ad Philippénses

     Caríssimi mei, sicut semper obœdístis, non ut in præséntia mei tantum sed multo magis nunc in abséntia mea, cum metu et tremóre vestram salútem operámini; Deus est enim, qui operátur in vobis et velle et perfícere pro suo beneplácito. Omnia fácite sine murmuratiónibus et hæsitatiónibus, ut efficiámini sine queréla et símplices, fílii Dei sine reprehensióne in médio generatiónis pravæ et pervérsæ, inter quos lucétis sicut luminária in mundo Verbum vitæ continéntes ad glóriam meam in die Christi, quia non in vácuum cucúrri, neque in vácuum laborávi. Sed et si delíbor supra sacrifícium et obséquium fídei vestræ, gáudeo et congáudeo ómnibus vobis; idípsum autem et vos gaudéte et congaudéte mihi.
     Spero autem in Dómino Iesu Timótheum cito me míttere ad vos, ut et ego bono ánimo sim, cógnitis, quæ circa vos sunt. Néminem enim hábeo tam unánimem, qui sincére pro vobis sollícitus sit; omnes enim sua quærunt, non quæ sunt Iesu Christi. Probatiónem autem eius cognóscitis, quóniam sicut patri fílius mecum servívit in evangélium. Hunc ígitur spero me míttere, mox ut vídero, quæ circa me sunt; confído autem in Dómino, quóniam et ipse cito véniam.
     Necessárium autem existimávi Epaphrodítum fratrem et cooperatórem et commilitónem meum, vestrum autem apóstolum et minístrum necessitátis meæ, míttere ad vos, quóniam omnes vos desiderábat et mæstus erat, proptérea quod audierátis illum infirmátum. Nam et infirmátus est usque ad mortem, sed Deus misértus est eius; non solum autem eius, verum et mei, ne tristítiam super tristítiam habérem. Festinántius ergo misi illum, ut, viso eo, íterum gaudeátis, et ego sine tristítia sim. Excípite ítaque illum in Dómino cum omni gáudio et eiúsmodi cum honóre habetóte, quóniam propter opus Christi usque ad mortem accéssit in intéritum tradens ánimam suam, ut suppléret id, quod vobis déerat, erga me ministérii.

RESPONSORIUM

R. Magis satágite ut firmam vestram vocatiónem et electiónem faciátis. * Sic enim abundánter ministrábitur vobis intróitus in ætérnum regnum Dómini nostri et salvatóris Iesu Christi.
V. Ut fílii lucis ambuláte; et nolíte communicáre opéribus infructuósis tenebrárum. *Sic enim abundánter ministrábitur vobis intróitus in ætérnum regnum Dómini nostri et salvatóris Iesu Christi.

LECTIO ALTERA

E Lítteris a sancto Francísco Assisiénsi ómnibus fidélibus scriptis

     Verbum Patris tam dignum, tam sanctum et gloriósum nuntiávit altíssimus Pater de cælo ventúrum per sanctum Gabriélem archángelum suum sanctæ et gloriósæ Vírgini Maríæ, ex cuius útero veram recépit carnem humanitátis et fragilitátis nostræ. Qui, cum dives esset super ómnia, vóluit tamen ipse cum beatíssima matre sua elígere paupertátem. Et prope passiónem suam celebrávit Pascha cum discípulis suis. Deínde orávit ad Patrem dicens: Pater, si fíeri potest, tránseat a me calix iste.
     Posuit tamen voluntátem suam in voluntáte Patris. Cuius Patris talis fuit volúntas, ut Fílius eius benedíctus et gloriósus, quem dedit nobis et natus fuit pro nobis, se ipsum per próprium sánguinem suum sacrifícium et hóstiam in ara crucis offérret, non pro se, per quem facta sunt ómnia, sed pro peccátis nostris, relínquens nobis exémplum, ut sequámur vestígia eius. Et vult ut omnes salvémur per ipsum et recipiámus ipsum puro corde et casto córpore.
     O quam beáti et benedícti sunt illi qui Dóminum díligunt, et fáciunt sicut dicit ipse Dóminus in Evangélio: Díliges Dóminum Deum tuum ex toto corde tuo et ex tota ánima tua et próximum tuum sicut te ipsum! Diligámus ígitur Deum et adorémus eum puro corde et pura mente, quia ipse super ómnia quǽrens hoc dicit: Veri adoratóres adorábunt Patrem in spíritu et veritáte. Omnes enim, qui adórant eum, in spíritu veritátis opórtet eum adoráre. Et dirigámus ei laudes et oratiónes die ac nocte dicéndo: Pater noster, qui es in cælis; quia opórtet nos semper oráre et non defícere.
     Faciámus ínsuper fructus dignos pæniténtiæ. Et diligámus próximos sicut nosmetípsos. Habeámus caritátem et humilitátem et faciámus eleemósynas, quia ipsæ lavant ánimas a sórdibus peccatórum. Hómines enim ómnia perdunt, quæ in hoc sǽculo relínquunt; secum tamen portant caritátis mercédem et eleemósynas quas fecérunt, de quibus habébunt a Dómino prǽmium et dignam remuneratiónem.
     Non debémus secúndum carnem esse sapiéntes atque prudéntes, sed magis debémus esse símplices, húmiles et puri. Numquam debémus desideráre esse super álios, sed magis debémus esse servi et súbditi omni humánæ creatúræ propter Deum. Et omnes, qui tália fécerint et perseveráverint usque in finem, requiéscet super eos Spíritus Dómini et fáciet in eis habitáculum et mansiónem, et erunt fílii Patris cæléstis, cuius ópera fáciunt, et sunt sponsi, fratres et matres Dómini nostri Iesu Christi.

RESPONSORIUM

R. Beáti páuperes spíritu, quóniam ipsórum est regnum cælórum. * Beáti mites, quóniam ipsi possidébunt terram.
V. Beáti qui esúriunt et sítiunt iustítiam, quóniam ipsi saturabúntur. * Beáti mites, quóniam ipsi possidébunt terram.

PSALMODIA

Ant. 1 Deus, in sancto via tua: quis Deus magnus sicut Deus noster?

Psalmus 76 (77)
Operum Domini recordatio

In omnibus tribulationem patimur, sed non angustiamur. (2 Cor 4, 8)

² Voce mea ad Dóminum clamávi; *
      voce mea ad Deum, et inténdit mihi.
³ In die tribulatiónis meæ Deum exquisívi, †
      manus meæ nocte expánsæ sunt *
      et non fatigántur.
   Rénuit consolári ánima mea; †
⁴    memor sum Dei et ingemísco, *
      exérceor, et déficit spíritus meus. –

⁵ Vígiles tenuísti pálpebras óculi mei; *
      turbátus sum et non sum locútus.
⁶ Cogitávi dies antíquos *
      et annos ætérnos in mente hábui.
⁷ Meditátus sum nocte cum corde meo *
     et exercitábar, et scopébam spíritum meum. –

⁸ Numquid in ætérnum proíciet Deus, *
     aut non appónet ut complacítior sit adhuc?
⁹ Aut defíciet in finem misericórdia sua, *
      cessábit verbum a generatióne in generatiónem?
¹⁰ Aut obliviscétur miseréri Deus, *
      aut continébit in ira sua misericórdias suas? –

¹¹ Et dixi: "Hoc vulnus meum, *
       mutátio déxteræ Excélsi."
¹² Memor ero óperum Dómini, *
       memor ero ab inítio mirabílium tuórum.
¹³ Et meditábor in ómnibus opéribus tuis *
       et in adinventiónibus tuis exercébor. –

¹⁴ Deus, in sancto via tua; *
       quis deus magnus sicut Deus noster?
¹⁵ Tu es Deus, qui facis mirabília, *
       notam fecísti in pópulis virtútem tuam.
¹⁶ Redemísti in bráchio tuo pópulum tuum, *
       fílios Iacob et Ioseph. –

¹⁷ Vidérunt te aquæ, Deus, †
       vidérunt te aquæ et doluérunt; *
       étenim commótæ sunt abýssi.
¹⁸ Effudérunt aquas núbila, †
       vocem dedérunt nubes, *
       étenim sagíttæ tuæ tránseunt.
¹⁹ Vox tonítrui tui in rota; †
       illuxérunt coruscatiónes tuæ orbi terræ, *
       commóta est et contrémuit terra. –

²⁰ In mari via tua et sémitæ tuæ in aquis multis; *
       et vestígia tua non cognoscúntur.
²¹ Deduxísti sicut oves pópulum tuum *
       in manu Móysi et Aaron.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Deus, in sancto via tua: quis Deus magnus sicut Deus noster?

Ant. 2 Exsultávit cor meum in Dómino, qui humíliat et súblevat.

Canticum
Humilium exsultatio in Deo Deposuit potentes de sede et exaltavit humiles; esurientes implevit bonis (Lc 1, 52-53).

¹ Exsultávit cor meum in Dómino, *
      exaltátum est cornu meum in Deo meo;
   dilatátum est os meum super inimícos meos, *
      quóniam lætáta sum in salutári tuo. –

² Non est sanctus ut est Dóminus; †
      neque enim est álius extra te, *
      et non est fortis sicut Deus noster.
³ Nolíte multiplicáre loqui sublímia gloriántes. *
      Recédant supérba de ore vestro,
   quia Deus scientiárum Dóminus est, *
      et ab eo ponderántur actiónes. –

⁴ Arcus fórtium confráctus est, *
      et infírmi accíncti sunt róbore.
⁵ Saturáti prius pro pane se locavérunt, *
      et famélici non eguérunt ámplius.
   Stérilis péperit plúrimos, *
      et, quæ multos habébat fílios, emárcuit. –

⁶ Dóminus mortíficat et vivíficat, *
      dedúcit ad inférnum et redúcit.
⁷ Dóminus páuperem facit et ditat, *
       humíliat et súblevat;
⁸ súscitat de púlvere egénum *
       et de stércore élevat páuperem,
   ut sédeat cum princípibus *
       et sólium glóriæ téneat.
   Dómini enim sunt cárdines terræ, *
       et pósuit super eos orbem. –

⁹ Pedes sanctórum suórum servábit, †
        et ímpii in ténebris conticéscent, *
        quia non in fortitúdine sua roborábitur vir.
¹⁰ Dóminus cónteret adversários suos; *
        super ipsos in cælis tonábit.
    Dóminus iudicábit fines terræ †
        et dabit impérium regi suo *
        et sublimábit cornu christi sui.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Exsultávit cor meum in Dómino, qui humíliat et súblevat.

Ant. 3 Dóminus regnávit, exsúltet terra.

Psalmus 96 (97)
Gloria Domini in iudicio

Hic psalmus salutem mundi significat et fidem omnium gentium in ipsum. (S. Athanasius)

¹ Dóminus regnávit! Exsúltet terra, *
      læténtur ínsulæ multæ.
² Nubes et calígo in circúitu eius, *
      iustítia et iudícium firmaméntum sedis eius.
³ Ignis ante ipsum præcédet *
      et inflammábit in circúitu inimícos eius.
⁴ Illustrárunt fúlgura eius orbem terræ: *
      vidit et contrémuit terra.
⁵ Montes sicut cera fluxérunt a fácie Dómini, *
      a fácie Dómini omnis terra.
⁶ Annuntiavérunt cæli iustítiam eius, *
      et vidérunt omnes pópuli glóriam eius. –

⁷ Confundántur omnes, qui adórant sculptília †
      et qui gloriántur in simulácris suis. *
      Adoráte eum, omnes ángeli eius.
⁸ Audívit et lætáta est Sion, †
      et exsultavérunt fíliæ Iudæ *
      propter iudícia tua, Dómine.
⁹ Quóniam tu Dóminus, Altíssimus super omnem terram, *
       nimis exaltátus es super omnes deos. –

¹⁰ Qui dilígitis Dóminum, odíte malum; †
       custódit ipse ánimas sanctórum suórum, *
       de manu peccatóris liberábit eos.
¹¹ Lux orta est iusto, *
       et rectis corde lætítia.
¹² Lætámini, iusti, in Dómino *
       et confitémini memóriæ sanctitátis eius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Dóminus regnávit, exsúltet terra.

LECTIO BREVIS

Obsecro vos, fratres, per misericórdiam Dei, ut exhibeátis córpora vestra hóstiam vivéntem, sanctam, Deo placéntem, rationábile obséquium vestrum; et nolíte conformári huic sǽculo, sed transformámini renovatióne mentis, ut probétis quid sit volúntas Dei, quid bonum et bene placens et perféctum.

RESPONSORIUM BREVE
V. Lex Dei eius * in corde ipsíus.
R. Lex Dei eius * in corde ipsíus.
V. Et non supplantabúntur gressus eius.
R. In corde ipsíus.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Lex Dei eius * in corde ipsíus.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Francíscus pauper et húmilis cælum dives ingréditur, hymnis cæléstibus honorátur.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Francíscus pauper et húmilis cælum dives ingréditur, hymnis cæléstibus honorátur.

PRECES
Christum Deum sanctum, fratres, exaltémus, orántes ut serviámus illi in sanctitáte et iustítia coram ipso ómnibus diébus nostris, et acclamémus:
     Tu solus sanctus, Dómine.

Qui tentári voluísti per ómnia pro similitúdine nostra absque peccáto,
— miserére nostri, Dómine Iesu.
Qui nos omnes ad perfectiónem caritátis vocásti,
— sanctífica nos, Dómine Iesu.
Qui nos iussísti esse salem terræ et lucem mundi,
— illúmina nos, Dómine Iesu.
Qui voluísti ministráre, non ministrári,
— fac nos tibi et frátribus humíliter servíre, Dómine Iesu.
Tu, splendor glóriæ Patris et figúra substántiæ eius,
— fac ut in glória vultum tuum respiciámus, Dómine Iesu.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui beáto Francísco paupertáte et humilitáte Christo configurári tribuísti, concéde, ut, per illíus sémitas gradiéntes, Fílium tuum sequi et tibi coniúngi læta valeámus caritáte. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)