BREVIARIUM ROMANUM

28 iunius 2024
S. Irenǽi, episcopi et martyris, memoria

Natus est circa annum 130 et Smyrnæ educatus; discipulus fuit sancti Polycarpi, illius civitatis episcopi. Anno 177 presbyter erat Lugduni in Gallia, et paulo post eiusdem urbis episcopus factus est. Opera composuit ad fidem catholicam contra Gnosticorum errores tuendam. Martyrio, ut fertur, coronatus est circa annum 200.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Martyr Dei, qui (quæ) únicum
Patris sequéndo Fílium
victis triúmphas hóstibus,
victor (victrix) fruens cæléstibus.

Tui precátus múnere
nostrum reátum dílue,
arcens mali contágium,
vitæ repéllens tǽdium.

Solúta sunt iam víncula
tui sacráti córporis;
nos solve vinclis sǽculi
amóre Fílii Dei.

Honor Patri cum Fílio
et Spíritu Paráclito,
qui te coróna pérpeti
cingunt in aula glóriæ. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Deus meus, ne despéxeris deprecatiónem meam, a tribulatióne peccatóris.

Psalmus 54 (55), 2-15. 17-24
Contra perfidum amicum

Cœpit Iesus pavere et tædere. (Mc 14, 33)

I

² Auribus pércipe, Deus, oratiónem meam †
      et ne abscondáris a deprecatióne mea; *
³     inténde mihi et exáudi me.
  Excússus sum in meditatióne mea et conturbátus sum *
⁴     a voce inimíci et a tribulatióne peccatóris. –

  Quóniam devolvérunt in me iniquitátem *
      et in ira molésti erant mihi.
⁵ Cor meum torquétur intra me, *
      et formído mortis cécidit super me.
⁶ Timor et tremor venérunt super me, *
      et contéxit me pavor. –

⁷ Et dixi: "Quis dabit mihi pennas sicut colúmbæ, *
      et volábo et requiéscam?
⁸ Ecce elongábo fúgiens *
      et manébo in solitúdine.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Deus meus, ne despéxeris deprecatiónem meam, a tribulatióne peccatóris.

Ant. 2 Liberábit nos Dóminus de manu inimíci et insidiatóris.

¹³ Quóniam si inimícus meus maledixísset mihi, *
       sustinuíssem útique;
    et si is, qui óderat me, super me magnificátus fuísset, *
       abscondíssem me fórsitan ab eo.
¹⁴ Tu vero, homo coæquális meus, *
       familiáris meus et notus meus,
¹⁵ qui simul habúimus dulce consórtium: *
       in domo Dei ambulávimus in concúrsu. –

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Liberábit nos Dóminus de manu inimíci et insidiatóris.

Ant. 3 Iacta super Dóminum curam tuam, et ipse te enútriet.

III ¹⁷ Ego autem ad Deum clamábo, *
       et Dóminus salvábit me.
¹⁸ Véspere et mane et merídie meditábor et ingemíscam, *
       et exáudiet vocem meam.
¹⁹ Rédimet in pace ánimam meam ab his, qui impúgnant me, *
       quóniam in multis sunt advérsum me.
²⁰ Exáudiet Deus et humiliábit illos, *
       qui est ante sǽcula. –

    Non enim est illis commutátio, *
       et non timuérunt Deum.
²¹ Exténdit manum suam in sócios; *
       contaminávit fœdus suum.
²² Lene super butýrum est os eius, *
       pugna autem cor illíus:
    mollíti sunt sermónes eius super óleum, *
       et ipsi sunt gládii destrícti. –

²³ Iacta super Dóminum curam tuam, †
       et ipse te enútriet; *
       non dabit in ætérnum fluctuatiónem iusto. –

²⁴ Tu vero, Deus, dedúces eos *
       in púteum intéritus.
    Viri sánguinum et dolósi non dimidiábunt dies suos; *
       ego autem sperábo in te, Dómine.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Iacta super Dóminum curam tuam, et ipse te enútriet.

V. Fili mi, atténde ad sapiéntiam meam.
R. Et prudéntiæ meæ inclína aurem tuam.

LECTIO PRIOR

De libro primo Samuélis

     In diébus illis: Abígail uxóri Nabal nuntiávit unus de púeris suis dicens: «Ecce misit David núntios de desérto, ut benedícerent dómino nostro, sed aversátus est eos. Hómines isti boni satis fuérunt nobis et non molésti; nec quidquam aliquándo périit omni témpore, quo sumus conversáti cum eis in desérto. Pro muro erant nobis tam in nocte quam in die ómnibus diébus, quibus pávimus apud eos greges. Quam ob rem consídera et recógita quid fácias, quóniam malum decrétum est advérsus dóminum nostrum et advérsus domum eius univérsam. Et ipse fílius Bélial est, ita ut nemo ei possit loqui».
     Festinávit ígitur Abígail et tulit ducéntos panes et duos utres vini et quinque aríetes coctos et quinque sata fruménti tosti et centum ligatúras uvæ passæ et ducéntas massas caricárum et impósuit super ásinos. Dixítque púeris suis: «Præcédite me, ecce ego post tergum séquar vos». Viro autem suo Nabal non indicávit. Cum ergo ascendísset ásinum et descénderet in tégmine montis, David et viri eius descendébant in occúrsum eius; quibus et illa occúrrit. Et aiébat David: «Vere frustra servávi ómnia, quæ huius erant in desérto, et non périit quidquam de cunctis, quæ ad eum pertinébant; et réddidit mihi malum pro bono. Hæc fáciat Deus inimícis David et hæc addat, si relíquero de ómnibus, quæ ad eum pértinent, usque mane quidquid masculíni sexus».
     Cum autem vidísset Abígail David, festinávit et descéndit de ásino et prócidit coram David super fáciem suam et adorávit super terram. Et cécidit ad pedes eius et dixit: «Aufer iniquitátem fámulæ tuæ. Fáciens enim fáciet Dóminus dómino meo domum fidélem, quia prœlia Dómini dóminus meus prœliátur: malítia ergo non inveniátur in te ómnibus diébus vitæ tuæ. Si enim surréxerit aliquándo homo pérsequens te et quǽrens ánimam tuam, erit ánima dómini mei custodíta in fascículo vitæ apud Dóminum Deum tuum; sed inimicórum tuórum ánimam ipse iáciat in ímpetu et círculo fundæ. Cum ergo fécerit Dóminus dómino meo ómnia, quæ locútus est, bona de te et constitúerit te ducem super Israel, non erit tibi hoc in síngultum et in scrúpulum cordis dómino meo, quod effúderis sánguinem innóxium et ipse te ultus fúeris; et cum benefécerit Dóminus dómino meo, recordáberis ancíllæ tuæ».
     Et ait David ad Abígail: «Benedíctus Dóminus Deus Israel, qui misit te hódie in occúrsum meum. Et benedícta prudéntia tua et benedícta tu, quæ prohibuísti me hódie, ne irem ad sánguinem et ulcíscerer me manu mea. Alióquin, vivit Dóminus Deus Israel, qui prohíbuit me malum fácere tibi, nisi cito venísses in occúrsum mihi, non remansísset Nabal usque ad lucem matutínam quidquid masculíni sexus». Suscépit ergo David de manu eius ómnia, quæ attúlerat ei dixítque ei: «Vade pacífice in domum tuam. Ecce audívi vocem tuam et honorávi fáciem tuam».
     Venit autem Abígail ad Nabal; et ecce erat ei convívium in domo eius quasi convívium regis, et cor Nabal iucúndum; erat enim ébrius nimis. Et non indicávit ei verbum pusíllum aut grande usque in mane. Dilúculo autem, cum digessísset vinum Nabal, hæc indicávit ei uxor sua; et emórtuum est cor eius intrínsecus, et factus est quasi lapis. Cumque pertransíssent decem dies, percússit Dóminus Nabal, et mórtuus est.
     Quod cum audísset David mórtuum Nabal, ait: «Benedíctus Dóminus, qui iudicávit causam oppróbrii mei de manu Nabal et servum suum custodívit a malo et malítiam Nabal réddidit Dóminus in caput eius».

RESPONSORIUM

R. Benedíctus Dóminus Deus Israel, qui misit te hódie in occúrsum meum. * Prohibuísti me hódie ne irem ad sánguinem et ulcíscerer me manu mea.
V. Beáti misericórdes, quóniam ipsi misericórdiam consequéntur. * Prohibuísti me hódie ne irem ad sánguinem et ulcíscerer me manu mea.

LECTIO ALTERA

Ex Tractátu sancti Irenǽi epíscopi Advérsus hǽreses

     Vivíficat autem Dei cláritas: percípiunt ergo vitam qui vident Deum. Et propter hoc incapábilis et incomprehensíbilis et invisíbilis visíbilem se et comprehensíbilem et capácem homínibus præstat, ut vivíficet percipiéntes et vidéntes se. Quóniam vívere sine vita impossíbile est, subsisténtia autem vitæ de Dei participatióne évenit, participátio autem Dei est vidére Deum et frui benignitáte eius.
     Hómines ígitur vidébunt Deum ut vivant, per visiónem immortáles facti et pertingéntes usque in Deum. Quod, sicut prædíxi, per prophétas figuráliter manifestabátur quóniam vidébitur Deus ab homínibus qui portant Spíritum eius et semper advéntum eius sústinent. Quemádmodum et in Deuteronómio Móyses ait: In die ista vidébimus, quóniam loquétur Deus ad hóminem, et vivet.
     Qui ómnia in ómnibus operátur qualis et quantus est, invisíbilis et inenarrábilis est ómnibus quæ ab eo facta sunt, incógnitus autem nequáquam: ómnia enim per Verbum eius discunt quia est unus Deus Pater, qui cóntinet ómnia et ómnibus esse præstat, quemádmodum in Evangélio scriptum est: Deum nemo vidit umquam, nisi unigénitus Fílius, qui est in sinu Patris, ipse enarrávit.
     Enarrátor ergo ab inítio Fílius Patris, quippe qui ab inítio est cum Patre, qui et visiónes prophéticas et divisiónes charísmatum et ministéria sua et Patris glorificatiónem consequénter et compósite osténderit humáno géneri apto témpore ad utilitátem: ubi est enim consequéntia, illic et consonántia; et ubi consonántia, illic et pro témpore; et ubi pro témpore, illic et utílitas.
     Et proptérea Verbum dispensátor patérnæ grátiæ factus est ad utilitátem hóminum, propter quos fecit tantas dispositiónes, homínibus quidem osténdens Deum, Deo autem éxhibens hóminem; et invisibilitátem quidem Patris custódiens, ne quando homo contémptor fíeret Dei et ut semper habéret ad quod profíceret, visíbilem autem rursus homínibus per multas dispositiónes osténdens Deum, ne in totum defíciens a Deo homo cessáret esse: glória enim Dei vivens homo, vita autem hóminis vísio Dei. Si enim quæ est per condiciónem osténsio Dei vitam præstat ómnibus in terra vivéntibus, multo magis ea quæ est per Verbum manifestátio Patris vitam præstat his qui vident Deum.

RESPONSORIUM

R. Lex veritátis fuit in ore eius, et iníquitas non est invénta in lábiis eius; * in pace et in æquitáte ambulávit mecum, dicit Dóminus.
V. Manus enim mea firma erit cum eo, et bráchium meum confortábit eum. * In pace et in æquitáte ambulávit mecum, dicit Dóminus.

PSALMODIA

Ant. 1 Cor mundum crea in me, Deus, et spíritum rectum ínnova in viscéribus meis.

Psalmus 50 (51)
Miserere mei, Deus

Renovari spiritu mentis vestræ et induere novum hominem (Eph 4, 23-24).

³ Miserére mei, Deus, *
      secúndum misericórdiam tuam;
   et secúndum multitúdinem miseratiónum tuárum *
      dele iniquitátem meam.
⁴ Amplius lava me ab iniquitáte mea *
      et a peccáto meo munda me. –

⁵ Quóniam iniquitátem meam ego cognósco, *
      et peccátum meum contra me est semper. –
⁶ Tibi, tibi soli peccávi *
      et malum coram te feci,
   ut iustus inveniáris in senténtia tua *
      et æquus in iudício tuo. –

⁷ Ecce enim in iniquitáte generátus sum, *
      et in peccáto concépit me mater mea.
⁸ Ecce enim veritátem in corde dilexísti *
      et in occúlto sapiéntiam manifestásti mihi. –

⁹ Aspérges me hyssópo, et mundábor; *
       lavábis me, et super nivem dealbábor.
¹⁰ Audíre me fácies gáudium et lætítiam, *
       et exsultábunt ossa, quæ contrivísti. –

¹¹ Avérte fáciem tuam a peccátis meis *
       et omnes iniquitátes meas dele.
¹² Cor mundum crea in me, Deus, *
       et spíritum firmum ínnova in viscéribus meis. –

¹³ Ne proícias me a fácie tua *
       et spíritum sanctum tuum ne áuferas a me.
¹⁴ Redde mihi lætítiam salutáris tui *
       et spíritu promptíssimo confírma me. –

¹⁵ Docébo iníquos vias tuas, *
       et ímpii ad te converténtur.
¹⁶ Líbera me de sanguínibus, Deus, Deus salútis meæ, *
       et exsultábit lingua mea iustítiam tuam. –

¹⁷ Dómine, lábia mea apéries, *
       et os meum annuntiábit laudem tuam.
¹⁸ Non enim sacrifício delectáris, *
       holocáustum, si ófferam, non placébit.
¹⁹ Sacrifícium Deo spíritus contribulátus, *
       cor contrítum et humiliátum, Deus, non despícies. –

²⁰ Benígne fac, Dómine, in bona voluntáte tua Sion, *
       ut ædificéntur muri Ierúsalem.
²¹ Tunc acceptábis sacrifícium iustítiæ, †
       oblatiónes et holocáusta; *
       tunc impónent super altáre tuum vítulos.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Cor mundum crea in me, Deus, et spíritum rectum ínnova in viscéribus meis.

Ant. 2 Lætáre, Ierúsalem, quia per te omnes congregabúntur ad Dóminum.

Canticum
Gratiarum actio pro liberatione populi Ostendit mihi civitatem sanctam Ierusalem… habentem claritatem Dei (Zj 21, 10-11)

⁸ Benedícite Dóminum, omnes elécti, *
      et omnes laudáte maiestátem illíus.
    Agite dies lætítiæ *
       et confitémini illi. –

⁹ Ierúsalem, cívitas sancta, *
      flagellábit te in opéribus mánuum tuárum. –

¹⁰ Confitére Dómino in bono ópere *
       et bénedic regem sæculórum,
    ut íterum tabernáculum tuum ædificétur in te cum gáudio *
       et lætos fáciat in te omnes captívos
    et díligat in te omnes míseros *
       in ómnia sǽcula sæculórum. –

¹¹ Lux spléndida fulgébit *
       in ómnibus fínibus terræ;
    natiónes multæ vénient tibi ex longínquo †
       et a novíssimis pártibus terræ ad nomen sanctum tuum *
       et múnera sua in mánibus suis habéntes regi cæli.
    Generatiónes generatiónum dabunt in te lætítiam, *
       et nomen eléctæ erit in sǽcula sæculórum. –

¹³ Tunc gaude et lætáre in fíliis iustórum, †
       quóniam omnes colligéntur *
       et benedícent Dómino ætérno. –

¹⁴ Felíces, qui díligunt te, *
       et felíces, qui gaudébunt in pace tua. –

¹⁵ ánima mea, bénedic Dómino regi magno, *
       quia in Ierúsalem civitáte ædificábitur
¹⁶ domus illíus *
       in ómnia sǽcula.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Lætáre, Ierúsalem, quia per te omnes congregabúntur ad Dóminum.

Ant. 3 Lauda Deum tuum, Sion, qui emíttit elóquium suum terræ.

Psalmus 147 (147B), 12-20
Instauratio Ierusalem

Veni, ostendam tibi sponsam uxorem Agni. (Ap 21, 9)

¹² Lauda, Ierúsalem, Dóminum; *
      colláuda Deum tuum, Sion. –

¹³ Quóniam confortávit seras portárum tuárum, *
      benedíxit fíliis tuis in te.
¹⁴ Qui ponit fines tuos pacem *
      et ádipe fruménti sátiat te.
¹⁵ Qui emíttit elóquium suum terræ, *
      velóciter currit verbum eius.
¹⁶ Qui dat nivem sicut lanam, *
      pruínam sicut cínerem spargit. –

¹⁷ Mittit crystállum suam sicut buccéllas; *
      ante fáciem frígoris eius quis sustinébit?
¹⁸ Emíttet verbum suum et liquefáciet ea, *
      flabit spíritus eius, et fluent aquæ.
¹⁹ Qui annúntiat verbum suum Iacob, *
      iustítias et iudícia sua Israel.
²⁰ Non fecit táliter omni natióni, *
      et iudícia sua non manifestávit eis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Lauda Deum tuum, Sion, qui emíttit elóquium suum terræ.

LECTIO BREVIS

Benedíctus Deus et Pater Dómini nostri Iesu Christi, Pater misericordiárum et Deus totíus consolatiónis, qui consolátur nos in omni tribulatióne nostra, ut possímus et ipsi consolári eos, qui in omni pressúra sunt, per exhortatiónem, qua exhortámur et ipsi a Deo; quóniam, sicut abúndant passiónes Christi in nobis, ita per Christum abúndat et consolátio nostra.

RESPONSORIUM BREVE
V. Fortitúdo mea * et laus mea Dóminus.
R. Fortitúdo mea * et laus mea Dóminus.
V. Et factus est mihi in salútem.
R. Et laus mea Dóminus.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Fortitúdo mea * et laus mea Dóminus.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Irenæus, nómini suo vere respóndens, vitæ institúto ac propósito pacíficus, pro Ecclesiárum pace strénue certávit.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Irenæus, nómini suo vere respóndens, vitæ institúto ac propósito pacíficus, pro Ecclesiárum pace strénue certávit.

PRECES
Fratres, Salvatórem nostrum, testem fidélem, per mártyres interféctos propter verbum Dei, celebrémus, clamántes:
    Redemísti nos Deo in sánguine tuo.

Per mártyres tuos, qui líbere mortem in testimónium fídei sunt ampléxi,
— da nobis, Dómine, veram spíritus libertátem.
Per mártyres tuos, qui fidem usque ad sánguinem sunt conféssi,
— da nobis, Dómine, puritátem fideíque constántiam.
Per mártyres tuos, qui, sustinéntes crucem, tua vestígia sunt secúti,
— da nobis, Dómine, ærúmnas vitæ fórtiter sustinére.
Per mártyres tuos, qui stolas suas lavérunt in sánguine Agni,
— da nobis, Dómine, omnes insídias carnis mundíque devíncere.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui beáto Irenæo epíscopo tribuísti, ut veritátem doctrínæ pacémque Ecclésiæ felíciter, confirmáret, concéde, quǽsumus, eius intercessióne, ut nos, fide et caritáte renováti, ad unitátem concordiámque fovéndam semper simus inténti. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)