BREVIARIUM ROMANUM

3 september 2026
S. Gregorii Magni, papæ et Ecclesiæ doctoris, memoria

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Anglórum iam apóstolus,
nunc angelórum sócius,
ut tunc, Gregóri, géntibus,
succúrre iam credéntibus.

Tu largas opum cópias
omnémque mundi glóriam
spernis, ut inops ínopem
Iesum sequáris príncipem.

Te celsus Christus póntifex
suæ præfert Ecclésiæ;
sic Petri gradum pércipis,
cuius et normam séqueris.

Scriptúræ sacræ mýstica
mire solvis ænígmata,
excélsaque mystéria
te docet ipsa Véritas.

O póntifex egrégie,
lux et decus Ecclésiæ,
non sinas in perículis
quos tot mandátis ínstruis.

Sit Patri laus ingénito,
sit decus Unigénito,
sit utriúsque párili
maiéstas summa Flámini. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Salvásti nos, Dómine, et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

In his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos. (Řím 8, 37)

² Deus, áuribus nostris audívimus; †
      patres nostri annuntiavérunt nobis *
      opus, quod operátus es in diébus eórum, in diébus antíquis.
³ Tu manu tua gentes depulísti et plantásti illos *
      afflixísti pópulos et dilatásti eos. –

⁴ Nec enim in gládio suo possedérunt terram, *
      et bráchium eórum non salvávit eos;
   sed déxtera tua et bráchium tuum et illuminátio vultus tui, *
      quóniam complacuísti in eis. –

⁵ Tu es rex meus et Deus meus, *
      qui mandas salútes Iacob.
⁶ In te inimícos nostros proiécimus, *
      et in nómine tuo conculcávimus insurgéntes in nos. –

⁷ Non enim in arcu meo sperábo, *
      et gládius meus non salvábit me.
⁸ Tu autem salvásti nos de affligéntibus nos *
      et odiéntes nos confudísti.
⁹ In Deo gloriábimur tota die *
      et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Salvásti nos, Dómine, et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Ant. 2 Parce, Dómine, et ne des hereditátem tuam in oppróbrium.

¹⁰ Nunc autem reppulísti et confudísti nos *
       et non egrediéris, Deus, cum virtútibus nostris.
¹¹ Convertísti nos retrórsum coram inimícis nostris, *
       et, qui odérunt nos, diripuérunt sibi.
¹² Dedísti nos tamquam oves ad vescéndum *
       et in géntibus dispersísti nos. –

¹³ Vendidísti pópulum tuum sine lucro, *
       nec dítior factus es in commutatióne eórum.
¹⁴ Posuísti nos oppróbrium vicínis nostris, *
       subsannatiónem et derísum his, qui sunt in circúitu nostro.
¹⁵ Posuísti nos similitúdinem in géntibus, *
       commotiónem cápitis in pópulis. –

¹⁶ Tota die verecúndia mea contra me est, *
       et confúsio faciéi meæ coopéruit me
¹⁷ a voce exprobrántis et obloquéntis, *
       a fácie inimíci et ultóris.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Parce, Dómine, et ne des hereditátem tuam in oppróbrium.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et rédime nos propter misericórdiam tuam.

¹⁸ Hæc ómnia venérunt super nos, nec oblíti sumus te; *
       et iníque non égimus in testaméntum tuum.
¹⁹ Et non recéssit retro cor nostrum, *
       nec declinavérunt gressus nostri a via tua;
²⁰ sed humiliásti nos in loco vúlpium *
       et operuísti nos umbra mortis. –

²¹ Si oblíti fuérimus nomen Dei nostri *
       et si expandérimus manus nostras ad deum aliénum,
²² nonne Deus requíret ista? *
       Ipse enim novit abscóndita cordis.
²³ Quóniam propter te mortificámur tota die, *
       æstimáti sumus sicut oves occisiónis. –

²⁴ Evígila, quare obdórmis, Dómine? *
       Exsúrge et ne repéllas in finem.
²⁵ Quare fáciem tuam avértis, *
       oblivísceris inópiæ nostræ et tribulatiónis nostræ?

²⁶ Quóniam humiliáta est in púlvere ánima nostra, *
       conglutinátus est in terra venter noster.
²⁷ Exsúrge, Dómine, ádiuva nos *
       et rédime nos propter misericórdiam tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et rédime nos propter misericórdiam tuam.

V. Dómine, ad quem íbimus?
R. Verba vitæ ætérnæ habes.

LECTIO PRIOR

De libro Ieremíæ prophétæ

     Hæc sunt verba epístulæ quam misit Ieremías prophéta de Ierúsalem ad relíquias seniórum transmigratiónis et ad sacerdótes et ad prophétas et ad omnem pópulum, quem tradúxerat Nabuchodónosor de Ierúsalem in Babylónem, postquam egréssus est Iechonías rex et dómina et eunúchi et príncipes Iudæ et Ierúsalem et faber et inclúsor de Ierúsalem, in manu Elasa fílii Saphan et Gamaríæ fílii Helcíæ, quo misit Sedecías rex Iudæ ad Nabuchodónosor regem Babylónis in Babylónem dicens:
     «Hæc dicit Dóminus exercítuum, Deus Israel, omni transmigratióni, quam tránstuli de Ierúsalem in Babylónem: Ædificáte domos et habitáte et plantáte hortos et comédite fructum eórum, accípite uxóres et generáte fílios et fílias et date fíliis vestris uxóres et fílias vestras date viris et páriant fílios et fílias et multiplicámini ibi et nolíte esse pauci número. Et quǽrite pacem civitátis, ad quam transmigráre vos feci, et oráte pro ea ad Dóminum, quia in pace illíus erit pax vobis. Hæc enim dicit Dóminus exercítuum Deus Israel: Non vos sedúcant prophétæ vestri, qui sunt in médio vestrum, et divíni vestri, et ne attendátis ad sómnia vestra, quæ vos somniátis, quia falso ipsi prophétant vobis in nómine meo, et non misi eos, dicit Dóminus. Quia hæc dicit Dóminus: Cum impléti fúerint in Babylóne septuagínta anni, visitábo vos et suscitábo super vos verbum meum bonum, ut redúcam vos ad locum istum. Ego enim scio cogitatiónes, quas ego cógito super vos, ait Dóminus, cogitatiónes pacis et non afflictiónis, ut dem vobis posteritátem et spem. Et invocábitis me et íbitis; et orábitis me, et ego exáudiam vos. Quærétis me et inveniétis, cum quæsiéritis me in toto corde vestro. Et invéniar a vobis, ait Dóminus, et redúcam captivitátem vestram et congregábo vos de univérsis géntibus et de cunctis locis, ad quæ éxpuli vos, dicit Dóminus; et revérti vos fáciam ad locum, de quo transmigráre vos feci».

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Homilíis sancti Gregórii Magni papæ in Ezechiélem

     Fili hóminis, speculatórem dedi te dómui Israel. Notándum quod eum quem Dóminus ad prædicándum mittit speculatórem esse denúntiat. Speculátor quippe semper in altitúdine stat, ut quidquid ventúrum est longe prospíciat. Et quisquis pópuli speculátor pónitur, in alto debet stare per vitam, ut possit prodésse per providéntiam.
     O quam dura mihi sunt ista quæ loquor, quia memetípsum loquéndo fério, cuius neque lingua, ut dignum est, prædicatiónem tenet, neque, inquántum tenére súfficit, vita séquitur linguam.
     Ego reum me esse non ábnego, torpórem meum atque neglegéntiam vídeo. Erit fortásse apud pium iúdicem impetrátio véniæ ipsa cognítio culpæ. Et quidem in monastério pósitus valébam et ab otiósis linguam restríngere, et in intentióne oratiónis pæne contínue mentem tenére. At postquam cordis úmerum sárcinæ pastoráli suppósui, collígere se ad semetípsum assídue non potest ánimus, quia ad multa partítur.
     Cogor namque modo Ecclesiárum, modo monasteriórum causas discútere, sæpe singulórum vitas actúsque pensáre. Modo quædam cívium negótia sustinére, modo de irruéntibus barbarórum gládiis gémere, et commísso gregi insidiántes lupos timére. Modo rerum curam súmere, ne desint subsídia eis ipsis quibus disciplínæ régula tenétur, modo raptóres quosdam æquanímiter pérpeti, modo eis sub stúdio servátæ caritátis obviáre.
     Cum ítaque ad tot et tanta cogitánda scissa ac dilaniáta mens dúcitur, quando ad semetípsam rédeat, ut totam se in prædicatióne cólligat, et a proferéndi verbi ministério non recédat? Quia autem necessitáte loci sæpe viris sæculáribus iungor, nonnúmquam mihi linguæ disciplínam reláxo. Nam si in assíduo censúræ meæ rigóre me téneo, scio quia ab infirmióribus fúgior, eósque ad hoc quod áppeto numquam traho. Unde fit ut eórum sæpe et otiósa patiénter áudiam. Sed quia ipse quoque infírmus sum, in otiósis sermónibus paulísper tractus, libénter iam ea loqui incípio, quæ audíre cœperam invítus; et ubi tædébat cádere, libet iacére.
     Quis ergo ego vel qualis speculátor sum, qui non in monte óperis sto, sed adhuc in valle infirmitátis iáceo? Potens vero est humáni géneris creátor et redémptor, indígno mihi et vitæ altitúdinem et linguæ efficáciam donáre, pro cuius amóre in eius elóquio nec mihi parco.

RESPONSORIUM

PSALMODIA

Ant. 1 Excita, Dómine, poténtiam tuam, ut salvos fácias nos.

Veni, Domine Iesu. (Ap 22, 20)

² Qui pascis Israel, inténde, *
      qui dedúcis velut ovem Ioseph.
   Qui sedes super chérubim, effúlge *
³     coram Ephraim, Béniamin et Manásse.
   Excita poténtiam tuam et veni, *
      ut salvos fácias nos. –

⁴ Deus, convérte nos, *
      illústra fáciem tuam, et salvi érimus. –

⁵ Dómine Deus virtútum, *
      quoúsque irascéris super oratiónem pópuli tui?
⁶ Cibásti nos pane lacrimárum *
      et potum dedísti nobis in lácrimis copióse.
⁷ Posuísti nos in contradictiónem vicínis nostris, *
      et inimíci nostri subsannavérunt nos. –

⁸ Deus virtútum, convérte nos, *
      illústra fáciem tuam, et salvi érimus. –

⁹ Víneam de Ægýpto transtulísti, *
       eiecísti gentes et plantásti eam.
¹⁰ Purgásti locum in conspéctu eius, *
       plantásti radíces eius, et implévit terram.
¹¹ Opérti sunt montes umbra eius *
       et ramis eius cedri Dei;
¹² exténdit pálmites suos usque ad mare *
       et usque ad Flumen propágines suas. –

¹³ Ut quid destruxísti macériam eius, *
       et vindémiant eam omnes, qui prætergrediúntur viam?
¹⁴ Exterminávit eam aper de silva, *
       et singuláris ferus depástus est eam. –

¹⁵ Deus virtútum, convértere, *
       réspice de cælo et vide et vísita víneam istam. -

¹⁶ Et prótege eam, quam plantávit déxtera tua, *
       et super fílium hóminis, quem confirmásti tibi.
¹⁷ Incénsa est igni et suffóssa; *
       ab increpatióne vultus tui períbunt.
¹⁸ Fiat manus tua super virum déxteræ tuæ, *
       super fílium hóminis, quem confirmásti tibi.
¹⁹ Et non discedémus a te, vivificábis nos, *
       et nomen tuum invocábimus. –

²⁰ Dómine Deus virtútum, convérte nos *
       et illústra fáciem tuam, et salvi érimus. –

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Excita, Dómine, poténtiam tuam, ut salvos fácias nos.

Ant. 2 Magnífice fecit Dóminus, annuntiáte hoc in univérsa terra.

¹ Confitébor tibi, Dómine, quóniam cum irátus eras mihi, *
      convérsus est furor tuus, et consolátus es me.
² Ecce Deus salútis meæ; *
      fiduciáliter agam et non timébo,
   quia fortitúdo mea et laus mea Dóminus, *
      et factus est mihi in salútem. –

³ Et hauriétis aquas in gáudio *
      de fóntibus salútis.
⁴ Et dicétis in die illa: *
      «Confitémini Dómino et invocáte nomen eius,
   notas fácite in pópulis adinventiónes eius; *
      mementóte quóniam excélsum est nomen eius.
⁵ Cantáte Dómino, quóniam magnífice fecit; *
      notum sit hoc in univérsa terra.
⁶ Exsúlta et lauda, quæ hábitas in Sion, *
      quia magnus in médio tui Sanctus Israel».

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Magnífice fecit Dóminus, annuntiáte hoc in univérsa terra.

Ant. 3 Exsultáte Deo, adiutóri nostro.†

Videte, ne forte sit in aliquo vestrum cor malum incredulitatis. (Hebr 3, 12)

² Exsultáte Deo adiutóri nostro, *
      iubiláte Deo Iacob.
³ Súmite psalmum et date týmpanum, *
      psaltérium iucúndum cum cíthara.
⁴ Bucináte in neoménia tuba, *
      in die plenæ lunæ, in sollemnitáte nostra. –

⁵ Quia præcéptum in Israel est, *
      et iudícium Deo Iacob.
⁶ Testimónium in Ioseph pósuit illud, †
      cum exíret de terra Ægýpti; *
      sermónem, quem non nóveram, audívi: –

⁷ "Divérti ab onéribus dorsum eius; *
      manus eius a cóphino recessérunt.
⁸ In tribulatióne invocásti me et liberávi te, †
      exaudívi te in abscóndito tempestátis, *
      probávi te apud aquam Meríba. –

⁹ Audi, pópulus meus, et contestábor te; *
       Israel, útinam áudias me!
¹⁰ Non erit in te deus aliénus, *
       neque adorábis deum extráneum.
¹¹ Ego enim sum Dóminus Deus tuus, †
       qui edúxi te de terra Ægýpti; *
       diláta os tuum, et implébo illud. –

¹² Et non audívit pópulus meus vocem meam, *
       et Israel non inténdit mihi.
¹³ Et dimísi eos secúndum durítiam cordis eórum, *
       ibunt in adinventiónibus suis. –

¹⁴ Si pópulus meus audísset me, *
       Israel si in viis meis ambulásset!
¹⁵ In brevi inimícos eórum humiliássem *
       et super tribulántes eos misíssem manum meam. –

¹⁶ Inimíci Dómini blandiréntur ei, *
       et esset sors eórum in sǽcula;
¹⁷ et cibárem eos ex ádipe fruménti *
       et de petra melle saturárem eos."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsultáte Deo, adiutóri nostro.†

LECTIO BREVIS

RESPONSORIUM BREVE
V. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.
R. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.
V. Et laudes eórum núntiet Ecclésia.
R. Narrent pópuli.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Pastor exímius Gregórius pastorális vitæ spécimen trádidit et régulam.

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Pastor exímius Gregórius pastorális vitæ spécimen trádidit et régulam.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui pópulis tuis indulgéntia cónsulis et amóre domináris, da spíritum sapiéntiæ, intercedénte beáto Gregório papa, quibus dedísti régimen disciplínæ, ut de proféctu sanctárum óvium fiant gáudia ætérna pastórum. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)