BREVIARIUM ROMANUM

9 martius 2010
S. Franciscæ Romanæ, religiosæ, pro commemoratione

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen.

HYMNUS

Nunc tempus acceptábile
fulget datum divínitus,
ut sanet orbem lánguidum
medéla parsimóniæ.

Christi decóro lúmine
dies salútis émicat,
dum corda culpis sáucia
refórmat abstinéntia.

Hanc mente nos et córpore,
Deus, tenére pérfice,
ut appetámus próspero
perénne pascha tránsitu.

Te rerum univérsitas,
clemens, adóret, Trínitas,
et nos novi per véniam
novum canámus cánticum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Exsúrgit Deus, et fúgiunt qui odérunt eum a fácie eius.

Ascendens in altum captivam duxit captivitatem, dedit dona hominibus. (Eph 4, 8)

² Exsúrgit Deus, et dissipántur inimíci eius; *
      et fúgiunt qui odérunt eum a fácie eius.
³ Sicut dissipátur fumus, tu díssipas; †
      sicut fluit cera a fácie ignis, *
      sic péreunt peccatóres a fácie Dei.
⁴ Et iusti læténtur et exsúltent in conspéctu Dei *
      et delecténtur in lætítia. –

⁵ Cantáte Deo, psalmum dícite nómini eius; †
      iter fácite ei, qui fertur super nubes: *
      Dóminus nomen illi.
   Iubiláte in conspéctu eius; †
⁶     pater orphanórum et iudex viduárum, *
      Deus in habitáculo sancto suo.
⁷ Deus, qui inhabitáre facit desolátos in domo, †
      qui edúcit vinctos in prosperitátem; *
      verúmtamen rebélles habitábunt in árida terra. –

⁸ Deus, cum egrederéris in conspéctu pópuli tui, *
      cum pertransíres in desérto, terra mota est,
⁹ étiam cæli distillavérunt a fácie Dei Sínai, *
       a fácie Dei Israel.
¹⁰ Plúviam voluntáriam effundébas, Deus; *
       hereditátem tuam infirmátam, tu refecísti eam.
¹¹ Animália tua habitábant in ea, *
       parásti in bonitáte tua páuperi, Deus.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Exsúrgit Deus, et fúgiunt qui odérunt eum a fácie eius.

Ant. 2 Deus noster, Deus ad salvándum; et Dómini sunt éxitus mortis.

¹² Dóminus dat verbum; *
       vírgines annuntiántes bona sunt agmen ingens:
¹³ "Reges exercítuum fúgiunt, fúgiunt, *
       et spécies domus dívidit spólia.
¹⁴ Et vos dormítis inter médias caulas: *
       alæ colúmbæ nitent argénto, et pennæ eius pallóre auri.
¹⁵ Dum dispérgit Omnípotens reges super eam, *
       nive dealbátur Selmon." –

¹⁶ Mons Dei mons Basan, *
       mons cacúminum mons Basan.
¹⁷ Ut quid invidétis, montes cacúminum, †
       monti, in quo beneplácitum est Deo inhabitáre? *
       Etenim Dóminus habitábit in finem.
¹⁸ Currus Dei decem mília mílium: *
       Dóminus venit de Sínai in sancta.
¹⁹ Ascendísti in altum, captívam duxísti captivitátem; †
       accepísti in donum hómines, *
       ut étiam rebélles hábitent apud Dóminum Deum. –

²⁰ Benedíctus Dóminus die quotídie; *
       portábit nos Deus salutárium nostrórum.
²¹ Deus noster, Deus ad salvándum; *
       et Dómini, Dómini éxitus mortis.
²² Verúmtamen Deus confrínget cápita inimicórum suórum, *
       vérticem capillátum perambulántium in delíctis suis. –

²³ Dixit Dóminus: "Ex Basan redúcam, *
       redúcam de profúndo maris,
²⁴ ut intingátur pes tuus in sánguine, *
       lingua canum tuórum ex inimícis portiónem invéniat."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Deus noster, Deus ad salvándum; et Dómini sunt éxitus mortis.

Ant. 3 Regna terræ, cantáte Deo; psállite Dómino.

²⁵ Vidérunt ingréssus tuos, Deus, *
       ingréssus Dei mei, regis mei in sancta.
²⁶ Præcédunt cantóres, †
       postrémi véniunt psalléntes, *
       in médio iuvénculæ tympanístriæ.
²⁷ "In ecclésiis benedícite Deo, *
       Dómino, vos de fóntibus Israel."
²⁸ Ibi Béniamin adulescéntulus ducens eos, †
       príncipes Iudæ cum turma sua, *
       príncipes Zábulon, príncipes Néphthali. –

²⁹ Manda, Deus, virtúti tuæ; *
       confírma hoc, Deus, quod operátus es in nobis.
³⁰ A templo tuo in Ierúsalem *
       tibi áfferent reges múnera.
³¹ Increpa feram arúndinis, †
       congregatiónem taurórum in vítulis populórum, *
       prostérnant se cum láminis argénti.
    Díssipa gentes, quæ bella volunt. †
³²    Vénient optimátes ex Ægýpto, *
       Æthiópia prævéniet manus suas Deo. –

³³ Regna terræ, cantáte Deo, psállite Dómino, †
³⁴     psállite Deo, qui fertur super cælum cæli ad oriéntem; *
       ecce dabit vocem suam, vocem virtútis. –

³⁵ Tribúite virtútem Deo. †
       Super Israel magnificéntia eius *
       et virtus eius in núbibus.
³⁶ Mirábilis, Deus, de sanctuário tuo! †
       Deus Israel ipse tríbuet virtútem et fortitúdinem plebi suæ.*
       Benedíctus Deus!

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Regna terræ, cantáte Deo; psállite Dómino.

V. Ecce nunc tempus acceptábile.
R. Ecce nunc dies salútis.

LECTIO PRIOR

De libro Exodi

     In diébus illis: Videns pópulus quod moram fáceret descendéndi de monte Móyses, congregátus ad Aaron dixit: «Surge, fac nobis deos, qui nos præcédant; Móysi enim, huic viro, qui nos edúxit de terra Ægýpti, ignorámus quid accíderit». Dixítque ad eos Aaron: «Tóllite ináures áureas de uxórum filiorúmque et filiárum vestrárum áuribus et afférte ad me». Fecítque omnis pópulus, quæ iússerat, déferens ináures ad Aaron. Quas cum ille accepísset, formávit stilo imáginem et fecit ex eis vítulum conflátilem. Dixerúntque: «Hi sunt dii tui, Israel, qui te eduxérunt de terra Ægýpti!». Quod cum vidísset Aaron, ædificávit altáre coram eo et præcónis voce clamávit dicens: «Cras sollémnitas Dómini est». Surgentésque mane áltero die obtulérunt holocáusta et hóstias pacíficas; et sedit pópulus manducáre et bíbere et surrexérunt lúdere.
     Locútus est autem Dóminus ad Móysen: «Vade, descénde; peccávit pópulus tuus, quem eduxísti de terra Ægýpti. Recessérunt cito de via quam præcépi eis, fecerúntque sibi vítulum conflátilem et adoravérunt atque immolántes ei hóstias dixérunt: “Isti sunt dii tui, Israel, qui te eduxérunt de terra Ægýpti!”». Rursúmque ait Dóminus ad Móysen: «Cerno quod pópulus iste duræ cervícis sit; dimítte me, ut irascátur furor meus contra eos et déleam eos faciámque te in gentem magnam».
     Móyses autem orábat Dóminum Deum suum dicens: «Cur, Dómine, iráscitur furor tuus contra pópulum tuum, quem eduxísti de terra Ægýpti in fortitúdine magna et in manu robústa? Ne, quæso, dicant Ægýptii: “Cállide edúxit eos, ut interfíceret in móntibus et deléret e terra”. Quiéscat ira tua, et esto placábilis super nequítia pópuli tui. Recordáre Abraham, Isaac et Israel servórum tuórum, quibus iurásti per temetípsum dicens: “Multiplicábo semen vestrum sicut stellas cæli et univérsam terram hanc, de qua locútus sum, dabo sémini vestro, et possidébitis eam semper”». Placatúsque est Dóminus, ne fáceret malum, quod locútus fúerat advérsus pópulum suum.
     Et revérsus est Móyses de monte portans duas tábulas testimónii in manu sua scriptas ex utráque parte et factas ópere Dei; scriptúra quoque Dei erat sculpta in tábulis. Audiens autem Iósue tumúltum pópuli vociferántis dixit ad Móysen: «Ululátus pugnæ audítur in castris». Qui respóndit: «Non est clamor vincéntium neque clamor fugiéntium, sed clamórem cantántium ego áudio».
     Cumque appropinquásset ad castra, vidit vítulum et choros; iratúsque valde proiécit de manu tábulas et confrégit eas ad radíces montis. Arripiénsque vítulum, quem fécerant, combússit et contrívit usque ad púlverem, quem sparsit in aquam et dedit ex eo potum fíliis Israel.

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Sermónibus sancti Petri Chrysólogi epíscopi

     Tria sunt, tria, fratres, per quæ stat fides, constat devótio, manet virtus. Orátio, ieiúnium misericórdia. Quod orátio pulsat, ímpetrat ieiúnium, misericórdia áccipit. Orátio, misericórdia, ieiúnium, sunt hæc tria unum, dant hæc sibi ínvicem vitam.
     Est namque oratiónis ánima ieiúnium, ieiúnii vita misericórdia est. Hæc nemo rescíndat, nésciunt separári. Horum qui unum tantum habet, vel ista qui simul non habet, nihil habet. Ergo qui orat ieiúnet; qui ieiúnat, misereátur; áudiat peténtem, qui petens optat audíri; audítum Dei áperit sibi, qui suum supplicánti non claudit audítum.
     Ieiúnium ieiunátor intéllegat; esuriéntem séntiat, qui vult Deum sentíre quod ésurit; misereátur qui misericórdiam sperat; pietátem qui quærit, fáciat; qui præstári sibi vult, præstet. Improbus petítor est qui, quod álii negat, sibi póstulat.
     Homo, esto tibi misericórdiæ forma; sic quómodo vis, quantum vis, quam cito vis, misericórdiam tibi fíeri; tam cito áliis tantum, táliter ipse miserére.
     Ergo orátio, misericórdia, ieiúnium, sint unum patrocínium pro nobis ad Deum, pro nobis hæc advocátio sint una, una hæc pro nobis orátio sint trifórmis.
     Quod ergo contémptu perdídimus, ieiúniis conquirámus; ánimas nostras ieiúniis immolémus, quia nihil est quod Deo præstántius offérre possímus probánte Prophéta, cum dicit: Sacrifícium Deo spíritus contribulátus; cor contrítum et humiliátum Deus non spernit.
     Homo, offer Deo ánimam tuam, et offer oblatiónem ieiúnii, ut sit pura hóstia, sacrifícium sanctum, vivens víctima, quæ et tibi máneat, et data sit Deo. Hoc qui non déderit Deo, excusátus non erit, quia datúrus se non potest non habére.
     Sed accépta ut sint ista, misericórdia subsequátur; ieiúnium non gérminat, si de misericórdia non rigétur, siccátur ieiúnium misericórdiæ siccitáte; quod imber terris, hoc ieiúnio misericórdia est. Quamvis cor éxcolat, carnem mundet, eradícet vítia, virtútes serat, si misericórdiæ fluénta non déderit, fructum non cólligit ieiunátor.
     Ieiunátor, ager tuus misericórdia ieiunánte ieiúnat; ieiunátor, quod tu in misericórdia fúderis, tibi in hórreo hoc redúndat. Homo, ergo, ne servándo perdas, cóllige prorogándo; homo, dando páuperi, da tibi; quia, quod tu álteri non relíqueris, non habébis.

RESPONSORIUM

LECTIO TERTIA

E Vita sanctæ Francíscæ Románæ a María Magdaléna Anguillária prǽside Oblatárum Turris Speculórum conscrípta

     Non in extérnis tantum fortúnæ bonis probávit Francíscæ patiéntiam Deus, sed in ipso quoque illíus córpore múltiplex súmere vóluit experiméntum per morbos, quibus diutúrnis gravibúsque, ut dictum est dicetúrque deínceps, fuit exércita; sic tamen ut nullus impatiéntiæ motus in ea observátus sit umquam, nulla displicéntia alicúius obséquii quantúmvis inépte sibi exhíbiti.
     Per filiórum, quos tenérrime diligébat, immatúra fúnera, constántiam suam Francísca probávit, ánimo semper tranquíllo divínæ sese voluntáti aptans et grátias agens in iis quæ accidébant. Pari constántia maledicórum ac sibi detrahéntium, deque ipsíus vivéndi modo male loquéntium linguas pértulit; ne mínimæ quidem aversiónis indícium ab iis demónstrans persónis, quas de se suísque rebus pérperam sentíre ac loqui nóverat; sed bonum pro malo reddens, solébat Deum pro ipsis contínuo deprecári.
     Quóniam ipsam non elégerat Deus ut sibi soli sancta foret, sed ut colláta sibi divínitus dona in proximórum spiritálem ac corporálem salútem convérteret, tanta illam amabilitáte instrúxerat, ut cuicúmque ágere cum ipsa contigísset, is íllico sentíret illíus amóre æstimationéque captum se, atque ad omne ipsíus arbítrium fléxilem. Ea namque verbis suis divínæ virtútis efficácia ínerat, ut brevi sermóne afflíctis et ægris ánimis, solámen fáceret, inquiétos sedáret, mitigáret irátos, reconciliáret inimícos, inveteráta ódia rancorésque exstíngueret, et meditátam paratámque vindíctam sæpe sǽpius impedíret, verbo uno ut frenásse hóminum quorumcúmque afféctus, et eos quocúmque vellet dúcere posse viderétur.
     Quare ex omni parte recurrebátur ad Francíscam, velut ad asylum tutíssimum, nec ab ea quisquam nisi consolátus recedébat, quamvis líbere ipsa et peccáta reprehénderet, et quæ nóxia erant Deóque ingráta citra formídinem castigáret.
     Grassabántur Romæ morbi várii, mortáles passim et pestíferi hábiti, in quibus non dubitávit sancta, spreto contagiónis perículo, exhibére víscera misericórdiæ erga míseros et opis índigos aliénæ; quos fácile repértos primum ad expiánda per compassiónem inducébat, sédulo deínde iuvábat ministério, amánter exhórtans ut de manu Dei hoc qualecúmque incómmodum libénter acceptárent, et pro eius amóre tolerárent, qui tam multa prior pro ipsis tulísset.
     Non erat conténta iis, quos domi suæ collígere póterat, infírmis curándis Francísca; sed in suis illos mapálibus atque hospitálibus públicis requirébat, ibíque invéntis refovébat sitim, componébat lectos, obligábat úlcera; quæ quanto fœtentióra erant et magis stómacho suo contrária, tanto diligéntius accuratiúsque tractábat. Solébat étiam in Campum Sanctum iens cibos et delicatióra obsónia deférre secum, inter magis índigos distribuénda; domum autem revértens referébat detríta indusiórum frágmina et páuperes pannos immundítia plenos, quos diligénter elútos probéque resártos, tamquam ipsi Dómino suo servitúros, curióse complicábat atque inter odóres reponébat.
     Per annos omníno trigínta hoc inserviéndi infírmis atque hospitálibus ministérium secúta Francísca est, dum scílicet in sui maríti domo esset, frequens ad hospitália Sanctæ Maríæ et Sanctæ Cæcíliæ in Transtíberim, ad áliud Sancti Spíritus in Sáxea, quartúmque in Campo Sancto. Et quóniam eiúsmodi contagiónum témpore non solum diffícile erat inveníre médicos, qui curárent córpora, sed étiam sacerdótes, qui necessáriam animábus medicínam fácerent; ipsa eos requirébat adducebátque ad tales, qui iam ad suscipiénda pæniténtiæ et eucharístiæ sacraménta dispósiti erant; quod ut pro arbítrio suo commódius fáceret, alébat suis impéndiis sacerdótem, qui ad prædícta accédens hospitália, præscríptos a se infírmos visitáret.

RESPONSORIUM

ORATIO

Orémus:
Deus, qui nobis in beáta Francísca singuláre dedísti coniugális et monásticæ conversatiónis exémplar, fac nos tibi perseveránter deservíre, ut in ómnibus vitæ adiúnctis te conspícere et sequi valeámus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)