lat

BREVIARIUM ROMANUM

22 iulius 2010
Per OP: S. Mariæ Magdalenæ, festum


Maria de Magdala, a Domino Iesu sanata, eum sequens dilectione magna ipsi ministrabat (cf. Lc 8, 3). Postremo cum discipuli fugissent, stabat Maria Magdalena iuxta crucem Domini cum Maria, Ioanne nonnullisque mulieribus (cf. Io 19, 25). In die Pascha Iesus mane apparuit illi et misit eam ad ipsius resurrectionem discipulis nuntiandam (cf. Mc 16, 9; Io 20, 11-18).
Cultus eius in Ecclésiam occidentalem maxime a sǽculo XI diffusus est, et in Fratrum prædicatorum Ordine viguit, testante Humberto de Romans: «postquam conversa est [Magdalena] ad pænitentiam, facta est a Domino tanta gratia, ut post beatam Virginem non inveniatur mulier, cui in mundo maior exhibeatur reverentia, et in cælo maiorem gloriam credatur » (ed. J. Catalani, Romæ 1739, p. 210).
Eam Ordo prædicatorum in numero protectorum habuit. Fratres sororesque omni tempore tamquam «Apostolorum apostolam» — sicut et in liturgia byzantina celebratur — coluerunt et Magdalenæ officium resurrectionem nuntiantis cum officio suo comparaverunt.


AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Mágdalæ sidus, múlier beáta,
te pio cultu venerámur omnes,
quam sibi Christus sociávit arcti
  fœdere amóris.

Cum tibi illíus pátefit potéstas
dǽmonum vires ábigens treménda,
tu fide gaudes potióre necti
  grata medénti.

Hæret hinc urgens tibi caritátis
vis ut insístas pédibus Magístri,
férvidis illum comitáta semper
  sédula curis.

Tuque complóras Dóminum, crucíque
ímpetu flagrans pietátis astas;
membra tu terges studiósa et ungis
  danda sepúlcro.

Quos amor Christi péperit, triúmphis
nos fac adiúngi sócios per ævum,
atque Dilécto simul affluénter
  pángere laudes. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Os suum apéruit sapiéntiæ, et lex cleméntiæ in lingua eius.

Psalmus 18 (19), 2-7
Laus Domini rerum conditoris

Visitabit nos Oriens ex alto ... ad dirigendos pedes nostros in viam pacis. (Lc 1, 78. 79)

2 Cæli enárrant glóriam Dei, *
      et ópera mánuum eius annúntiat firmaméntum.
3 Dies diéi erúctat verbum, *
      et nox nocti índicat sciéntiam. –

4 Non sunt loquélæ neque sermónes, *
      quorum non intellegántur voces:
5 in omnem terram exívit sonus eórum *
      et in fines orbis terræ verba eórum. –

6 Soli pósuit tabernáculum in eis, †
      et ipse tamquam sponsus procédens de thálamo suo, *
      exsultávit ut gigas ad curréndam viam.
7 A fínibus cælórum egréssio eius †
      et occúrsus eius usque ad fines eórum, *
      nec est, quod se abscóndat a calóre eius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Os suum apéruit sapiéntiæ, et lex cleméntiæ in lingua eius.

Ant. 2 Sanctæ mulíeres sperántes in Deum cantavérunt in corde suo.

Psalmus 44 (45)
Regis nuptiæ

Ecce Sponsus venit; exite obviam ei. (Mt 25, 6)

I

2 Eructávit cor meum verbum bonum, †
      dico ego ópera mea regi. *
      Lingua mea cálamus scribæ velóciter scribéntis. –

3 Speciósus forma es præ fíliis hóminum, †
      diffúsa est grátia in lábiis tuis, *
      proptérea benedíxit te Deus in ætérnum.

4 Accíngere gládio tuo super femur tuum, potentíssime, *
      magnificéntia tua et ornátu tuo.

5 Et ornátu tuo procéde, currum ascénde *
      propter veritátem et mansuetúdinem et iustítiam.

6 Et dóceat te mirabília déxtera tua: †
      sagíttæ tuæ acútæ — pópuli sub te cadent — *
      in corda inimicórum regis. –

7 Sedes tua, Deus, in sǽculum sǽculi; *
      sceptrum æquitátis sceptrum regni tui.

8 Dilexísti iustítiam et odísti iniquitátem, †
      proptérea unxit te Deus, Deus tuus, *
      óleo lætítiæ præ consórtibus tuis. –

9 Myrrha et áloe et cásia ómnia vestiménta tua; *
      e dómibus ebúrneis chordæ deléctant te.

10 Fíliæ regum in pretiósis tuis; *
       ástitit regína a dextris tuis ornáta auro ex Ophir.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Sanctæ mulíeres sperántes in Deum cantavérunt in corde suo.

Ant. 3 Adducéntur Dómino in lætítia et exsultatióne.

II

11 Audi, fília, et vide, †
       et inclína aurem tuam *
       et oblivíscere pópulum tuum et domum patris tui;

12 et concupíscet rex spéciem tuam. *
       Quóniam ipse est dóminus tuus, et adóra eum.

13 Fília Tyri cum munéribus; *
       vultum tuum deprecabúntur dívites plebis. –

14 Gloriósa nimis fília regis intrínsecus, *
       textúris áureis circumamícta.

15 In véstibus variegátis adducétur regi; *
       vírgines post eam, próximæ eius, afferúntur tibi.

16 Afferúntur in lætítia et exsultatióne, *
       adducúntur in domum regis. –

17 Pro pátribus tuis erunt tibi fílii; *
       constítues eos príncipes super omnem terram.

18 Memor ero nóminis tui *
       in omni generatióne et generatióne;
    proptérea pópuli confitebúntur tibi in ætérnum *
       et in sǽculum sǽculi.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Adducéntur Dómino in lætítia et exsultatióne.

V. Meditátio cordis mei in conspéctu tuo semper.
R. Dómine, adiútor meus et redémptor meus.

LECTIO PRIOR

De libro Proverbiórum

(31, 10-31)

Mulier timens Deum

    Mulíerem fortem quis invéniet? Longe super gemmas prétium eius. Confídit in ea cor viri sui et spóliis non indigébit. Reddet ei bonum et non malum ómnibus diébus vitæ suæ. Quæsívit lanam et linum et operáta est delectatióne mánuum suárum. Facta est quasi navis institóris de longe portans panem suum. Et de nocte surréxit dedítque prædam domésticis suis et cibária ancíllis suis. Considerávit agrum et emit eum; de fructu mánuum suárum plantávit víneam. Accínxit fortitúdine lumbos suos et roborávit bráchium suum. Gustávit et vidit quia bona est negotiátio eius; non exstinguétur in nocte lucérna eius. Manum suam misit ad colos, et dígiti eius apprehendérunt fusum.
     Palmas suas apéruit ínopi et manum suam exténdit ad páuperem. Non timébit dómui suæ a frigóribus nivis: omnes enim doméstici eius vestíti sunt duplícibus. Stragulátam vestem fecit sibi; byssus et púrpura induméntum eius. Nóbilis in portis vir eius, quando séderit cum senatóribus terræ. Síndonem fecit et véndidit et cíngulum trádidit Chananǽo. Fortitúdo et decor induméntum eius et ridébit in die novíssimo. Os suum apéruit sapiéntiæ, et lex cleméntiæ in lingua eius. Considerávit sémitas domus suæ et panem otiósa non comédit.
     Surrexérunt fílii eius et beatíssimam prædicavérunt, vir eius et laudávit eam: «Multæ fíliæ fórtiter operátæ sunt, tu supergréssa es univérsas». Fallax grátia et vana est pulchritúdo; múlier timens Dóminum ipsa laudábitur. Date ei de fructu mánuum suárum, et laudent eam in portis ópera eius.

RESPONSORIUM

Cf. Prov 31, 17. 18; cf. Ps 45 (46), 6

Accínxit fortitúdine lumbos suos, et roborávit brácchium suum: * Ideóque lucérna eius non exstinguétur in sempitérnum.
V. Adiuvábit eam Deus vultu suo, Deus in médio eius, non commovébitur. * Ideóque lucérna eius non exstinguétur in sempitérnum.

Vel alia, pro eadem sancta:

De Epístola prima beáti Petri apóstoli

(3, 1-6.8-17)

Christum sanctificate in cordibus vestris

     Mulíeres súbditæ sint suis viris, ut et si qui non credunt verbo, per mulíerum conversatiónem sine verbo lucrifíant, considerántes castam in timóre conversatiónem vestram; quarum sit non extrínsecus capillatúræ aut circumdatiónis auri aut induménti vestimentórum cultus, sed qui abscónditus cordis est homo in incorruptibilitáte mitis et quiéti spíritus, qui est in conspéctu Dei lócuples. Sic enim aliquándo et sanctæ mulíeres sperántes in Deo ornábant se subiéctæ própriis viris, sicut Sara obœdiébat Abrahæ dóminum eum vocans; cuius estis fíliæ benefaciéntes et non timéntes ullam perturbatiónem.
     In fine autem omnes unánimes, compatiéntes, fraternitátis amatóres, misericórdes, húmiles, non reddéntes malum pro malo vel maledíctum pro maledícto, sed e contrário benedicéntes, quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte accipiátis.
     «Qui enim vult vitam dilígere et vidére dies bonos, coérceat linguam suam a malo, et lábia eius ne loquántur dolum; declínet autem a malo et fáciat bonum, inquírat pacem et persequátur eam. Quia óculi Dómini super iustos, et aures eius in preces eórum; vultus autem Dómini super faciéntes mala».
     Et quis est qui vobis nóceat si boni æmulatóres fuéritis? Sed et si patímini propter iustítiam, beáti! Timórem autem eórum ne timuéritis et non conturbémini, Dóminum autem Christum sanctificáte in córdibus vestris, paráti semper ad defensiónem omni poscénti vos ratiónem de ea, quæ in vobis est spe, sed cum mansuetúdine et timóre, consciéntiam habéntes bonam, ut in quo de vobis detrectátur, confundántur, qui calumniántur vestram bonam in Christo conversatiónem. Mélius est enim benefaciéntes, si velit volúntas Dei, pati quam malefaciéntes.

RESPONSORIUM

Phil 2, 2. 3. 4; 1 Th 5, 14-15

R. Caritátem habéte, in humilitáte superióres sibi ínvicem arbitrántes: * Non quæ sua sunt sínguli considerántes, sed ea quæ aliórum.
V. Suscípite infírmos, longánimes estóte ad omnes; semper, quod bonum est, sectámini et in ínvicem et in omnes. * Non quæ sua sunt sínguli considerántes, sed ea quæ aliórum.

LECTIO ALTERA

[**]

E Vita beátæ Maríæ Magdalénæ a Rabáno Mauro presbýtero conscrípta

(Capp. 26-27: PL 112, 1474-1475)

Resurrectionis evangelista et Ascensionis apostola

     María credit Christo, cuius háuriens fidem ex audítu Dómini desiderátæ vocis et ex visu faciéi desiderábilis — nam granum sinápis, quod in cordis eius horto bonus hortulánus semináverat Iesus, íllico radicátum, crevit in árborem magnam firmíssimæ fídei — credidítque indubitánter, quem vidébat Christum Fílium Dei, verum esse Deum, quem diléxerat vivéntem; vere a mórtuis resurrexísse, quem víderat moriéntem; vere Deo Patri æquálem esse, quem quæsíerat in sepúlcro iacéntem.
     Persuásus dénique Salvátor suavíssima prærogatíva prístini, qui in primicériæ suæ et speciális amícæ pectóre numquam ardére desíerat, amóris; sciens certíssime, quippe quem nullum latet secrétum, se in corde credéntis pigmentáriæ suæ iam ad Patrem ascendísse, ascensiónis suæ eam ad Apóstolos instítuit apóstolam, digna mercéde grátiæ et glóriæ primóque et præcípuo honóris privilégio digne pro méritis ómnium ministrárum suárum remúnerans signíferam, quam ante módicum institúerat resurrectiónis evangelístam, et ait illi: « Vade ad fratres meos, et dic eis: Hæc dicit Dóminus: Ascéndo ad Patrem meum per natúram, et Patrem vestrum per grátiam; ad Deum meum, sub quo sum homo, et Deum vestrum, inter quos et ipsum mediátor sum ». Dicit, moxque evánuit ex óculis eius.
     At illa tanta tamque præcípua dignitáte honóris et grátiæ sublimáta ab ipso Dei Fílio Dómino Salvatóre, apostolátus offício quo honoráta fúerat fungi non dístulit, quinímmo incontinénti própere venit ad Apóstolos et ait illis: «Congratulámini mihi, omnes qui dilígitis Dóminum, quia quem quærébam appáruit mihi; et dum flerem ad monuméntum vidi Dóminum meum; et hæc dixit mihi: Vade ad fratres meos, et dic eis: Hæc dicit Dóminus: ascéndo ad Patrem meum, qui me ante sǽcula génuit; et ad Patrem vestrum, qui vos sibi fílios adoptávit. Ad Deum meum, quia descéndi; et ad Deum vestrum, quia ascendístis».
     María suis coapóstolis evangelizávit Messíæ resurrectiónem: Quia vidi Dóminum, et prophetávit ascensiónem: Et hæc dixit mihi: Ascéndo ad Patrem meum et Patrem vestrum.

RESPONSORIUM

Mt 28, 1. 5-6; Mc 16, 7

R. María Magdaléne et áltera María ibant dilúculo ad monuméntum. Iesum quem quǽritis, non est hic, surréxit sicut locútus est: * Præcédet vos in Galilǽam: ibi eum vidébitis, allelúia, allelúia.
V. Cito eúntes dícite discípulis eius et Petro quia surréxit Dóminus. * Præcédet vos in Galilǽam: ibi eum vidébitis, allelúia, allelúia.
Vel, præsertim in cantu:
R. O felix felícis mériti María, quæ resurgéntem a mórtuis Dei Fílium vidére meruísti mortálium prima! Pro cuius amóre sǽculi contempsísti blandiménta. * Sédula nos apud ipsum, quǽsumus, prece comménda.
V. Ut tecum mereámur, o dómina, pérfrui felicíssima ipsíus præséntia. * Sédula nos apud ipsum, quǽsumus, prece comménda.

Vel alia:

Ex Commentáriis in Evangélium fratris Maríæ Ióseph Lagrange presbýteri

(L´Evangile de Jésus-Christ, Paris 1946, pp. 583 sqq., 586 sqq.)

Maria Magdalena Apostolorum apostola est consecrata

     Céteras mulíeres María Magdaléna præcucúrrerat, quia nondum illucescébat cum respíciens vidit sublátum lápidem, id est revolútum, ita ut monuméntum esset apértum. Dilápsi erant custódes, at illa non mirátur, nésciens eos ibi constitútos. Aspéxit, et statim corpus sublátum cognóvit. Nullum ángelum vidit: volébat enim Iesus eam ipse certiórem fácere. Mox autem sollicitúdine trépida, timens ne corpus Iesu dilectíssimum profanarétur, cucúrrit et venit ad Simónem Petrum et ad álium discípulum quem amábat Iesus. Qua erat perturbatióne turbáta, dicit illis: Tulérunt Dóminum de monuménto, et nescímus ubi posuérunt eum. Nescímus dicit quia idem persuásum sibi habéntes céteras facit quæ secum exíerant sed tunc primum ad monuméntum perveniébant.
     Cum póstea Petrus et Ioánnes domum revérsi sunt, ut Ioánnes ipse testátur (Io 20, 10), illa non discedébat: crucem et sepultúram última relíquerat, ad sepúlcrum prima cucúrrerat, vácuum invéniens. Ab illo recédere non póterat, foris manébat plorans. Deínde rursus vóluit vidére, in vestíbulum introívit et inclinávit se, quasi últimum prospíciens áliquid inveníre posset. Et ecce vidit duos ángelos in albis vestiméntis, sedéntes álterum ad caput et álterum ad pedes, ubi pósitum fúerat corpus Iesu. Dicunt ei illi: Múlier, quid ploras? Angelos non agnóverat illa, quia ángeli scire debúerant quid ea ploráret. Dicit eis: Quia tulérunt Dóminum meum, et néscio ubi posuérunt eum. Linteámina non videt, extráneos non curat, quasi vácuum, quasi nihil ómnia sunt ei.
     Rursus inclínat se, nunc retrórsum convérsa ut álio quæsítum abíret. Tunc videt Iesum nec agnóscit eum: étiam ne áspicit quidem, quia solum curat corpus illud diléctum quod unguénto pretióso úngere volébat et in mánibus est sacrilegórum. Dicit ei Iesus: Múlier, quid ploras? quem qæris? Illa exístimat eum hortulánum esse, suspéctum hortulánum, infidélem fórsitan, qui ómnia novísse, qui sollicitúdinem eius comprehéndere debéret: Si tu, inquit, abstulísti eum, dic mihi ubi posuísti eum; et ego eum tollam. Vénerat enim de lápide non sollícita. Illum solum vult, sed vult. Et ecce vox quæ in cor descéndit et óculos áperit, nomen lingua pátria familiáre: María! Et statim Magdaléna clamat: Rabbúni! — quod dícitur Magíster — et iam ad pedes eius est provolúta, adhuc lácrimans sed gáudio lácrimans.
     Consístit illa in loco suo, ibi manére vult, ibi effusiónes amóris sui protráhere. At lácrimis peccatrícis ad pedes Salvatóris effúsis iam non est locus: Iesus de supérnis est, et si nondum ad Patrem ascénderit, cito ascéndet, quod illa discípulis nuntiáre debet. Talis esse vidétur sensus verbi huius: Noli me tángere, nondum enim ascéndi ad Patrem meum. Vade autem ad fratres meos, et dic eis: Ascéndo ad Patrem meum et Patrem vestrum, Deum meum et Deum vestrum.
     Posthac María Magdaléna Apostolórum apóstola est consecráta. Obœdit enim ut qui conversatióni Magístri se erípiunt ad evangélium nuntiándum: Quia vidi Dóminum!

RESPONSORIUM


R. O certe præcípuus Maríæ Magdalénæ amor: * Quæ a monuménto Domínico, discípulis recedéntibus, non recéssit!
V. Ardóre caritátis succénsa, quem sepúltum nóverat, sublátum crédidit de sepúlcro. * Quæ a monuménto Domínico, discípulis recedéntibus, non recéssit!

HYMNUS

Te Deum laudámus: *
    te Dóminum confitémur.
Te ætérnum Patrem, *
    omnis terra venerátur.
Tibi omnes ángeli, *
    tibi cæli et univérsæ potestátes:
tibi chérubim et séraphim *
    incessábili voce proclámant:
Sanctus,* Sanctus,* Sanctus*
    Dóminus Deus Sábaoth.
Pleni sunt cæli et terra *
    maiestátis glóriæ tuæ.

Te gloriósus *
    Apostolórum chorus,
te prophetárum *
    laudábilis númerus,
te mártyrum candidátus *
    laudat exércitus.
Te per orbem terrárum *
    sancta confitétur Ecclésia,
Patrem *
    imménsæ maiestátis;
venerándum tuum verum *
    et únicum Fílium;
Sanctum quoque *
    Paráclitum Spíritum.

Tu rex glóriæ, *
    Christe.
Tu Patris *
    sempitérnus es Fílius.
Tu, ad liberándum susceptúrus hóminem, *
    non horruísti Vírginis úterum.
Tu, devícto mortis acúleo, *
    aperuísti credéntibus regna cælórum.
Tu ad déxteram Dei sedes, *
    in glória Patris.
Iudex créderis *
    esse ventúrus.
Te ergo quǽsumus, tuis fámulis súbveni, *
    quos pretióso sánguine redemísti.
Ætérna fac cum sanctis tuis *
    in glória numerári.

* Salvum fac pópulum tuum, Dómine, *
    et bénedic hereditáti tuæ.
Et rege eos, *
    et extólle illos usque in ætérnum.
Per síngulos dies *
    benedícimus te;
et laudámus nomen tuum in sǽculum, *
    et in sǽculum sǽculi.
Dignáre, Dómine, die isto *
    sine peccáto nos custodíre.
Miserére nostri, Dómine, *
    miserére nostri.
Fiat misericórdia tua, Dómine, super nos, *
    quemádmodum sperávimus in te.
In te, Dómine, sperávi: *
    non confúndar in ætérnum.

* Hæc ultima pars hymni ad libitum omitti potest.

ORATIO

Orémus:
Deus, cuius Unigénitus Maríæ Magdalénæ ante omnes gáudium nuntiándum paschále commísit, præsta, quǽsumus, ut, eius intercessióne et exémplo, Christum vivéntem prædicémus, et in glória tua regnántem videámus. Qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)