☼ lat ☰

BREVIARIUM ROMANUM

8 iunius 2011
Pro O.P.: Bb. Dianæ et Cæciliæ, virginum, memoria ad libitum


Diana de Andaló, Bononiae ineunte sǽculo xiii nata, B. Reginaldum in conventu Bononiensi aedificando adiuvit. Anno 1219 petente Dominico Bononiam, Diana cum aliis puellis propositum vitae religiosae in manibus beati Patriarchae emisit. Superatis molestiis familiarium qui étiam costam ei fregerunt, monasterium S. Agnetis a B. Iordano de Saxonia erectum adiit, ac vera mater sororibus exsistens, anno 1236 obiit. Extant quinquaginta epistolae a Iordano de Saxonia illi scriptae quæ pulchrum sunt documentum spiritualitatis Dominicanæ Familiae ac fraternitatis fratrum sororumque. Eius cultus die 8 augusti 1888 a Leone XIII confirmatus fuit.
Caecilia, quae ineunte saeculo xiu Romæ ortum habuit, a S. Maria in Tempulo anno 1221 in monasterium S. Xisti se transtulit, ubi S. Dominicum cognovit eiusque vultus et spiritus testis fuit fidelissima. Postea, exeunte anno 1223 vel ineunte anno 1224, cum tribus aliis sororibus a papa Honorio III Bononiam missa est ad spiritum S. P. Dominici in monasterium S. Agnetis a B. Diana conditum inferendum. Ibidem obiit anno 1290. Eius cultus a Leone XIII die 24 decembris 1891 approbatus fuit.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Gaudéntes festum cólimus
sanctárum Christi vírginum,
quæ puro corde Dóminum
secútæ sunt in láudibus.

O castitátis lílium,
rex vírginum sanctíssime,
tu, custos pudicítiæ,
fraudes repélle dǽmonum.

Qui castis in viscéribus
placáris clementíssime,
nostros reátus dílue,
dimíttens quæ peccávimus.

Grates precántes ágimus;
errámus, viam dírige;
tu, pater indulgéntiæ,
nobis succúrre, quǽsumus.

Iesu, tibi sit glória,
qui natus es de Vírgine,
cum Patre et almo Spíritu
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam, Dómine. Allelúia.

Psalmus 88 (89), 2-38
Misericordiæ Domini super domum David

Deus ex semine David secundum promissionem eduxit Salvatorem Iesum. (Act 13, 22. 23)

I

2 Misericórdias Dómini in ætérnum cantábo, *
      in generatiónem et generatiónem annuntiábo veritátem tuam in ore meo.
3 Quóniam dixísti: †
      „In ætérnum misericórdia ædificábitur,“ *
      in cælis firmábitur véritas tua. –

4 „Dispósui testaméntum elécto meo, *
      iurávi David servo meo:
5 Usque in ætérnum confirmábo semen tuum *
      et ædificábo in generatiónem et generatiónem sedem tuam.“ –

6 Confitebúntur cæli mirabília tua, Dómine, *
      étenim veritátem tuam in ecclésia sanctórum.
7 Quóniam quis in núbibus æquábitur Dómino, *
      símilis erit Dómino in fíliis Dei?
8 Deus, metuéndus in consílio sanctórum, *
      magnus et terríbilis super omnes, qui in circúitu eius sunt. –

9 Dómine Deus virtútum, quis símilis tibi? *
       Potens es, Dómine, et véritas tua in circúitu tuo.
10 Tu domináris supérbiæ maris, *
       elatiónes flúctuum eius tu mítigas.
11 Tu conculcásti sicut vulnerátum Rahab, *
       in bráchio virtútis tuæ dispersísti inimícos tuos. –

12 Tui sunt cæli, et tua est terra, *
       orbem terræ et plenitúdinem eius tu fundásti.
13 Aquilónem et austrum tu creásti, *
       Thabor et Hermon in nómine tuo exsultábunt.
14 Tibi bráchium cum poténtia; *
       firma est manus tua, et exaltáta déxtera tua.
15 Iustítia et iudícium firmaméntum sedis tuæ. *
       Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam. –

16 Beátus pópulus, qui scit iubilatiónem. *
       Dómine, in lúmine vultus tui ambulábunt
17 et in nómine tuo exsultábunt tota die *
       et in iustítia tua exaltabúntur,
18 quóniam decor virtútis eórum tu es, *
       et in beneplácito tuo exaltábitur cornu nostrum.
19 Quia Dómini est scutum nostrum, *
       et Sancti Israel rex noster.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam, Dómine. Allelúia.

Ant. 2 Fílius Dei factus est ex sémine David secúndum carnem. Allelúia.

II

20 Tunc locútus es in visióne sanctis tuis et dixísti: †
       „Pósui adiutórium in poténte *
       et exaltávi eléctum de plebe.
21 Invéni David servum meum; *
       óleo sancto meo unxi eum.
22 Manus enim mea firma erit cum eo, *
       et bráchium meum confortábit eum. –

23 Nihil profíciet inimícus in eo, *
       et fílius iniquitátis non ópprimet eum.
24 Et concídam a fácie ipsíus inimícos eius *
       et odiéntes eum percútiam.
25 Et véritas mea et misericórdia mea cum ipso, *
       et in nómine meo exaltábitur cornu eius.
26 Et ponam super mare manum eius *
       et super flúmina déxteram eius. –

27 Ipse invocábit me: 'Pater meus es tu, *
       Deus meus et refúgium salútis meæ.'
28 Et ego primogénitum ponam illum, *
       excélsum præ régibus terræ.
29 In ætérnum servábo illi misericórdiam meam *
       et testaméntum meum fidéle ipsi.
30 Et ponam in sǽculum sǽculi semen eius *
       et thronum eius sicut dies cæli.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Fílius Dei factus est ex sémine David secúndum carnem. Allelúia.

Ant. 3 Semel iurávi David servo meo: Semen eius in ætérnum manébit. Allelúia.

III

31 Si autem derelíquerint fílii eius legem meam *
       et in iudíciis meis non ambuláverint,
32 si iustificatiónes meas profanáverint *
       et mandáta mea non custodíerint,
33 visitábo in virga delíctum eórum *
       et in verbéribus iniquitátem eórum. –

34 Misericórdiam autem meam non avértam ab eo, *
       neque méntiar in veritáte mea.
35 Non profanábo testaméntum meum *
       et, quæ procédunt de lábiis meis, non fáciam írrita.
36 Semel iurávi in sancto meo: *
       David non méntiar.
37 Semen eius in ætérnum manébit, *
       et thronus eius sicut sol in conspéctu meo
38 et sicut luna firmus stabit in ætérnum *
       et testis in cælo fidélis.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Semel iurávi David servo meo: Semen eius in ætérnum manébit. Allelúia.

V. Deus suscitávit Christum a mórtuis, allelúia.
R. Ut fides nostra et spes esset in Deo, allelúia.

LECTIO PRIOR

De Epístola prima beáti Ioánnis apóstoli

5, 1-12
Hæc est victoria ... fides nostra

     Caríssimi: Omnis, qui credit quóniam Iesus est Christus, ex Deo natus est, et omnis, qui díligit Deum, qui génuit, díligit et eum, qui natus est ex eo. In hoc cognóscimus quóniam dilígimus natos Dei, cum Deum diligámus et mandáta eius faciámus. Hæc est enim cáritas Dei, ut mandáta eius servémus; et mandáta eius grávia non sunt, quóniam omne, quod natum est ex Deo, vincit mundum; et hæc est victória, quæ vicit mundum: fides nostra.
     Quis est qui vincit mundum, nisi qui credit quóniam Iesus est Fílius Dei? Hic est qui venit per aquam et sánguinem, Iesus Christus; non in aqua solum sed in aqua et in sánguine. Et Spíritus est, qui testificátur, quóniam Spíritus est véritas. Quia tres sunt qui testificántur: Spíritus et aqua et sanguis; et hi tres in unum sunt. Si testimónium hóminum accípimus, testimónium Dei maius est, quóniam hoc est testimónium Dei, quia testificátus est de Fílio suo. Qui credit in Fílium Dei, habet testimónium in se. Qui non credit Deo, mendácem facit eum, quóniam non crédidit in testimónium, quod testificátus est Deus de Fílio suo. Et hoc est testimónium, quóniam vitam ætérnam dedit nobis Deus, et hæc vita in Fílio eius est. Qui habet Fílium, habet vitam; qui non habet Fílium, Dei vitam non habet.

RESPONSORIUM

1 Io 5, 6; Zach 13,1

R. Hic est qui venit per aquam et sánguinem, Iesus Christus; non in aqua solum, sed in aqua et sánguine. * Spíritus est qui testificátur quóniam Spíritus est véritas, allelúia.
V. In die illa erit fons patens dómui David et habitántibus Ierúsalem pro peccátis et immundítia. * Spíritus est qui testificátur quóniam Spíritus est véritas, allelúia.

LECTIO ALTERA

Ex Epistolis beáti Iordáni de Saxónia presbýteri

(Epist. 34: ed. A. Walz, MOPH 23, Romæ 1951, pp. 40-41)

Da operam pietati

     [Frater Iordánis Ordinis prædicatórum, servus inútilis, caríssimæ in Christo soróri Diánæ deliciári iúgiter in gáudio et delíciis paradísi.]
     Ecce, caríssima, prǽvia Dei grátia comitántibus et nihilóminus prosequéntibus tuis ac filiárum meárum oratiónibus próspere veni Parísios sanus et incólumis competénter. Et tunc præséntes tibi curávi destináre lítteras, ut saltem ex litterárum salutatióne aliquále tibi generétur solátium, cui subláta est ad tempus corporális præséntia et allocútio personális et ex his duóbus consolátio qualiscúmque.
     Tu vero, fília, una cum filiábus tuis et meis in Dómino non corporálibus tantum afflictiónibus, in quibus ratiónis et discretiónis mensúra fácile quidem excéditur, studére summópere sátagas, sed virtúti pótius, sed et quæ secúndum Apóstolum valet ad ómnia, inténde et da óperam pietáti. Sit iúgiter in corde, fervénter in desidério beáta cívium supernórum régio, gloriósum illud gáudii et exsultatiónis univérsæ promptuárium, locus vere replétus lúmine pulchritúdinis univérsæ, omnem humánam superexcédens intellegéntiam, divína vere régio et digna ad conversándum ei qui secúndum Dei imáginem est creátus.
     Sit frequens et devóta in sponsárum méntibus sponsi memória, ad cuius intúitum, quidquid deformitátis est aut máculæ, stúdio pulchritúdinis excolátur, ne, quod absit, vel in módico Sponsi sacer óculus offendátur. Sit cordis púritas, sit vitæ innocéntia, sit morum únitas, sit pax et concórdia, sit cáritas inconcússa, sit et pia humílitas bonórum ómnium conservátrix, ut, dum in virtútum delíciis iúgiter deliciátur ánima, et in ánima delícias sibi fáciat Dei Fílius benedíctus in sǽcula sæculórum. Amen. Valéte.
     Ora pro me. Salúta soróres, fílias in Dómino diléctas et oráre móneas pro scholáribus Parisiénsibus, ut Dóminus adapériat corda ipsórum, ut ad conversiónem efficiántur fáciles, et ii, qui bonæ voluntátis propósitum concepérunt, inveniántur in ópere efficáces et ad vitam perseveránter profíciant sempitérnam. Valéte.
     Salútant te frater Archángelus et frater Ioánnes. Salúta étiam convérsas Sanctæ Agnétis, familiáres illas, dico, dóminas et amícas. Vale.

RESPONSORIUM

1 Petr 3, 8. 9; Rom 12, 10. 11

R. Sitis omnes unánimes, compatiéntes, fraternitátis amatóres, misericórdes, modésti, húmiles;* quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte possideátis. Allelúia.
V. Caritáte fraternitátis ínvicem diligéntes, honóre ínvicem præveniéntes, Dómino serviéntes. * Quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte possideátis. Allelúia.

Vel alia, ut infra: quæ tamen, brevitati consulendi gratia, membratim legi potest, nempe una [A] vel alia [B] ex duabus sectis partibus, sub unica conclusiva sectione [C].

Ex Chrónica de fundatióne monastérii Bononiénsis Sanctæ Agnétis ab auctóre coǽvo conscrípta

(H.-M. Cormier, La bienheureuse Diane d'Andalò et les bienheureuses Cécile et Aimée fondatrices du couvent de Sainte-Agnès de l'Ordre des Frères Prêcheurs à Bologne, Rome 1892, pp. 149 sqq.)

Beatum Dominicum tota animi affectione Diana diligere cœpit

[A]

     Anno Dómini 1218, missi sunt a Roma Bonóniam per sanctum Domínicum Fratres prædicatóres. Qui veniéntes, a fratre Rodúlfo Ecclésiam Beáti Nicolái petivérunt. Erat prædíctus frater, sacérdos illíus ecclésiæ, quæ sita erat in loco, qui dicebátur ad Víneas. Locus vero ille erat dómini Andalótis, patris vidélicet illustríssimæ féminæ dóminæ Diánæ. Prædíctus dóminus Andalò nolébat locum præmemorátum frátribus dare: sed ad petitiónem dóminæ Diánæ, fundatrícis póstea domus Sanctæ Agnétis, assénsum dedit, eísque locum concéssit. Qui fratres ædificavérunt ibídem domum et claustrum, et per grátiam Christi cœpérunt multiplicári.
     Intérea magístro Regináldo veniénte Bonóniam et prædicánte verbum Dei cum magno fervóre, prædícta dómina Diána divíno spíritu attrácta, cœpit pompas et vanitátes sǽculi contémnere et cum suis Frátribus prædicatóribus familiaritátem et collóquium habére frequéntius. Proptérea cum beátus Domínicus advenísset Bonóniam, ipsum tota ánimi affectióne dilígere cœpit, ac cum ipso de ánimæ suæ salúte tractáre. Tandem non multum post in mánibus ipsíus se misit ac professiónem fecit.
     Cœpérunt prætérea multæ nóbiles dóminæ et illústres matrónæ de civitáte Bonóniæ ipsíus exémplo cum Frátribus prædicatóribus familiaritátem et collóquium habére de salúte ánimæ. Exínde expergefácta est devótio mílitum nobílium et consanguineórum dominárum, qui cœpérunt Fratres adiuváre et venerári.
     Interim Diána voti sui non ímmemor, cum beáto Domínico cœpit tractáre quáliter votum suum possit dúcere ad efféctum. Quadam ígitur die beátus Domínicus coadúnans fratres suos ac requírens beneplácitum ipsórum, vidélicet de ædificánda domo dominárum quæ Ordinis dicerétur et esset; cum fratres respondíssent prout sibi videbátur, ipse beátus more sólito ad oratiónis stúdium se convértit. Alia vero die post oratiónem résidens in capítulo, dixit: «Opórtet, fratres, omníno ut domus dominárum ædificétur, etiámsi domus hæc nostra oportéret intermítti ».
     Intérea beátus Domínicus recessúrus a Bonónia commísit hoc negótium quáttuor frátribus, vidélicet magístro Paulo de Ungária, Gualæ qui póstmodum epíscopus Brixiénsis fuit, Ventúræ Veronénsi qui póstmodum Prior provinciális éxstitit, ac Rodúlfo Favénsi. (Sequitur [C]).

[B]

     Dómina Diána residébat in domo patris sui córpore, non mente. Cum autem propter timórem paréntum non posset implére quod optábat et beáto Domínico promíserat, vidélicet ædificáre domum dominárum quæ Ordinis dicerétur et esset, quadam die dixit se velle invísere monastérium, quod dícitur Ronzánum. Perréxit ígitur ad domum cum magna glória et ingénti pompa, petiítque repénte hábitum et accépit. Cum hoc multitúdo dominárum, quæ cum ea vénerant, cognovíssent misérunt cito núntium ad civitátem. Fit repénte concúrsus ingens populórum, qui veniéntes ad monastérium extraxérunt eam cum magna vi, in tantum quod costam illíus fregérunt et iácuit infírma fere per annum in domo patris sui.
     Erat tunc témporis Bonóniæ sanctus Pater Domínicus, qui postquam audívit iniúrias quas perpéssa est, condóluit valde dirigebátque ad eam lítteras occúltas; nam paréntes eius non sinébant eam loqui cum áliqua persóna, nisi præsens esset áliquis ex consanguíneis suis. Inter hæc beátus Domínicus ad extréma gáudia felíciter migrávit, et soror Diána cum páululum convaluísset fugam íniit ac monastérium præmemorátum ádiit. Desperáti ítaque paréntes ipsíus de illa, dimisérunt eam. Permánsit autem in illo monastério a festo Omnium Sanctórum usque ad hebdómadam infra octávam Ascensiónis, in cuius médium, felícis recordatiónis magíster Iordánus, qui tunc témporis erat Provinciális Lombardíæ, una cum frátribus supramemorátis, quibus hoc negótium beátus Domínicus commíserat, fidéliter adiuvábant eam dantes óperam, ut opus diu optátum possit perfícere. (Sequitur [C]).

[C]

     Ædificáta domúncula, ivérunt pro illa fratres et introduxérunt illam in domúnculam cum áliis dominábus quáttuor de Bonónia anno Dómini 1223, infra octávam dominícæ Ascensiónis. In festo autem Apostolórum Petri et Pauli suscepérunt a prædicto Patre magístro Iordáno hábitum Ordinis.
     Magíster Iordánus bonæ memóriæ accersíri vóluit quáttuor soróres de Sancto Sixto per licéntiam Summi Pontíficis, ut eas docérent órdinem et modum religiónis. Sicque quáttuor soróres, quæ proféssæ erant in mánibus beáti Domínici et ab eo hábitum suscéperant, ad monastérium Sanctæ Agnétis devenérunt. Fuerúntque in eárum collégio usque ad diem mortis suæ magno sanctitátis vigóre polléntes; quarum sorórum una éxtitit soror Cæcília, quæ adhuc súperest.

RESPONSORIUM


R. Regnum mundi et omnem ornátum sǽculi contémpsi propter amórem Dómini mei Iesu Christi, * quem vidi, quem amávi, in quem crédidi, quem diléxi. Allelúia.
V. Eructávit cor meum verbum bonum; dico ego ópera mea Regi. * Quem vidi, quem amávi, in quem crédidi, quem diléxi. Allelúia.

ORATIO

Orémus:
Lætífica nos, quǽsumus, Dómine, in Beatárum vírginum Diánæ et Cæcíliæ grata festivitáte, earúmque intercessióne nobis præsta, ut fraternitátis dilectiónem ac veritátis amórem corde exhibeámus et ópere. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)