☼ lat ☰

BREVIARIUM ROMANUM

14 februarius 2013
SS. Cyrilli, monachi, et Methodii, episcopi, pro commemoratione


Thessalonicæ natus, Cyrillus optime eruditus est Constantinopoli. Cum fratre Methodio in Moraviam se contulit ad fidem prædicandam. Textus liturgicos ambo paraverunt lingua slavica, typis «cyrillicis» postea sic dictis conscriptos. Romam cum essent vocati, ibi Cyrillus mortuus est die 14 februarii anno 869, Methodius vero episcopus creatus, qui deinde in Pannoniam se contulit, quam indefesse evangelizavit. Multa perpessus est ab invidis, sed a Pontificibus Romanis adiutus est. Mortem obiit die 6 aprilis anno 885 Velahradii in Cecoslovachia.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen.

HYMNUS

Nunc tempus acceptábile
fulget datum divínitus,
ut sanet orbem lánguidum
medéla parsimóniæ.

Christi decóro lúmine
dies salútis émicat,
dum corda culpis sáucia
refórmat abstinéntia.

Hanc mente nos et córpore,
Deus, tenére pérfice,
ut appetámus próspero
perénne pascha tránsitu.

Te rerum univérsitas,
clemens, adóret, Trínitas,
et nos novi per véniam
novum canámus cánticum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Psalmus 43 (44)
Populi calamitates

In his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos. (Řím 8, 37)

I

2 Deus, áuribus nostris audívimus; †
      patres nostri annuntiavérunt nobis *
      opus, quod operátus es in diébus eórum, in diébus antíquis.
3 Tu manu tua gentes depulísti et plantásti illos *
      afflixísti pópulos et dilatásti eos. –

4 Nec enim in gládio suo possedérunt terram, *
      et bráchium eórum non salvávit eos;
   sed déxtera tua et bráchium tuum et illuminátio vultus tui, *
      quóniam complacuísti in eis. –

5 Tu es rex meus et Deus meus, *
      qui mandas salútes Iacob.
6 In te inimícos nostros proiécimus, *
      et in nómine tuo conculcávimus insurgéntes in nos. –

7 Non enim in arcu meo sperábo, *
      et gládius meus non salvábit me.
8 Tu autem salvásti nos de affligéntibus nos *
      et odiéntes nos confudísti.
9 In Deo gloriábimur tota die *
      et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

II

10 Nunc autem reppulísti et confudísti nos *
       et non egrediéris, Deus, cum virtútibus nostris.
11 Convertísti nos retrórsum coram inimícis nostris, *
       et, qui odérunt nos, diripuérunt sibi.
12 Dedísti nos tamquam oves ad vescéndum *
       et in géntibus dispersísti nos. –

13 Vendidísti pópulum tuum sine lucro, *
       nec dítior factus es in commutatióne eórum.
14 Posuísti nos oppróbrium vicínis nostris, *
       subsannatiónem et derísum his, qui sunt in circúitu nostro.
15 Posuísti nos similitúdinem in géntibus, *
       commotiónem cápitis in pópulis. –

16 Tota die verecúndia mea contra me est, *
       et confúsio faciéi meæ coopéruit me
17 a voce exprobrántis et obloquéntis, *
       a fácie inimíci et ultóris.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

III

18 Hæc ómnia venérunt super nos, nec oblíti sumus te; *
       et iníque non égimus in testaméntum tuum.
19 Et non recéssit retro cor nostrum, *
       nec declinavérunt gressus nostri a via tua;
20 sed humiliásti nos in loco vúlpium *
       et operuísti nos umbra mortis. –

21 Si oblíti fuérimus nomen Dei nostri *
       et si expandérimus manus nostras ad deum aliénum,
22 nonne Deus requíret ista? *
       Ipse enim novit abscóndita cordis.
23 Quóniam propter te mortificámur tota die, *
       æstimáti sumus sicut oves occisiónis. –

24 Evígila, quare obdórmis, Dómine? *
       Exsúrge et ne repéllas in finem.
25 Quare fáciem tuam avértis, *
       oblivísceris inópiæ nostræ et tribulatiónis nostræ?

26 Quóniam humiliáta est in púlvere ánima nostra, *
       conglutinátus est in terra venter noster.
27 Exsúrge, Dómine, ádiuva nos *
       et rédime nos propter misericórdiam tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

V. Qui meditátur in lege Dómini.
R. Dabit fructum suum in témpore suo.

LECTIO PRIOR

Incipit liber Exodi

1, 1-22
Oppressio Israel

     Hæc sunt nómina filiórum Israel, qui ingréssi sunt Ægýptum cum Iacob; sínguli cum dómibus suis introiérunt: Ruben, Símeon, Levi, Iuda, Issachar, Zábulon et Béniamin, Dan et Néphthali, Gad et Aser. Erant ígitur omnes ánimæ eórum, qui egréssi sunt de fémore Iacob, septuagínta; Ioseph autem in Ægýpto erat. Quo mórtuo et univérsis frátribus eius omníque cognatióne illa, fílii Israel crevérunt et pullulántes multiplicáti sunt ac roboráti nimis implevérunt terram.
     Surréxit intérea rex novus super Ægýptum, qui ignorábat Ioseph, et ait ad pópulum suum: «Ecce, pópulus filiórum Israel multus et fórtior nobis est: veníte, prudénter agámus cum eo, ne forte multiplicétur; et, si ingrúerit contra nos bellum, addátur inimícis nostris, expugnatísque nobis, egrediátur de terra». Præpósuit ítaque eis magístros óperum, ut afflígerent eos onéribus; ædificaverúntque urbes promptuárias pharaóni, Phithom et Ramésses. Quantóque opprimébant eos, tanto magis multiplicabántur et crescébant. Formidavérunt fílios Israel Ægýptii et in servitútem redegérunt eos atque ad amaritúdinem perducébant vitam eórum opéribus duris luti et láteris omníque famulátu, quo in terræ opéribus premebántur.
     Dixit autem rex Ægýpti obstetrícibus Hebræórum, quarum una vocabátur Sephra, áltera Phua, præcípiens eis: «Quando obstetricábitis Hebrǽas, et partus tempus advénerit, si másculus fúerit, interfícite eum; si fémina, reserváte». Timuérunt autem obstetríces Deum et non fecérunt iuxta præcéptum regis Ægýpti, sed conservábant mares. Quibus ad se accersítis rex ait: «Quidnam est hoc quod fácere voluístis, ut púeros servarétis?». Quæ respondérunt: «Non sunt Hebrǽæ sicut Ægýptiæ mulíeres; ipsæ enim robústæ sunt et, priúsquam veniámus ad eas, páriunt». Bene ergo fecit Deus obstetrícibus, et crevit pópulus confortatúsque est nimis; et, quia timuérunt obstetríces Deum, ædificávit illis domos.
     Præcépit ergo phárao omni pópulo suo dicens: «Quidquid masculíni sexus natum fúerit, in flumen proícite; quidquid femínei, reserváte».

RESPONSORIUM

Gen 15, 13-14a; cf. Is 49, 26c

R. Dixit Deus ad Abraham: Scito prænóscens quod peregrínum futúrum sit semen tuum in terra non sua, et subícient eos servitúti et afflígent quadringéntis annis: * Et gentem, cui servitúri sunt, ego iudicábo.
V. Ego Dóminus salvátor tuus et redémptor tuus. * Et gentem, cui servitúri sunt, ego iudicábo.

LECTIO ALTERA

Ex Sermónibus sancti Leónis Magni papæ

(Sermo 6 de Quadragesima, 1-2: PL 54, 285-287)

Religiosa purificatio per ieiunium et misericordiam

     Semper quidem, dilectíssimi, misericórdia Dómini plena est terra; et unicuíque fidélium ad coléndum Deum ipsa rerum natúra doctrína est, dum cælum et terra, mare et ómnia quæ in eis sunt, bonitátem et omnipoténtiam sui protestántur auctóris, et famulántium elementórum mirábilis pulchritúdo iustam ab intellectuáli creatúra gratiárum éxigit actiónem.
     Sed cum ad istos recúrritur dies, quos speciálius reparatiónis humánæ sacraménta signárunt, et qui vicíno órdine atque contíguo festum paschále præcédunt, diligéntius nobis præparátio religiósæ purificatiónis indícitur.
     Paschális quippe festivitátis hoc próprium est, ut tota Ecclésia remissióne gáudeat peccatórum, quæ non in eis tantum fiat, qui sacro baptísmate renascúntur, sed étiam in eis, qui dudum in adoptivórum sorte numerántur.
     Quamvis enim principáliter novos hómines fáciat regeneratiónis ablútio, quia tamen súperest ómnibus contra rubíginem mortalitátis cotidiána renovátio, et inter proféctuum gradus nullus est qui non semper mélior esse débeat, generáliter anniténdum est ut in die redemptiónis nemo inveniátur in vítiis vetustátis.
     Quod ergo, dilectíssimi, in omni témpore unumquémque cónvenit fácere christiánum, id nunc sollicítius est et devótius exsequéndum, ut apostólica institútio quadragínta diérum ieiúniis impleátur, non cibórum tantúmmodo parcitáte, sed privatióne máxime vitiórum.
     Rationabílibus autem sanctísque ieiúniis nulla utílius quam eleemosynárum ópera copulántur, quæ uno misericórdiæ nómine multas laudábiles pietátis cóntinent actiónes, ut ómnium fidélium pares ánimi esse possint étiam inter ímpares facultátes.
     Diléctio enim, quæ simul Deo hominíque debétur, nullis umquam ita impedítur obstáculis, ut non ei semper bene velle sit líberum. Dicéntibus quippe Angelis: Glória in excélsis Deo, et in terra pax homínibus bonæ voluntátis, non solum virtúte benevoléntiæ, sed étiam pacis bono beátus effícitur, quicúmque áliis quacúmque miséria laborántibus caritáte compátitur.
     Latíssima enim sunt ópera pietátis, quæ ipsa sui varietáte id veris cónferunt christiánis, ut in distributióne eleemosynárum non solum dívites et abundántes, sed étiam medíocres et páuperes, suas hábeant portiónes; et qui largitátis sunt víribus inæquáles, mentis tamen affectióne sint símiles.

RESPONSORIUM

Cf. 2 Cor 6, 4

R. Paradísi portas apéruit nobis ieiúnii tempus; suscipiámus illud, orántes et deprecántes: * Ut in die resurrectiónis cum Dómino gloriémur.
V. In ómnibus exhibeámus nosmetípsos sicut Dei minístros. * Ut in die resurrectiónis cum Dómino gloriémur.

LECTIO TERTIA

E Vita Constantíni slávica

(Cap. 18: Denkschriften der kaiserl. Akademie der Wissenschaften, 19, [Wien 1870], 246)

Auge Ecclésiam tuam, et omnes in unitate collige

     Constantínus Cyríllus multis labóribus onerátus in morbum íncidit et, morbum per multos dies ferens, vidit quondam visiónem Dei et ita cánere cœpit: «De iis, quæ mihi dixérunt: In domum Dómini intrábimus, lætátus est spíritus meus et cor exsultávit».
     Postquam indútus est venerándis vestiméntis, ita permánsit totum diem illum, gavísus et dicens: «Ab hoc témpore non sum servus neque imperatóris neque hóminis cuiúspiam in terra, sed Dei tantum omnipoténtis. Non eram et éxstiti et ero in ætérnum. Amen». Sequénte vero die, sanctum hábitum monásticum índuit, et lucem luci addens índidit sibi nomen Cyrílli. In hoc hábitu permánsit quinquagínta dies.
     Cum hora venísset, ut réquiem accíperet et migráret in habitatiónes ætérnas, mánibus ad Deum sublátis orábat, ita cum lácrimis loquens:
     «Dómine, Deus meus, qui omnes angélicos órdines et vires incorpóreas creásti, cælum extendísti et terram firmásti et ómnia, quæ exsístunt, ex nonexsisténtia in exsisténtiam perduxísti; qui semper exáudis eos, qui voluntátem tuam fáciunt et te veréntur et præcépta tua servant, exáudi oratiónem meam et fidélem gregem tuum serva, cui me servum tuum inéptum et indígnum præfecísti.
     Líbera eos ab ímpia et gentíli malítia eórum qui te blasphémant, et auge Ecclésiam tuam multitúdine, et omnes in unitáte cóllige. Fac pópulum exímium, concórdem in vera fide tua et confessióne recta, et inspíra córdibus eórum verbum doctrínæ tuæ: tuum enim est donum, quod nos ad prædicatiónem Evangélii Christi tui accepísti, incitántes ad bona ópera et faciéntes ea, quæ tibi grata sunt. Quos mihi dedísti, tamquam tuos tibi reddo; rege eos forti tua déxtera, et tege eos tégmine alárum tuárum, ut omnes laudent et gloríficent nomen tuum, Patris et Fílii et Spíritus Sancti. Amen».
     Deosculátus vero omnes sancto ósculo, dixit: «Benedíctus Deus, qui nos non in prædam dedit déntibus invisibílium adversariórum nostrórum, sed rete eórum rupit et nos a perditióne eórum liberávit». Et ita obdormívit in Dómino, quadragínta duos annos natus.
     Præcépit Apostólicus ut omnes Græci, qui essent Romæ, et Románi céreos feréntes congregáti super eum cánerent, et ut funus eius prosequeréntur non áliter ac ipsi papæ fecíssent; quod étiam fecérunt.

RESPONSORIUM

Cf. Ps 88 (89), 20. 21-22a; Ier 3, 15

R. Locútus es sanctis tuis, et dixísti: Exaltávi eléctum de plebe. Invéni David servum meum; * Oleo sancto meo unxi eum; manus enim mea firma erit cum eo.
V. Dabo vobis pastóres iuxta cor meum, et pascent vos sciéntia et doctrína. * Oleo sancto meo unxi eum; manus enim mea firma erit cum eo.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui per beátos fratres Cyríllum et Methódium Slavóniæ gentes illuminásti, da córdibus nostris tuæ doctrínæ verba percípere, nosque pérfice pópulum in vera fide et recta confessióne concórdem. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)