lat

BREVIARIUM ROMANUM

7 martius 2016
SS. Perpetuæ et Felicitatis, martyrum, pro commemoratione


In persecutione Septimii Severi anno 203 Carthagine martyrium subierunt. Exstat adhuc earum mortis luculentissima narratio, quæ partim ab ipsis confessoribus, partim a scriptore eiusdem ætatis exarata est.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen.

HYMNUS

Nunc tempus acceptábile
fulget datum divínitus,
ut sanet orbem lánguidum
medéla parsimóniæ.

Christi decóro lúmine
dies salútis émicat,
dum corda culpis sáucia
refórmat abstinéntia.

Hanc mente nos et córpore,
Deus, tenére pérfice,
ut appetámus próspero
perénne pascha tránsitu.

Te rerum univérsitas,
clemens, adóret, Trínitas,
et nos novi per véniam
novum canámus cánticum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Quam bonus Israel Deus, his qui recto sunt corde.

Psalmus 72 (73)
Cur iustus vexetur

Beatus est qui non fuerit scandalizatus in me. (Mt 11, 6)

I

1 Quam bonus rectis est Deus, *
      Deus his, qui mundo sunt corde!

2 Mei autem pæne moti sunt pedes, *
      pæne effúsi sunt gressus mei,

3 quia zelávi super gloriántes, *
      pacem peccatórum videns. –

4 Quia non sunt eis impediménta, *
      sanus et pinguis est venter eórum.

5 In labóre mortálium non sunt *
      et cum homínibus non flagellántur. –

6 ídeo quasi torques est eis supérbia, *
      et tamquam induméntum opéruit eos violéntia.

7 Prodit quasi ex ádipe iníquitas eórum, *
      erúmpunt cogitatiónes cordis.

8 Subsannavérunt et locúti sunt nequítiam, *
      iniquitátem ab excélso locúti sunt. –

9 Posuérunt in cælo os suum, *
       et lingua eórum transívit in terra.

10 ídeo in alto sedent, *
       et aquæ plenæ non pervénient ad eos.

11 Et dixérunt: "Quómodo scit Deus, *
       et si est sciéntia in Excélso?"

12 Ecce ipsi peccatóres et abundántes in sǽculo *
       multiplicavérunt divítias.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Quam bonus Israel Deus, his qui recto sunt corde.

Ant. 2 Risus eórum in luctum convertétur, et gáudium in mærórem.

II

13 Et dixi: "Ergo sine causa mundávi cor meum *
       et lavi in innocéntia manus meas;

14 et fui flagellátus tota die, *
       et castigátio mea in matutínis." –

15 Si dixíssem: "Loquar ut illi," *
       ecce generatiónem filiórum tuórum prodidíssem.

16 Et cogitábam, ut cognóscerem hoc; *
       labor erat in óculis meis,

17 donec intrávi in sanctuárium Dei *
       et intelléxi novíssima eórum.

18 Verúmtamen in lúbrico posuísti eos, *
       deiecísti eos in ruínas. –

19 Quómodo facti sunt in desolatiónem! *
       Súbito defecérunt, periérunt præ horróre.

20 Velut sómnium evigilántis, Dómine, *
       surgens imáginem ipsórum contémnes.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Risus eórum in luctum convertétur, et gáudium in mærórem.

Ant. 3 Qui elóngant se a te, períbunt; mihi autem adhærére Deo bonum est.

III

21 Quia exacerbátum est cor meum, *
       et renes mei compúncti sunt;

22 et ego insípiens factus sum et nescívi: *
       ut iuméntum factus sum apud te.

23 Ego autem semper tecum; *
       tenuísti manum déxteram meam.

24 In consílio tuo dedúces me *
       et póstea cum glória suscípies me. –

25 Quis enim mihi est in cælo? *
       Et tecum nihil vólui super terram.

26 Defécit caro mea et cor meum; *
       Deus cordis mei, et pars mea Deus in ætérnum.

27 Quia ecce, qui elóngant se a te, períbunt, *
       perdidísti omnes, qui fornicántur abs te.

28 Mihi autem adhærére Deo bonum est, *
       pónere in Dómino Deo spem meam,
    ut annúntiem omnes operatiónes tuas *
       in portis fíliæ Sion.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Qui elóngant se a te, períbunt; mihi autem adhærére Deo bonum est.

V. Pænitémini et crédite Evangélio.
R. Appropinquávit enim regnum Dei.

LECTIO PRIOR

De libro Levítici

16, 2-28

Dies expiationis

     In diébus illis: Præcépit Dóminus Móysi, dicens: «Lóquere ad Aaron fratrem tuum, ne omni témpore ingrediátur sanctuárium, quod est intra velum coram propitiatório, quo tégitur arca, ut non moriátur, quia in nube apparébo super propitiatórium; sed hoc modo ingrediátur: vítulum ófferet pro peccáto et aríetem in holocáustum; subúcula línea sancta vestiétur, feminálibus líneis verecúnda celábit, accingétur zona línea, cídarim líneam impónet cápiti: hæc enim vestiménta sunt sancta, quibus cunctis, cum lotus fúerit, induétur.
     Suscipiétque a cœtu filiórum Israel duos hircos in sacrifícium pro peccáto et unum aríetem in holocáustum. Cumque obtúlerit vítulum in sacrifícium suum pro peccáto et expiáverit se et domum suam, duos hircos stare fáciet coram Dómino in óstio tabernáculi convéntus, mittens super utrúmque sortem unam Dómino et álteram Azazel. Cuius sors exíerit Dómino, ófferet illum pro peccáto; cuius autem in Azazel, státuet eum vivum coram Dómino in expiatiónem, ut emíttat illum ad Azazel in solitúdinem.
     Afferet ergo Aaron vítulum pro peccáto et éxpians se et domum suam immolábit eum; assumptóque turíbulo, quod de prunis altáris coram Dómino impléverit, et háuriens manu compósitum thymiáma in incénsum ultra velum intrábit in sancta, ut, pósitis super ignem aromátibus coram Dómino, nébula eórum et vapor opériat propitiatórium, quod est super testimónium, et non moriátur. Tollet quoque de sánguine vítuli et aspérget dígito sépties contra frontem propitiatórii.
     Cumque mactáverit hircum pro peccáto pópuli, ínferet sánguinem eius intra velum, sicut præcéptum est de sánguine vítuli, ut aspérgat e regióne propitiatórii et éxpiet sanctuárium ab immundítiis filiórum Israel et a prævaricatiónibus eórum cunctísque peccátis. Iuxta hunc ritum fáciet tabernáculo convéntus, quod fixum est inter eos in médio sórdium habitatiónis eórum. Nullus hóminum sit in tabernáculo convéntus, quando póntifex ingréditur sanctuárium, ut éxpiet se et domum suam et univérsam congregatiónem Israel, donec egrediátur. Cum autem exíerit ad altáre, quod coram Dómino est, expiábit illud et sumptum sánguinem vítuli atque hirci fundet super córnua eius per gyrum; aspergénsque de sánguine dígito sépties mundábit sanctificabítque illud ab immundítiis filiórum Israel.
     Et postquam compléverit expiatiónem sanctuárii et tabernáculi convéntus et altáris, tunc áfferat hircum vivéntem; et, pósita utráque manu super caput eius, confiteátur Aaron super eum omnes iniquitátes filiórum Israel et univérsa delícta atque peccáta eórum; quæ ponens super caput eius emíttet illum per hóminem parátum in desértum.
     Cumque portáverit hircus super se omnes iniquitátes eórum in terram solitáriam et dimíssus fúerit in desértum, ingrediétur Aaron in tabernáculum convéntus; et, depósitis véstibus líneis, quibus prius indútus erat, cum intráret sanctuárium, relictísque ibi, lavábit carnem suam aqua in loco sancto induetúrque vestiméntis suis. Et postquam egréssus obtúlerit holocáustum suum ac plebis, expiábit se et pópulum; et ádipem sacrifícii pro peccáto adolébit super altáre. Ille vero, qui dimíserit caprum emissárium ad Azazel, lavábit vestiménta sua et corpus aqua et póstea ingrediétur in castra.
     Vítulum autem et hircum, qui pro peccáto fúerant immoláti et quorum sanguis illátus est, ut in sanctuário expiátio complerétur, asportábunt foras castra et combúrent igni tam pelles quam carnes eórum et fimum; et quicúmque combússerit ea, lavábit vestiménta sua et carnem aqua et póstea ingrediétur in castra».

RESPONSORIUM

Cf. Hebr 9,11.12.24

R. Christus cum advénit póntifex futurórum bonórum, non per sánguinem hircórum et vitulórum sed per próprium sánguinem. * Introívit semel in Sancta, ætérna redemptióne invénta.
V. Non in manufácta Sancta Christus introívit, sed in ipsum cælum. * Introívit semel in Sancta, ætérna redemptióne invénta.

LECTIO ALTERA

Ex Homilíis Orígenis presbýteri in Levíticum

(Hom. 9, 5.10: PG 12, 515.523)

Christus pontifex est propitiatio nostra

     Semel in anno póntifex, pópulum derelínquens, ingréditur ad illum locum ubi est repropitiatórium, et super repropitiatórium chérubim, ubi est arca testaménti, et altáre incénsi quo nulli introíre fas est, nisi pontífici soli.
     Si ergo consíderem verum pontíficem meum, Dóminum Iesum Christum, quómodo, in carne quidem pósitus, per totum annum erat cum pópulo, annum illum de quo ipse dicit: Evangelizáre paupéribus misit me, et vocáre annum Dómini accéptum, et diem remissiónis, advérte quómodo semel in anno isto, in die repropitiatiónis intrat in sancta sanctórum, hoc est, cum impléta dispensatióne pénetrat cælos, et intrat ad Patrem, ut eum propítium humáno géneri fáciat, et exóret pro ómnibus credéntibus in se.
     Hanc repropitiatiónem eius, qua homínibus repropítiat Patrem, sciens Ioánnes apóstolus, dicit: Hæc dico, filíoli, ut non peccémus. Quod et si peccavérimus, advocátum habémus apud Patrem, Iesum Christum, iustum, et ipse est repropitiátio pro peccátis nostris.
     Sed et Paulus simíliter de hac repropitiatióne commémorat, cum dicit de Christo: Quem pósuit Deus propitiatiónem in sánguine ipsíus per fidem. Igitur dies propitiatiónis manet nobis úsquequo finem mundus accípiat.
     Ait elóquium divínum: Et impónet incénsum super ignem in conspéctu Dómini, et opériet fumus incénsi propitiatórium quod est super testimónia, et non moriétur, et sumet de sánguine vítuli, et respérget dígito suo super propitiatórium contra oriéntem.
     Ritus quidem apud véteres propitiatiónis pro homínibus, qui fiébat ad Deum, quáliter celebrarétur edócuit: sed tu qui ad Christum venísti, pontíficem verum, qui sánguine suo Deum tibi propítium fecit et reconciliávit te Patri, non hǽreas in sánguine carnis; sed disce pótius sánguinem Verbi, et audi ipsum tibi dicéntem, quia hic sanguis meus est, qui pro vobis effundétur in remissiónem peccatórum.
     Quod autem contra oriéntem respérgit, non otióse accípias. Ab oriénte tibi propitiátio venit. Inde est enim vir, cui Oriens nomen est, qui mediátor Dei et hóminum factus est.
     Invitáris ergo per hoc, ut ad oriéntem semper aspícias, unde tibi óritur sol iustítiæ, unde semper tibi lumen náscitur: ut numquam in ténebris ámbules, neque dies ille novíssimus te in ténebris comprehéndat: ne tibi ignorántiæ nox et calígo subrépat, sed ut semper in sciéntiæ luce verséris, semper hábeas diem fídei, semper lumen caritátis et pacis obtíneas.

RESPONSORIUM

Cf. Hebr 6, 20; 7, 2.3

R. Præcúrsor pro nobis ingréditur, agnus sine mácula, * Secúndum órdinem Melchísedech póntifex factus in ætérnum et in sǽculum sǽculi.
V. Ipse est rex iustítiæ, cuius generátio non habet finem. * Secúndum órdinem Melchísedech póntifex factus in ætérnum et in sǽculum sǽculi.

LECTIO TERTIA

E Narratióne martýrii sanctórum mártyrum Carthaginiénsium

(Cap. 18. 20-21; edit. van Beek Noviomagi, 1936, pp. 42. 46-52)

Vocati et electi in gloriam Domini

     Illúxit dies victóriæ mártyrum, et processérunt de cárcere in amphitheátrum, quasi in cælum, hílares vultu, decóri, si forte gáudio pavéntes, non timóre.
     Prior Perpétua iactáta est, et cóncidit in lumbos. Ita surréxit, et elísam Felicitátem cum vidísset, accéssit et manum ei trádidit et suscitávit illam. Et ambæ páriter stetérunt. Et pópuli durítia devícta, revocátæ sunt in portam Sanaviváriam. Illic Perpétua a quodam tunc catechúmeno, Rústico nómine, qui ei adhærébat, suscépta et quasi a somno expérgita (ádeo in spíritu et éxtasi fúerat), circumspícere cœpit; et stupéntibus ómnibus ait: «Quando prodúcimur ad vaccam illam néscio quam?». Et cum audísset quod iam evénerat, non prius crédidit nisi quasdam notas vexatiónis in córpore et hábitu suo recognovísset. Exínde accersítum fratrem suum, et illum catechúmenum, allocúta est, dicens: «In fide state et ínvicem omnes dilígite, et passiónibus nostris ne scandalizémini».
     Item Sáturus in ália porta Pudéntem mílitem exhortabátur, dicens: «Ad summam certe, sicut præsúmpsi et prædíxi, nullam usque adhuc béstiam sensi. Et nunc de toto corde credas: ecce pródeo illo, et ab uno morsu leopárdi consúmmor». Et statim in fine spectáculi leopárdo obiéctus, de uno morsu tanto perfúsus est sánguine, ut pópulus reverténti illi secúndi baptísmatis testimónium, reclamáverit: «Salvum lotum, salvum lotum». Plane útique salvus erat qui hoc modo láverat.
     Tunc Pudénti míliti: «Vale, inquit, et meménto fídei et mei; et hæc te non contúrbent, sed confírment». Simúlque ánsulam de dígito eius pétiit, et vúlneri suo mersam réddidit ei hereditátem, pignus relínquens illi et memóriam sánguinis. Exínde iam exánimis prostérnitur cum céteris ad iugulatiónem sólito loco.
     Et cum pópulus illos in médio postuláret, ut gládio penetránti in eórum córpore óculos suos cómites homicídii adiúngerent, ultro surrexérunt et se quo volébat pópulus transtulérunt, ante iam osculáti ínvicem, ut martýrium per sollémnia pacis consummárent.
     Céteri quidem immóbiles et cum siléntio ferrum recepérunt: multo magis Sáturus, qui et prior ascénderat, prior réddidit spíritum; nam et Perpétuam sustinébat. Perpétua autem, ut áliquid dolóris gustáret, inter ossa compúncta exululávit, et errántem déxteram tirúnculi gladiatóris ipsa in iúgulum suum tránstulit. Fortásse tanta fémina áliter non potuísset occídi, quæ ab immúndo spíritu timebátur, nisi ipsa voluísset.
     O fortíssimi ac beatíssimi mártyres! O vere vocáti et elécti in glóriam Dómini nostri Iesu Christi!

RESPONSORIUM

Rom 8, 34b-35. 37

R. Christus Iesus est ad déxteram Dei, qui étiam interpéllat pro nobis. * Quis nos separábit a caritáte Christi? Tribulátio, an angústia, an persecútio, an fames, an núditas, an perículum, an gládius?
V. In his ómnibus supervíncimus per eum, qui diléxit nos. * Quis nos separábit a caritáte Christi? Tribulátio, an angústia, an persecútio, an fames, an núditas, an perículum, an gládius?

ORATIO

Orémus:
Deus, cuius urgénte caritáte beátæ mártyres Perpétua et Felícitas torméntum mortis, contémpto persecutóre, vicérunt, da nobis, quǽsumus, eárum précibus, ut in tua semper dilectióne crescámus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)