lat

BREVIARIUM ROMANUM

4 iulius 2016
Per OP: B. Catharinæ Jarrige virginis, pro commemoratione


Natu minima post sex germanos, Catharina nata est in pago qui dicitur Doumis, in Alvernia, anno 1754. Adulescentiam domi et rure deguit, opus denticulatum (francogallico sermone “dentelles” nuncupatum) conficiens, nonnisi vernaculari sermone usa. Sexaginta fere annos in civitate quæ Mauriac nuncupatur indesinenter ad opera misericordiæ incubuit pro pauperibus, ægrotis, orphanis, captivis atque in rudibus catechizandis. In tumultibus qui conversionem rei publicæ Francogallicæ notaverunt (1789-1799) multos adiuvit presbyteros qui Constitutioni civili de clero non adhæserunt: ipsa enim in agro Mauriacensi (Cantal) eis refugium et cibum subministrabat eademque panem et vinum pro sacrificio eucharistico; noctu eos, in silvis propter flumen quod Auze appellatur latitantes, ad familias deducebat ubi sacramenta administrandi opus esset. Magno animo et ingenio prǽdita, pericula vitabat, artificia inveniebat, discrimina suscipiebat. Anno 1794 iudicium pertulit et in carcerem inclusa est, sed cito liberata est tumultuante plebe: ceterum mortem spernebat, dicens se in patibulo saltationem facturam esse quæ “carmagnole” dicitur, quippe quæannis iuventutis ipsa doctissima fuisset in saltatione illa rustica facienda quæ vulgo “bourrée” appellabatur. In Tertium Ordinem prædicatorum recepta, sanctam Catharinam Senensem imitata est præcipue vehementi amore erga Eucharistiam ac pro eius ministros defendendos qui vexabantur, eademque in confessione fidei atque Ecclesiæ amore impavida perseveravit. Obiit die 4 iulii 1836 atque in Mauriacensi Ecclésia matrice sepulta est. Ioannes Paulus II inter Beatos eam adscripsit die 24 novembris 1996.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Dulci deprómat cármine
devóta plebs sollémnia,
dum in cælórum cúlmine
hæc virgo micat glória.

Virgo, quæ Christi láudibus
vacávit iam viríliter,
sanctórum nunc agmínibus
coniúngitur felíciter.

Vicit per pudicítiam
infírmæ carnis vítium;
sprevit mundi blandítiam
Christi sequens vestígium.

Per hanc nos, Christe, dírige
servans a cunctis hóstibus;
culpárum lapsus córrige
nos ímbuens virtútibus.

Iesu, tibi sit glória,
qui natus es de Vírgine,
cum Patre et almo Spíritu,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Inclína ad me, Dómine, aurem tuam, ut éruas me.

Psalmus 30 (31), 2-17. 20-25
Afflicti supplicatio cum fiducia

Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. (Lc 23, 46)

I

2 In te, Dómine, sperávi, non confúndar in ætérnum; *
      in iustítia tua líbera me.
3 Inclína ad me aurem tuam, *
      accélera, ut éruas me.
  Esto mihi in rupem præsídii et in domum munítam, *
      ut salvum me fácias. –

4 Quóniam fortitúdo mea et refúgium meum es tu *
      et propter nomen tuum dedúces me et pasces me.
5 Edúces me de láqueo, quem abscondérunt mihi, *
      quóniam tu es fortitúdo mea. –

6 In manus tuas comméndo spíritum meum; *
      redemísti me, Dómine, Deus veritátis.
7 Odísti observántes vanitátes supervácuas, *
      ego autem in Dómino sperávi.

8 Exsultábo et lætábor in misericórdia tua, *
      quóniam respexísti humilitátem meam;
   agnovísti necessitátes ánimæ meæ, †

9     nec conclusísti me in mánibus inimíci; *
      statuísti in loco spatióso pedes meos.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Inclína ad me, Dómine, aurem tuam, ut éruas me.

Ant. 2 Illúmina fáciem tuam super servum tuum, Dómine.

II

10 Miserére mei, Dómine, quóniam tríbulor; †
       conturbátus est in mæróre óculus meus, *
       ánima mea et venter meus.

11 Quóniam defécit in dolóre vita mea *
       et anni mei in gemítibus;
    infirmáta est in paupertáte virtus mea, *
       et ossa mea contabuérunt. –

12 Apud omnes inimícos meos factus sum oppróbrium †
       et vicínis meis valde et timor notis meis: *
       qui vidébant me foras, fugiébant a me.

13 Oblivióni a corde datus sum tamquam mórtuus; *
       factus sum tamquam vas pérditum.

14 Quóniam audívi vituperatiónem multórum: *
       horror in circúitu;
    in eo dum convenírent simul advérsum me, *
       auférre ánimam meam consiliáti sunt. -

15 Ego autem in te sperávi, Dómine; †
       dixi: "Deus meus es tu, *

16    in mánibus tuis sortes meæ."
    Eripe me de manu inimicórum meórum *
       et a persequéntibus me;

17 illústra fáciem tuam super servum tuum, *
       salvum me fac in misericórdia tua.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Illúmina fáciem tuam super servum tuum, Dómine.

Ant. 3 Benedíctus Dóminus, quóniam mirificávit misericórdiam suam mihi.

Psalmus 30 (31) III

20 Quam magna multitúdo dulcédinis tuæ, Dómine, *
       quam abscondísti timéntibus te.
    Perfecísti eis, qui sperant in te, *
       in conspéctu filiórum hóminum.

21 Abscóndes eos in abscóndito faciéi tuæ *
       a conturbatióne hóminum;
    próteges eos in tabernáculo *
       a contradictióne linguárum. –

22 Benedíctus Dóminus, *
       quóniam mirificávit misericórdiam suam mihi in civitáte muníta.

23 Ego autem dixi in trepidatióne mea: *
       "Præcísus sum a conspéctu oculórum tuórum."
    Verúmtamen exaudísti vocem oratiónis meæ, *
       dum clamárem ad te. –

24 Dilígite Dóminum, omnes sancti eius: †
       fidéles consérvat Dóminus *
       et retríbuit abundánter faciéntibus supérbiam.

25 Viríliter ágite, et confortétur cor vestrum, *
       omnes, qui sperátis in Dómino.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Benedíctus Dóminus, quóniam mirificávit misericórdiam suam mihi.

V. Dírige me, Dómine, in veritáte tua, et doce me.
R. Quia tu es Deus salútis meæ.

LECTIO PRIOR

De libro secúndo Samuélis

15, 7-14.24-30; 16, 5-13
Seditio Absalom et fuga David

     In diébus illis: Dixit Absalom ad regem: «Vadam, quæso, et reddam in Hebron vota mea, quæ vovi Dómino. Votum enim vovit servus tuus, cum esset in Gesur Sýriæ, dicens: Si redúxerit me Dóminus in Ierúsalem, sacrificábo Dómino». Dixítque ei rex: «Vade in pace». Et surréxit et ábiit in Hebron.
     Misit autem Absalom exploratóres in univérsas tribus Israel dicens: «Statim ut audiéritis clangórem búcinæ, dícite: “Factus est rex Absalom in Hebron”». Porro cum Absalom iérunt ducénti viri de Ierúsalem vocáti eúntes símplici corde et causam pénitus ignorántes. Accersívit quoque Absalom, cum immoláret víctimas, Achítophel Gilonítem consiliárium David de civitáte sua Gilo. Et facta est coniurátio válida; populúsque concúrrens augebátur cum Absalom.
     Venit ígitur núntius ad David dicens: «Toto corde univérsus Israel séquitur Absalom». Et ait David servis suis, qui erant cum eo in Ierúsalem: «Súrgite, fugiámus; neque enim erit nobis effúgium a fácie Absalom. Festináte égredi, ne festínans óccupet nos et impéllat super nos ruínam et percútiat civitátem in ore gládii».
     Venit autem et Sadoc et univérsi Levítæ cum eo portántes arcam fœderis Dei; et deposuérunt arcam Dei. Et sacrificávit Abíathar, donec omnis pópulus egréssus fúerat de civitáte. Et dixit rex ad Sadoc: «Repórta arcam Dei in urbem. Si invénero grátiam in óculis Dómini, redúcet me et osténdet mihi eam et habitatiónem suam. Si autem díxerit: “Non places mihi”, præsto sum: fáciat, quod bonum est coram se». Et dixit rex ad Sadoc sacerdótem: «Vidésne? Revértere in civitátem in pace; et Achímaas fílius tuus et Iónathan fílius Abíathar, duo fílii vestri sint vobíscum. Ecce ego morábor ad vada desérti, donec véniat sermo a vobis índicans mihi». Reportavérunt ígitur Sadoc et Abíathar arcam Dei Ierúsalem et mansérunt ibi.
     Porro David ascendébat clivum Olivárum scandens et flens, opérto cápite et nudis pédibus incédens; sed et omnis pópulus, qui erat cum eo, opérto cápite ascendébat plorans.
     Venit ergo rex David usque Bahúrim, et ecce egrediebátur inde vir de cognatióne domus Saul nómine Sémei fílius Gera; procedébat egrédiens et maledícens mittebátque lápides contra David et contra univérsos servos regis David. Omnis autem pópulus et univérsi viri fortíssimi a dextro et sinístro látere regis incedébant. Ita autem loquebátur Sémei, cum maledíceret regi: «Egrédere, egrédere, vir sánguinum et vir Bélial! Réddidit tibi Dóminus univérsum sánguinem domus Saul, quóniam invasísti regnum eius; et dedit Dóminus regnum in manu Absalom fílii tui; et ecce premunt te mala tua, quóniam vir sánguinum es». Dixit autem Abísai fílius Sárviæ regi: «Quare maledícit canis hic mórtuus dómino meo regi? Vadam et amputábo caput eius». Et ait rex: «Quid mihi et vobis fílii Sárviæ? Si maledícit, et si Dóminus præcépit ei, ut maledíceret David, quis est qui áudeat dícere: “Quare sic fecísti?”». Et ait rex Abísai et univérsis servis suis: «Ecce fílius meus, qui egréssus est de viscéribus meis, quærit ánimam meam; quanto magis nunc iste fílius Beniaminíta. Dimítte eum, ut maledícat iuxta præcéptum Dómini. Fortásse respíciet Dóminus afflictiónem meam et reddet mihi bonum pro maledictióne hac hodiérna». Ambulábat ítaque David et sócii eius per viam; Sémei autem per iugum montis ex látere gradiebátur maledícens et mittens lápides advérsum eum terrámque spargens.

RESPONSORIUM

Ps 40 (41), 10; Mc 14, 18b

R. Homo pacis meæ, in quo sperávi, * Qui edébat panem meum, levávit contra me calcáneum.
V. Unus ex vobis me tradet, qui mandúcat mecum. * Qui edébat panem meum, levávit contra me calcáneum.

LECTIO ALTERA

Dal “Dialogo della Divina Provvidenza” di S. Caterina da Siena, vergine e dottore della Chiesa

(c. 12; cf. versione in italiano corrente, ESD, 1989, pp. 56-58)

Offrire il vasello delle molte fatiche

     Ora hai veduto che Io, verità, ti ho mostrata la verità e la dottrina, grazie alle quali tu possa venire a grande perfezione, e conservarla.
     Tutto questo ti ho mostrato, perché mi domandavi di voler soffrire, e Affinché tu e gli altri miei servi sappiate in che modo dovete fare sacrificio di voi a me; sacrificio, io dico, esteriore e spirituale, uniti insieme, come è unito il vaso con l’acqua che il servo presenta al padrone. Poiché l’acqua senza il vaso non si potrebbe presentare, né il vaso senza l’acqua gli sarebbe gradito. Così vi dico che dovete offrire a me il vasello delle molte fatiche della vita, in qualunque modo io ve le conceda, non eleggendo voi né luogo né tempo né fatica a modo vostro, ma a modo mio. Questo vasello deve essere pieno: cioè soffrendo tutte le fatiche con affetto e con vera pazienza, sopportando i difetti del prossimo vostro, con odio e dispiacere del peccato. Allora queste fatiche, che ho paragonate ad un vasello, si trovano piene d’acqua della mia grazia, che dà vita all’ánima. Allora io ricevo questo presente dalle mie dolci spose, cioè da ogni ánima che mi serve. Ricevo, io dico, da loro i desideri angosciosi, le lacrime e i sospiri, le umili e continue orazioni; le quali sono tutte un mezzo che, per l’amore che io ho per loro, placano la mia ira sopra i miei nemici, sopra gli iniqui del mondo, che tanto mi offendono.
     Sopportate dunque virilmente fino alla morte: e questa sarà per me un segno che in verità voi mi amate. Non dovete volgere il capo indietro e mirare l’aratro, per timore di creatura alcuna, néper le tribolazioni; anzi, nelle tribolazioni godete. Il mondo si rallegra facendovi molta ingiuria, e voi siete contristati nel mondo per le ingiurie e offese che vedete fare a me, per le quali, offendendo me, offendono voi, essendo io una sola cosa con voi.
     Ti dico ancora che quanto più abbonda ora la tribolazione nel corpo mistico della santa Chiesa, tanto più ella abbonderà poi in dolcezza e in consolazione. La sua dolcezza sarà la riforma con santi e buoni pastori, i quali sono fiori di gloria, perché rendono gloria e lode al mio nome, spargendo odore di virtù, fondate in verità. Questa è la riforma dei fiori odoriferi dei miei ministri e pastori. Non è che abbia bisogno di essere riformato il frutto di questa Sposa, che non diminuisce, nési guasta mai, per i difetti dei suoi ministri.
     Dunque rallegratevi, tu, il padre dell’ánima tua e gli altri miei servi, nella presente amarezza, poiché Io, Verità eterna, ho promesso di darvi refrigerio, e dopo l’amarezza vi darò consolazione (mediante il molto soffrire) nella riforma della santa Chiesa.

RESPONSORIUM

Cant 5, 16; 8, 6

R. Forte come la morte è l’amore, tenace come gli inferi è la passione: * Le sue vampe sono vampe di fuoco, una fiamma del Signore.
V. Questo è il mio diletto, questo è il mio amico; * le sue vampe sono vampe di fuoco, una fiamma del Signore.

Vel alia:

De “La vie de Catinon-Menette”, par l’abbé Jean-Baptiste Serres

(Imprimerie Vaticane, Rome 19103, pp. 26-30.158-165.177)

Les pauvres sont les amis de Dieu

     Les pauvres sont les amis de Dieu: Catherine le savait. Aussi les aima-t-elle toute sa vie d’un amour de prédilection. Elle les regardait comme les enfants de Jésus-Christ et comme ses frères. Quoique très pauvre elle-même, Catherine fut toute sa vie la Providence des nécessiteux, parce que les riches, heureux d’un intermédiaire aussi intelligent que discret, faisaient à l’envie de la pieuse fille la dispensatrice de leur aumône. Les orphelins, les petits enfants pauvres étaient l’objet de sa plus tendre affection. Quand elle rencontrait un de ces petits ê tres déguenillés, grelottant dans les rues de Mauriac, elle le conduisait chez elle ou dans quelque maison charitable, et là elle le réchauffait, lui servait à manger, rapiéç ait les habits, lui donnait ce qu’elle avait, du pain, un bonnet, une chemise, une casquette, des sabots, et le renvoyait chez lui.
     Catinon-Menette lavait le linge des malades, préparait les remèdes, faisait de la charpie, allait puiser de l’eau pour les bains. Il n’était pas rare de rencontrer de ces hommes qui, même à l’heure suprême de paraître devant Dieu, blasphèment à la vue d’un prêtre. Dans ces cas difficiles, on avait recours à Catherine. “Où allez-vous donc, Menette?” lui demandaient ceux qui la voyaient passer d’un pas rapide et leste. “Je vais là-haut porter l’antienne”, disait-elle, avec son sourire naïf qui ne la quittait pas. Parler de confession à un malade, c’est ce qu’elle appelait porter l’antienne.
     La Révolution fut l’âge héroïque de la courageuse soeur. La dominicaine partageait le produit de sa charitéentre les nécessiteux et les ecclésiastiques (réfractaires) qui, poursuivis par les gendarmeries, fuyaient dans les forêts. Elle les avertissait quand leur vie était en péril. Elle leur portait à manger dans leurs retraites; quand ils devaient dire la messe, elle dressait la table qui servait d’autel, portait d’un lieu à l’autre les vases sacrés, les ornements sacerdotaux qu’elle avait apportés dans son tablier, et souvent même, servait le clerc. Elle franchissait souvent de nuit comme de jour la vallée d’Auze, couverte de forêts, où circulent quelques mauvais chemins mal tracés, boueux, servant de lit aux torrents et aux orages. “Mais, Menette”, lui disait-on, “vous n’aviez pas peur en voyageant ainsi la nuit toute seule dans les bois?” – “Oh, non” répondait-elle: “En partant de Mauriac, je mettais mon chapelet à la main, je faisais mon acte de contrition, et je m’en allais, et puis je n’étais pas seule”. – “Qui donc aviez-vous?” – “Le bon Dieu”.
     Un prêtre (Franç ois Filhol) donna son sang pour Jésus-Christ. Au milieu de la terreur générale, Catherine resta seule au pied de l’échafaud en prières pendant que le prêtre mourait, et malgréles rugissements de quelques coupe-tê tes, qui criaient qu’elle y passerait aussi. Plusieurs fois, en effet, elle fut mise en réclusion, non pas précisément à cause de sa charité pour les malheureux, mais parce qu’elle soutenait et secourait les prêtres. Rien ne la décourageait.
     Catherine fut pauvre jusqu’à mendier son pain; ignorante jusqu’à ne savoir pas mettre sur un bout de papier deux lettres de son alphabet. Il n’en est pas des oeuvres de Dieu comme des oeuvres de l’homme. Pour accomplir les choses humaines, il faut de la science et de l’or; mais pour sauver des âmes, secourir les malheureux, il ne faut qu’un peu de dévouement, un peu d’amour de Dieu.

RESPONSORIUM

Cf. Is 58, 7.6; Mt 25, 31.35

R. Partager son pain avec l’affamé, voilà le jeûne qui plaît à Dieu. * Ouvre ton coeur au pauvre: c’est ton frère.
V. Quand le Fils de l’homme viendra, il te dira: j’avais faim et tu m’as donné à manger. * Ouvre ton coeur au pauvre: c’est ton frère.

ORATIO

Orémus:
Seigneur, tu as donné à la bienheureuse Catherine un coeur ardent et une force intrépide pour offrir son aide aux prêtres et consoler les pauvres; accorde-nous, à sa prière, de pouvoir toujours te servir en nos frères avec une foi et une charité efficaces. Par Jésus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)