lat

BREVIARIUM ROMANUM

18 augustus 2017
Pro O.P.: B. Mannis, presbyteri, fratris S. P. Dominici, memoria ad libitum


Anno circiter 1170 Calarosæ natus, S. P. Dominici «uterinus frater» et adiutor in Ordinis propagatione, «vir contemplativus et sanctus», «suavis, humilis, lætus et misericors» sed étiam «prædicator ardens». Cum aliis fratribus Parisiis conventum Sancti Iacobi anno 1217 condidit. Dominici iussu exinde ab anno 1219 in directionem monialium impense adlaboravit, prudenti spiritus moderatione ac virtutum exemplis, «Deo diu vivens in oratione». Obiit in monasterio S. Petri de Gumiel de Izán anno c. 1235. Eius cultum Gregorius XVI die 2 iunii 1834 confirmavit.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Christe, pastórum caput atque princeps,
géstiens huius celebráre festum,
débitas sacro pia turba psallit
  cármine laudes,

Hunc tibi eléctum fáciens minístrum
ac sacerdótem sócians, dedísti
dux ut astáret pópulo fidélis
  ac bonus altor.

Hic gregis ductor fuit atque forma,
lux erat cæco, mísero levámen,
próvidus cunctis pater omnibúsque
  ómnia factus.

Christe, qui sanctis méritam corónam
reddis in cælis, dócili magístrum
fac sequi vita, similíque tandem
  fine potíri.

Æqua laus summum célebret Paréntem
teque, Salvátor, pie rex, per ævum;
Spíritus Sancti résonet per omnem
  glória mundum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Psalmus 68 (69), 2-22. 30-37
Zelus domus tuæ comedit me

Dederunt ei vinum bibere cum felle mixtum. (Mt 27, 34)

I

2 Salvum me fac, Deus, *
      quóniam venérunt aquæ usque ad guttur meum.

3 Infíxus sum in limo profúndi, et non est substántia; *
      veni in profúnda aquárum, et fluctus demérsit me.

4 Laborávi clamans, raucæ factæ sunt fauces meæ; *
      defecérunt óculi mei, dum spero in Deum meum.

5 Multiplicáti sunt super capíllos cápitis mei, *
      qui odérunt me gratis.
   Confortáti sunt, qui persecúti sunt me inimíci mei mendáces; *
      quæ non rápui, tunc exsolvébam. –

6 Deus, tu scis insipiéntiam meam, *
      et delícta mea a te non sunt abscóndita.

7 Non erubéscant in me, qui exspéctant te, *
      Dómine, Dómine virtútum.
   Non confundántur super me, *
      qui quærunt te, Deus Israel. –

8 Quóniam propter te sustínui oppróbrium, *
     opéruit confúsio fáciem meam;

9 extráneus factus sum frátribus meis *
       et peregrínus fíliis matris meæ. –

10 Quóniam zelus domus tuæ comédit me, *
       et oppróbria exprobrántium tibi cecidérunt super me.

11 Et flevi in ieiúnio ánimam meam, *
       et factum est in oppróbrium mihi. –

12 Et pósui vestiméntum meum cilícium, *
       et factus sum illis in parábolam.

13 Advérsum me loquebántur, qui sedébant in porta, *
       et in me canébant, qui bibébant vinum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

II

14 Ego vero oratiónem meam ad te, Dómine! *
       in témpore benepláciti, Deus.
    In multitúdine misericórdiæ tuæ exáudi me, *
       in veritáte salútis tuæ.

15 Eripe me de luto, ut non infígar, †
       erípiar ab iis, qui odérunt me, *
       et de profúndis aquárum.

16 Non me demérgat fluctus aquárum, †
       neque absórbeat me profúndum, *
       neque úrgeat super me púteus os suum. –

17 Exáudi me, Dómine, quóniam benígna est misericórdia tua; *
       secúndum multitúdinem miseratiónum tuárum réspice in me.

18 Et ne avértas fáciem tuam a púero tuo; *
       quóniam tríbulor, velóciter exáudi me. –

19 Accéde ad ánimam meam, víndica eam, *
       propter inimícos meos rédime me.

20 Tu scis oppróbrium meum *
       et confusiónem meam et reveréntiam meam. –

    In conspéctu tuo sunt omnes, qui tríbulant me; *
21    oppróbrium contrívit cor meum, et elángui.
    Et sustínui, qui simul contristarétur, et non fuit, *
       et qui consolarétur, et non invéni.

22 Et dedérunt in escam meam fel, *
       et in siti mea potavérunt me acéto.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

III

30 Ego autem sum pauper et dolens; *
       salus tua, Deus, súscipit me.

31 Laudábo nomen Dei cum cántico *
       et magnificábo eum in laude.

32 Et placébit Dómino super taurum, *
       super vítulum córnua producéntem et úngulas. –

33 Vídeant húmiles et læténtur; *
       quǽrite Deum, et vivet cor vestrum,

34 quóniam exaudívit páuperes Dóminus *
       et vinctos suos non despéxit.

35 Laudent illum cæli et terra, *
       mária et ómnia reptília in eis.

36 Quóniam Deus salvam fáciet Sion †
       et ædificábit civitátes Iudæ; *
       et inhabitábunt ibi et possidébunt eam.

37 Et semen servórum eius hereditábunt eam *
       et, qui díligunt nomen eius, habitábunt in ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

V. Dóminus vias suas docébit nos.
R. Et ambulábimus in sémitis eius.

LECTIO PRIOR

De libro Michǽæ prophétæ

6,1-15
Dominus iudicio cum populo suo contendit

     Audíte, quæ Dóminus lóquitur: «Surge, conténde iudício coram móntibus, et áudiant colles vocem tuam». Audíte, montes, iudícium Dómini, et auscultáte, fundaménta terræ; quia iudícium Dómini cum pópulo suo et cum Israel iudício conténdit. «Pópule meus, quid feci tibi et quid moléstus fui tibi? Respónde mihi. Ego edúxi te de terra Ægýpti et de domo serviéntium liberávi te et misi ante fáciem tuam Móysen et Aaron et Maríam. Pópule meus, meménto, quæso, quid cogitáverit Balac rex Moab, et quid respónderit ei Bálaam fílius Beor, de Settim usque ad Gálgalam, ut cognóscas iustítias Dómini». «Quid dignum ófferam Dómino, dum curvo genu Deo Excélso? Numquid ófferam ei holocautómata et vítulos annículos? Numquid placébunt Dómino mília aríetum, multa mília torréntium ólei? Numquid dabo primogénitum meum pro scélere meo, fructum ventris mei pro peccáto ánimæ meæ?». Indicátum est tibi, o homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: útique fácere iudícium et dilígere caritátem et sollícitum ambuláre cum Deo tuo. Vox Dómini ad civitátem clamat — et sapiéntia est timére nomen tuum — : «Audíte, tribus et cœtus civitátis! Numquid tolerábo batum iníquum et ephi minus maledíctum? Numquid iustificábo statéram ímpiam et saccélli póndera dolósa? Quia dívites eius repléti sunt iniquitáte, et habitántes in ea loquebántur mendácium, et lingua eórum fraudulénta in ore eórum. Ego ergo cœpi percútere te perditióne super peccátis tuis. Tu cómedes et non saturáberis, et sordes tuæ in médio tui. Tu removébis et non salvábis; et, quos salváveris, in gládium dabo. Tu seminábis et non metes, tu calcábis olívam et non ungéris óleo, mustum et non bibes vinum».

RESPONSORIUM

Mic 6, 8; Ps 36 (37), 3

R. Indicátum est tibi, homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: * Fácere iudícium et dilígere caritátem, et sollícitum ambuláre cum Deo tuo.
V. Spera in Dómino et fac bonitátem, et inhabitábis terram. * Fácere iudícium et dilígere caritátem, et sollícitum ambuláre cum Deo tuo.

LECTIO ALTERA

LECTIO ALTERA [**]

Epístola sancti Patris Domínici ad moniáles Matriténses

(MOPH 25, Romæ 1966, pp. 126-127)

Mannes multum laboravit et ad istum sanctissimum statum vos copulavit

     Frater Domínicus, Magíster prædicatórum, diléctæ prioríssæ totíque convéntui moniálium Matriténsi salútem et de die in diem melioraméntum.
     Multum gaudémus et grátias Deo ágimus propter fervórem vestræ sanctæ conversatiónis, et quod Deus de huius mundi fœtóre vos liberávit.
     Pugnáte, fíliæ, cum antíquo adversário, ieiúniis instánter quia non coronábitur nisi qui legítime certáverit. Et quia usque modo locum non habuístis in quo vestram religiónem servarétis, modo non potéstis excusári quod non habeátis, per Dei grátiam, satis idónea ædifícia in quibus relígio conservétur.
     Volo de cǽtero ut in locis interdíctis, scílicet in refectório, in dormitório et oratório siléntium teneátis, et in ómnibus áliis ordo vester custodiátur.
     Nulla egrediátur per portam et nullus ingrediátur nisi epíscopus vel áliquis prælátus causa prædicándi vel visitándi. Non disciplínis et vigíliis parcátis. Sitis prioríssæ vestræ obcediéntes. Nolíte ad ínvicem confabulári nec tempus vestrum in fabulatiónibus expendátis. Et quia vobis subveníre in temporálibus non póssumus, nólumus vos oneráre quod áliquis fratrum recipiéndi vel intromitténdi mulíeres áliquas hábeat potestátem, nisi prioríssa tantum cum consílio sui convéntus.
     Prætérea fratri caríssimo nostro, scílicet fratri Manni præcípimus, qui multum laborávit et ad istum sanctíssimum statum vos copulávit, quod dispónat vos et órdinet, ut vidébitur ei expedíre in ómnibus, ut religiosíssime et sanctíssime vos habeátis. Tamen damus ei potestátem vos visitándi corrigendíque et prioríssam removéndi, si opus fúerit, cum maióris partis consénsu moniálium, et licéntiam ei concédimus ut possit vobíscum in alíquibus, si ei visum fúerit, dispensáre.
     Valéte in Christo.

RESPONSORIUM

Io 8, 12; Mt 16, 24

R. Ego sum lux mundi: qui séquitur me non ámbulat in ténebris, * sed habébit lumen vitæ, dicit Dóminus.
V. Si quis vult post me veníre, ábneget semetípsum et tollat crucem suam et sequátur me. * Sed habébit lumen vitæ, dicit Dóminus.

Vel alia:

Ex Epístola beáti Humbérti de Romans presbýteri De reguláris observántia disciplínæ

(Opera de vita regulari, ed. J.-J. Berthier, vol. I, Romæ 1888, pp. 34-36)

Per silentium pax conservatur et mens per contemplationem elevatur

     Numquam frater síleat loquénda, vel proférat tacénda. Quando vero loqui propónit quis, ipsa verba prius in ánimo témperet, quátenus honéste, modéste, veráciter et dúlciter quod volúerit illud propónat. Lingua enim mendax, duplíciter eláta vel inflammáta, Deo est et homínibus odiósa.
     Diligénter ergo, caríssimi, respícite quid, vel quibus, quando vel ubi, quáliter vel quantum, vel certe qua de causa loquámini, ne sermónibus vestris, si débitæ circumstántiæ defúerint, generétur mala consciéntia in córdibus própriis, vel certe scándalum in ánimo auditóris. Hæc autem tria, vidélicet gestum, vocem, significatiónem in vestris locutiónibus attendátis, ita ut gestus sint disciplináti, vox lenis, significátio semper vera.
     Verbis nolíte conténdere, sed nec in lítibus victóriam curétis obtínere. Vitánda sunt semper verba quæ vel loquéntibus, vel audiéntibus sunt nocíva. Ab his ítaque locutiónibus est abstinéndum, quæ vel illíus qui lóquitur, vel eius cui lóquitur, vel illíus de quo lóquitur non convéniunt honestáti.
     Tempus étiam loquéndi considerándum est, quia quandóque nihil, quandóque áliquid dicéndum est. Sed nullum tempus invenítur quando mala, vel étiam bona ómnia sint proferénda. Aliquándo étiam tacére debémus proptérea quod alter loqui cœpit, ne sermónem eius interrúmpere vidáamur. Aliquándo tacéndum est proptérea quod auditórum ánimos ad id quod dícere propónimus advértimus imparátos. Aliquándo tacéndum est propter multilóquium vitándum, vel étiam proptérea quod ipsi eórum quæ sumus locutúri nondum formam cóngruam concépimus proponéndi.
     Senes loquántur de discretióne consuléndi, iúvenes de instántia operándi, sapiéntes de mystério Scripturárum, símplices de exémplis bonórum óperum, hi qui exterióra tractant de sollicitúdine vitæ actívæ, qui quiétam vitam ducunt de dulcédine vitæ contemplatívæ, præláti de dispensatióne temporálium et spirituálium, súbditi de obœdiéntia præceptórum.
     Cum ígitur propter ædificatiónem nostram loqui vólumus, ad hoc illos quórum doctrína póssumus ad virtútem próvehi, eligámus. Cum vero propter aliórum ædificatiónem lóquimur, ad illos quos sperámus per nostram exhortatiónem posse córrigi, convertámur. Ad hoc autem doctrína nostra inténdat ut hortémur ad constántiam tímidos, ad timórem súperbos, ad quiétem importúnos, ad fervórem tépidos, ad siléntium verbósos, ad verbum exhortatiónis tácitos, ad mansuetúdinem impatiéntes, ad vigilántiam negligéntes, ad indulgéntiam crudéles, ad verecúndiam præcípites et procáces.
     Cavéndum est ínsuper ne frater in loquéndo membra inordináte móveat; neque oculórum nútibus, nec vultus transformatióne vel transmutatióne, sermónis sui grátiam decolóret.
     Devitétis ítaque verbum amárum, supérbum, detractórium, adulatórium, malédicum, iuratórium, supérfluum, otiósum. Sicut autem absénti non debétis detráhere, sic nec præséntem aliquátenus deridére. Insipiéntibus non debétis illúdere, nec sapiéntibins invidére.
     Sitis muti in otiósis, sed loquáces in fructuósis. In sermónibus vestris non cor in lingua, sed linguam in corde teneátis. Sane, cum ad loquéndum venéritis, pauca verba et rationabília proferátis. Taciturnitátem diligátis et tumúltum hóminum fugiátis: per siléntium namque consciéntia serenátur, pœna vitátur, pax conservátur et mens per contemplatiónem expedítius elevátur. Quanto enim plus a negotiórum strépitu vos subtrahétis, tanto Deus vicínior erit vobis.

RESPONSORIUM

Sap 9, 4-5. 10

R. Da mihi, Dómine, sédium tuárum assistrícem sapiéntiam, et noli me reprobáre a púeris tuis,* quóniam servus tuus sum ego et fílius ancíllæ tuæ.
V. Mitte illam de sede magnitúdinis tuæ, ut mecum sit et mecum labóret. * Quóniam servus tuus sum ego et fílius ancíllæ tuæ.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui Beátum Mannem fratri suo Domínico in prædicatiónis ópere sociáre voluísti; da nobis eórum sequi vestígia et in Evangélio salútis nuntiándo permanére fervéntes. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)