lat

BREVIARIUM ROMANUM

23 augustus 2018
Pro O.P.: S. Rosæ de Lima, virginis, memoria


Isabella Flores, cui pulchritudo nomen « Rosa» vulgo obtinuit, Limæ in Peruvia anno 1586 orta, primus Americæ sanctitatis flos exstitit, pænitentiæ et orationis fragrantia prænitens. Plurimis donata ingenii muneribus, ut evangelicæ perfectioni plenius inhæreret inter sorores Ordinis ascribi voluit. Divinæ contemplationi insistens, alios quoque ad arcana « orationis secretæ » introducere cupiebat, libros spirituales ad hoc divulgans et vel ipsos presbyteros incitans ut omnes ad amorem orationis allicerent. Pæne reclusa in horto parentum, muneri tamen Ecclesiæ missionario animum patefaciebat: zelo ardens salutis peccatorum et « Indiorum », pro quibus vitam donare cupiebat, voluntariis afflictationibus se subiciebat ut Christo eos lucrifaceret, « dolens, mulier cum esset, quod se applicare nequiret muneri apostolico ». Damnum peccati serio perpendens, « de seipsa petram et calcem facere vellet ut inferni ostium omnibus clauderet ». Amore Iesu in Eucharistiæ Sacramento ac in Deiparam Virginem pietate flagrans, eius Rosarium inenarrabili zelo propagare sategit, illum existimans omnem christianum debere «voce prædicare et in corde infixum tenere». Limæ obiit die 24 augusti anno 1617, 31 annos nata. A Clemente IX inter beatos relata anno 1668, a Clemente X sancta fuit declarata die 12 aprilis 1671. Ex anno 1671 America meridionalis patronam eam veneratur.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Tellúris omnes íncolæ
plaudant Rosæ sollémniis,
eiúsque laudes cóncinant
a solis ortu ad Hésperum.

Hæc a paréntis úbere
prævénta donis grátiæ,
Deóque plena, víndicem
armávit in se déxteram.

Miris modis innóxios
afflíxit artus, spíneis
cinxit coróllis vérticem,
cibósque felle pólluit.

Horum Datóri múnerum
sit laus decúsque pérpetim,
qui trinus unus ómnia
regit Deus per sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Psalmus 43 (44)
Populi calamitates

In his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos. (Řím 8, 37)

I

2 Deus, áuribus nostris audívimus; †
      patres nostri annuntiavérunt nobis *
      opus, quod operátus es in diébus eórum, in diébus antíquis.

3 Tu manu tua gentes depulísti et plantásti illos *
      afflixísti pópulos et dilatásti eos. –

4 Nec enim in gládio suo possedérunt terram, *
      et bráchium eórum non salvávit eos;
   sed déxtera tua et bráchium tuum et illuminátio vultus tui, *
      quóniam complacuísti in eis. –

5 Tu es rex meus et Deus meus, *
      qui mandas salútes Iacob.

6 In te inimícos nostros proiécimus, *
      et in nómine tuo conculcávimus insurgéntes in nos. –

7 Non enim in arcu meo sperábo, *
      et gládius meus non salvábit me.

8 Tu autem salvásti nos de affligéntibus nos *
      et odiéntes nos confudísti.

9 In Deo gloriábimur tota die *
      et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Bráchium eórum non salvábit eos, sed déxtera tua et illuminátio vultus tui.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

II

10 Nunc autem reppulísti et confudísti nos *
       et non egrediéris, Deus, cum virtútibus nostris.

11 Convertísti nos retrórsum coram inimícis nostris, *
       et, qui odérunt nos, diripuérunt sibi.

12 Dedísti nos tamquam oves ad vescéndum *
       et in géntibus dispersísti nos. –

13 Vendidísti pópulum tuum sine lucro, *
       nec dítior factus es in commutatióne eórum.

14 Posuísti nos oppróbrium vicínis nostris, *
       subsannatiónem et derísum his, qui sunt in circúitu nostro.

15 Posuísti nos similitúdinem in géntibus, *
       commotiónem cápitis in pópulis. –

16 Tota die verecúndia mea contra me est, *
       et confúsio faciéi meæ coopéruit me

17 a voce exprobrántis et obloquéntis, *
       a fácie inimíci et ultóris.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Non avértet Dóminus fáciem suam a vobis, si revérsi fuéritis ad eum.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

III

18 Hæc ómnia venérunt super nos, nec oblíti sumus te; *
       et iníque non égimus in testaméntum tuum.

19 Et non recéssit retro cor nostrum, *
       nec declinavérunt gressus nostri a via tua;

20 sed humiliásti nos in loco vúlpium *
       et operuísti nos umbra mortis. –

21 Si oblíti fuérimus nomen Dei nostri *
       et si expandérimus manus nostras ad deum aliénum,

22 nonne Deus requíret ista? *
       Ipse enim novit abscóndita cordis.

23 Quóniam propter te mortificámur tota die, *
       æstimáti sumus sicut oves occisiónis. –

24 Evígila, quare obdórmis, Dómine? *
       Exsúrge et ne repéllas in finem.

25 Quare fáciem tuam avértis, *
       oblivísceris inópiæ nostræ et tribulatiónis nostræ?

26 Quóniam humiliáta est in púlvere ánima nostra, *
       conglutinátus est in terra venter noster.

27 Exsúrge, Dómine, ádiuva nos *
       et rédime nos propter misericórdiam tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et ne repéllas in finem.

V. Fáciem tuam illúmina super servum tuum, Dómine.
R. Et doce me iustificatiónes tuas.

LECTIO PRIOR

De libro Isaíæ prophétæ

11, 1-16
Radix Iesse. Reditus residui populi Dei

     Hæc dicit Dóminus: «Egrediétur virga de stirpe Iesse, et flos de radíce eius ascéndet; et requiéscet super eum spíritus Dómini: spíritus sapiéntiæ et intelléctus, spíritus consílii et fortitúdinis, spíritus sciéntiæ et timóris Dómini; et delíciæ eius in timóre Dómini. Non secúndum visiónem oculórum iudicábit, neque secúndum audítum áurium decérnet; sed iudicábit in iustítia páuperes et decérnet in æquitáte pro mansuétis terræ, et percútiet terram virga oris sui et spíritu labiórum suórum interfíciet ímpium. Et erit iustítia cíngulum lumbórum eius, et fides cinctórium renum eius.
     Habitábit lupus cum agno, et pardus cum hædo accubábit; vítulus et leo simul saginabúntur, et puer párvulus minábit eos. Vítula et ursus pascéntur, simul accubábunt cátuli eórum; et leo sicut bos cómedet páleas. Et ludet infans ab úbere super forámine áspidis; et in cavérnam réguli, qui ablactátus fúerit, manum suam mittet. Non nocébunt et non occídent in univérso monte sancto meo, quia plena erit terra sciéntia Dómini, sicut aquæ mare opériunt.
     In die illa radix Iesse stat in signum populórum; ipsam gentes requírent, et erit sedes eius gloriósa. Et erit in die illa: rursus exténdet Dóminus manum suam ad possidéndum resíduum pópuli sui, quod relíctum erit ab Assýria et ab Ægýpto et a Patros et ab Æthiópia et ab Elam et a Sénnaar et ab Emath et ab ínsulis maris; et levábit signum in natiónes et congregábit prófugos Israel et dispérsos Iudæ cólliget a quáttuor plagis terræ.
     Et auferétur zelus Ephraim, et hostes Iudæ abscindéntur; Ephraim non æmulábitur Iudam, et Iudas non pugnábit contra Ephraim. Et volábunt in úmeros Philísthim ad mare, simul prædabúntur fílios oriéntis; in Edom et Moab exténdent manus suas, et filii Ammon obœdient eis.
     Et exsiccábit Dóminus linguam maris Ægýpti et levábit manum suam super flumen in fortitúdine spíritus sui et percútiet illud in septem rivos, ita ut transíre fáciat eos calceátos. Et erit via resíduo pópulo meo, qui relinquétur ab Assýria, sicut fuit Israéli in die illa, qua ascéndit de terra Ægýpti».

RESPONSORIUM

Is 55, 12; 11, 6

R. In lætítia egrediémini et in pace deducémini: * Montes et colles cantábunt coram vobis laudem, et ómnia ligna regiónis plaudent manu.
V. Erit via resíduo pópulo meo, sicut fuit Israéli in die illa qua ascéndit de terra Ægýpti: * Montes et colles cantábunt coram vobis laudem, et ómnia ligna regiónis plaudent manu.

LECTIO ALTERA

LECTIO ALTERA [***]

E Procéssu pro Canonizatióne

(Cf. Breve ristretto della vita maravigliosa della Ven. Serva di Dio Suor Rosa di S. Maria... cavato da processi per la sua Canonizzazione dal P. Maestro F. Giov. Domenico Lioni ... in Roma per N. A. Tinassi, 1665, pp. 63-65; 123-125; 174; 179-182)

Sancta Rosa, vera discipula S. P. Dominici

     Rosa a sancta María in ómnibus rebus Creatóris laudándi occasiónem nanciscebátur; ab omni cogitatióne inítium ducébat ut mentem ad Deum extólleret atque multos edocére volébat secréta oratiónis tácitæ. Itaque, sicut alébat ánimam suam bonos auctóres legéndo, ita libros spirituáles vulgábat et presbýteros hortabátur ut omni ópere pæniténtes atque auditóres allícerent ad amórem oratiónis. Inenarrábilis est eius devótio erga Rosárium mariále quod coniúngit oratiónem mentis et vocis: existimábat quia omnis christiánus debéret voce Rosárium prædicáre et in corde infíxum tenére.
     Dulcédini, quam Dei amor in oratióne illi gustáre faciébat, repugnábat amaritúdo quæ proveniébat ex cognitióne mali atque peccáti. Singuláriter commovebátur exprobratiónibus in Ecclésiam; zelus eius tum incendebátur, lingua non impediebátur etsi obiurgátio eius sæpe dulcis et suádens fiébat supplicátio. Omnes mirabántur quod virgo, semper silens advérsus illos qui eam reprehendébant, tam celériter obsistébat Dei offensióni etiámsi levi.
     Amor Iesu in Eucharístiæ sacraménto máximam partem in vita eius habébat; diébus quibus Sanctíssimum Sacraméntum sollémniter adorabátur immóbilis in oratióne permanébat, multas per horas.
     Dolóre afficiebátur cógitans de animábus quæ dono fídei non fruúntur et præcípue de illis quæ in amplíssimis regiónibus Américæ idolórum cultu tenebántur. Misericórdia eórum capiebátur, de ipsis contínuo cogitábat, desíderans ómnia sæpiménta evértere et ad ipsos illuminándos salvandósque quasi alis mentis advoláre. De se ipsa petram et calcem fácere voluísset ut inférni óstium ómnibus cláuderet.
     Cum religiósis, præsértim cum Frátribus prædicatóribus, cólloquens eos hortabátur vi ac veheméntia vocis quæ ex afféctu cordis manábat ut mente et ánimo toti insísterent in conversiónem animárum. Ægre ferébat quod nimis vacárent stúdiis tantum speculatívis atque se malle dicébat ut sudóres, vigíliæ, labóres difficultatésque ad sciéntiam speculatívam adipiscéndam necessária, consúmpta essent in stúdio tam necessário voluntátis accendéndæ in Dei amóre.
     Dolébat quod, múlier cum esset, se applicáre nequíret, sicut valde optábat, múneri apostólico Evangélii infidélibus nuntiándi. Ut confessárium suum ad hoc sanctum negótium inflammáret, illi óbtulit se dimídiam partem meritórum suórum cessúram ut partem cáperet frúctuum apostolátus illíus. Cogitáverat étiam, quod certe perfecísset nisi mors impedivísset, puérulum quemdam paréntibus orbátum et derelíctum sibi assúmere ac nutríre ope sua et eleemósynis quorúndam sperans quod Dei grátia ductus, sacros órdines posset hic recípere et ad fídei propagatiónem inter infidéles se devovére.

RESPONSORIUM

Cf. Ier 31, 3; Os 2, 14. 19-20

R. In caritáte perpétua diléxit Rosam Dóminus; ídeo attráxit eam ab infántia et duxit in solitúdinem,* et locútus est ad cor eius.
V. Sponsávit eam in sempitérnum, in fide et in misericórdia. * Et locútus est ad cor eius.

Vel, praesertim in cantu:
Sir 24, 21; Io 12, 3

R. Ego quasi storax et gálbanus, et quasi Líbanus non incísus vaporávi habitatiónem meam.* Quasi bálsamum non mixtum Odor meus.
V. Dedit Indica Rosa odórem suavitátis, et domus impléta est ex, odóre unguénti.* Quasi bálsamum non mixtum Odor meus.

Vel alia:

Ex Epístola beáti Humbérti de Romans presbýteri De reguláris observántia disciplínæ

(Opera de vita regulari, ed. J.-J. Berthier, vol. I, Romæ 1888, pp. 29-34)

Totam vitam vestram ad Dei gloriam ordinate

     Omni nisu vos exhíbete laudábiles, fratres mei, coram Deo sincéros puritáte et coram homínibus præcláros decénti disciplína. Exhibéte vos semper in tali servítio timorátos ac devótos. Sollícite Deo plácita investigáte et ardénter ea concupíscite ac impléte.
     In caritáte et ex caritáte cuncta fácere satágite, ut et Deo largiénte habeátis caritátis hábitum et per vestrum stúdium eius motum. Si enim unum istórum in vestris actiónibus defúerit, nequáquam apud Deum meritórium opus erit. Id ergo quod in usum vénerit devóte ad Deum reférte, et ei propter seípsum per amórem infatigabíliter inhæréte.
     Via vobis sit ad Deum tam próspera quam advérsa sustinére, ut in succéssibus cum gratiárum actióne sitis húmiles et in advérsis seu contráriis patiéntes. De nullo gaudeátis nisi quod Christo militétis, nec de áliquo doleátis nisi quod ab eius grátia vos elongétis. Soli Deo placére appetátis sibíque solúmmodo displicére timeátis. Sola vobis ea quæ vos Deo iungunt dulcéscant, sola quæ sibi contrária amaréscant. Totam vitam vestram ad Dei glóriam ordináte, semper illi de benefíciis suis grátias ágite et quidquid ad laudem eius non pértinet quasi amíssum pénitus reputáte.
     Sit vobis Deus in honóre gáudium, in mæróre solátium et in tribulatióne defénsio; sit vobis cibus in ieiúnio, in paupertáte abundántia, in infirmitáte salubérrima medicína; sit via per quam ambulétis, sit fons qui vos lavet, sit clavis quæ corda vestra sibi apériat mundo claudat. Et si vires córporis defíciant semper tamen in obséquio conditóris bonæ voluntátis desidéria inardéscant.
     Dilígite quod Deus díligit et odíte tantúmmodo id quod odit. Quantum est in vobis, semper studeátis habére intelléctum Deum cognoscéntem, afféctum Deum diligéntem: diligéntiam ipsum quæréntem, sapiéntiam ipsum inveniéntem, conversatiónem sibi placéntem, perseverántiam ipsum fiduciáliter exspectántem.
     Frequénter ad Deum cor dirígite propter familiaritátis eius amicítiam subintrándam, licet hoc ipsum fiat bréviter, et propter accídiam removéndam stúdiis spirituálibus vos paulátim assuefácite. Oratiónis usum vobis fácite et imprímite, nec tamen bonum tamquam ex consuetúdine sed ex devotiónis dulcédine adimpléte. Oratiónes furtívas quǽrite. IIlis quoque oratiónibus libéntius insístite, quæ afféctum vestrum ad fervórem videántur magis excitáre. Vidéte ne dum corpus est in choro tunc ánimus sit in foro.
     In lectióne studeátis intelléctu profícere et afféctu. Sic illa bona, quæ ex afféctu quandóque faciénda concípitis, compleátis, ne propter illa bonum obœdiéntiæ, vel id ad quod tenémini, negligátis. Et bréviter, ut summo bono coniúngi familiárius valeátis, ab omni negotiórum sæculárium strépitu sitis exúti, a vanitátibus speculatórum præséntium avúlsi, a cunctis infructuósis cogitatiónibus extránei et mundi blandiméntis ac illecébris crucifíxi.
     In omni actu, fratres caríssimi, studéte semper vobis profícere ad méritum et próximis ad exémplum. Circa servítia fratérna sitis iucúndi, spontánei et paráti, nec ulli sitis propter usum próprii córporis onerósi. Grátiam quam accepístis illis libénter impendátis. Id quod vobis deest, ab habéntibus humíliter requirátis. Delíctum fratérnum non indignátio sed compássio prosequátur. Quǽlibet transitória fratérnæ postpónite caritáti.
     [Diléctio debétur homínibus secúndum méritum, sed venerátio secúndum offícium et ætátem. Debétis ergo plus honoráre superióres, sed plus dilígere melióres. Prælátis obœdiéntiam, æquálibus concórdiam, inferióribus benefícium exhibéte. Conténdite maióribus per timórem súbici, æquálibus per caritátem óbsequi, sed minóribus per humilitátem coæquári.]

RESPONSORIUM

1 Th 5, 18

R. In ómnibus grátias ágite:* Sine intermissióne oráte.
V. Hæc est enim volúntas Dei in Christo Iesu in ómnibus vobis. * Sine intermissióne oráte.

Vel alia:

Ex Scriptis sanctæ Rosæ de Lima vírginis

(Ad medicum Castillo: edit. L . Getino, La Patrona de América, Madrid 1928, pp. 54-55)

Sciamus supereminentem scientiæ caritatem Christi

     Dóminus Salvátor vocem éxtulit et incomparábili maiestáte dixit: «Sciant omnes post tribulatiónem sequi grátiam; cognóscant sine póndere afflictiónum ad culmen grátiæ perveníri non posse; intéllegant charísmatum mensúram simul augéri iuxta increméntum labórum. Cáveant hómines ne errent neque fallántur; hæc est sola vera paradísi scala, et sine cruce non invenítur iter quo ad cælum ascéndant».
     Quibus verbis audítis, fortis ímpetus in me supervénit, quasi ad me ponéndam in médio platéæ, ut magnis clamóribus cunctis persónis cuiúsque ætátis, sexus et condiciónis, dícerem: «Audíte, pópuli; audíte, gentes. De mandáto Christi, uténdo verbis ex ipsíus ore prolátis, vos admóneo: Grátiam acquírere non póssumus, nisi afflictiónes pátimur; opus enim est labóres cumulári labóribus, ad consequéndam íntimam participatiónem divínæ natúræ, glóriam filiórum Dei et perféctam ánimæ felicitátem».
     Idem stímulus veheménter me impellébat ad prædicándam pulchritúdinem divínæ grátiæ; quod angústiis me premébat et sudáre et anheláre me cogébat. Anima enim mihi videbátur iam detinéri non posse in cárcere córporis, sin autem, ruptis vínculis, líbera et sola et maióre agilitáte per totum mundum ire dicéndo: «Utinam mortáles cognóscerent quanta res sit divína grátia, quam pulchra, quam nóbilis, quam pretiósa; quot divítias abscóndat in se, quot thesáuros, quot iúbila et delícias! Sine dúbio tota diligéntia et cura incúmberent ad sibi comparándas pœnas et afflictiónes! Cuncti per orbem terrárum requírerent præ fortúnis moléstias, infirmitátes et torménta, ad consequéndum inæstimábilem thesáurum grátiæ. Hoc est mercimónium et lucrum novíssimum patiéntiæ. Nullus quererétur de cruce neque de labóribus sibi forte obveniéntibus, si cognósceret statéram in qua ponderántur ut homínibus distribuántur».

RESPONSORIUM

1 Cor 1, 27a. 28b-29; Ps 137 (138), 6

R. Quæ stulta sunt mundi elégit Deus, ut confúndat sapiéntes; et quæ non sunt, ut ea quæ sunt destrúeret; * Ut non gloriétur omnis caro in conspéctu Dei.
V. Excélsus Dóminus, et húmilem réspicit, et supérbum a longe cognóscit. * Ut non gloriétur omnis caro in conspéctu Dei.

ORATIO

Orémus:
Bonórum ómnium largítor, omnípotens Deus, qui beátam Rosam, cæléstis grátiæ rore prævéntam, humilitáte, patiéntia et zelo pro pópulo suo claréscere fecísti, concéde nóbis ut vestígia eius sequéntes, Christi bonus odor éffici mereámur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Vel:
Deus, qui beátam Rosam, tuo amóre succénsam, mundum relínquere et tibi soli in austeritáte pæniténtiæ vacáre fecísti, da nobis eius intercessióne ut, vias vitæ sectántes in terris, torrénte deliciárum tuárum perfruámur in cælis. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)