lat

BREVIARIUM ROMANUM

4 februarius 2019
Pro O.P.: S. Catharinæ de' Ricci, virginis, memoria


E nobili stirpe anno 1522 nata Sandrinam nomen accepit. Adhuc puellula, matre orbata, magno incendebatur amore erga Christum Crucifixum. Duodennis monasterium Sancti Vincentii Sororum Tertiæ Regulæ S. P. Dominici in civitate Prati ingressa est, assumpto nomine Catharina. Sancti Spiritus igne succensa, gloriam Domini indesinenter quærens, reformationem vitæ regularis promovit iuxta inspirationem fratris Hieronymi Savonarola quem grata prosequebatur veneratione. Christi passionem ardenter contuens corde, vivide in carne quoque meruit ferre mystico consortio ac versiculos ex Sacris Scripturis depromptos tradidit pro huiusmodi meditatione promovenda. Bis priorissa, eximia prudentia ac benignitate communitatem gubernavit.

Cælestis Sponsi donis referta, divinæque dilectioni innixa, præclara spiritualis doctrinæ documenta reliquit, epistolis præsertim, quas ad conspicuos étiam et sanctos ætatis suæ viros ac mulieres conscripsit, ut S. Philippum Neri, S. Carolum Borromeo, S. Mariam Magdalenam de' Pazzi. Obiit Prati die 2 februarii 1590. Cœtui beatorum, die 23 novembris 1732, a Clemente XII sollemniter cooptata, a Benedicto XIV inter sanctas adscripta fuit die 29 iunii 1746.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Adhibetur textus congruus vel sequens:

O virgo, cui præcórdia
Sanctus perússit Spíritus,
raptóque corde cárneo,
dedit supérno vívere!

Beáta, cui Rex mártyrum
spinas crucémque cóntulit,
et sacra virginálibus
membris inússit stígmata.

Beáta, quam Rex vírginum,
Alma Parénte prónuba,
plaudénte cæli cúria,
sacro recépit thálamo.

O iam perénni vínculo
coniúncta Regi glóriæ,
fac nos amóris néxibus
iungi Deo per sǽcula.

Te, Sponse Iesu vírginum,
castæ Paréntis Unice,
laudent beáti Spíritus
in sæculórum sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Quam bonus Israel Deus, his qui recto sunt corde.

Psalmus 72 (73)
Cur iustus vexetur

Beatus est qui non fuerit scandalizatus in me. (Mt 11, 6)

I

1 Quam bonus rectis est Deus, *
      Deus his, qui mundo sunt corde!

2 Mei autem pæne moti sunt pedes, *
      pæne effúsi sunt gressus mei,

3 quia zelávi super gloriántes, *
      pacem peccatórum videns. –

4 Quia non sunt eis impediménta, *
      sanus et pinguis est venter eórum.

5 In labóre mortálium non sunt *
      et cum homínibus non flagellántur. –

6 ídeo quasi torques est eis supérbia, *
      et tamquam induméntum opéruit eos violéntia.

7 Prodit quasi ex ádipe iníquitas eórum, *
      erúmpunt cogitatiónes cordis.

8 Subsannavérunt et locúti sunt nequítiam, *
      iniquitátem ab excélso locúti sunt. –

9 Posuérunt in cælo os suum, *
       et lingua eórum transívit in terra.

10 ídeo in alto sedent, *
       et aquæ plenæ non pervénient ad eos.

11 Et dixérunt: "Quómodo scit Deus, *
       et si est sciéntia in Excélso?"

12 Ecce ipsi peccatóres et abundántes in sǽculo *
       multiplicavérunt divítias.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Quam bonus Israel Deus, his qui recto sunt corde.

Ant. 2 Risus eórum in luctum convertétur, et gáudium in mærórem.

II

13 Et dixi: "Ergo sine causa mundávi cor meum *
       et lavi in innocéntia manus meas;

14 et fui flagellátus tota die, *
       et castigátio mea in matutínis." –

15 Si dixíssem: "Loquar ut illi," *
       ecce generatiónem filiórum tuórum prodidíssem.

16 Et cogitábam, ut cognóscerem hoc; *
       labor erat in óculis meis,

17 donec intrávi in sanctuárium Dei *
       et intelléxi novíssima eórum.

18 Verúmtamen in lúbrico posuísti eos, *
       deiecísti eos in ruínas. –

19 Quómodo facti sunt in desolatiónem! *
       Súbito defecérunt, periérunt præ horróre.

20 Velut sómnium evigilántis, Dómine, *
       surgens imáginem ipsórum contémnes.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Risus eórum in luctum convertétur, et gáudium in mærórem.

Ant. 3 Qui elóngant se a te, períbunt; mihi autem adhærére Deo bonum est.

III

21 Quia exacerbátum est cor meum, *
       et renes mei compúncti sunt;

22 et ego insípiens factus sum et nescívi: *
       ut iuméntum factus sum apud te.

23 Ego autem semper tecum; *
       tenuísti manum déxteram meam.

24 In consílio tuo dedúces me *
       et póstea cum glória suscípies me. –

25 Quis enim mihi est in cælo? *
       Et tecum nihil vólui super terram.

26 Defécit caro mea et cor meum; *
       Deus cordis mei, et pars mea Deus in ætérnum.

27 Quia ecce, qui elóngant se a te, períbunt, *
       perdidísti omnes, qui fornicántur abs te.

28 Mihi autem adhærére Deo bonum est, *
       pónere in Dómino Deo spem meam,
    ut annúntiem omnes operatiónes tuas *
       in portis fíliæ Sion.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Qui elóngant se a te, períbunt; mihi autem adhærére Deo bonum est.

V. Quam dúlcia fáucibus meis elóquia tua, Dómine.
R. Super mel ori meo.

LECTIO PRIOR

De Epístola prima ad Thessalonicénses

2, 13 – 3, 13
Amicitia Pauli et Thessalonicensium

     Fratres: Grátias ágimus Deo sine intermissióne, quóniam cum accepissétis a nobis verbum audítus Dei, accepístis non ut verbum hóminum sed, sicut est vere, verbum Dei, quod et operátur in vobis, qui créditis. Vos enim imitatóres facti estis, fratres, ecclesiárum Dei, quæ sunt in Iudǽa in Christo Iesu, qui éadem passi estis et vos a contribúlibus vestris, sicut et ipsi a Iudǽis, qui et Dóminum occidérunt Iesum et prophétas et nos persecúti sunt et Deo non placent et ómnibus homínibus adversántur, prohibéntes nos géntibus loqui, ut salvæ fiant, ut ímpleant peccáta sua semper. Pervénit autem ira Dei super illos usque in finem.
     Nos autem, fratres, desoláti a vobis ad tempus horæ fácie non corde, abundántius festinávimus fáciem vestram vidére cum multo desidério. Propter quod volúimus veníre ad vos, ego quidem Paulus et semel et íterum, et impedívit nos Sátanas. Quæ est enim nostra spes aut gáudium aut coróna glóriæ — nonne et vos — ante Dóminum nostrum Iesum in advéntu eius? Vos enim estis glória nostra et gáudium.
     Propter quod non sustinéntes ámplius, plácuit nobis, ut relinquerémur Athénis soli, et mísimus Timótheum, fratrem nostrum et cooperatórem Dei in evangélio Christi, ad confirmándos vos et exhortándos pro fide vestra, ut nemo turbétur in tribulatiónibus istis. Ipsi enim scitis quod in hoc pósiti sumus; nam et cum apud vos essémus, prædicebámus vobis passúros nos tribulatiónes, sicut et factum est et scitis. Proptérea et ego ámplius non sústinens misi ad cognoscéndam fidem vestram, ne forte tentáverit vos is, qui tentat, et inánis fiat labor noster.
     Nunc autem veniénte Timótheo ad nos a vobis et annuntiánte nobis fidem et caritátem vestram et quia memóriam nostri habétis bonam semper, desiderántes nos vidére, sicut nos quoque vos, ídeo consoláti sumus, fratres, propter vos in omni necessitáte et tribulatióne nostra per vestram fidem, quóniam nunc vívimus, si vos statis in Dómino. Quam enim gratiárum actiónem póssumus Deo retribúere pro vobis in omni gáudio, quo gaudémus propter vos ante Deum nostrum, nocte et die abundántius orántes ut videámus fáciem vestram et compleámus ea, quæ desunt fídei vestræ?
     Ipse autem Deus et Pater noster et Dóminus noster Iesus dírigat viam nostram ad vos; vos autem Dóminus abundáre et superabundáre fáciat caritáte in ínvicem et in omnes, quemádmodum et nos in vos, ad confirmánda corda vestra sine queréla in sanctitáte ante Deum et Patrem nostrum, in advéntu Dómini nostri Iesu cum ómnibus sanctis eius. Amen.

RESPONSORIUM

Cf. 1 Th 3, 12. 13a; 2 Th 2, 16a. 17a

R. Multíplicet vos Dóminus et abundáre et superabundáre fáciat caritáte in ínvicem et in omnes, * ad confirmánda corda vestra in sanctitáte.
V. Ipse Dóminus noster consolétur corda vestra. * Ad confirmánda corda vestra in sanctitáte.

LECTIO ALTERA

[**]

E Lítteris sanctæ Catharínæ de' Ricci die Domínica Palmárum, 18 aprilis 1554

(Ad Bonaccorsum Bonaccorsi Florentinum: Epistolario, ed. G. Di Agresti, vol. I, Firenze 1973, pp. 331-336)

Trophæum invenimus rubrum et rubicundum quod est Iesus in cruce

     In bono máxime ponénda est æmulátio, non invídia ita ut próximum a bono retráhere quis velit ne ipsi antéeat, sed sancta æmulatióne et siti cæléstis fontis veheménter curréndum est, et nullo impediménto alícui paráto, prǽgredi niténdum est. Oh! si æmulátio hæc in Christianórum córdibus exsísteret, quam multi ad optátam palmam pervenírent ad quam nunc tam pauci accúrrunt. Ita ígitur efficiámus, filióle mi caríssime, ut velóciter currámus ac vincámus. Hoc in certámine incáutus non putáberis quemádmodum inconsiderátus iudicátus non fuit infélix ille, immo felix, fur crucifíxus cum Iesu. Nonne ille vidétur tibi mélius certavísse quam turba magna sanctórum patrum qui in limbo iam a sǽculis redemptiónem exspectábant? Iste enim puncto témporis tam velóciter cucúrrit ut ómnibus anteíret et primus esse mererétur ad palmam, quam tamen némini abstúlit ex vocátis ad illam.
     Nunc vero fili mi dies vívimus quibus curréndum et consisténdum est plus quam consuéscimus. Altitúdinem enim mystérii redemptiónis nobis his in diébus repræsentátam considerántes, quanto magis nobis consisténdum ac perseverándum est!
     In primis misericórdiam vidémus quæ vicit iustítiam et mediátrix facta apud ætérnum Patrem ipsum indúxit ut Fílium suum unigénitum mítteret, carnem humánam indúeret pro salúte animárum nostrárum benefícii immémorum; Deum de excélsis in terram traxit, quem cæli cápere non possunt in Vírginis úterum clausit, factum de Deo omnipoténte infántem cum ómnibus misériis ceterórum, de immortáli et impassíbili mortálem ac passíbilem, de divino humánum, de sapientíssimo quasi insipiéntem coram homínibus factum, de Dómino, cui sérviunt Angeli, servum hóminum factum.
     Quisnam ígitur intelléctus hæc consíderans, non mirátur sciens quia hæc ómnia facta sunt ut humána natúra débitum sólveret divínæ Esséntiæ? Et quia natúra nostra débitum sólvere non póterat neque cæléstem illam iánuam aperíre valébat, quam inobœdiéntia cláuserat, Salvátor ecce venit, dives ecce tanto thesáuro, parátus et promptus ad débitum pro nobis solvéndum et cæléstis pátriæ herédes nos restaurándos. Hæc quidem considerátio continére nos debet ab ómnibus operatiónibus nostris, ab operatiónibus, inquam, terrínis atque inánibus.
     Cursum hunc ut capiámus necésse est excitáti exémplo abýssi caritátis Fílii Dei in parvam creatúram. Una cum natúra nostra cursum suum ipse cepit tam velócem ad tantæ passióni obveniéndum.
     Idem nobis cursus, filióle, faciéndus est et veheménter nobis proiciéndum est hoc in magnum pélagus quo abluámur et mundémur, quia pro nobis factum est, et sacráto illo sánguine frontes signémus, ut tali signo ad Patrem ætérnum accedámus illíque dicámus quóniam Fílius eius Unigénitus débita pro nobis solvit, et certávimus et trophǽum invénimus rubrum et rubicúndum, quod est Iesus in cruce, sánguine respérsus et exsánguis amóris causa.

RESPONSORIUM

Mt 11, 29-30

R. Tóllite iugum meum super vos, dicit Dóminus, et díscite a me quia mitis sum et húmilis corde. * Iugum enim meum suáve est et onus meum leve.
V. Veníte ad me, omnes qui laborátis et oneráti estis, et ego refíciam vos. * Iugum enim meum suáve est et onus meum leve.

Vel alia:

Ex Epístola ignóti auctóris coǽvi sanctæ Catharínæ de' Ricci

(S. Caterina de’ Ricci, ed. G. Di Agresti, vol. I, Firenze 1963 [1967], pp. 17-75)

Catharina, vera sponsa Christi

     De Catharína éloquor, Florentína, monastérii Sancti Vincéntii Praténsis Ordinis Prædicatórum sanctimoniáli, vera sponsa Christi apud nos, de qua áliquid ex me certi ac veri perquíris. Hæc virgo benedícta est causa máximi gáudii bonis rectísque corde qui eam agnóscunt, magnǽque lætítiæ in Dómino. In ipsa enim Deus noster propter infinítam maiestátem ac benignitátem suam se præbére dignátus est ab ætérno fidélem, omnipoténtem ac munificentíssimum. Atque nulla apud nos causa est quare tantum Deus thesaurizáre volúerit in hac creatúra, non in illa vel in ália. Ad mentem nostram revocémus quod scriptum est: Confíteor tibi, Pater cæli et terræ, quia abscondísti hæc a sapiéntibus et prudéntibus et revelásti ea párvulis. Ita, Pater, quóniam sic plácitum fuit ante te.
     Mense septémbri anni millésimi quingentésimi quadragésimi vírginem Catharínam in se ipsa Fílii Dei passiónem pati compértum est. In éxstasin rapiebátur a feria quinta in Vésperum, per totam noctem, usque ad últimam fere vigíliam fériæ sextæ plus mínusve, secúndum voluntátem ac beneplácitum divíni Sponsi. Et nunc étiam hanc in éxstasin rápitur per síngulas hebdómadas: quod ipsa nobis per obœdiéntiam revelávit.
     Iesum Matri valedicéntem videt, Iesum séquitur in Bethániam, eundémque in cenáculum ad Cenam parátum. Ibi Iesum videt pedes discipulórum lavántem atque Eucharístiam instituéntem; ei in Gethsémani oránti adest. Iudámque proditórem videt et Iesum comprehénsum. Summos pontífices præsidésque interrogántes cónspicit et Dóminum oppróbriis óbrutum videt, eidémque flagelláto, spínis coronáto, crucem baiulánti et cruci fixo adest. Videt Iesum in ligno suspénsum tribúsque horis cum morte luctántem, dénique de cruce depósitum.
     Omnia hæc videt, immo non solum videt sed cum Dómino nostro compátitur. Et quod ille una tantum féria sexta passus est, ipsa miro modo pátitur síngulis fériis quintis ac sextis.
     Hæc acerbíssima torménta nullo modo Catharína virgo pati vellet quo ad sensitívam voluntátem, quadam die per éxstasin audíta est a Iesu petens num sibi ipsi áliquid crucis suæ extólleret, sed statim rationáli sua voluntáte se érigit et máximas Deo grátias agit propter infinítam caritátem quam erga ipsam tam indígnam habet. Dicit autem se mínime exprímere posse ómnia quæ pro nobis Dóminus noster passus est.
     A décima quarta die mensis aprílis anni millésimi quingentésimi quadragésimi primi, infra octávam Paschæ, vúlnera Dómini nostri fixa in eius córpore permansérunt, et sæpe dixit tanto se dolóre vúlneris in látere áffici ut sibi mori viderétur etsi sciret vulnéribus illis non esse moritúram. Semper perspícue ac distíncte infíxas plagas pedum ac mánuum videt. Ii autem qui vidébant eam, cogebántur dicére: Nunc modo e cruce defíxa vidétur.

RESPONSORIUM

Gal 6, 14; 2 Cor 1, 5

R. Mihi absit gloriári nisi in cruce Dómini nostri Iesu Christi: * Per quem mihi mundus crucifíxus est, et ego mundo.
V. Sicut abúndant passiónes Christi in nobis, ita et per Christum abúndat consolátio nostra. * Per quem mihi mundus crucifíxus est, et ego mundo.

Vel, præsertim in cantu:
R. O sponsa Christi amábilis, quæ sacra Sponsi stígmata expréssa refers córpore, eiúsque charismátibus pleno redúndas spíritu: Nos te coléntes prótege, * et quæ precámur óbtine.
V. Fac Crucifíxi vúlnera recogitémus pérpetim, eiúsque mortis prétio tuum assequámur prǽmium. * Et quæ precámur óbtine.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui voluísti ut beáta virgo Catharína passiónis Fílii tui contemplatióne clarésceret, eius nobis intercessióne concéde, ut éadem devóte mystéria recoléntes, eórum fructum percípere mereámur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)