BREVIARIUM ROMANUM

9 martius 2019
S. Franciscæ Romanæ, religiosæ, pro commemoratione

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen.

HYMNUS

Nunc tempus acceptábile
fulget datum divínitus,
ut sanet orbem lánguidum
medéla parsimóniæ.

Christi decóro lúmine
dies salútis émicat,
dum corda culpis sáucia
refórmat abstinéntia.

Hanc mente nos et córpore,
Deus, tenére pérfice,
ut appetámus próspero
perénne pascha tránsitu.

Te rerum univérsitas,
clemens, adóret, Trínitas,
et nos novi per véniam
novum canámus cánticum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Redémit eos Dóminus de manu tribulántis.

Hæc in figura facta sunt nostri. (1 Cor 10, 6)

⁴⁰ Quóties exacerbavérunt eum in desérto, *
       in iram concitavérunt eum in inaquóso!
⁴¹ Et revérsi sunt et tentavérunt Deum *
       et Sanctum Israel exacerbavérunt.
⁴² Non sunt recordáti manus eius, *
       diéi, qua redémit eos de manu tribulántis. –

⁴³ Cum pósuit in Ægýpto signa sua *
       et prodígia sua in campo Táneos.
⁴⁴ Convértit in sánguinem flúmina eórum *
       et rívulos eórum, ne bíberent.
⁴⁵ Misit in eos cœnomyíam et comédit eos, *
       ranam et pérdidit eos. –
⁴⁶ Dedit brucho fructus eórum, *
       labóres eórum locústæ.
⁴⁷ Occídit in grándine víneas eórum, *
       moros eórum in pruína.
⁴⁸ Trádidit grándini iuménta eórum *
       et greges eórum flammæ ignis. –

⁴⁹ Misit in eos ardórem iræ suæ, †
       indignatiónem et comminatiónem et angústiam, *
       immissiónem angelórum malórum.
⁵⁰ Complanávit sémitam iræ suæ; †
       non pepércit a morte animábus eórum *
       et vitam eórum in peste conclúsit.
⁵¹ Percússit omne primogénitum in terra Ægýpti, *
       primítias róboris eórum in tabernáculis Cham.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Redémit eos Dóminus de manu tribulántis.

Ant. 2 Indúxit eos Dóminus in montem sanctificatiónis suæ.

⁵² Abstulit sicut oves pópulum suum *
       et perdúxit eos tamquam gregem in desérto.
⁵³ Dedúxit eos in spe, et non timuérunt, *
       et inimícos eórum opéruit mare.
⁵⁴ Et indúxit eos in fines sanctificatiónis suæ, *
       in montem, quem acquisívit déxtera eius.
⁵⁵ Et eiécit a fácie eórum gentes †
       et divísit eis terram in funículo hereditátis *
       et habitáre fecit in tabernáculis eórum tribus Israel. –

⁵⁶ Et tentavérunt et exacerbavérunt Deum Excélsum *
       et testimónia eius non custodiérunt.
⁵⁷ Recessérunt et prævaricáti sunt, †
       quemádmodum patres eórum, *
       convérsi sunt retro ut arcus pravus.
⁵⁸ In iram concitavérunt eum in cóllibus suis *
       et in sculptílibus suis ad æmulatiónem eum provocavérunt. –

⁵⁹ Audívit Deus et exársit *
       et sprevit valde Israel.
⁶⁰ Et réppulit habitáculum Silo, *
       tabernáculum, ubi habitávit in homínibus.
⁶¹ Et trádidit in captivitátem virtútem suam *
       et pulchritúdinem suam in manus inimíci.
⁶² Et conclúsit in gládio pópulum suum *
       et in hereditátem suam exársit.
⁶³ Iúvenes eórum comédit ignis, *
       et vírgines eórum non sunt desponsátæ.
⁶⁴ Sacerdótes eórum in gládio cecidérunt, *
       et víduæ eórum non plorabántur.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Indúxit eos Dóminus in montem sanctificatiónis suæ.

Ant. 3 Elégit tribum Iuda, et David servum suum páscere Israel hereditátem suam.

⁶⁵ Et excitátus est tamquam dórmiens Dóminus, *
       tamquam potens crapulátus a vino.
⁶⁶ Et percússit inimícos suos in posterióra, *
       oppróbrium sempitérnum dedit illis.
⁶⁷ Et réppulit tabernáculum Ioseph *
       et tribum Ephraim non elégit,
⁶⁸ sed elégit tribum Iudæ, *
       montem Sion, quem diléxit.
⁶⁹ Et ædificávit sicut excélsum sanctuárium suum, *
       sicut terram, quam fundávit in sǽcula.
⁷⁰ Et elégit David servum suum †
       et sústulit eum de grégibus óvium, *
⁷¹    de post fetántes accépit eum:
    páscere Iacob pópulum suum *
       et Israel hereditátem suam.
⁷² Et pavit eos in innocéntia cordis sui *
       et in prudéntia mánuum suárum dedúxit eos.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Elégit tribum Iuda, et David servum suum páscere Israel hereditátem suam.

V. Qui facit veritátem, venit ad lucem.
R. Ut manifesténtur ópera eius.

LECTIO PRIOR

De libro Exodi

     In diébus illis: Móyses pascébat oves Iethro sóceri sui sacerdótis Mádian; cumque minásset gregem ultra desértum, venit ad montem Dei Horeb. Apparuítque ei ángelus Dómini in flamma ignis de médio rubi; et vidébat quod rubus ardéret et non comburerétur.
     Dixit ergo Móyses: «Vadam et vidébo visiónem hanc magnam, quare non comburátur rubus». Cernens autem Dóminus quod pérgeret ad vidéndum, vocávit eum Deus de médio rubi et ait: «Móyses, Móyses». Qui respóndit: «Adsum». At ille: «Ne apprópies, inquit, huc; solve calceaméntum de pédibus tuis; locus enim, in quo stas, terra sancta est». Et ait: «Ego sum Deus patris tui, Deus Abraham, Deus Isaac et Deus Iacob». Abscóndit Móyses fáciem suam; non enim audébat aspícere contra Deum.
     Cui ait Dóminus: «Vidi afflictiónem pópuli mei in Ægýpto et clamórem eius audívi propter durítiam exactórum eórum. Et sciens dolórem eius descéndi, ut líberem eum de mánibus Ægyptiórum et edúcam de terra illa in terram bonam et spatiósam, in terram, quæ fluit lacte et melle, ad loca Chananǽi et Hetthǽi et Amorrǽi et Pherezǽi et Hevǽi et Iebusǽi. Clamor ergo filiórum Israel venit ad me, vidíque afflictiónem eórum, qua ab Ægýptiis opprimúntur; sed veni, mittam te ad pharaónem, ut edúcas pópulum meum, fílios Israel, de Ægýpto». Dixítque Móyses ad Deum: «Quis sum ego, ut vadam ad pharaónem et edúcam fílios Israel de Ægýpto?». Qui dixit ei: «Ego ero tecum; et hoc habébis signum quod míserim te: cum edúxeris pópulum de Ægýpto, serviétis Deo super montem istum».
     Ait Móyses ad Deum: «Ecce, ego vadam ad fílios Israel et dicam eis: Deus patrum vestrórum misit me ad vos. Si díxerint mihi: “Quod est nomen eius?”, quid dicam eis?». Dixit Deus ad Móysen: «Ego sum qui sum». Ait: «Sic dices fíliis Israel: Qui sum misit me ad vos». Dixítque íterum Deus ad Móysen: «Hæc dices fíliis Israel: Dóminus, Deus patrum vestrórum, Deus Abraham, Deus Isaac et Deus Iacob misit me ad vos; hoc nomen mihi est in ætérnum, et hoc memoriále meum in generatiónem et generatiónem. Vade et cóngrega senióres Israel et dices ad eos: Dóminus Deus patrum vestrórum appáruit mihi, Deus Abraham, Deus Isaac et Deus Iacob dicens: Vísitans visitávi vos et vidi ómnia, quæ accidérunt vobis in Ægýpto; et dixi: Edúcam vos de afflictióne Ægýpti in terram Chananǽi et Hetthǽi et Amorrǽi et Pherezǽi et Hevǽi et Iebusǽi, ad terram fluéntem lacte et melle. Et áudient vocem tuam, ingredierísque tu et senióres Israel ad regem Ægýpti, et dicétis ad eum: Dóminus Deus Hebræórum occúrrit nobis; et nunc eámus viam trium diérum in solitúdinem, ut immolémus Dómino Deo nostro.
     Sed ego scio quod non dimíttet vos rex Ægýpti, ut eátis, nisi per manum válidam. Exténdam enim manum meam et percútiam Ægýptum in cunctis mirabílibus meis, quæ factúrus sum in médio eius; post hæc dimíttet vos».

RESPONSORIUM

LECTIO ALTERA

Ex Tractátu sancti Irenǽi epíscopi Advérsus hǽreses

     Dóminus noster Verbum Dei, qui primo quidem servos attráxit Deo, póstea autem liberávit eos qui subiécti sunt ei, quemádmodum ipse ait discípulis: Iam non dico vos servos, quóniam servus nescit quid fáciat Dóminus eius; vos autem dixi amícos, quóniam ómnia quæ audívi a Patre manifestávi vobis. Amicítia enim Dei immortalitátis est condonátrix iis qui aggrediúntur eam.
     Igitur inítio, non quasi índigens Deus hóminis plasmávit Adam, sed ut habéret in quem collocáret sua benefícia. Non enim solum ante Adam, sed et ante omnem condiciónem glorificábat Verbum Patrem suum, manens in eo, et ipse a Patre clarificabátur, quemádmodum ipse ait: Pater, clarífica me claritáte, quam hábui apud te, priúsquam mundus fíeret.
     Neque nostro ministério índigens, iussit ut eum sequerémur, sed nobis ipsis attríbuens salútem. Sequi enim Salvatórem, participáre est salútem; et sequi lumen, percípere est lumen.
     Qui enim in lúmine sunt, non ipsi lumen illúminant, sed illuminántur et illustrántur ab eo; ipsi quidem nihil ei præstant, benefícium autem percipiéntes illuminántur a lúmine.
     Sic et sérvitus erga Deum, Deo quidem nihil præstat, nec opus est Deo humáno obséquio; ipse autem sequéntibus et serviéntibus ei vitam et incorruptélam et glóriam ætérnam attríbuit, benefícium præstans serviéntibus sibi ob id quod sérviunt, et sequéntibus ob id quod sequúntur, sed non benefícium ab eis percípiens: est enim dives, perféctus et sine indigéntia.
     Propter hoc autem exquírit Deus ab homínibus servitútem, ut, quóniam est bonus et miséricors, benefáciat eis qui persevérant in servitúte eius. In quantum enim Deus nullíus índigens, in tantum homo índiget Dei communióne.
     Hæc enim glória hóminis, perseveráre ac permanére in Dei servitúte. Et propter hoc dicébat discípulis Dóminus: Non vos me elegístis, sed ego elégi vos, signíficans quóniam non ipsi glorificábant eum, sequéntes eum, sed in eo quod sequeréntur Fílium Dei glorificabántur ab eo. Et íterum: Volo ut, ubi ego sum, ibi et hi sint, ut vídeant claritátem meam.

RESPONSORIUM

LECTIO TERTIA

E Vita sanctæ Francíscæ Románæ a María Magdaléna Anguillária prǽside Oblatárum Turris Speculórum conscrípta

     Non in extérnis tantum fortúnæ bonis probávit Francíscæ patiéntiam Deus, sed in ipso quoque illíus córpore múltiplex súmere vóluit experiméntum per morbos, quibus diutúrnis gravibúsque, ut dictum est dicetúrque deínceps, fuit exércita; sic tamen ut nullus impatiéntiæ motus in ea observátus sit umquam, nulla displicéntia alicúius obséquii quantúmvis inépte sibi exhíbiti.
     Per filiórum, quos tenérrime diligébat, immatúra fúnera, constántiam suam Francísca probávit, ánimo semper tranquíllo divínæ sese voluntáti aptans et grátias agens in iis quæ accidébant. Pari constántia maledicórum ac sibi detrahéntium, deque ipsíus vivéndi modo male loquéntium linguas pértulit; ne mínimæ quidem aversiónis indícium ab iis demónstrans persónis, quas de se suísque rebus pérperam sentíre ac loqui nóverat; sed bonum pro malo reddens, solébat Deum pro ipsis contínuo deprecári.
     Quóniam ipsam non elégerat Deus ut sibi soli sancta foret, sed ut colláta sibi divínitus dona in proximórum spiritálem ac corporálem salútem convérteret, tanta illam amabilitáte instrúxerat, ut cuicúmque ágere cum ipsa contigísset, is íllico sentíret illíus amóre æstimationéque captum se, atque ad omne ipsíus arbítrium fléxilem. Ea namque verbis suis divínæ virtútis efficácia ínerat, ut brevi sermóne afflíctis et ægris ánimis, solámen fáceret, inquiétos sedáret, mitigáret irátos, reconciliáret inimícos, inveteráta ódia rancorésque exstíngueret, et meditátam paratámque vindíctam sæpe sǽpius impedíret, verbo uno ut frenásse hóminum quorumcúmque afféctus, et eos quocúmque vellet dúcere posse viderétur.
     Quare ex omni parte recurrebátur ad Francíscam, velut ad asylum tutíssimum, nec ab ea quisquam nisi consolátus recedébat, quamvis líbere ipsa et peccáta reprehénderet, et quæ nóxia erant Deóque ingráta citra formídinem castigáret.
     Grassabántur Romæ morbi várii, mortáles passim et pestíferi hábiti, in quibus non dubitávit sancta, spreto contagiónis perículo, exhibére víscera misericórdiæ erga míseros et opis índigos aliénæ; quos fácile repértos primum ad expiánda per compassiónem inducébat, sédulo deínde iuvábat ministério, amánter exhórtans ut de manu Dei hoc qualecúmque incómmodum libénter acceptárent, et pro eius amóre tolerárent, qui tam multa prior pro ipsis tulísset.
     Non erat conténta iis, quos domi suæ collígere póterat, infírmis curándis Francísca; sed in suis illos mapálibus atque hospitálibus públicis requirébat, ibíque invéntis refovébat sitim, componébat lectos, obligábat úlcera; quæ quanto fœtentióra erant et magis stómacho suo contrária, tanto diligéntius accuratiúsque tractábat. Solébat étiam in Campum Sanctum iens cibos et delicatióra obsónia deférre secum, inter magis índigos distribuénda; domum autem revértens referébat detríta indusiórum frágmina et páuperes pannos immundítia plenos, quos diligénter elútos probéque resártos, tamquam ipsi Dómino suo servitúros, curióse complicábat atque inter odóres reponébat.
     Per annos omníno trigínta hoc inserviéndi infírmis atque hospitálibus ministérium secúta Francísca est, dum scílicet in sui maríti domo esset, frequens ad hospitália Sanctæ Maríæ et Sanctæ Cæcíliæ in Transtíberim, ad áliud Sancti Spíritus in Sáxea, quartúmque in Campo Sancto. Et quóniam eiúsmodi contagiónum témpore non solum diffícile erat inveníre médicos, qui curárent córpora, sed étiam sacerdótes, qui necessáriam animábus medicínam fácerent; ipsa eos requirébat adducebátque ad tales, qui iam ad suscipiénda pæniténtiæ et eucharístiæ sacraménta dispósiti erant; quod ut pro arbítrio suo commódius fáceret, alébat suis impéndiis sacerdótem, qui ad prædícta accédens hospitália, præscríptos a se infírmos visitáret.

RESPONSORIUM

ORATIO

Orémus:
Deus, qui nobis in beáta Francísca singuláre dedísti coniugális et monásticæ conversatiónis exémplar, fac nos tibi perseveránter deservíre, ut in ómnibus vitæ adiúnctis te conspícere et sequi valeámus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)