lat

BREVIARIUM ROMANUM

17 augustus 2019
Pro O.P.: S. Hyacinthi de Polonia, presbyteri, memoria


Sæculo XII exeunte Jacko [Iacobus], sæculo xiv Hyacinthus appellatus, in loco Camiensi dioecesis Breslaviensis [Kamień] ortum habuit. Canonicus ecclesise Cracoviensis, anno 1220 Ordinem amplexus est Romæ. Anno 1221 sanctus Dominicus eum designavit cum fratre Henrico de Moravia ut Ordinem in Polonia propagaret. Iam ab anno 1222 Cracoviæ institutus est conventus prædicatorum. Anno 1225 Gerardus Breslaviensis, primus Provincialis Poloniæ, fratres Cracovienses per quinque itinera dispersit. Iacko conventum fundavit Dantisci [Gdańsk] in Pomerania, postea Chinelli [Kiel] ubi vixit ab anno 1229 ad annum 1233, morum candore et filiali pietate erga Domini Matrem præstans. Multum adlaboravit inter orthodoxos atque catholicos illius regionis et urbem dereliquit paulo antequam fratres a principe Vladimiro Rurikovič eiecti essent. Hæc inter itinera miraculum illud memoratur quod flumen Vistulam, expansis super aquas palliis, siccis vestigiis traiecit una cum sociis qui ferebant Eucharistiam ac Virginis simulacrum. Obiit in conventu Cracoviensi die 15 augusti 1257. A Clemente VII anno 1527 inter beatos fuit relatus et a Clemente VIII die 17 aprilis 1594 in sanctorum catalogum adscriptus.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Christi fidélis núntius
dum prædicátor míttitur,
præco salútis cǽlicus
late per orbem fúnditur.

Ubíque verbi sémina,
rectíque spargit lúmina,
fluunt ab ore fáculæ,
vitæ corúscant régulæ.

Rectas salútis sémitas
dignósque mores édocet,
verbóque tangens ánimas
ad pæniténdum cómmovet.

Ab hoste prædas éripit,
dum dura mollit péctora,
cælóque dignos éfficit,
dum frangit hostis róbora.

Tibi, Deus, sit glória
in sempitérna sǽcula;
et nos Hyacínthi précibus
adiúnge cæli cœtibus. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum.

Psalmus 106 (107)
Pro liberatione gratiarum actio

Verbum misit Deus filiis Israel evangelizans pacem per Iesum Christum. (Act 10, 36)

I

1 Confitémini Dómino, quóniam bonus, *
      quóniam in sǽculum misericórdia eius.

2 Dicant, qui redémpti sunt a Dómino, *
      quos redémit de manu adversárii,

3 et de regiónibus congregávit eos, †
      a solis ortu et occásu, *
      ab aquilóne et mari. –

4 Erravérunt in solitúdine, in inaquóso, *
      viam civitátis habitatiónis non invenérunt.

5 Esuriéntes et sitiéntes, *
      ánima eórum in ipsis defécit.

6 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum erípuit eos. –

7 Et dedúxit eos in viam rectam, *
      ut irent in civitátem habitatiónis.

8 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,

9 quia satiávit ánimam sitiéntem *
      et ánimam esuriéntem replévit bonis. –

10 Sedéntes in ténebris et umbra mortis, *
      vincti in mendicitáte et ferro,

11 quia exacerbavérunt elóquia Dei *
      et consílium Altíssimi sprevérunt.

12 Et humiliávit in labóribus cor eórum, *
      infirmáti sunt, nec fuit qui adiuváret.

13 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum liberávit eos. –

14 Et edúxit eos de ténebris et umbra mortis *
      et víncula eórum dirúpit.

15 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,

16 quia contrívit portas ǽreas *
      et vectes férreos confrégit.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius.

II

17 Stulti facti sunt in via iniquitátis suæ *
      et propter iniustítias suas afflícti sunt;

18 omnem escam abomináta est ánima eórum, *
      et appropinquavérunt usque ad portas mortis.

19 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum liberávit eos.

20 Misit verbum suum et sanávit eos *
      et erípuit eos de interitiónibus eórum.

21 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,

22 et sacríficent sacrifícium laudis *
      et annúntient ópera eius in exsultatióne. –

23 Qui descéndunt mare in návibus, *
      faciéntes operatiónem in aquis multis,

24 ipsi vidérunt ópera Dómini *
      et mirabília eius in profúndo.

25 Dixit et excitávit spíritum procéllæ, *
      et exaltáti sunt fluctus eius.

26 Ascéndunt usque ad cælos †
      et descéndunt usque ad abýssos; *
      ánima eórum in malis tabescébat.

27 Turbáti sunt et moti sunt sicut ébrius, *
      et omnis sapiéntia eórum devoráta est.

28 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum edúxit eos. –

29 Et státuit procéllam eius in auram, *
      et tacuérunt fluctus eius.

30 Et lætáti sunt quia siluérunt, *
      et dedúxit eos in portum voluntátis eórum.

31 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,

32 et exáltent eum in ecclésia plebis *
      et in convéntu seniórum laudent eum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini.

III

33 Pósuit flúmina in desértum *
      et éxitus aquárum in sitim,

34 terram fructíferam in salsúginem *
      a malítia inhabitántium in ea.

35 Pósuit desértum in stagna aquárum *
      et terram sine aqua in éxitus aquárum. –

36 Et collocávit illic esuriéntes, *
      et constituérunt civitátem habitatiónis.

37 Et seminavérunt agros et plantavérunt víneas *
      et fecérunt fructum in provéntum suum.

38 Et benedíxit eis, et multiplicáti sunt nimis, *
      et iuménta eórum non minorávit.

39 Et pauci facti sunt et vexáti sunt *
      a tribulatióne malórum et dolóre. –

40 Effúdit contemptiónem super príncipes *
      et erráre facit eos in desérto ínvio.

41 Et suscépit páuperem de inópia *
      et pósuit sicut oves famílias.

42 Vidébunt recti et lætabúntur, *
      et omnis iníquitas oppilábit os suum.

43 Quis sápiens, et custódiet hæc *
      et intélleget misericórdias Dómini?

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini.

V. Dómine, véritas tua usque ad nubes.
R. Iudícia tua abýssus multa.

LECTIO PRIOR

De libro Michǽæ prophétæ

7,7-20
Civitas Dei exspectat salutem. Salus in remissione peccatorum

     Ego ad Dóminum aspíciam, exspectábo Deum salvatórem meum; áudiet me Deus meus. Ne lætéris, inimíca mea, super me, quia cécidi: consúrgam; cum sédeo in ténebris, Dóminus lux mea est. Iram Dómini porto, quóniam peccávi ei, donec iúdicet causam meam et fáciat iudícium meum; edúcet me in lucem, vidébo iustítiam eius. Et aspíciet inimíca mea, et operiétur confusióne, quæ dicit ad me: «Ubi est Dóminus Deus tuus?». Oculi mei vidébunt in eam; nunc erit in conculcatiónem ut lutum plateárum. Dies véniet ut ædificéntur macériæ tuæ; in die illa dilatabúntur fines tui. In die illa usque ad te vénient habitántes ab Assýria usque ad Ægýptum et ab Ægýpto usque ad flumen et a mari usque ad mare et a monte usque ad montem. Terra autem erit in desolatiónem propter habitatóres suos et propter fructum óperum eórum. Pasce pópulum tuum in virga tua, gregem hereditátis tuæ, habitántes solos in saltu, in médio hortórum; pascántur Basan et Gálaad iuxta dies antíquos. Secúndum dies egressiónis tuæ de terra Ægýpti osténde nobis mirabília. Vidébunt gentes et confundéntur super omni fortitúdine sua, ponent manum super os, aures eórum surdæ erunt; lingent púlverem sicut serpens, velut reptília terræ. Treméntes exíbunt de ǽdibus suis — ad Dóminum Deum nostrum — formidábunt et timébunt te. Quis Deus símilis tui, qui aufers iniquitátem, et transis peccátum reliquiárum hereditátis tuæ? Non servat in ætérnum furórem suum, quóniam volens misericórdiam est. Revertétur et miserébitur nostri, calcábit iniquitátes nostras et proíciet in profúndum maris ómnia peccáta nostra. Dabis veritátem Iacob, misericórdiam Abraham, quæ iurásti pátribus nostris a diébus antíquis.

RESPONSORIUM

Hebr 10, 37b; Mic 7, 19b

R. Qui ventúrus est, véniet, et non tardábit; et iam non erit timor in fínibus nostris: * Quóniam ipse est salvátor noster.
V. Calcábit iniquitátes nostras, et proíciet in profúndum maris ómnia peccáta nostra; * Quóniam ipse est salvátor noster.

LECTIO ALTERA

E Vita sancti Hyacínthi presbýteri

("De vita et miraculis Sancti Iacechonis Ordinis Fratrum Praedicatorum" auctore Stanislao lectore Cracoviensi eiusdem Ordinis – circa 1352)

Polonis nova lux orta est

     Pópulus géntium, qui ambulábat in tenébris, vidit lucem magnam. Cónditor univérsi in princípio creans cælum et terram relíquit ténebras super fáciem abýssi. Ut autem has illumináret, dixit: Fiat lux, et facta est lux. Et sic facta luce mundum illuminávit. Sicut autem hoc fecit ténebras mundi illuminándo, sic revéra per beátum Iacechónem tamquam per rádium novi solis in Polónia ténebras peccatórum fugávit, et lúmine fídei corda Polonórum illustrávit. Unde iam complétum est, quod Isaías longe ante prædíxit dicens: Pópulus géntium, vidélicet in fínibus Polóniæ et qui ambulábat in ténebris mentis ignorántiæ, vidit lucem magnam, id est sanctum Iacechónem prædicatórem doctrínæ lúcidæ.
     Sicut enim adveniénte luce diéi alleviántur ægritúdines, excitántur a somno hómines, aves gárriunt et béstiæ ad sua latíbula fúgiunt, sic sancto Iacechóne in Polóniam misso a beáto Domínico, Polóni alleviáti sunt a vítiis, excitáti a negligéntiis, animáti ad contemplatiónem cæléstium, liberáti a potestáte dǽmonum, ita ut iam Polónis nova lux oríri visa est, gáudium, honor et tripúdium apud omnes pópulos.
     De qua luce, vidélicet sancto Iacechóne ego frater Stanisláus, lector Cracoviénsis mínimus Fratrum prædicatórum, ad honórem trini et uníus Dei, qui cunctos sanctos cóndidit atque inenarrábili luce decorávit, et ad ædificatiónem pópuli, ea quæ réperi et ex relatióne patrum fide dignórum, qui a suis antecessóribus, qui faciáliter sanctum Iacechónem novérunt et cum eo conversáti fuérunt, intelléxi, brevi et húmili stilo perstríngere curávi.
     Ipse autem Christus, rex glóriæ, qui est splendor Dei patris et figúra substántiæ eius, per beáti Iacechónis patrocínium óperi meo dignétur dare increméntum, qui cum Patre et Spíritu sancto vivit et regnat in sǽcula sæculórum. Amen.
     Iacécho vulgáriter, Hyacínthus literáliter nuncupátus est. Dícitur autem Hyacínthus a hyacíntho flore vel lápide, et secúndum hoc dúplicem habet interpretatiónem.
     Primo dícitur Hyacinthus quasi herba florem habens purpúreum, quod bene beáto Iacechóni cónvenit, nam ipse fuit herba húmilis per cordis obcediéntiam, flos per córporis continéntiam, purpúreus per voluntáriam paupertátem seu indigéntiam.
     Secúndo dícitur Hyacínthus a hyacíntho lápide, qui est fúlgidus per evangélicæ doctrínæ traditiónem; fuit cerúleus per vitæ sanctæ conversatiónem, et firmíssimus per fídei cathólicæ dilatatiónem. Et sic patet nóminis cognítio.

RESPONSORIUM


R. Communicávit ei Dóminus sapiéntiæ suæ thesáurum, per evangélicæ prædicatiónis offícium.* Fidélibus et infidélibus lárgiter erogándum.
V. Pósuit verba sua in ore eius, et cordis sui arcánum commísit ei. * Fidélibus et infidélibus lárgiter erogándum.

Vel, praesertim in cantu:
Cf. Ioel 2, 15; Is 62, 11; Ier 31, 10

R. Cánite tuba in Sion, vocáte gentes, annuntiáte pópulis et dicíte:* Ecce Deus Salvátor noster advéniet.
V. Annuntiáte in fínibus terræ; et in ínsulis, quæ procul sunt, dicíte.* Ecce Deus Salvátor noster advéniet.

Vel alia:

Ex Epístolis beáti Humbérti de Romans presbýteri ad Ordinem e Capítulis generálibus missis

(Epist. III: Opera de vita regulari, II, Ed. J.-J. Berthier, vol. II, Romae 1889, pp. 490-494)

Væ nobis si ab Apostolorum vestigiis deviamus

     Signífico caritáti vestræ, quod inter multa desidéria cordis mei, quæ ratióne suscépti regíminis in me repério suscitáta, illud est non módicum, scílicet ut per ministérium Ordinis nostri et schismátici christiáni revocaréntur ad ecclesiásticam unitátem et nomen Dómini Iesu Christi deferrétur coram Iudǽis, coram Sarracénis, coram pagánis, coram bárbaris et géntibus univérsis, ut essémus testes eius et salus ómnibus usque ad últimum terræ.
     Sed efféctui rei huius óbviant duo quædam.
     Unum est deféctus linguárum, quibus addiscéndis vix ullus frater vult vacáre, multis curiositátem multímodam utilitáti præponéntibus in studéndo.
     Aliud est amor soli natális, cuius dulcédo sic multos illaqueávit, natúra nondum in eis per grátiam transformáta, quod de terra et cognatióne sua nolunt égredi nec oblivísci pópulum suum, sed vívere volunt et mori inter cognátos et notos suos, non expavescéntes, quod inter huiúsmodi Salvátor, étiam a matre própria non pótuit inveníri.
     Expergiscímini, fratres a Deo vocáti, et vidéte, si in exempláribus apostólicis tale áliquid reperítur. Numquid non omnes Galilǽi fuérunt? Et quis eórum remánsit in Galilǽa? Nonne álius peregrinátus est in Indiam, álius in Æthiópiam, álius in Asiam, álius in Acháiam, et sic omnes per divérsas natiónes longe latéque diffúsi, fructum, quem nunc vidémus, produxérunt in mundo?
     Quod si áliquis dicat, grávia sunt hæc, nos infírmi eos non póssumus imitári, væ nobis, si prædicatóres esse vólumus et a tálium prædicatórum vestígiis deviáre. Prætérea numquid hoc dixérunt patres illi nostri primitívi, quos sanctus Pater noster beátus Domínicus omnes tam novítios quam álios dispérsit per orbem? Non ascéndat, elécti Dei, huiúsmodi deiécta cogitátio corda nostra, sed professiónis nostræ vocatiónem et obœdiéntiæ promptæ gloriósum prǽmium attendéntes, exponámus nosmetípsos ad ómnia pro animárum salúte et Salvatóris glória dilatánda.
     Quod si quis inspiránte Dei grátia cor suum invénerit secúndum voluntátem gubernántis parátum ad linguam arábicam, hebráicam, grǽcam seu áliam addiscéndam, ex quo sibi mercédem acquírere possit in ópere salutári témpore opportúno, sive étiam repérerit se dispósitum ad exeúndum castra própriæ natiónis, transitúrus ad Provínciam Terræ Sanctæ seu Grǽciæ vel álias vicínas infidélibus, quæ procul dúbio multum índigent frátribus, qui paráti sint, multa pati pro Ordine, pro fide, pro animárum étiam salúte et propter nomen Dómini nostri Iesu Christi, precor et móneo, ut statum ánimi sui circa hoc mihi scríbere non omíttat.
     Comméndo vos omnes et síngulos grátiæ Salvatóris et gloriosíssimæ Matris eius, advocátæ nostræ, cuius patrocínium speciáliter his diébus Ordini adfuísse créditur et plúrimum profuísse.
     Datum Medioláni in Capítulo generáli anno 1255.

RESPONSORIUM

Ps 97, 2. 3c; 110, 9

R. Notum fecit Dóminus salutáre suum, in conspéctu géntium revelávit iustítiam suam, * et vidérunt omnes fines terræ salutáre Dei.
V. Redemptiónem misit Dóminus pópulo suo. * Et vidérunt omnes fines terræ salutáre Dei.

ORATIO

Orémus:
Deus qui beátum Hyacínthum prædicatiónis grátia perfudísti qua multas ad lumen veritátis addúceret gentes, quǽsumus, ut ópera bona in nobis tua virtúte perfícias, quibus hómines ut te gloríficent exciténtur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)