lat

BREVIARIUM ROMANUM

4 februarius 2025
Pro O.P.: S. Catharinæ de' Ricci, virginis, memoria


E nobili stirpe anno 1522 nata Sandrinam nomen accepit. Adhuc puellula, matre orbata, magno incendebatur amore erga Christum Crucifixum. Duodennis monasterium Sancti Vincentii Sororum Tertiæ Regulæ S. P. Dominici in civitate Prati ingressa est, assumpto nomine Catharina. Sancti Spiritus igne succensa, gloriam Domini indesinenter quærens, reformationem vitæ regularis promovit iuxta inspirationem fratris Hieronymi Savonarola quem grata prosequebatur veneratione. Christi passionem ardenter contuens corde, vivide in carne quoque meruit ferre mystico consortio ac versiculos ex Sacris Scripturis depromptos tradidit pro huiusmodi meditatione promovenda. Bis priorissa, eximia prudentia ac benignitate communitatem gubernavit.

Cælestis Sponsi donis referta, divinæque dilectioni innixa, præclara spiritualis doctrinæ documenta reliquit, epistolis præsertim, quas ad conspicuos étiam et sanctos ætatis suæ viros ac mulieres conscripsit, ut S. Philippum Neri, S. Carolum Borromeo, S. Mariam Magdalenam de' Pazzi. Obiit Prati die 2 februarii 1590. Cœtui beatorum, die 23 novembris 1732, a Clemente XII sollemniter cooptata, a Benedicto XIV inter sanctas adscripta fuit die 29 iunii 1746.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Adhibetur textus congruus vel sequens:

O virgo, cui præcórdia
Sanctus perússit Spíritus,
raptóque corde cárneo,
dedit supérno vívere!

Beáta, cui Rex mártyrum
spinas crucémque cóntulit,
et sacra virginálibus
membris inússit stígmata.

Beáta, quam Rex vírginum,
Alma Parénte prónuba,
plaudénte cæli cúria,
sacro recépit thálamo.

O iam perénni vínculo
coniúncta Regi glóriæ,
fac nos amóris néxibus
iungi Deo per sǽcula.

Te, Sponse Iesu vírginum,
castæ Paréntis Unice,
laudent beáti Spíritus
in sæculórum sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Clamor meus, Dómine, ad te pervéniat; non abscóndas fáciem tuam a me.

Psalmus 101 (102)
Exsulis vota et preces

Consolatur nos Deus in omni tribulatione nostra. (2 Cor 1, 4)

I

2 Dómine, exáudi oratiónem meam, *
      et clamor meus ad te véniat.

3 Non abscóndas fáciem tuam a me; †
      in quacúmque die tríbulor, *
      inclína ad me aurem tuam.
   In quacúmque die invocávero te, *
      velóciter exáudi me. –

4 Quia defecérunt sicut fumus dies mei, *
      et ossa mea sicut crémium aruérunt.

5 Percússum est ut fenum et áruit cor meum, *
      étenim oblítus sum comédere panem meum.

6 A voce gémitus mei *
      adhǽsit os meum carni meæ. –

7 Símilis factus sum pellicáno solitúdinis, *
      factus sum sicut nyctícorax in ruínis.

8 Vigilávi *
      et factus sum sicut passer solitárius in tecto.

9 Tota die exprobrábant mihi inimíci mei, *
      exardescéntes in me per me iurábant.

10 Quia cínerem tamquam panem manducábam *
      et potum meum cum fletu miscébam,

11 a fácie iræ et increpatiónis tuæ, *
      quia élevans allisísti me.

12 Dies mei sicut umbra declinavérunt, *
      et ego sicut fenum árui.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Clamor meus, Dómine, ad te pervéniat; non abscóndas fáciem tuam a me.

Ant. 2 Réspice, Dómine, in oratiónem humílium.

II

13 Tu autem, Dómine, in ætérnum pérmanes, *
      et memoriále tuum in generatiónem et generatiónem.

14 Tu exsúrgens miseréberis Sion, †
      quia tempus miseréndi eius, *
      quia venit tempus,

15 quóniam placuérunt servis tuis lápides eius *
      et púlveris eius miseréntur. –

16 Et timébunt gentes nomen tuum, Dómine, *
      et omnes reges terræ glóriam tuam,

17 quia ædificávit Dóminus Sion *
      et appáruit in glória sua.

18 Respéxit in oratiónem ínopum *
      et non sprevit precem eórum. –

19 Scribántur hæc pro generatióne áltera, *
      et pópulus, qui creábitur, laudábit Dóminum.

20 Quia prospéxit de excélso sanctuário suo, *
      Dóminus de cælo in terram aspéxit,

21 ut audíret gémitus compeditórum, *
      ut sólveret fílios mortis;

22 ut annúntient in Sion nomen Dómini *
      et laudem eius in Ierúsalem,

23 cum congregáti fúerint pópuli in unum *
      et regna, ut sérviant Dómino.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Réspice, Dómine, in oratiónem humílium.

Ant. 3 Tu, Dómine, terram fundásti, et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

III

24 Humiliávit in via virtútem meam, *
      abbreviávit dies meos.

    Dicam: "Deus meus, †
25   ne áuferas me in dimídio diérum meórum; *
      in generatiónem et generatiónem sunt anni tui.

26 Inítio terram fundásti; *
      et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

27 Ipsi períbunt, tu autem pérmanes; †
      et omnes sicut vestiméntum veteráscent, *
      et sicut opertórium mutábis eos, et mutabúntur. –

28 Tu autem idem ipse es, *
      et anni tui non defícient.
29 Fílii servórum tuórum habitábunt, *
      et semen eórum in conspéctu tuo firmábitur."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Tu, Dómine, terram fundásti, et ópera mánuum tuárum sunt cæli.

V. Atténdite, pópule meus, doctrínam meam.
R. Inclináte aurem vestram in verba oris mei.

LECTIO PRIOR

De Epístola prima ad Thessalonicénses

4, 1-18
Vita sancta et spes resurrectionis

     Fratres, rogámus vos et obsecrámus in Dómino Iesu, ut — quemádmodum accepístis a nobis quómodo vos opórteat ambuláre et placére Deo, sicut et ambulátis — ut abundétis magis. Scitis enim, quæ præcépta dedérimus vobis per Dóminum Iesum. Hæc est enim volúntas Dei, sanctificátio vestra, ut abstineátis a fornicatióne, ut sciat unusquísque vestrum suum vas possidére in sanctificatióne et honóre, non in passióne desidérii, sicut et gentes, quæ ignórant Deum, ut ne quis supergrediátur neque circumvéniat in negótio fratrem suum, quóniam vindex est Dóminus de his ómnibus, sicut et prædíximus vobis et testificáti sumus. Non enim vocávit nos Deus in immundítia sed in sanctificatióne. Itaque, qui spernit, non hóminem spernit sed Deum, qui étiam dat Spíritum suum Sanctum in vos.
     De caritáte autem fraternitátis non necésse habétis, ut vobis scribam, ipsi enim vos a Deo edócti estis, ut diligátis ínvicem; étenim fácitis illud in omnes fratres in univérsa Macedónia. Rogámus autem vos, fratres, ut abundétis magis et óperam detis, ut quiéti sitis, et ut vestrum negótium agátis, et operémini mánibus vestris, sicut præcípimus vobis, ut honéste ambulétis ad eos, qui foris sunt, et nullíus áliquid desiderétis.
     Nólumus autem vos ignoráre, fratres, de dormiéntibus, ut non contristémini sicut et céteri, qui spem non habent. Si enim crédimus quod Iesus mórtuus est et resurréxit, ita et Deus eos, qui dormiérunt, per Iesum addúcet cum eo. Hoc enim vobis dícimus in verbo Dómini, quia nos, qui vívimus, qui relínquimur in advéntum Dómini, non præveniémus eos, qui dormiérunt; quóniam ipse Dóminus in iussu, in voce archángeli et in tuba Dei descéndet de cælo, et mórtui, qui in Christo sunt, resúrgent primi; deínde nos, qui vívimus, qui relínquimur simul rapiémur cum illis in núbibus óbviam Dómino in áera, et sic semper cum Dómino érimus. Itaque consolámini ínvicem in verbis istis.

RESPONSORIUM

1 Th 4, 16a; Mc 13, 27b; cf. Mt 24, 31a

R. Ipse Dóminus in iussu, in voce archángeli et in tuba Dei descéndet de cælo; * et congregábit eléctos suos a quáttuor ventis, a summo terræ usque ad summum cæli.
V. Cum vénerit Fílius hóminis, mittet ángelos suos cum tuba magna. * Et congregábit eléctos suos a quáttuor ventis, a summo terræ usque ad summum cæli.

LECTIO ALTERA

[**]

E Lítteris sanctæ Catharínæ de' Ricci die Domínica Palmárum, 18 aprilis 1554

(Ad Bonaccorsum Bonaccorsi Florentinum: Epistolario, ed. G. Di Agresti, vol. I, Firenze 1973, pp. 331-336)

Trophæum invenimus rubrum et rubicundum quod est Iesus in cruce

     In bono máxime ponénda est æmulátio, non invídia ita ut próximum a bono retráhere quis velit ne ipsi antéeat, sed sancta æmulatióne et siti cæléstis fontis veheménter curréndum est, et nullo impediménto alícui paráto, prǽgredi niténdum est. Oh! si æmulátio hæc in Christianórum córdibus exsísteret, quam multi ad optátam palmam pervenírent ad quam nunc tam pauci accúrrunt. Ita ígitur efficiámus, filióle mi caríssime, ut velóciter currámus ac vincámus. Hoc in certámine incáutus non putáberis quemádmodum inconsiderátus iudicátus non fuit infélix ille, immo felix, fur crucifíxus cum Iesu. Nonne ille vidétur tibi mélius certavísse quam turba magna sanctórum patrum qui in limbo iam a sǽculis redemptiónem exspectábant? Iste enim puncto témporis tam velóciter cucúrrit ut ómnibus anteíret et primus esse mererétur ad palmam, quam tamen némini abstúlit ex vocátis ad illam.
     Nunc vero fili mi dies vívimus quibus curréndum et consisténdum est plus quam consuéscimus. Altitúdinem enim mystérii redemptiónis nobis his in diébus repræsentátam considerántes, quanto magis nobis consisténdum ac perseverándum est!
     In primis misericórdiam vidémus quæ vicit iustítiam et mediátrix facta apud ætérnum Patrem ipsum indúxit ut Fílium suum unigénitum mítteret, carnem humánam indúeret pro salúte animárum nostrárum benefícii immémorum; Deum de excélsis in terram traxit, quem cæli cápere non possunt in Vírginis úterum clausit, factum de Deo omnipoténte infántem cum ómnibus misériis ceterórum, de immortáli et impassíbili mortálem ac passíbilem, de divino humánum, de sapientíssimo quasi insipiéntem coram homínibus factum, de Dómino, cui sérviunt Angeli, servum hóminum factum.
     Quisnam ígitur intelléctus hæc consíderans, non mirátur sciens quia hæc ómnia facta sunt ut humána natúra débitum sólveret divínæ Esséntiæ? Et quia natúra nostra débitum sólvere non póterat neque cæléstem illam iánuam aperíre valébat, quam inobœdiéntia cláuserat, Salvátor ecce venit, dives ecce tanto thesáuro, parátus et promptus ad débitum pro nobis solvéndum et cæléstis pátriæ herédes nos restaurándos. Hæc quidem considerátio continére nos debet ab ómnibus operatiónibus nostris, ab operatiónibus, inquam, terrínis atque inánibus.
     Cursum hunc ut capiámus necésse est excitáti exémplo abýssi caritátis Fílii Dei in parvam creatúram. Una cum natúra nostra cursum suum ipse cepit tam velócem ad tantæ passióni obveniéndum.
     Idem nobis cursus, filióle, faciéndus est et veheménter nobis proiciéndum est hoc in magnum pélagus quo abluámur et mundémur, quia pro nobis factum est, et sacráto illo sánguine frontes signémus, ut tali signo ad Patrem ætérnum accedámus illíque dicámus quóniam Fílius eius Unigénitus débita pro nobis solvit, et certávimus et trophǽum invénimus rubrum et rubicúndum, quod est Iesus in cruce, sánguine respérsus et exsánguis amóris causa.

RESPONSORIUM

Mt 11, 29-30

R. Tóllite iugum meum super vos, dicit Dóminus, et díscite a me quia mitis sum et húmilis corde. * Iugum enim meum suáve est et onus meum leve.
V. Veníte ad me, omnes qui laborátis et oneráti estis, et ego refíciam vos. * Iugum enim meum suáve est et onus meum leve.

Vel alia:

Ex Epístola ignóti auctóris coǽvi sanctæ Catharínæ de' Ricci

(S. Caterina de’ Ricci, ed. G. Di Agresti, vol. I, Firenze 1963 [1967], pp. 17-75)

Catharina, vera sponsa Christi

     De Catharína éloquor, Florentína, monastérii Sancti Vincéntii Praténsis Ordinis Prædicatórum sanctimoniáli, vera sponsa Christi apud nos, de qua áliquid ex me certi ac veri perquíris. Hæc virgo benedícta est causa máximi gáudii bonis rectísque corde qui eam agnóscunt, magnǽque lætítiæ in Dómino. In ipsa enim Deus noster propter infinítam maiestátem ac benignitátem suam se præbére dignátus est ab ætérno fidélem, omnipoténtem ac munificentíssimum. Atque nulla apud nos causa est quare tantum Deus thesaurizáre volúerit in hac creatúra, non in illa vel in ália. Ad mentem nostram revocémus quod scriptum est: Confíteor tibi, Pater cæli et terræ, quia abscondísti hæc a sapiéntibus et prudéntibus et revelásti ea párvulis. Ita, Pater, quóniam sic plácitum fuit ante te.
     Mense septémbri anni millésimi quingentésimi quadragésimi vírginem Catharínam in se ipsa Fílii Dei passiónem pati compértum est. In éxstasin rapiebátur a feria quinta in Vésperum, per totam noctem, usque ad últimam fere vigíliam fériæ sextæ plus mínusve, secúndum voluntátem ac beneplácitum divíni Sponsi. Et nunc étiam hanc in éxstasin rápitur per síngulas hebdómadas: quod ipsa nobis per obœdiéntiam revelávit.
     Iesum Matri valedicéntem videt, Iesum séquitur in Bethániam, eundémque in cenáculum ad Cenam parátum. Ibi Iesum videt pedes discipulórum lavántem atque Eucharístiam instituéntem; ei in Gethsémani oránti adest. Iudámque proditórem videt et Iesum comprehénsum. Summos pontífices præsidésque interrogántes cónspicit et Dóminum oppróbriis óbrutum videt, eidémque flagelláto, spínis coronáto, crucem baiulánti et cruci fixo adest. Videt Iesum in ligno suspénsum tribúsque horis cum morte luctántem, dénique de cruce depósitum.
     Omnia hæc videt, immo non solum videt sed cum Dómino nostro compátitur. Et quod ille una tantum féria sexta passus est, ipsa miro modo pátitur síngulis fériis quintis ac sextis.
     Hæc acerbíssima torménta nullo modo Catharína virgo pati vellet quo ad sensitívam voluntátem, quadam die per éxstasin audíta est a Iesu petens num sibi ipsi áliquid crucis suæ extólleret, sed statim rationáli sua voluntáte se érigit et máximas Deo grátias agit propter infinítam caritátem quam erga ipsam tam indígnam habet. Dicit autem se mínime exprímere posse ómnia quæ pro nobis Dóminus noster passus est.
     A décima quarta die mensis aprílis anni millésimi quingentésimi quadragésimi primi, infra octávam Paschæ, vúlnera Dómini nostri fixa in eius córpore permansérunt, et sæpe dixit tanto se dolóre vúlneris in látere áffici ut sibi mori viderétur etsi sciret vulnéribus illis non esse moritúram. Semper perspícue ac distíncte infíxas plagas pedum ac mánuum videt. Ii autem qui vidébant eam, cogebántur dicére: Nunc modo e cruce defíxa vidétur.

RESPONSORIUM

Gal 6, 14; 2 Cor 1, 5

R. Mihi absit gloriári nisi in cruce Dómini nostri Iesu Christi: * Per quem mihi mundus crucifíxus est, et ego mundo.
V. Sicut abúndant passiónes Christi in nobis, ita et per Christum abúndat consolátio nostra. * Per quem mihi mundus crucifíxus est, et ego mundo.

Vel, præsertim in cantu:
R. O sponsa Christi amábilis, quæ sacra Sponsi stígmata expréssa refers córpore, eiúsque charismátibus pleno redúndas spíritu: Nos te coléntes prótege, * et quæ precámur óbtine.
V. Fac Crucifíxi vúlnera recogitémus pérpetim, eiúsque mortis prétio tuum assequámur prǽmium. * Et quæ precámur óbtine.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui voluísti ut beáta virgo Catharína passiónis Fílii tui contemplatióne clarésceret, eius nobis intercessióne concéde, ut éadem devóte mystéria recoléntes, eórum fructum percípere mereámur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)