lat

BREVIARIUM ROMANUM

25 maius 2029
S. Bedæ Venerabilis, presbyteri et Ecclesiæ doctoris, memoria ad libitum


Natus est in territorio monasterii Wiremuthensis (Wearmouth) anno 673; a sancto Benedicto Biscop educatus, monasterio nomen dedit et, sacerdotio initiatus, docens et scribens ministerium implevit. Opera theologica et historica composuit, traditionem Patrum secutus et sanctam Scripturam explicans. Mortuus est anno 735.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Ætérne sol, qui lúmine
creáta comples ómnia,
supréma lux et méntium,
te corda nostra cóncinunt.

Tuo fovénte Spíritu,
hic viva luminária
fulsére, per quæ sǽculis
patent salútis sémitæ.

Quod verba missa cǽlitus,
natíva mens quod éxhibet,
per hos minístros grátiæ
novo nitóre cláruit.

Horum corónæ párticeps,
doctrína honéstus lúcida,
hic vir beátus splénduit
quem prædicámus láudibus.

Ipso favénte, quǽsumus,
nobis, Deus, percúrrere
da veritátis trámitem,
possímus ut te cónsequi.

Præsta, Pater piíssime,
Patríque compar Unice,
cum Spíritu Paráclito
regnans per omne sǽculum. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Psalmus 68 (69), 2-22. 30-37
Zelus domus tuæ comedit me

Dederunt ei vinum bibere cum felle mixtum. (Mt 27, 34)

I

2 Salvum me fac, Deus, *
      quóniam venérunt aquæ usque ad guttur meum.

3 Infíxus sum in limo profúndi, et non est substántia; *
      veni in profúnda aquárum, et fluctus demérsit me.

4 Laborávi clamans, raucæ factæ sunt fauces meæ; *
      defecérunt óculi mei, dum spero in Deum meum.

5 Multiplicáti sunt super capíllos cápitis mei, *
      qui odérunt me gratis.
   Confortáti sunt, qui persecúti sunt me inimíci mei mendáces; *
      quæ non rápui, tunc exsolvébam. –

6 Deus, tu scis insipiéntiam meam, *
      et delícta mea a te non sunt abscóndita.

7 Non erubéscant in me, qui exspéctant te, *
      Dómine, Dómine virtútum.
   Non confundántur super me, *
      qui quærunt te, Deus Israel. –

8 Quóniam propter te sustínui oppróbrium, *
     opéruit confúsio fáciem meam;

9 extráneus factus sum frátribus meis *
       et peregrínus fíliis matris meæ. –

10 Quóniam zelus domus tuæ comédit me, *
       et oppróbria exprobrántium tibi cecidérunt super me.

11 Et flevi in ieiúnio ánimam meam, *
       et factum est in oppróbrium mihi. –

12 Et pósui vestiméntum meum cilícium, *
       et factus sum illis in parábolam.

13 Advérsum me loquebántur, qui sedébant in porta, *
       et in me canébant, qui bibébant vinum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

II

14 Ego vero oratiónem meam ad te, Dómine! *
       in témpore benepláciti, Deus.
    In multitúdine misericórdiæ tuæ exáudi me, *
       in veritáte salútis tuæ.

15 Eripe me de luto, ut non infígar, †
       erípiar ab iis, qui odérunt me, *
       et de profúndis aquárum.

16 Non me demérgat fluctus aquárum, †
       neque absórbeat me profúndum, *
       neque úrgeat super me púteus os suum. –

17 Exáudi me, Dómine, quóniam benígna est misericórdia tua; *
       secúndum multitúdinem miseratiónum tuárum réspice in me.

18 Et ne avértas fáciem tuam a púero tuo; *
       quóniam tríbulor, velóciter exáudi me. –

19 Accéde ad ánimam meam, víndica eam, *
       propter inimícos meos rédime me.

20 Tu scis oppróbrium meum *
       et confusiónem meam et reveréntiam meam. –

    In conspéctu tuo sunt omnes, qui tríbulant me; *
21    oppróbrium contrívit cor meum, et elángui.
    Et sustínui, qui simul contristarétur, et non fuit, *
       et qui consolarétur, et non invéni.

22 Et dedérunt in escam meam fel, *
       et in siti mea potavérunt me acéto.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

III

30 Ego autem sum pauper et dolens; *
       salus tua, Deus, súscipit me.

31 Laudábo nomen Dei cum cántico *
       et magnificábo eum in laude.

32 Et placébit Dómino super taurum, *
       super vítulum córnua producéntem et úngulas. –

33 Vídeant húmiles et læténtur; *
       quǽrite Deum, et vivet cor vestrum,

34 quóniam exaudívit páuperes Dóminus *
       et vinctos suos non despéxit.

35 Laudent illum cæli et terra, *
       mária et ómnia reptília in eis.

36 Quóniam Deus salvam fáciet Sion †
       et ædificábit civitátes Iudæ; *
       et inhabitábunt ibi et possidébunt eam.

37 Et semen servórum eius hereditábunt eam *
       et, qui díligunt nomen eius, habitábunt in ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

V. Dóminus vias suas docébit nos.
R. Et ambulábimus in sémitis eius.

LECTIO PRIOR

De libro Qóhelet

8, 5 – 9, 10
Consolatio sapientis

     Qui custódit præcéptum, non experiétur quidquam mali; tempus et iudícium cor sapiéntis intéllegit. Omni enim negótio tempus est et iudícium, et multa hóminis afflíctio; ignórat enim quid futúrum sit, nam quómodo sit futúrum, quis nuntiábit ei? Non est in hóminis potestáte dominári super spíritum nec cohibére spíritum, nec habet potestátem supra diem mortis, nec ulla remíssio est ingruénte bello, neque salvábit impíetas ímpium.
     Omnia hæc considerávi et dedi cor meum cunctis opéribus, quæ fiunt sub sole, quo témpore dominátur homo hómini in malum suum. Et ita vidi ímpios sepúltos, discedéntes de loco sancto; in obliviónem cádere in civitáte, quod ita egérunt: sed et hoc vánitas est. Etenim, quia non profértur cito senténtia contra ópera mala, ídeo cor filiórum hóminum replétur, ut pérpetrent mala. Nam peccátor cénties facit malum et prolóngat sibi dies; verúmtamen novi quod erit bonum timéntibus Deum, qui veréntur fáciem eius. Non sit bonum ímpio, nec prolongábit dies suos quasi umbram, qui non timet fáciem Dómini.
     Est vánitas, quæ fit super terram: sunt iusti, quibus mala provéniunt, quasi ópera égerint impiórum, et sunt ímpii, quibus bona provéniunt, quasi iustórum facta hábeant; sed et hoc vaníssimum iúdico.
     Laudávi ígitur lætítiam quod non esset hómini bonum sub sole, nisi quod coméderet et bíberet atque gaudéret et hoc solum secum auférret de labóre suo in diébus vitæ suæ, quos dedit ei Deus sub sole. Cum appósui cor meum, ut scirem sapiéntiam et intellégerem occupatiónem, quæ versátur in terra, quod diébus et nóctibus somnum non capit óculis, ecce intelléxi quod ómnium óperum Dei nullam possit homo inveníre ratiónem eórum, quæ fiunt sub sole; et quanto plus laboráverit homo ad quæréndum, tanto minus invéniet; etiámsi díxerit sápiens se nosse, non póterit reperíre.
     Omnia hæc cóntuli in corde meo, ut curióse intellégerem quod iusti atque sapiéntes et ópera eórum sunt in manu Dei. Utrum amor sit an ódium, omníno nescit homo: coram illis ómnia. Sicut ómnibus sors una: iusto et ímpio, bono et malo, mundo et immúndo, immolánti víctimas et non immolánti. Sicut bonus sic et peccátor; ut qui iurat, ita et ille, qui iuraméntum timet.
     Hoc est péssimum inter ómnia, quæ sub sole fiunt, quia sors éadem cunctis; unde et corda filiórum hóminum impléntur malítia et stultítia in vita sua, et novíssima eórum apud mortuos. Qui enim sociátur ómnibus vivéntibus, habet fidúciam: mélior est canis vivus leóne mórtuo. Vivéntes enim sciunt se esse moritúros; mórtui vero nihil novérunt ámplius, nec habent ultra mercédem, quia oblivióni trádita est memória eórum. Amor quoque eórum et ódium et invídiæ simul periérunt, nec iam habent partem in hoc sǽculo et in ópere, quod sub sole géritur. Vade ergo et cómede in lætítia panem tuum et bibe cum gáudio vinum tuum, étenim iam diu placuérunt Deo ópera tua. Omni témpore sint vestiménta tua cándida, et óleum de cápite tuo non defíciat.
     Perfrúere vita cum uxóre, quam díligis, cunctis diébus vitæ instabilitátis tuæ, qui dati sunt tibi sub sole omni témpore vanitátis tuæ: hæc est enim pars in vita et in labóre tuo, quo labóras sub sole. Quodcúmque fácere potest manus tua, instánter operáre, quia nec opus nec rátio nec sapiéntia nec sciéntia erunt apud ínferos, quo tu próperas.

 

RESPONSORIUM

1 Cor 2, 9-10; Qoh 8, 17a

R. Quod óculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor hóminis ascéndit, quæ præparávit Deus his qui díligunt illum, * Nobis revelávit Deus per Spíritum suum, qui ómnia scrutátur, étiam profúnda Dei.
V. Omnium óperum Dei nullam potest homo inveníre ratiónem. * Nobis revelávit Deus per Spíritum suum, qui ómnia scrutátur, étiam profúnda Dei.

LECTIO ALTERA

Ex Epístola Cuthbérti de óbitu sancti Bedæ Venerábilis

(Nn. 4-6: PL 90, 64-66)

Desidero Christum videre

     Cum venísset tértia féria ante Ascensiónem Dómini, Beda cœpit veheméntius ægrotáre in anhélitu, et módicus tumor in pédibus appáruit. Totum autem illum diem docébat et hiláriter dictábat; et nonnúmquam inter ália dixit: «Díscite cum festinatióne, néscio quámdiu subsístam, et si post módicum tollat me Factor meus». Nobis autem videbátur quod suum éxitum bene sciret; et sic noctem in gratiárum actióne pérvigil duxit.
     Mane illucescénte, id est, féria quarta, præcépit diligénter scribi quæ cœperámus; et hoc fécimus usque ad tértiam horam. A tértia autem hora ambulávimus cum relíquiis sanctórum, ut consuetúdo diéi illíus poscébat; unus vero erat ex nobis cum illo, qui dixit illi: «Adhuc, magíster dilectíssime, capítulum unum de libro, quem dictásti, deest; videtúrne tibi diffícile plus te interrogári?». At ille: «Fácile est, inquit, áccipe tuum cálamum et témpera, et festinánter scribe». Quod ille fecit.
     Nona autem hora dixit mihi: «Quædam pretiósa in mea capsélla hábeo, id est, piper, orária et incénsa; curre velóciter, et presbýteros nostri monastérii adduc ad me, ut et ego munúscula, quália Deus donávit, illis distríbuam». Et præséntibus illis locútus est ad eos, unumquémque monens et óbsecrans pro ipso Missas celebráre, et oratiónes diligénter fácere, quod illi libénter spopondérunt.
     Lugébant autem et flébant omnes, máxime quod díxerat quia æstimáret quod fáciem eius ámplius non multum in hoc sǽculo essent visúri. Gaudébant autem de eo quod dixit: «Tempus est (si sic Factóri meo vidétur) ut revértar ad eum qui me fecit, qui me creávit, qui me, quando non eram, ex níhilo formávit. Multum tempus vixi, bene mihi pius iudex vitam meam prævídit: tempus resolutiónis meæ instat, quia cúpio dissólvi et esse cum Christo; étenim ánima mea desíderat regem meum Christum in decóre suo vidére». Sed et ália multa ad ædificatiónem nostram locútus, in lætítia diem usque ad vésperam duxit.
     Et præfátus puer Wiberth adhuc dixit: «Magíster dilécte, adhuc una senténtia non est rescrípta». At ille: «Scribe, inquit, cito». Post módicum dixit puer: «Modo senténtia descrípta est». Ille autem: «Bene, ait, veritátem dixísti: consummátum est. Accipe caput meum in manus tuas, quia multum me deléctat sedére ex advérso loci sancti mei, in quo oráre solébam, ut et ego sedens Patrem meum invocáre possim».
     Et sic in paviménto suæ cásulæ decántans: «Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto», cum Spíritum Sanctum nominásset, spíritum e córpore exhalávit últimum; atque (ut sine dúbio credéndum est) pro eo quod hic semper devotíssimus in Dei láudibus laboráverat, ad gáudia desideriórum cæléstium migrávit.

RESPONSORIUM

_

R. Cunctum tempus vitæ meæ in monastérii habitatióne péragens, omnem meditándis Scriptúris óperam dedi; atque inter observántiam disciplínæ reguláris et cotidiánam cantándi in ecclésia curam; * semper aut díscere aut docére aut scríbere dulce hábui.
V. Qui fécerit et docúerit, magnus vocábitur in regno cælórum. * Semper aut díscere aut docére aut scríbere dulce hábui.

ORATIO

Orémus:
Deus, qui Ecclésiam tuam beáti Bedæ presbýteri eruditióne claríficas, fámulis tuis concéde propítius, et eius semper illustrári sapiéntia, et méritis adiuvári. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)