lat

BREVIARIUM ROMANUM

17 augustus 2029
Pro O.P.: S. Hyacinthi de Polonia, presbyteri, memoria


Sæculo XII exeunte Jacko [Iacobus], sæculo xiv Hyacinthus appellatus, in loco Camiensi dioecesis Breslaviensis [Kamień] ortum habuit. Canonicus ecclesise Cracoviensis, anno 1220 Ordinem amplexus est Romæ. Anno 1221 sanctus Dominicus eum designavit cum fratre Henrico de Moravia ut Ordinem in Polonia propagaret. Iam ab anno 1222 Cracoviæ institutus est conventus prædicatorum. Anno 1225 Gerardus Breslaviensis, primus Provincialis Poloniæ, fratres Cracovienses per quinque itinera dispersit. Iacko conventum fundavit Dantisci [Gdańsk] in Pomerania, postea Chinelli [Kiel] ubi vixit ab anno 1229 ad annum 1233, morum candore et filiali pietate erga Domini Matrem præstans. Multum adlaboravit inter orthodoxos atque catholicos illius regionis et urbem dereliquit paulo antequam fratres a principe Vladimiro Rurikovič eiecti essent. Hæc inter itinera miraculum illud memoratur quod flumen Vistulam, expansis super aquas palliis, siccis vestigiis traiecit una cum sociis qui ferebant Eucharistiam ac Virginis simulacrum. Obiit in conventu Cracoviensi die 15 augusti 1257. A Clemente VII anno 1527 inter beatos fuit relatus et a Clemente VIII die 17 aprilis 1594 in sanctorum catalogum adscriptus.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Christi fidélis núntius
dum prædicátor míttitur,
præco salútis cǽlicus
late per orbem fúnditur.

Ubíque verbi sémina,
rectíque spargit lúmina,
fluunt ab ore fáculæ,
vitæ corúscant régulæ.

Rectas salútis sémitas
dignósque mores édocet,
verbóque tangens ánimas
ad pæniténdum cómmovet.

Ab hoste prædas éripit,
dum dura mollit péctora,
cælóque dignos éfficit,
dum frangit hostis róbora.

Tibi, Deus, sit glória
in sempitérna sǽcula;
et nos Hyacínthi précibus
adiúnge cæli cœtibus. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Psalmus 68 (69), 2-22. 30-37
Zelus domus tuæ comedit me

Dederunt ei vinum bibere cum felle mixtum. (Mt 27, 34)

I

2 Salvum me fac, Deus, *
      quóniam venérunt aquæ usque ad guttur meum.

3 Infíxus sum in limo profúndi, et non est substántia; *
      veni in profúnda aquárum, et fluctus demérsit me.

4 Laborávi clamans, raucæ factæ sunt fauces meæ; *
      defecérunt óculi mei, dum spero in Deum meum.

5 Multiplicáti sunt super capíllos cápitis mei, *
      qui odérunt me gratis.
   Confortáti sunt, qui persecúti sunt me inimíci mei mendáces; *
      quæ non rápui, tunc exsolvébam. –

6 Deus, tu scis insipiéntiam meam, *
      et delícta mea a te non sunt abscóndita.

7 Non erubéscant in me, qui exspéctant te, *
      Dómine, Dómine virtútum.
   Non confundántur super me, *
      qui quærunt te, Deus Israel. –

8 Quóniam propter te sustínui oppróbrium, *
     opéruit confúsio fáciem meam;

9 extráneus factus sum frátribus meis *
       et peregrínus fíliis matris meæ. –

10 Quóniam zelus domus tuæ comédit me, *
       et oppróbria exprobrántium tibi cecidérunt super me.

11 Et flevi in ieiúnio ánimam meam, *
       et factum est in oppróbrium mihi. –

12 Et pósui vestiméntum meum cilícium, *
       et factus sum illis in parábolam.

13 Advérsum me loquebántur, qui sedébant in porta, *
       et in me canébant, qui bibébant vinum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

II

14 Ego vero oratiónem meam ad te, Dómine! *
       in témpore benepláciti, Deus.
    In multitúdine misericórdiæ tuæ exáudi me, *
       in veritáte salútis tuæ.

15 Eripe me de luto, ut non infígar, †
       erípiar ab iis, qui odérunt me, *
       et de profúndis aquárum.

16 Non me demérgat fluctus aquárum, †
       neque absórbeat me profúndum, *
       neque úrgeat super me púteus os suum. –

17 Exáudi me, Dómine, quóniam benígna est misericórdia tua; *
       secúndum multitúdinem miseratiónum tuárum réspice in me.

18 Et ne avértas fáciem tuam a púero tuo; *
       quóniam tríbulor, velóciter exáudi me. –

19 Accéde ad ánimam meam, víndica eam, *
       propter inimícos meos rédime me.

20 Tu scis oppróbrium meum *
       et confusiónem meam et reveréntiam meam. –

    In conspéctu tuo sunt omnes, qui tríbulant me; *
21    oppróbrium contrívit cor meum, et elángui.
    Et sustínui, qui simul contristarétur, et non fuit, *
       et qui consolarétur, et non invéni.

22 Et dedérunt in escam meam fel, *
       et in siti mea potavérunt me acéto.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

III

30 Ego autem sum pauper et dolens; *
       salus tua, Deus, súscipit me.

31 Laudábo nomen Dei cum cántico *
       et magnificábo eum in laude.

32 Et placébit Dómino super taurum, *
       super vítulum córnua producéntem et úngulas. –

33 Vídeant húmiles et læténtur; *
       quǽrite Deum, et vivet cor vestrum,

34 quóniam exaudívit páuperes Dóminus *
       et vinctos suos non despéxit.

35 Laudent illum cæli et terra, *
       mária et ómnia reptília in eis.

36 Quóniam Deus salvam fáciet Sion †
       et ædificábit civitátes Iudæ; *
       et inhabitábunt ibi et possidébunt eam.

37 Et semen servórum eius hereditábunt eam *
       et, qui díligunt nomen eius, habitábunt in ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

V. Dóminus vias suas docébit nos.
R. Et ambulábimus in sémitis eius.

LECTIO PRIOR

De libro Michǽæ prophétæ

6,1-15
Dominus iudicio cum populo suo contendit

     Audíte, quæ Dóminus lóquitur: «Surge, conténde iudício coram móntibus, et áudiant colles vocem tuam». Audíte, montes, iudícium Dómini, et auscultáte, fundaménta terræ; quia iudícium Dómini cum pópulo suo et cum Israel iudício conténdit. «Pópule meus, quid feci tibi et quid moléstus fui tibi? Respónde mihi. Ego edúxi te de terra Ægýpti et de domo serviéntium liberávi te et misi ante fáciem tuam Móysen et Aaron et Maríam. Pópule meus, meménto, quæso, quid cogitáverit Balac rex Moab, et quid respónderit ei Bálaam fílius Beor, de Settim usque ad Gálgalam, ut cognóscas iustítias Dómini». «Quid dignum ófferam Dómino, dum curvo genu Deo Excélso? Numquid ófferam ei holocautómata et vítulos annículos? Numquid placébunt Dómino mília aríetum, multa mília torréntium ólei? Numquid dabo primogénitum meum pro scélere meo, fructum ventris mei pro peccáto ánimæ meæ?». Indicátum est tibi, o homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: útique fácere iudícium et dilígere caritátem et sollícitum ambuláre cum Deo tuo. Vox Dómini ad civitátem clamat — et sapiéntia est timére nomen tuum — : «Audíte, tribus et cœtus civitátis! Numquid tolerábo batum iníquum et ephi minus maledíctum? Numquid iustificábo statéram ímpiam et saccélli póndera dolósa? Quia dívites eius repléti sunt iniquitáte, et habitántes in ea loquebántur mendácium, et lingua eórum fraudulénta in ore eórum. Ego ergo cœpi percútere te perditióne super peccátis tuis. Tu cómedes et non saturáberis, et sordes tuæ in médio tui. Tu removébis et non salvábis; et, quos salváveris, in gládium dabo. Tu seminábis et non metes, tu calcábis olívam et non ungéris óleo, mustum et non bibes vinum».

RESPONSORIUM

Mic 6, 8; Ps 36 (37), 3

R. Indicátum est tibi, homo, quid sit bonum et quid Dóminus quærat a te: * Fácere iudícium et dilígere caritátem, et sollícitum ambuláre cum Deo tuo.
V. Spera in Dómino et fac bonitátem, et inhabitábis terram. * Fácere iudícium et dilígere caritátem, et sollícitum ambuláre cum Deo tuo.

LECTIO ALTERA

E Vita sancti Hyacínthi presbýteri

("De vita et miraculis Sancti Iacechonis Ordinis Fratrum Praedicatorum" auctore Stanislao lectore Cracoviensi eiusdem Ordinis – circa 1352)

Polonis nova lux orta est

     Pópulus géntium, qui ambulábat in tenébris, vidit lucem magnam. Cónditor univérsi in princípio creans cælum et terram relíquit ténebras super fáciem abýssi. Ut autem has illumináret, dixit: Fiat lux, et facta est lux. Et sic facta luce mundum illuminávit. Sicut autem hoc fecit ténebras mundi illuminándo, sic revéra per beátum Iacechónem tamquam per rádium novi solis in Polónia ténebras peccatórum fugávit, et lúmine fídei corda Polonórum illustrávit. Unde iam complétum est, quod Isaías longe ante prædíxit dicens: Pópulus géntium, vidélicet in fínibus Polóniæ et qui ambulábat in ténebris mentis ignorántiæ, vidit lucem magnam, id est sanctum Iacechónem prædicatórem doctrínæ lúcidæ.
     Sicut enim adveniénte luce diéi alleviántur ægritúdines, excitántur a somno hómines, aves gárriunt et béstiæ ad sua latíbula fúgiunt, sic sancto Iacechóne in Polóniam misso a beáto Domínico, Polóni alleviáti sunt a vítiis, excitáti a negligéntiis, animáti ad contemplatiónem cæléstium, liberáti a potestáte dǽmonum, ita ut iam Polónis nova lux oríri visa est, gáudium, honor et tripúdium apud omnes pópulos.
     De qua luce, vidélicet sancto Iacechóne ego frater Stanisláus, lector Cracoviénsis mínimus Fratrum prædicatórum, ad honórem trini et uníus Dei, qui cunctos sanctos cóndidit atque inenarrábili luce decorávit, et ad ædificatiónem pópuli, ea quæ réperi et ex relatióne patrum fide dignórum, qui a suis antecessóribus, qui faciáliter sanctum Iacechónem novérunt et cum eo conversáti fuérunt, intelléxi, brevi et húmili stilo perstríngere curávi.
     Ipse autem Christus, rex glóriæ, qui est splendor Dei patris et figúra substántiæ eius, per beáti Iacechónis patrocínium óperi meo dignétur dare increméntum, qui cum Patre et Spíritu sancto vivit et regnat in sǽcula sæculórum. Amen.
     Iacécho vulgáriter, Hyacínthus literáliter nuncupátus est. Dícitur autem Hyacínthus a hyacíntho flore vel lápide, et secúndum hoc dúplicem habet interpretatiónem.
     Primo dícitur Hyacinthus quasi herba florem habens purpúreum, quod bene beáto Iacechóni cónvenit, nam ipse fuit herba húmilis per cordis obcediéntiam, flos per córporis continéntiam, purpúreus per voluntáriam paupertátem seu indigéntiam.
     Secúndo dícitur Hyacínthus a hyacíntho lápide, qui est fúlgidus per evangélicæ doctrínæ traditiónem; fuit cerúleus per vitæ sanctæ conversatiónem, et firmíssimus per fídei cathólicæ dilatatiónem. Et sic patet nóminis cognítio.

RESPONSORIUM


R. Communicávit ei Dóminus sapiéntiæ suæ thesáurum, per evangélicæ prædicatiónis offícium.* Fidélibus et infidélibus lárgiter erogándum.
V. Pósuit verba sua in ore eius, et cordis sui arcánum commísit ei. * Fidélibus et infidélibus lárgiter erogándum.

Vel, praesertim in cantu:
Cf. Ioel 2, 15; Is 62, 11; Ier 31, 10

R. Cánite tuba in Sion, vocáte gentes, annuntiáte pópulis et dicíte:* Ecce Deus Salvátor noster advéniet.
V. Annuntiáte in fínibus terræ; et in ínsulis, quæ procul sunt, dicíte.* Ecce Deus Salvátor noster advéniet.

Vel alia:

Ex Epístolis beáti Humbérti de Romans presbýteri ad Ordinem e Capítulis generálibus missis

(Epist. III: Opera de vita regulari, II, Ed. J.-J. Berthier, vol. II, Romae 1889, pp. 490-494)

Væ nobis si ab Apostolorum vestigiis deviamus

     Signífico caritáti vestræ, quod inter multa desidéria cordis mei, quæ ratióne suscépti regíminis in me repério suscitáta, illud est non módicum, scílicet ut per ministérium Ordinis nostri et schismátici christiáni revocaréntur ad ecclesiásticam unitátem et nomen Dómini Iesu Christi deferrétur coram Iudǽis, coram Sarracénis, coram pagánis, coram bárbaris et géntibus univérsis, ut essémus testes eius et salus ómnibus usque ad últimum terræ.
     Sed efféctui rei huius óbviant duo quædam.
     Unum est deféctus linguárum, quibus addiscéndis vix ullus frater vult vacáre, multis curiositátem multímodam utilitáti præponéntibus in studéndo.
     Aliud est amor soli natális, cuius dulcédo sic multos illaqueávit, natúra nondum in eis per grátiam transformáta, quod de terra et cognatióne sua nolunt égredi nec oblivísci pópulum suum, sed vívere volunt et mori inter cognátos et notos suos, non expavescéntes, quod inter huiúsmodi Salvátor, étiam a matre própria non pótuit inveníri.
     Expergiscímini, fratres a Deo vocáti, et vidéte, si in exempláribus apostólicis tale áliquid reperítur. Numquid non omnes Galilǽi fuérunt? Et quis eórum remánsit in Galilǽa? Nonne álius peregrinátus est in Indiam, álius in Æthiópiam, álius in Asiam, álius in Acháiam, et sic omnes per divérsas natiónes longe latéque diffúsi, fructum, quem nunc vidémus, produxérunt in mundo?
     Quod si áliquis dicat, grávia sunt hæc, nos infírmi eos non póssumus imitári, væ nobis, si prædicatóres esse vólumus et a tálium prædicatórum vestígiis deviáre. Prætérea numquid hoc dixérunt patres illi nostri primitívi, quos sanctus Pater noster beátus Domínicus omnes tam novítios quam álios dispérsit per orbem? Non ascéndat, elécti Dei, huiúsmodi deiécta cogitátio corda nostra, sed professiónis nostræ vocatiónem et obœdiéntiæ promptæ gloriósum prǽmium attendéntes, exponámus nosmetípsos ad ómnia pro animárum salúte et Salvatóris glória dilatánda.
     Quod si quis inspiránte Dei grátia cor suum invénerit secúndum voluntátem gubernántis parátum ad linguam arábicam, hebráicam, grǽcam seu áliam addiscéndam, ex quo sibi mercédem acquírere possit in ópere salutári témpore opportúno, sive étiam repérerit se dispósitum ad exeúndum castra própriæ natiónis, transitúrus ad Provínciam Terræ Sanctæ seu Grǽciæ vel álias vicínas infidélibus, quæ procul dúbio multum índigent frátribus, qui paráti sint, multa pati pro Ordine, pro fide, pro animárum étiam salúte et propter nomen Dómini nostri Iesu Christi, precor et móneo, ut statum ánimi sui circa hoc mihi scríbere non omíttat.
     Comméndo vos omnes et síngulos grátiæ Salvatóris et gloriosíssimæ Matris eius, advocátæ nostræ, cuius patrocínium speciáliter his diébus Ordini adfuísse créditur et plúrimum profuísse.
     Datum Medioláni in Capítulo generáli anno 1255.

RESPONSORIUM

Ps 97, 2. 3c; 110, 9

R. Notum fecit Dóminus salutáre suum, in conspéctu géntium revelávit iustítiam suam, * et vidérunt omnes fines terræ salutáre Dei.
V. Redemptiónem misit Dóminus pópulo suo. * Et vidérunt omnes fines terræ salutáre Dei.

ORATIO

Orémus:
Deus qui beátum Hyacínthum prædicatiónis grátia perfudísti qua multas ad lumen veritátis addúceret gentes, quǽsumus, ut ópera bona in nobis tua virtúte perfícias, quibus hómines ut te gloríficent exciténtur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)