BREVIARIUM ROMANUM

7 iulius 2011
Per OP: B. Benedicti XI, papæ, pro commemoratione

Nicolaus Boccasini, Tarvisii, in Italia anno 1240 ex humili lotaria natus, humilis « benignus et mitis, iurgia oderat et pacem amabat », ad se civium fratrumque animos trahens, fidelitate quoque ac fortitudine præclarus. Provinciam Lombardiæ rexit ac postea Ordinem (1296), «magnus communitatis amator atque sectator ». A papa Bonifacio VIII creatus cardinalis (1298) apud illum erat cum Nogaret emissarius regis Philippi IV Pontificem iniuria læsit.

Paulo post, Bonifacius VIII obiit ac Nicolaus, illi in Pontificatu succedens, nomen cepit Benedicti XI. Pontificatus sui tempore (22 octobris 1303 - 7 iulii 1304) operam dedit ad pacem restaurandam in Britannia et in Germania et ad reconciliationem Galliae cum Sancta Sede procurandam. Fratres Mendicantes paterna benignitate iuvit. Perusiae sancte obiit die 7 iulii anno 1304. Cultum ei ab immemorabili praestitum die 24 aprilis 1736 Clemens XII confirmavit.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Iam lucis orto sídere
Deum precémur súpplices,
ut in diúrnis áctibus
nos servet a nocéntibus.

Linguam refrénans témperet,
ne litis horror ínsonet;
visum fovéndo cóntegat,
ne vanitátes háuriat.

Sint pura cordis íntima,
absístat et vecórdia;
carnis terat supérbiam
potus cibíque párcitas;

Ut, cum dies abscésserit
noctémque sors redúxerit,
mundi per abstinéntiam
ipsi canámus glóriam.

Deo Patri sit glória
eiúsque soli Fílio
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Salvásti nos, Dómine, et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Psalmus 43 (44)
Populi calamitates

In his omnibus superamus propter eum, qui dilexit nos. (Řím 8, 37)

I

² Deus, áuribus nostris audívimus; †
      patres nostri annuntiavérunt nobis *
      opus, quod operátus es in diébus eórum, in diébus antíquis.
³ Tu manu tua gentes depulísti et plantásti illos *
      afflixísti pópulos et dilatásti eos. –

⁴ Nec enim in gládio suo possedérunt terram, *
      et bráchium eórum non salvávit eos;
   sed déxtera tua et bráchium tuum et illuminátio vultus tui, *
      quóniam complacuísti in eis. –

⁵ Tu es rex meus et Deus meus, *
      qui mandas salútes Iacob.
⁶ In te inimícos nostros proiécimus, *
      et in nómine tuo conculcávimus insurgéntes in nos. –

⁷ Non enim in arcu meo sperábo, *
      et gládius meus non salvábit me.
⁸ Tu autem salvásti nos de affligéntibus nos *
      et odiéntes nos confudísti.
⁹ In Deo gloriábimur tota die *
      et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Salvásti nos, Dómine, et in nómine tuo confitébimur in sǽculum.

Ant. 2 Parce, Dómine, et ne des hereditátem tuam in oppróbrium.

II

¹⁰ Nunc autem reppulísti et confudísti nos *
       et non egrediéris, Deus, cum virtútibus nostris.
¹¹ Convertísti nos retrórsum coram inimícis nostris, *
       et, qui odérunt nos, diripuérunt sibi.
¹² Dedísti nos tamquam oves ad vescéndum *
       et in géntibus dispersísti nos. –

¹³ Vendidísti pópulum tuum sine lucro, *
       nec dítior factus es in commutatióne eórum.
¹⁴ Posuísti nos oppróbrium vicínis nostris, *
       subsannatiónem et derísum his, qui sunt in circúitu nostro.
¹⁵ Posuísti nos similitúdinem in géntibus, *
       commotiónem cápitis in pópulis. –

¹⁶ Tota die verecúndia mea contra me est, *
       et confúsio faciéi meæ coopéruit me
¹⁷ a voce exprobrántis et obloquéntis, *
       a fácie inimíci et ultóris.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Parce, Dómine, et ne des hereditátem tuam in oppróbrium.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et rédime nos propter misericórdiam tuam.

III

¹⁸ Hæc ómnia venérunt super nos, nec oblíti sumus te; *
       et iníque non égimus in testaméntum tuum.
¹⁹ Et non recéssit retro cor nostrum, *
       nec declinavérunt gressus nostri a via tua;
²⁰ sed humiliásti nos in loco vúlpium *
       et operuísti nos umbra mortis. –

²¹ Si oblíti fuérimus nomen Dei nostri *
       et si expandérimus manus nostras ad deum aliénum,
²² nonne Deus requíret ista? *
       Ipse enim novit abscóndita cordis.
²³ Quóniam propter te mortificámur tota die, *
       æstimáti sumus sicut oves occisiónis. –

²⁴ Evígila, quare obdórmis, Dómine? *
       Exsúrge et ne repéllas in finem.
²⁵ Quare fáciem tuam avértis, *
       oblivísceris inópiæ nostræ et tribulatiónis nostræ?

²⁶ Quóniam humiliáta est in púlvere ánima nostra, *
       conglutinátus est in terra venter noster.
²⁷ Exsúrge, Dómine, ádiuva nos *
       et rédime nos propter misericórdiam tuam.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsúrge, Dómine, et rédime nos propter misericórdiam tuam.

V. Dómine, ad quem íbimus?
R. Verba vitæ ætérnæ habes.

LECTIO PRIOR

De libro primo Chronicórum

     In diébus illis: Dixit David: «Sálomon fílius meus puer párvulus est et tener; domus autem, quæ ædificánda est Dómino, talis esse debet, ut in cunctis regiónibus nominétur et glorificétur. Præparábo ergo ei necessária». Et ob hanc causam ante mortem suam omnes parávit impénsas.
     Vocavítque Salomónem fílium suum et præcépit ei, ut ædificáret domum Dómino Deo Israel; dixítque David ad Salomónem: «Fili mi, voluntátis meæ fuit, ut ædificárem domum nómini Dómini Dei mei, sed factus est ad me sermo Dómini dicens: “Multum sánguinem effudísti et magna bella bellásti. Non póteris ædificáre domum nómini meo, tanto effúso sánguine coram me. Fílius, qui nascétur tibi, erit vir quietíssimus; fáciam enim eum requiéscere ab ómnibus inimícis suis per circúitum et ob hanc causam Sálomon vocábitur, et pacem et ótium dabo in Israel cunctis diébus eius. Ipse ædificábit domum nómini meo, et ipse erit mihi in fílium et ego ero ei in patrem; firmabóque sólium regni eius super Israel in ætérnum”. Nunc ergo, fili mi, sit Dóminus tecum; et prosperáre et ædífica domum Dómino Deo tuo, sicut locútus est de te. Tantum det tibi Dóminus prudéntiam et sensum, ut régere possis Israel et custodíre legem Dómini Dei tui; tunc enim profícere póteris, si custodíeris mandáta et iudícia, quæ præcépit Dóminus Móysi super Israel. Confortáre et viríliter age; ne tímeas neque páveas. Ecce ego in labóre meo præparávi impénsas domus Dómini: auri talénta centum mília et argénti mille mília talentórum, æris vero et ferri non est pondus, víncitur enim númerus magnitúdine. Ligna et lápides præparávi; tu autem ad ea adícies. Habes quoque plúrimos artífices látomos et cæmentários artificésque lignórum et ómnium ártium ad faciéndum opus prudentíssimos in auro et argénto et ære et ferro, cuius non est númerus. Surge ígitur et fac, et erit Dóminus tecum».
     Præcépit quoque David cunctis princípibus Israel, ut adiuvárent Salomónem fílium suum: «Cérnitis, ínquiens, quod Dóminus Deus vester vobíscum sit et déderit vobis réquiem per circúitum et tradíderit habitatóres terræ in manu vestra, et subiécta sit terra coram Dómino et coram pópulo eius. Præbéte ígitur corda vestra et ánimas vestras, ut quærátis Dóminum Deum vestrum; et consúrgite et ædificáte sanctuárium Dómini Dei, ut introducátur arca fœderis Dómini et vasa Deo consecráta in domum, quæ ædificátur nómini Dómini».

RESPONSORIUM

R. Præbéte corda vestra et ánimas vestras, consúrgite et ædificáte sanctuárium Dómini Dei; * Ingrediámur in tabernáculum eius, adorémus ad scabéllum pedum eius.
V. Dicit Dóminus: Domus mea domus oratiónis vocábitur cunctis pópulis. * Ingrediámur in tabernáculum eius, adorémus ad scabéllum pedum eius. .

LECTIO ALTERA

Ex Expositióne sancti Ambrósii epíscopi in psalmum centésimum décimum octávum

     Ego et Pater veniémus et mansiónem apud eum faciémus. Páteat adveniénti iánua tua, áperi ánimam tuam, expánde grémium mentis tuæ, ut vídeat divítias simplicitátis, thesáuros pacis, suavitátem grátiæ. Diláta cor tuum, occúrre soli lucis ætérnæ, quæ illúminat omnem hóminem. Et illud quidem verum lumen ómnibus lucet; sed si quis fenéstras suas cláuserit, ætérno lúmine se ipse fraudábit. Exclúditur ergo et Christus, si tu mentis tuæ iánuam claudas. Etsi possit intráre, non vult tamen importúnus irrúere, non vult invítos cógere.
     Ortus ex Vírgine procéssit ex alvo, univérsa totíus orbis irrádians, ut lucéret ómnibus. Cápiunt, qui desíderant fulgóris perpétui claritátem, quam nox nulla intérpolat. Soli enim huic quem cotídie cérnimus, nox tenebrósa succédit; sol autem iustítiæ numquam óccidit, quia sapiéntiæ non succédit malítia.
     Beátus ergo ille, cuius pulsat iánuam Christus. Iánua nostra est fides, quæ totam domum, si fúerit robústa, commúnit. Per istam iánuam Christus ingréditur. Unde et Ecclésia dicit in Cánticis: Vox fratris mei pulsat ad iánuam. Audi pulsántem, audi introíre cupiéntem: Aperi mihi, soror mea sponsa, colúmba mea, perfécta mea, quia caput meum replétum est rore et crines mei guttis noctis.
     Consídera quando máxime pulsat iánuam tuam Deus Verbum, cum replétum est caput eius rore noctúrno. In tribulatióne étenim et tentatiónibus pósitos visitáre dignátur, ne quis forte succúmbat victus ærúmnis. Replétur ergo caput eius rore, vel guttis, quando corpus eius labórat. Tunc ergo vigilándum, ne cum Sponsus vénerit, recédat exclúsus. Si enim dórmias et cor tuum non vígilet, discédit ántequam pulset; si cor tuum vígilet, pulsat et aperíri sibi iánuam poscit.
     Habémus ergo ánimæ nostræ iánuam, habémus et portas de quibus dictum est: Tóllite portas príncipes vestras, et elevámini, portæ æternáles, et introíbit Rex glóriæ. Si has fídei tuæ portas velis attóllere, intrábit ad te Rex glóriæ, triúmphum portans própriæ passiónis. Habet étiam iustítia portas. Nam étiam de his légimus scriptum, dicénte Dómino Iesu per Prophétam suum: Aperíte mihi portas iustítiæ.
     Est ergo ánima quæ habet iánuam, est quæ habet portas. Ad hanc iánuam venit Christus et pulsat, pulsat ad portas. Aperi ergo illi: vult introíre, vult Sponsam inveníre vigilántem.

RESPONSORIUM

R. Ecce sto ad óstium et pulso; si quis audíerit vocem meam et aperúerit mihi iánuam, * Introíbo ad illum, et cenábo cum illo, et ipse mecum.
V. Beátus ille servus, quem, cum vénerit dóminus eius, invénerit sic faciéntem. * Introíbo ad illum, et cenábo cum illo, et ipse mecum.

PSALMODIA

Ant. 1 Excita, Dómine, poténtiam tuam, ut salvos fácias nos.

Psalmus 79 (80)
Visita, Domine, vineam tuam

Veni, Domine Iesu. (Ap 22, 20)

² Qui pascis Israel, inténde, *
      qui dedúcis velut ovem Ioseph.
   Qui sedes super chérubim, effúlge *
³     coram Ephraim, Béniamin et Manásse.
   Excita poténtiam tuam et veni, *
      ut salvos fácias nos. –

⁴ Deus, convérte nos, *
      illústra fáciem tuam, et salvi érimus. –

⁵ Dómine Deus virtútum, *
      quoúsque irascéris super oratiónem pópuli tui?
⁶ Cibásti nos pane lacrimárum *
      et potum dedísti nobis in lácrimis copióse.
⁷ Posuísti nos in contradictiónem vicínis nostris, *
      et inimíci nostri subsannavérunt nos. –

⁸ Deus virtútum, convérte nos, *
      illústra fáciem tuam, et salvi érimus. –

⁹ Víneam de Ægýpto transtulísti, *
       eiecísti gentes et plantásti eam.
¹⁰ Purgásti locum in conspéctu eius, *
       plantásti radíces eius, et implévit terram.
¹¹ Opérti sunt montes umbra eius *
       et ramis eius cedri Dei;
¹² exténdit pálmites suos usque ad mare *
       et usque ad Flumen propágines suas. –

¹³ Ut quid destruxísti macériam eius, *
       et vindémiant eam omnes, qui prætergrediúntur viam?
¹⁴ Exterminávit eam aper de silva, *
       et singuláris ferus depástus est eam. –

¹⁵ Deus virtútum, convértere, *
       réspice de cælo et vide et vísita víneam istam. -

¹⁶ Et prótege eam, quam plantávit déxtera tua, *
       et super fílium hóminis, quem confirmásti tibi.
¹⁷ Incénsa est igni et suffóssa; *
       ab increpatióne vultus tui períbunt.
¹⁸ Fiat manus tua super virum déxteræ tuæ, *
       super fílium hóminis, quem confirmásti tibi.
¹⁹ Et non discedémus a te, vivificábis nos, *
       et nomen tuum invocábimus. –

²⁰ Dómine Deus virtútum, convérte nos *
       et illústra fáciem tuam, et salvi érimus. –

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Excita, Dómine, poténtiam tuam, ut salvos fácias nos.

Ant. 2 Magnífice fecit Dóminus, annuntiáte hoc in univérsa terra.

Canticum Populi redempti exsultatio Si quis sitit, veniat ad me et bibat (Io 7, 37).

¹ Confitébor tibi, Dómine, quóniam cum irátus eras mihi, *
      convérsus est furor tuus, et consolátus es me.
² Ecce Deus salútis meæ; *
      fiduciáliter agam et non timébo,
   quia fortitúdo mea et laus mea Dóminus, *
      et factus est mihi in salútem. –

³ Et hauriétis aquas in gáudio *
      de fóntibus salútis.
⁴ Et dicétis in die illa: *
      «Confitémini Dómino et invocáte nomen eius,
   notas fácite in pópulis adinventiónes eius; *
      mementóte quóniam excélsum est nomen eius.
⁵ Cantáte Dómino, quóniam magnífice fecit; *
      notum sit hoc in univérsa terra.
⁶ Exsúlta et lauda, quæ hábitas in Sion, *
      quia magnus in médio tui Sanctus Israel».

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Magnífice fecit Dóminus, annuntiáte hoc in univérsa terra.

Ant. 3 Exsultáte Deo, adiutóri nostro.†

Psalmus 80 (81)
Sollemnis renovatio foederis

Videte, ne forte sit in aliquo vestrum cor malum incredulitatis. (Hebr 3, 12)

² Exsultáte Deo adiutóri nostro, *
      iubiláte Deo Iacob.
³ Súmite psalmum et date týmpanum, *
      psaltérium iucúndum cum cíthara.
⁴ Bucináte in neoménia tuba, *
      in die plenæ lunæ, in sollemnitáte nostra. –

⁵ Quia præcéptum in Israel est, *
      et iudícium Deo Iacob.
⁶ Testimónium in Ioseph pósuit illud, †
      cum exíret de terra Ægýpti; *
      sermónem, quem non nóveram, audívi: –

⁷ "Divérti ab onéribus dorsum eius; *
      manus eius a cóphino recessérunt.
⁸ In tribulatióne invocásti me et liberávi te, †
      exaudívi te in abscóndito tempestátis, *
      probávi te apud aquam Meríba. –

⁹ Audi, pópulus meus, et contestábor te; *
       Israel, útinam áudias me!
¹⁰ Non erit in te deus aliénus, *
       neque adorábis deum extráneum.
¹¹ Ego enim sum Dóminus Deus tuus, †
       qui edúxi te de terra Ægýpti; *
       diláta os tuum, et implébo illud. –

¹² Et non audívit pópulus meus vocem meam, *
       et Israel non inténdit mihi.
¹³ Et dimísi eos secúndum durítiam cordis eórum, *
       ibunt in adinventiónibus suis. –

¹⁴ Si pópulus meus audísset me, *
       Israel si in viis meis ambulásset!
¹⁵ In brevi inimícos eórum humiliássem *
       et super tribulántes eos misíssem manum meam. –

¹⁶ Inimíci Dómini blandiréntur ei, *
       et esset sors eórum in sǽcula;
¹⁷ et cibárem eos ex ádipe fruménti *
       et de petra melle saturárem eos."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Exsultáte Deo, adiutóri nostro.†

LECTIO BREVIS

Mementóte præpositórum vestrórum, qui vobis locúti sunt verbum Dei, quorum intuéntes éxitum conversatiónis imitámini fidem. Iesus Christus heri et hódie idem, et in sǽcula! Doctrínis váriis et peregrínis nolíte abdúci.

RESPONSORIUM BREVE
V. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
V. Die ac nocte non tacébunt prædicáre nomen Dómini.
R. Constítui custódes.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui magno fraternitátis amóre tuíque gregis suprémo servítio, Beátum Benedíctum papam præclárum effecísti, concéde ut eius intercessióne in fratérna semper simus conversatióne fervéntes, et in Ecclésiæ famulátu unanímiter constántes. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)