BREVIARIUM ROMANUM

22 iunius 2012
S. Paulini Nolani, episcopi, memoria ad libitum

Natus est Burdigalæ (Bordeaux) in Gallia, anno 355; cursum honorum perfecit, uxorem duxit et filium generavit. Vitam austeram cupiens, baptismum recepit et, bonis omnibus abdicatis, anno 393 vitam monasticam agere cœpit et Nolam in Campania se contulit. Episcopus civitatis factus, cultum sancti Felicis promovit, peregrinos adiuvit et miserias temporis studiose sublevavit. Carmina composuit ornato sermone insignia. Mortuus est anno 431.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Ætérna cæli glória,
beáta spes mortálium,
celsi Paréntis Unice
castǽque proles Vírginis,

Da déxteram surgéntibus,
exsúrgat et mens sóbria
flagrans et in laudem Dei
grates repéndat débitas.

Ortus refúlget lúcifer
ipsámque lucem núntiat,
cadit calígo nóctium,
lux sancta nos illúminet,

Manénsque nostris sénsibus
noctem repéllat sǽculi
omníque fine témporis
purgáta servet péctora.

Quæsíta iam primum fides
radícet altis sénsibus,
secúnda spes congáudeat;
tunc maior exstat cáritas.

Sit, Christe, rex piíssime,
tibi Patríque glória
cum Spíritu Paráclito,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Psalmus 68 (69), 2-22. 30-37
Zelus domus tuæ comedit me

Dederunt ei vinum bibere cum felle mixtum. (Mt 27, 34)

I

² Salvum me fac, Deus, *
      quóniam venérunt aquæ usque ad guttur meum.
³ Infíxus sum in limo profúndi, et non est substántia; *
      veni in profúnda aquárum, et fluctus demérsit me.
⁴ Laborávi clamans, raucæ factæ sunt fauces meæ; *
      defecérunt óculi mei, dum spero in Deum meum.
⁵ Multiplicáti sunt super capíllos cápitis mei, *
      qui odérunt me gratis.
   Confortáti sunt, qui persecúti sunt me inimíci mei mendáces; *
      quæ non rápui, tunc exsolvébam. –

⁶ Deus, tu scis insipiéntiam meam, *
      et delícta mea a te non sunt abscóndita.
⁷ Non erubéscant in me, qui exspéctant te, *
      Dómine, Dómine virtútum.
   Non confundántur super me, *
      qui quærunt te, Deus Israel. –

⁸ Quóniam propter te sustínui oppróbrium, *
     opéruit confúsio fáciem meam;
⁹ extráneus factus sum frátribus meis *
       et peregrínus fíliis matris meæ. –

¹⁰ Quóniam zelus domus tuæ comédit me, *
       et oppróbria exprobrántium tibi cecidérunt super me.
¹¹ Et flevi in ieiúnio ánimam meam, *
       et factum est in oppróbrium mihi. –

¹² Et pósui vestiméntum meum cilícium, *
       et factus sum illis in parábolam.
¹³ Advérsum me loquebántur, qui sedébant in porta, *
       et in me canébant, qui bibébant vinum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Laborávi clamans, dum spero in Deum meum.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

II

¹⁴ Ego vero oratiónem meam ad te, Dómine! *
       in témpore benepláciti, Deus.
    In multitúdine misericórdiæ tuæ exáudi me, *
       in veritáte salútis tuæ.
¹⁵ Eripe me de luto, ut non infígar, †
       erípiar ab iis, qui odérunt me, *
       et de profúndis aquárum.
¹⁶ Non me demérgat fluctus aquárum, †
       neque absórbeat me profúndum, *
       neque úrgeat super me púteus os suum. –

¹⁷ Exáudi me, Dómine, quóniam benígna est misericórdia tua; *
       secúndum multitúdinem miseratiónum tuárum réspice in me.
¹⁸ Et ne avértas fáciem tuam a púero tuo; *
       quóniam tríbulor, velóciter exáudi me. –

¹⁹ Accéde ad ánimam meam, víndica eam, *
       propter inimícos meos rédime me.
²⁰ Tu scis oppróbrium meum *
       et confusiónem meam et reveréntiam meam. –

    In conspéctu tuo sunt omnes, qui tríbulant me; *
²¹    oppróbrium contrívit cor meum, et elángui.
    Et sustínui, qui simul contristarétur, et non fuit, *
       et qui consolarétur, et non invéni.
²² Et dedérunt in escam meam fel, *
       et in siti mea potavérunt me acéto.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Dedérunt in escam meam fel, et in siti mea potavérunt me acéto.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

III

³⁰ Ego autem sum pauper et dolens; *
       salus tua, Deus, súscipit me.
³¹ Laudábo nomen Dei cum cántico *
       et magnificábo eum in laude.
³² Et placébit Dómino super taurum, *
       super vítulum córnua producéntem et úngulas. –

³³ Vídeant húmiles et læténtur; *
       quǽrite Deum, et vivet cor vestrum,
³⁴ quóniam exaudívit páuperes Dóminus *
       et vinctos suos non despéxit.
³⁵ Laudent illum cæli et terra, *
       mária et ómnia reptília in eis.
³⁶ Quóniam Deus salvam fáciet Sion †
       et ædificábit civitátes Iudæ; *
       et inhabitábunt ibi et possidébunt eam.
³⁷ Et semen servórum eius hereditábunt eam *
       et, qui díligunt nomen eius, habitábunt in ea.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Quǽrite Dóminum, et vivet ánima vestra.

V. Dóminus vias suas docébit nos.
R. Et ambulábimus in sémitis eius.

LECTIO PRIOR

De libro Iúdicum

     In diébus illis: Rursum fílii Israel fecérunt malum in conspéctu Dómini, qui trádidit eos in manus Philisthinórum quadragínta annis.
     Erat autem vir quidam de Sáraa et de stirpe Dan nómine Mánue habens uxórem stérilem. Cui appáruit ángelus Dómini et dixit ad eam: «Ecce stérilis es et absque líberis, sed concípies et páries fílium. Cave ergo, ne vinum bibas ac síceram, nec immúndum quidquam cómedas, quia ecce concípies et páries fílium, cuius non tanget caput novácula: erit enim puer Nazarǽus Dei ex matris útero et ipse incípiet liberáre Israel de manu Philisthinórum».
     Quæ cum venísset ad marítum, dixit ei: «Vir Dei venit ad me habens aspéctum sicut ángelus Dómini, terríbilis nimis. Non interrogávi eum, unde esset, nec ipse nomen suum mihi indicávit. Et dixit mihi: “Ecce concípies et páries fílium; cave, ne vinum bibas et síceram, et ne áliquo vescáris immúndo: erit enim puer Nazarǽus Dei ex útero matris usque ad diem mortis suæ”».
     Orávit ítaque Mánue Dóminum et ait: «Obsecro, Dómine, ut vir Dei, quem misísti, véniat íterum et dóceat nos, quid debeámus fácere de púero, qui nascitúrus est». Exaudivítque Deus precántem Mánue, et venit rursum ángelus Dei ad mulíerem sedéntem in agro. Mánue autem marítus eius non erat cum ea. Festinávit ergo et cucúrrit ad virum suum nuntiavítque ei dicens: «Ecce appáruit mihi vir, qui illo die vénerat ad me». Qui surréxit et secútus est uxórem suam veniénsque ad virum dixit ei: «Tu es, qui locútus es mulíeri?». Et ille respóndit: «Ego sum». Cui Mánue: «Quando, inquit, sermo tuus fúerit explétus, quid circa púerum observáre et fácere debémus?». Dixítque ángelus Dómini ad Mánue: «Ab ómnibus, quæ locútus sum uxóri tuæ, abstíneat se; et quidquid ex vínea náscitur, non cómedat, vinum et síceram non bibat, nullo vescátur immúndo, et, quod ei præcépi, custódiat».
     Dixítque Mánue ad ángelum Dómini: «Obsecro, ut retineámus te et faciámus tibi hædum de capris». Cui respóndit ángelus Dómini: «Si me rétines, non cómedam panes tuos; sin autem vis holocáustum fácere, offer illud Dómino». Et nesciébat Mánue quod ángelus Dómini esset. Dixítque ad eum: «Quod est tibi nomen, ut, si sermo tuus fúerit explétus, honorémus te?». Cui ille respóndit: «Cur quæris nomen meum, quod est mirábile?». Tulit ítaque Mánue hædum de capris et oblatiónem símilæ et pósuit super petram ófferens Dómino, qui facit mirabília; ipse autem et uxor eius intuebántur. Cumque ascénderet flamma de altári in cælum, ángelus Dómini in flamma páriter ascéndit. Quod cum vidísset Mánue et uxor eius, proni cecidérunt in terram; et ultra non eis appáruit ángelus Dómini. Statímque intelléxit Mánue ángelum esse Dómini et dixit ad uxórem suam: «Morte moriémur, quia vídimus Deum». Cui respóndit múlier: «Si Dóminus nos vellet occídere, de mánibus nostris holocáustum et oblatiónem non suscepísset, nec ostendísset nobis hæc ómnia neque tália dixísset».
     Péperit ítaque fílium et vocávit nomen eius Samson. Crevítque puer, et benedíxit ei Dóminus. Cœpítque spíritus Dómini impéllere eum in Castris Dan inter Sáraa et Esthaol.

RESPONSORIUM

R. Dixit Angelus ad Zacharíam: Uxor tua páriet tibi fílium, et vocábis nomen eius Ioánnem; vinum et síceram non bibet, et Spíritu Sancto replébitur adhuc ex útero matris suæ, * Erit enim Nazarǽus Dei.
V. Appáruit Angelus Dómini uxóri Mánue et dixit: Concípies et páries fílium, cuius non tanget caput novácula. * Erit enim Nazarǽus Dei.

LECTIO ALTERA

Ex Epístolis sancti Paulíni Noláni epíscopi

     Hæc est vera cáritas, hæc perfécta diléctio, quam tibi circa humilitátem nostram inésse docuísti, dómine vere sancte et mérito beatíssime ac desiderábilis. Accépimus enim per hóminem nostrum Iuliánum de Carthágine reverténtem lítteras tantam nobis sanctitátis tuæ lucem afferéntes, ut nobis caritátem tuam non agnóscere, sed recognóscere viderémur. Quia vidélicet ex illo, qui nos ab orígine mundi prædestinávit sibi, cáritas ista manávit, in quo facti sumus ántequam nati, quia ipse fecit nos et non ipsi nos, qui fecit quæ futúra sunt. Huius ígitur præsciéntia et ópere formáti, in similitúdinem voluntátum et unitátem fídei vel unitátis fidem, prǽveniénte notítiam, caritáte conéxi sumus, ut nos ínvicem ante corporáles conspéctus revelánte spíritu noscerémus.
     Gratulámur ítaque et gloriámur in Dómino, qui unus atque idem ubíque terrárum operátur in suis dilectiónem suam Spíritu Sancto, quem super omnem carnem effúdit, flúminis ímpetu lætíficans civitátem suam, in cuius te cívibus principálem cum princípibus pópuli sui Sede Apostólica mérito collocávit nosque étiam, quos eréxit elísos et de terra ínopes suscitávit, in vestra vóluit sorte numerári. Sed magis gratulámur in eo Dómini múnere, quo nos in péctoris tui habitatióne constítuit quoque ita viscéribus tuis insinuáre dignátus est, ut peculiárem nobis caritátis tuæ fidúciam vindicémus, his offíciis atque munéribus provocáti, ut nos diffidénter aut léviter te amáre non líceat.
     De me ne quid ignóres, scias antiquíssimum peccatórem non ita olim de ténebris et umbra mortis edúctum spíritum auræ vitális hausísse nec ita olim posuísse in arátro manum et crucem Dómini sustulísse, quam ut in finem perférre valeámus, oratiónibus tuis adiuvémur. Accumulábitur hæc méritis tuis merces, si intervéntu tuo ónera nostra releváveris. Sanctus enim laborántem ádiuvans, quia fratrem non audémus dícere, exaltábitur sicut cívitas magna.
     Panem unum sanctitáti tuæ unitátis grátia mísimus, in quo étiam Trinitátis solíditas continétur. Hunc panem eulogíam esse tu fácies dignatióne suméndi.

RESPONSORIUM

R. Beátus dives qui invéntus est sine mácula, et qui post aurum non ábiit nec sperávit in pecúnia et thesáuris; * ídeo stabilíta sunt bona illíus in Dómino.
V. Pótuit enim tránsgredi et non est transgréssus, fácere mala et non fecit. * ídeo stabilíta sunt bona illíus in Dómino.

PSALMODIA

Ant. 1 Tibi soli peccávi, Dómine, miserére mei.

Psalmus 50 (51)
Miserere mei, Deus

Renovari spiritu mentis vestræ et induere novum hominem (Eph 4, 23-24).

³ Miserére mei, Deus, *
      secúndum misericórdiam tuam;
   et secúndum multitúdinem miseratiónum tuárum *
      dele iniquitátem meam.
⁴ Amplius lava me ab iniquitáte mea *
      et a peccáto meo munda me. –

⁵ Quóniam iniquitátem meam ego cognósco, *
      et peccátum meum contra me est semper. –
⁶ Tibi, tibi soli peccávi *
      et malum coram te feci,
   ut iustus inveniáris in senténtia tua *
      et æquus in iudício tuo. –

⁷ Ecce enim in iniquitáte generátus sum, *
      et in peccáto concépit me mater mea.
⁸ Ecce enim veritátem in corde dilexísti *
      et in occúlto sapiéntiam manifestásti mihi. –

⁹ Aspérges me hyssópo, et mundábor; *
       lavábis me, et super nivem dealbábor.
¹⁰ Audíre me fácies gáudium et lætítiam, *
       et exsultábunt ossa, quæ contrivísti. –

¹¹ Avérte fáciem tuam a peccátis meis *
       et omnes iniquitátes meas dele.
¹² Cor mundum crea in me, Deus, *
       et spíritum firmum ínnova in viscéribus meis. –

¹³ Ne proícias me a fácie tua *
       et spíritum sanctum tuum ne áuferas a me.
¹⁴ Redde mihi lætítiam salutáris tui *
       et spíritu promptíssimo confírma me. –

¹⁵ Docébo iníquos vias tuas, *
       et ímpii ad te converténtur.
¹⁶ Líbera me de sanguínibus, Deus, Deus salútis meæ, *
       et exsultábit lingua mea iustítiam tuam. –

¹⁷ Dómine, lábia mea apéries, *
       et os meum annuntiábit laudem tuam.
¹⁸ Non enim sacrifício delectáris, *
       holocáustum, si ófferam, non placébit.
¹⁹ Sacrifícium Deo spíritus contribulátus, *
       cor contrítum et humiliátum, Deus, non despícies. –

²⁰ Benígne fac, Dómine, in bona voluntáte tua Sion, *
       ut ædificéntur muri Ierúsalem.
²¹ Tunc acceptábis sacrifícium iustítiæ, †
       oblatiónes et holocáusta; *
       tunc impónent super altáre tuum vítulos.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Tibi soli peccávi, Dómine, miserére mei.

Ant. 2 Cognóvimus, Dómine, iniquitátes nostras, quia peccávimus tibi.

Canticum
Lamentatio populi tempore famis et belli Appropinquavit regnum Dei; pænitemini et credite Evangelio (Mc 1, 15).

¹⁷ Dedúcant óculi mei lácrimam per noctem et diem, *
       et non táceant,
    quóniam contritióne magna contríta est virgo fília pópuli mei, *
       plaga péssima veheménter. –

¹⁸ Si egréssus fúero ad agros, ecce occísi gládio; *
       et si introíero in civitátem, ecce attenuáti fame:
    prophéta quoque et sacérdos *
       abiérunt per terram nesciéntes. –

¹⁹ Numquid proíciens abiecísti Iudam, *
       aut Sion abomináta est ánima tua?
    Quare ergo percussísti nos, *
       ita ut nulla sit sánitas ?
    Exspectávimus pacem, et non est bonum, *
       et tempus curatiónis, et ecce turbátio. –

²⁰ Cognóvimus, Dómine, impietátes nostras, †
       iniquitátes patrum nostrórum, *
       quia peccávimus tibi.
²¹ Ne des nos in oppróbrium propter nomen tuum, *
       ne fácias contuméliam sólio glóriæ tuæ;
    recordáre, *
       ne írritum fácias fœdus tuum nobíscum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Cognóvimus, Dómine, iniquitátes nostras, quia peccávimus tibi.

Ant. 3 Dóminus ipse est Deus; nos pópulus eius et oves páscuæ eius.

Quando sequens psalmus adhibitus est ad Invitatorium, loco eius dicitur psalmus 94 (95).

Psalmus 99 (100)
Gaudium in templum ingredientium

Redemptos iubet Dominus victoriæ carmen canere (S. Athanasius).

¹ Iubiláte Dómino, omnis terra, *
      servíte Dómino in lætítia;
² introíte in conspéctu eius *
      in exsultatióne. –

³ Scitóte quóniam Dóminus ipse est Deus; †
      ipse fecit nos, et ipsíus sumus, *
      pópulus eius et oves páscuæ eius. –

⁴ Introíte portas eius in confessióne, †
      átria eius in hymnis, *
      confitémini illi, benedícite nómini eius.
⁵ Quóniam suávis est Dóminus; †
      in ætérnum misericórdia eius, *
      et usque in generatiónem et generatiónem véritas eius.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Dóminus ipse est Deus; nos pópulus eius et oves páscuæ eius.

LECTIO BREVIS

Mementóte præpositórum vestrórum, qui vobis locúti sunt verbum Dei, quorum intuéntes éxitum conversatiónis imitámini fidem. Iesus Christus heri et hódie idem, et in sǽcula! Doctrínis váriis et peregrínis nolíte abdúci.

RESPONSORIUM BREVE
V. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
V. Die ac nocte non tacébunt prædicáre nomen Dómini.
R. Constítui custódes.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Deus, qui beátum Paulínum epíscopum paupertátis amóre et pastoráli sollicitúdine claréscere voluísti, concéde propítius, ut, cuius mérita celebrámus, caritátis imitémur exémpla.o per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)