BREVIARIUM ROMANUM

2 maius 2017
S. Athanasii, episcopi et Ecclesiæ doctoris, memoria

Natus Alexandriæ anno 295, episcopo Alexandro in concilio Nicæno astitit eique successit. Contra Arianos strenue dimicavit, propter quod multa perpessus est et pluries exsilio mulctatus. Egregia scripsit opera pro fidei orthodoxæ illustratione et defensione. Mortuus est anno 373.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Doctor ætérnus cóleris piúsque,
Christe, qui leges áperis salútis,
verba qui vitæ mérito putáris
  solus habére.

Teque clamámus, bone Pastor orbis,
cǽlitus semper solidásse Sponsæ
verba, constánter quibus illa mundo
  lumen adésset.

Ipse quin præbes fámulos corúscos,
áureas stellas velut emicántes,
certa qui nobis réserent beátæ
  dógmata vitæ.

Unde te laudes récinant, Magíster,
Spíritus fundis bona qui stupénda
ore doctórum, tua quo poténter
  lux patet alma.

Quique nunc iustus celebrátur, instet
ut tuam plebem per amœna lucis
des gradi, donec tibi dicat hymnos
  lúmine pleno. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Exsúrgit Deus, et fúgiunt qui odérunt eum a fácie eius. Allelúia.

Psalmus 67 (68)
Triumphalis ingressus Domini

Ascendens in altum captivam duxit captivitatem, dedit dona hominibus. (Eph 4, 8)

I

² Exsúrgit Deus, et dissipántur inimíci eius; *
      et fúgiunt qui odérunt eum a fácie eius.
³ Sicut dissipátur fumus, tu díssipas; †
      sicut fluit cera a fácie ignis, *
      sic péreunt peccatóres a fácie Dei.
⁴ Et iusti læténtur et exsúltent in conspéctu Dei *
      et delecténtur in lætítia. –

⁵ Cantáte Deo, psalmum dícite nómini eius; †
      iter fácite ei, qui fertur super nubes: *
      Dóminus nomen illi.
   Iubiláte in conspéctu eius; †
⁶     pater orphanórum et iudex viduárum, *
      Deus in habitáculo sancto suo.
⁷ Deus, qui inhabitáre facit desolátos in domo, †
      qui edúcit vinctos in prosperitátem; *
      verúmtamen rebélles habitábunt in árida terra. –

⁸ Deus, cum egrederéris in conspéctu pópuli tui, *
      cum pertransíres in desérto, terra mota est,
⁹ étiam cæli distillavérunt a fácie Dei Sínai, *
       a fácie Dei Israel.
¹⁰ Plúviam voluntáriam effundébas, Deus; *
       hereditátem tuam infirmátam, tu refecísti eam.
¹¹ Animália tua habitábant in ea, *
       parásti in bonitáte tua páuperi, Deus.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Exsúrgit Deus, et fúgiunt qui odérunt eum a fácie eius. Allelúia.

Ant. 2 Deus noster, Deus ad salvándum; et Dómini sunt éxitus mortis. Allelúia.

II

¹² Dóminus dat verbum; *
       vírgines annuntiántes bona sunt agmen ingens:
¹³ "Reges exercítuum fúgiunt, fúgiunt, *
       et spécies domus dívidit spólia.
¹⁴ Et vos dormítis inter médias caulas: *
       alæ colúmbæ nitent argénto, et pennæ eius pallóre auri.
¹⁵ Dum dispérgit Omnípotens reges super eam, *
       nive dealbátur Selmon." –

¹⁶ Mons Dei mons Basan, *
       mons cacúminum mons Basan.
¹⁷ Ut quid invidétis, montes cacúminum, †
       monti, in quo beneplácitum est Deo inhabitáre? *
       Etenim Dóminus habitábit in finem.
¹⁸ Currus Dei decem mília mílium: *
       Dóminus venit de Sínai in sancta.
¹⁹ Ascendísti in altum, captívam duxísti captivitátem; †
       accepísti in donum hómines, *
       ut étiam rebélles hábitent apud Dóminum Deum. –

²⁰ Benedíctus Dóminus die quotídie; *
       portábit nos Deus salutárium nostrórum.
²¹ Deus noster, Deus ad salvándum; *
       et Dómini, Dómini éxitus mortis.
²² Verúmtamen Deus confrínget cápita inimicórum suórum, *
       vérticem capillátum perambulántium in delíctis suis. –

²³ Dixit Dóminus: "Ex Basan redúcam, *
       redúcam de profúndo maris,
²⁴ ut intingátur pes tuus in sánguine, *
       lingua canum tuórum ex inimícis portiónem invéniat."

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Deus noster, Deus ad salvándum; et Dómini sunt éxitus mortis. Allelúia.

Ant. 3 Regna terræ, cantáte Deo; psállite Dómino. Allelúia.

III

²⁵ Vidérunt ingréssus tuos, Deus, *
       ingréssus Dei mei, regis mei in sancta.
²⁶ Præcédunt cantóres, †
       postrémi véniunt psalléntes, *
       in médio iuvénculæ tympanístriæ.
²⁷ "In ecclésiis benedícite Deo, *
       Dómino, vos de fóntibus Israel."
²⁸ Ibi Béniamin adulescéntulus ducens eos, †
       príncipes Iudæ cum turma sua, *
       príncipes Zábulon, príncipes Néphthali. –

²⁹ Manda, Deus, virtúti tuæ; *
       confírma hoc, Deus, quod operátus es in nobis.
³⁰ A templo tuo in Ierúsalem *
       tibi áfferent reges múnera.
³¹ Increpa feram arúndinis, †
       congregatiónem taurórum in vítulis populórum, *
       prostérnant se cum láminis argénti.
    Díssipa gentes, quæ bella volunt. †
³²    Vénient optimátes ex Ægýpto, *
       Æthiópia prævéniet manus suas Deo. –

³³ Regna terræ, cantáte Deo, psállite Dómino, †
³⁴     psállite Deo, qui fertur super cælum cæli ad oriéntem; *
       ecce dabit vocem suam, vocem virtútis. –

³⁵ Tribúite virtútem Deo. †
       Super Israel magnificéntia eius *
       et virtus eius in núbibus.
³⁶ Mirábilis, Deus, de sanctuário tuo! †
       Deus Israel ipse tríbuet virtútem et fortitúdinem plebi suæ.*
       Benedíctus Deus!

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Regna terræ, cantáte Deo; psállite Dómino. Allelúia.

V. Christus resúrgens ex mórtuis iam non móritur, allelúia.
R. Mors illi ultra non dominábitur, allelúia.

LECTIO PRIOR

De libro Apocalýpsis

     Cum aperuísset Agnus sigíllum séptimum, factum est siléntium in cælo quasi média hora. Et vidi septem ángelos, qui stant in conspéctu Dei, et datæ sunt illis septem tubæ. Et álius ángelus venit et stetit ante altáre habens turíbulum áureum, et datæ sunt illi incénsa multa, ut daret oratiónibus sanctórum ómnium super altáre áureum, quod est ante thronum. Et ascéndit fumus incensórum de oratiónibus sanctórum de manu ángeli coram Deo. Et accépit ángelus turíbulum et implévit illud de igne altáris et misit in terram; et facta sunt tonítrua et voces et fúlgura et terræmótus.
     Et septem ángeli, qui habébant septem tubas, paravérunt se, ut tuba cánerent.
     Et primus tuba cécinit. Et facta est grando et ignis mixta in sánguine, et missum est in terram: et tértia pars terræ combústa est, et tértia pars árborum combústa est, et omne fenum víride combústum est.
     Et secúndus ángelus tuba cécinit. Et tamquam mons magnus igne ardens missus est in mare: et facta est tértia pars maris sanguis, et mórtua est tértia pars creaturárum, quæ in mari sunt, quæ habent ánimas, et tértia pars návium intériit.
     Et tértius ángelus tuba cécinit. Et cécidit de cælo stella magna ardens tamquam fácula et cécidit super tértiam partem flúminum et super fontes aquárum. Et nomen stellæ dícitur Absínthius. Et facta est tértia pars aquárum in absínthium, et multi hóminum mórtui sunt de aquis, quia amáræ factæ sunt.
     Et quartus ángelus tuba cécinit. Et percússa est tértia pars solis et tértia pars lunæ et tértia pars stellárum, ut obscurarétur tértia pars eórum et diéi non lucéret pars tértia, et nox simíliter.
     Et vidi et audívi unam áquilam volántem per médium cælum dicéntem voce magna: «Væ, væ, væ habitántibus in terra de céteris vócibus tubæ trium angelórum, qui tuba canitúri sunt!».

RESPONSORIUM

R. Stetit ángelus ante altáre, habens turíbulum áureum, et data sunt ei incénsa multa: * Et ascéndit fumus incensórum coram Deo, allelúia.
V. Habébant ángeli sínguli phíalas plenas incensórum, quæ sunt oratiónes sanctórum. * Et ascéndit fumus incensórum coram Deo, allelúia.

LECTIO ALTERA

Ex Oratiónibus sancti Athanásii epíscopi

     Incorpóreum et corruptiónis ac matériæ expers, Dei Verbum in nostram regiónem advénit, quamquam ántea non procul áberat: nulla enim pars mundi illo umquam vácua fuit, sed una cum suo Patre exsístens ómnia ubíque implébat.
     Venit vero sua erga nos benignitáte, et quátenus sese palam nobis exhíbuit. Nostri ipse géneris et infirmitátis misértus, nostráque motus corruptióne, nec mortem in nobis dominári ferens, ne scílicet quod factum fúerat períret, suíque Patris in hómine formándo opus vanum fíeret, sibi ipsi corpus accépit, idque nostri non dissímile; nec enim esse tantum in córpore, vel solum apparére vóluit.
     Nam, si tantum apparére voluísset, potuísset sane áliud præstántius corpus assúmere; verum nostrum corpus accépit.
     sibi in Vírgine templum, corpus scílicet, exstrúxit, illúdque tamquam instruméntum sibi próprium fecit, in quo se notum fáceret et habitáret: sic ergo símili córpore e nostris accépto, quia omnes mortis corruptióni subiécti erant, illud, pro ómnibus morti tráditum, Patri summa cum benignitáte óbtulit; cum, ut ómnibus in ipso moriéntibus lex de corruptióne contra hómines lata solverétur, útpote quæ in domínico córpore suam vim complevísset, nec proínde locum ámplius advérsus símiles hómines habéret; tum, ut hómines, in corruptiónem revérsos, íterum incorrúptos rédderet, atque a morte ad vitam revocáret, córpore quod sibi assúmpserat et resurrectiónis grátia mortem ab eis, non secus ac stípula ab igne consúmitur, pénitus ámovens.
     Idcírco corpus quod mori posset sibi assúmpsit, ut illud, Verbi ómnium præsidis factum párticeps, morti pro ómnibus satis esset, atque, propter Verbum in se hábitans, incorrúptum permanéret, ac dénique in pósterum corrúptio resurrectiónis grátia ab ómnibus discéderet.
     Hinc corpus, quod sibi ipse accépit, velut hóstiam et víctimam omni puram mácula morti offeréndo, mortem statim ab ómnibus simílibus, suo pro áliis obláto, propulsávit.
     Sic enim Dei Verbum, supérius ómnibus exsístens, suum templum et corpóreum instruméntum pro ómnibus, uti dicébat, devovéndo et offeréndo, id quod debebátur in morte solvit, atque ita, ómnibus per símile corpus coniúnctus, incorrúptus Dei Fílius omnes resurrectiónis promissióne incorrúptos iure et mérito réddidit.
     Ipsa síquidem mortis corrúptio nullam iam vim advérsus hómines habet ob Verbum, quod in illis per unum corpus hábitat.

RESPONSORIUM

R. Quasi os meum eris, et dabo te pópulo huic in murum ǽreum fortem; * et bellábunt advérsum te, et non prævalébunt, quia ego tecum sum, allelúia.
V. Erunt magístri mendáces, qui introdúcent sectas perditiónis; et eum, qui emit eos, Dominatórem negant. * Et bellábunt advérsum te, et non prævalébunt, quia ego tecum sum, allelúia.

PSALMODIA

Ant. 1 Deus, tu convérsus vivificábis nos; et plebs tua lætábitur in te, allelúia.

Psalmus 84 (85)
Propinqua est salus nostra

In terram delapso Salvatore nostro, benedixit Deus terram suam. (Origenes)

² Complacuísti tibi, Dómine, in terra tua, *
      convertísti captivitátem Iacob.
³ Remisísti iniquitátem plebis tuæ, *
      operuísti ómnia peccáta eórum.
⁴ Contraxísti omnem iram tuam, *
      revertísti a furóre indignatiónis tuæ. –

⁵ Convérte nos, Deus, salutáris noster, *
      et avérte iram tuam a nobis.
⁶ Numquid in ætérnum irascéris nobis *
      aut exténdes iram tuam a generatióne in generatiónem?
⁷ Nonne tu convérsus vivificábis nos, *
      et plebs tua lætábitur in te?
⁸ Osténde nobis, Dómine, misericórdiam tuam *
      et salutáre tuum da nobis. –

⁹ Audiam, quid loquátur Dóminus Deus, †
       quóniam loquétur pacem ad plebem suam et sanctos suos *
       et ad eos, qui convertúntur corde.
¹⁰ Vere prope timéntes eum salutáre ipsíus, *
       ut inhábitet glória in terra nostra.
¹¹ Misericórdia et véritas obviavérunt sibi, *
       iustítia et pax osculátæ sunt.
¹² Véritas de terra orta est, *
       et iustítia de cælo prospéxit. –

¹³ Etenim Dóminus dabit benignitátem, *
       et terra nostra dabit fructum suum.
¹⁴ Iustítia ante eum ambulábit, *
       et ponet in via gressus suos.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Deus, tu convérsus vivificábis nos; et plebs tua lætábitur in te, allelúia.

Ant. 2 Sperávimus in Dómino; dedit pacem nobis, allelúia.

Canticum
Hymnus post victoriam de hostibus Murus civitatis habet fundamenta duodecim (Cf. Ap 21, 14).

¹ Urbs fortis nobis in salútem; *
      pósuit muros et antemurále.
² Aperíte portas, et ingrediátur gens iusta, *
      quæ servat fidem. –

³ Propósitum eius est firmum; *
      servábis pacem, quia in te sperávit.
⁴ Speráte in Dóminum in sǽculis ætérnis, *
      Dóminus est petra ætérna. –

⁷ Sémita iusti recta est; *
      rectum callem iusti complánas.
⁸ Et in sémita iudiciórum tuórum, Dómine, sperávimus in te; *
      ad nomen tuum et ad memoriále tuum desidérium ánimæ.
⁹ ánima mea desíderat te in nocte, *
       sed et spíritu meo in præcórdiis meis te quæro.
    Cum resplendúerint iudícia tua in terra, *
       iustítiam discent habitatóres orbis. –

¹² Dómine, dabis pacem nobis; *
       ómnia enim ópera nostra operátus es nobis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Sperávimus in Dómino; dedit pacem nobis, allelúia.

Ant. 3 Terra dedit fructum suum; læténtur et exsúltent gentes, allelúia.

Quando sequens psalmus adhibitus est ad Invitatorium, loco eius dicitur psalmus 94 (95).

Psalmus 66 (67)
Omnes gentes Domino confiteantur

Notum sit vobis quóniam gentibus missum est hoc salutare Dei (Act 28, 28).

² Deus misereátur nostri et benedícat nobis; *
      illúminet vultum suum super nos,
³ ut cognoscátur in terra via tua, *
      in ómnibus géntibus salutáre tuum. –

⁴ Confiteántur tibi pópuli, Deus; *
      confiteántur tibi pópuli omnes.
⁵ Læténtur et exsúltent gentes, †
      quóniam iúdicas pópulos in æquitáte *
      et gentes in terra dírigis. –

⁶ Confiteántur tibi pópuli, Deus, *
      confiteántur tibi pópuli omnes.
⁷ Terra dedit fructum suum; *
      benedícat nos Deus, Deus noster,
⁸ benedícat nos Deus, *
      et métuant eum omnes fines terræ.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Terra dedit fructum suum; læténtur et exsúltent gentes, allelúia.

LECTIO BREVIS

Sapiéntiam sine fictióne dídici et sine invídia commúnico; divítias illíus non abscóndo. Infinítus enim thesáurus est homínibus; quem qui acquisiérunt, ad amicítiam in Deum se paravérunt propter disciplínæ dona commendáti.

RESPONSORIUM BREVE
V. Sapiéntiam sanctórum narrent pópuli. * Allelúia, allelúia.
R. Sapiéntiam sanctórum narrent pópuli. * Allelúia, allelúia.
V. Et laudes eórum núntiet Ecclésia.
R. Allelúia, allelúia.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Sapiéntiam sanctórum narrent pópuli. * Allelúia, allelúia.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes. Allelúia.

De Messia eiusque præcursore

⁶⁸ Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
⁶⁹ et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

⁷⁰ sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
⁷¹ salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

⁷² ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
⁷³ iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

⁷⁴ ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
⁷⁵ in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

⁷⁶ Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
⁷⁷ ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

⁷⁸ per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
⁷⁹ illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes. Allelúia.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....

ORATIO
Omnípotens sempitérne Deus, qui beátum Athanásium epíscopum divinitátis Fílii tui propugnatórem exímium suscitásti, concéde propítius, ut, eius doctrína et protectióne gaudéntes, in tui cognitióne et amóre sine intermissióne crescámus. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. Allelúia, allelúia.
R. Deo grátias. Allelúia, allelúia.

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)