lat

BREVIARIUM ROMANUM

13 september 2023
S. Ioannis Chrysostomi, episcopi et Ecclesiæ doctoris, memoria


Antiochiæ natus est circa annum 349; optime educatus, vitam asceticam cœpit, et sacerdotio initiatus, magno cum fructu munere prædicationis functus est. Episcopus Constantinopolitanus anno 397 electus, optimum se præbuit pastorem, mores cleri et fidelium ad amussim redigere satagens. Odio aulæ imperialis et invidorum obrutus, semel et bis exsulare coactus est; ærumnis confectus, mortuus est apud Comanam in Ponto, die 14 septembris anni 407. Multa dixit et scripsit ad doctrinam catholicam explicandam et vitam christianam recte informandam, ita ut nomine Chrysostomi appellari meruerit.

AD LAUDES MATUTINAS ET AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Laude te cives súperi corónant,
magne Ioánnes, sociúsque noster
iúngitur cantus, generóse præsul,
  celse magíster.

Aureo profers veheménter ore
verba quæ dives facilísque amóris
vena progígnit, fériunt vel acri
  vúlnere noxas.

Ipse virtútum spéculum nitéscis
ac tuæ plebi méritis corúscas,
ómnibus, Pauli velut æmulátor,
  ómnia factus.

Nemo te frangit, nihil imperántum
te domant iræ rutilǽque honórem
óbtines palmæ venerándus exsul,
  péctore martyr.

Nunc tuis valde précibus iuvémur,
ut Dei sedem céleres petámus,
dúlcibus tecum sonitúri amóris
  vócibus hymnos. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam, Dómine.

Psalmus 88 (89), 2-38
Misericordiæ Domini super domum David

Deus ex semine David secundum promissionem eduxit Salvatorem Iesum. (Act 13, 22. 23)

I

2 Misericórdias Dómini in ætérnum cantábo, *
      in generatiónem et generatiónem annuntiábo veritátem tuam in ore meo.

3 Quóniam dixísti: †
      „In ætérnum misericórdia ædificábitur,“ *
      in cælis firmábitur véritas tua. –

4 „Dispósui testaméntum elécto meo, *
      iurávi David servo meo:

5 Usque in ætérnum confirmábo semen tuum *
      et ædificábo in generatiónem et generatiónem sedem tuam.“ –

6 Confitebúntur cæli mirabília tua, Dómine, *
      étenim veritátem tuam in ecclésia sanctórum.

7 Quóniam quis in núbibus æquábitur Dómino, *
      símilis erit Dómino in fíliis Dei?

8 Deus, metuéndus in consílio sanctórum, *
      magnus et terríbilis super omnes, qui in circúitu eius sunt. –

9 Dómine Deus virtútum, quis símilis tibi? *
       Potens es, Dómine, et véritas tua in circúitu tuo.

10 Tu domináris supérbiæ maris, *
       elatiónes flúctuum eius tu mítigas.

11 Tu conculcásti sicut vulnerátum Rahab, *
       in bráchio virtútis tuæ dispersísti inimícos tuos. –

12 Tui sunt cæli, et tua est terra, *
       orbem terræ et plenitúdinem eius tu fundásti.

13 Aquilónem et austrum tu creásti, *
       Thabor et Hermon in nómine tuo exsultábunt.

14 Tibi bráchium cum poténtia; *
       firma est manus tua, et exaltáta déxtera tua.

15 Iustítia et iudícium firmaméntum sedis tuæ. *
       Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam. –

16 Beátus pópulus, qui scit iubilatiónem. *
       Dómine, in lúmine vultus tui ambulábunt

17 et in nómine tuo exsultábunt tota die *
       et in iustítia tua exaltabúntur,

18 quóniam decor virtútis eórum tu es, *
       et in beneplácito tuo exaltábitur cornu nostrum.

19 Quia Dómini est scutum nostrum, *
       et Sancti Israel rex noster.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Misericórdia et véritas præcédent fáciem tuam, Dómine.

Ant. 2 Fílius Dei factus est ex sémine David secúndum carnem.

II

20 Tunc locútus es in visióne sanctis tuis et dixísti: †
       „Pósui adiutórium in poténte *
       et exaltávi eléctum de plebe.

21 Invéni David servum meum; *
       óleo sancto meo unxi eum.

22 Manus enim mea firma erit cum eo, *
       et bráchium meum confortábit eum. –

23 Nihil profíciet inimícus in eo, *
       et fílius iniquitátis non ópprimet eum.

24 Et concídam a fácie ipsíus inimícos eius *
       et odiéntes eum percútiam.

25 Et véritas mea et misericórdia mea cum ipso, *
       et in nómine meo exaltábitur cornu eius.

26 Et ponam super mare manum eius *
       et super flúmina déxteram eius. –

27 Ipse invocábit me: 'Pater meus es tu, *
       Deus meus et refúgium salútis meæ.'

28 Et ego primogénitum ponam illum, *
       excélsum præ régibus terræ.

29 In ætérnum servábo illi misericórdiam meam *
       et testaméntum meum fidéle ipsi.

30 Et ponam in sǽculum sǽculi semen eius *
       et thronum eius sicut dies cæli.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Fílius Dei factus est ex sémine David secúndum carnem.

Ant. 3 Semel iurávi David servo meo: Semen eius in ætérnum manébit.

III

31 Si autem derelíquerint fílii eius legem meam *
       et in iudíciis meis non ambuláverint,

32 si iustificatiónes meas profanáverint *
       et mandáta mea non custodíerint,

33 visitábo in virga delíctum eórum *
       et in verbéribus iniquitátem eórum. –

34 Misericórdiam autem meam non avértam ab eo, *
       neque méntiar in veritáte mea.

35 Non profanábo testaméntum meum *
       et, quæ procédunt de lábiis meis, non fáciam írrita.

36 Semel iurávi in sancto meo: *
       David non méntiar.

37 Semen eius in ætérnum manébit, *
       et thronus eius sicut sol in conspéctu meo

38 et sicut luna firmus stabit in ætérnum *
       et testis in cælo fidélis.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Semel iurávi David servo meo: Semen eius in ætérnum manébit.

V. Declarátio sermónum tuórum illúminat.
R. Et intelléctum dat párvulis.

LECTIO PRIOR

De libro Hábacuc prophétæ

2,5-20
Maledictiones contra oppressores

     Divítiæ decípiunt virum supérbum, et non pervéniet ad finem; qui dilátat quasi inférnus fauces suas et ipse quasi mors et non adimplétur: et cóngregat ad se omnes gentes et coacérvat ad se omnes pópulos. Numquid non omnes isti super eum parábolam sument et loquélam ænígmatum, dicéntes: «Væ ei, qui multíplicat non sua — úsquequo? — et aggrávat pígnora super se!». Numquid non repénte consúrgent, qui mórdeant te, et evigilábunt agitántes te, et eris in rapínam eis? Quia tu spoliásti gentes multas, spoliábunt te omnes, qui réliqui fúerint de pópulis; propter sánguinem hóminum et oppressiónem terræ, civitátum et ómnium habitántium in eis. Væ, qui cóngregat lucrum iniústum in malum dómui suæ, ut ponat in excélso nidum suum et salvet se de manu mali! Consílium cepísti in confusiónem dómui tuæ, concidéndi pópulos multos, et peccásti in ánimam tuam. Quia lapis de paríete clamábit, et trabes de contignatióne respondébit ei.
     Væ, qui ædíficat civitátem in sanguínibus et condit urbem in iniquitáte! Numquid non hæc a Dómino sunt exercítuum, ut labórent pópuli pro igne, et gentes in vácuum fatigéntur? Quia replébitur terra cognitióne glóriæ Dómini, sicut aquæ opériunt mare. Væ, qui potum dat amíco suo, mittens venénum suum et inébrians eum, ut aspíciat nuditátem eius! Repléris ignomínia pro glória; bibe tu quoque et denudáre! Transíbit ad te calix déxteræ Dómini, et véniet ignomínia super glóriam tuam. Quia vástitas Líbani opériet te, et miséria animálium deterrébit te propter sánguinem hóminum et oppressiónem terræ, civitátum et ómnium habitántium in eis. Quid prodest scúlptile, quia sculpsit illud fictor suus, conflátile et oráculum mendax? Quia sperávit in figménto fictor eius, ut fáceret simulácra muta. Væ, qui dicit ligno: «Expergíscere!», «Surge!» lápidi tacénti! Numquid ipse docére póterit? Ecce iste coopértus est auro et argénto, et omnis spíritus non est in viscéribus eius. Dóminus autem in templo sancto suo; síleat a fácie eius omnis terra.

RESPONSORIUM

Rom 2, 12; 3, 23; 11, 32

R. Quicúmque sine lege peccavérunt sine lege períbunt, et quicúmque in lege peccavérunt per legem iudicabúntur. * Omnes enim peccavérunt et egent glória Dei.
V. Conclúsit Deus omnes in incredulitátem, ut ómnium misereátur! * Omnes enim peccavérunt et egent glória Dei.

LECTIO ALTERA

Ex Homilíis sancti Ioánnis Chrysóstomi epíscopi

(Ante exsilium, nn. 1-3: PG 52, 427-430)

Mihi vivere Christus est, et mori lucrum

     Multi fluctus instant gravésque procéllæ; sed non timémus ne submergámur: nam in petra consístimus. Sǽviat mare, petram dissólvere nequit: insúrgant fluctus, Iesu navígium demérgere non possunt. Quid, quæso, timeámus? Mortémne? Mihi vívere Christus est, et mori lucrum. An exsílium, dic mihi? Dómini est terra et plenitúdo eius. An facultátum publicatiónem? Nihil intúlimus in mundum, certúmque est nos nihil hinc efférre posse: terribiliáque huius mundi mihi despéctui sunt, et bona eius risu digna. Non paupertátem tímeo, non divítias concupísco; non mortem métuo, nec vívere opto, nisi ad proféctum vestrum. ídeo præséntia commémoro, rogóque caritátem vestram, ut fidúciam hábeat.
     Non audis Dóminum dicéntem: Ubi duo vel tres congregáti sunt in nómine meo, illic sum in médio eórum? Ut ubi tam numerósus pópulus caritátis vínculis constríctus, non áderit? Eius pignus hábeo: num própriis sum víribus fretus? Scriptum eius téneo. Hic mihi báculus, hæc mihi secúritas, hic mihi portus tranquíllus. Etsi conturbétur orbis totus, rescríptum téneo, eius lítteras lego, hic mihi murus, hoc præsídium. Quas lítteras? Ego vobíscum sum ómnibus diébus usque ad consummatiónem sǽculi.
     Christus mecum, quem timébo? Etsi fluctus advérsum me conciténtur, etsi mária, etsi príncipum furor: mihi hæc ómnia aránea sunt vilióra. Ac nisi cáritas me vestra detinuísset, ne hódie quidem abnuíssem álio proficísci. Semper enim dico, Dómine, fiat volúntas tua: non quod talis et talis sed quod tu vis fáciam. Hæc mihi turris, hæc mihi petra immóbilis, hic mihi báculus non vacíllans. Si id Deus velit, fiat. Si velit me hic manére, grátias hábeo. Ubicúmque volúerit, grátias réfero.
     Atque ubi sum ego, illic et vos estis; ubi vos estis, illic et ego: unum corpus sumus, neque corpus a cápite, neque caput a córpore separátur. Loco díssiti sumus, sed caritáte iúngimur, neque mors ipsa póterit abscíndere. Etsi enim corpus meum moriátur, vivet tamen ánima, quæ pópuli recordábitur.
     Vos mihi cives, vos mihi patres, vos mihi fratres, vos fílii, vos membra, vos corpus, vos mihi lux, immo hac luce suavióres. Quid enim tale mihi confert rádius, quale vestra cáritas? Rádius mihi in præsénti vita útilis est, vestra autem cáritas corónam mihi nectit in futúro.

RESPONSORIUM

2 Tim 2, 9-10a; Ps 27, 1a

R. In evangélio labóro usque ad víncula quasi male óperans, sed verbum Dei non est alligátum! * ídeo ómnia sustíneo propter eléctos.
V. Dóminus illuminátio mea et salus mea, quem timébo? * ídeo ómnia sustíneo propter eléctos.

PSALMODIA

Ant. 1 Lætífica ánimam servi tui: ad te, Dómine, ánimam meam levávi.

Psalmus 85 (86), 1-10
Pauperis in rebus adversis oratio

Benedictus Deus, qui consolatur nos in omni tribulatione nostra. (2 Cor 1, 3. 4)

1 Inclína, Dómine, aurem tuam et exáudi me, *
      quóniam inops et pauper sum ego.
2 Custódi ánimam meam, quóniam sanctus sum; *
      salvum fac servum tuum, Deus meus, sperántem in te. –

3 Miserére mei, Dómine, *
      quóniam ad te clamávi tota die.
4 Lætífica ánimam servi tui, *
      quóniam ad te, Dómine, ánimam meam levávi.
5 Quóniam tu, Dómine, suávis et mitis *
      et multæ misericórdiæ ómnibus invocántibus te. –

6 Auribus pércipe, Dómine, oratiónem meam *
      et inténde voci deprecatiónis meæ.
7 In die tribulatiónis meæ clamávi ad te, *
      quia exáudies me. –

8 Non est símilis tui in diis, Dómine, *
      et nihil sicut ópera tua.
9 Omnes gentes, quascúmque fecísti, vénient †
       et adorábunt coram te, Dómine, *
       et glorificábunt nomen tuum,
10 quóniam magnus es tu et fáciens mirabília: *
       tu es Deus solus. –

11 Doce me, Dómine, viam tuam, *
       et ingrédiar in veritáte tua;
    simplex fac cor meum, *
       ut tímeat nomen tuum.
12 Confitébor tibi, Dómine Deus meus, in toto corde meo *
       et glorificábo nomen tuum in ætérnum,
13 quia misericórdia tua magna est super me, *
       et eruísti ánimam meam ex inférno inferióri. –

14 Deus, supérbi insurrexérunt super me, †
       et synagóga poténtium quæsiérunt ánimam meam, *
       et non proposuérunt te in conspéctu suo.
15 Et tu, Dómine, Deus miserátor et miséricors *
       pátiens et multæ misericórdiæ et veritátis,
16 réspice in me et miserére mei; †
       da fortitúdinem tuam púero tuo *
       et salvum fac fílium ancíllæ tuæ. –

17 Fac mecum signum in bonum, †
       ut vídeant, qui odérunt me, et confundántur, *
       quóniam tu, Dómine, adiuvísti me et consolátus es me.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Lætífica ánimam servi tui: ad te, Dómine, ánimam meam levávi.

Ant. 2 Beátus vir, qui ámbulat in iustítia et lóquitur veritátem.

Canticum
Deus iudicabit in iustitia
Is 33, 13-16
Vobis est repromissio et filiis vestris et omnibus, qui longe sunt (Act 2, 39).

13 Audíte, qui longe estis, quæ fécerim, *
       et cognóscite, vicíni, fortitúdinem meam.
14 Contérriti sunt in Sion peccatóres, *
       possédit tremor ímpios.
    Quis póterit habitáre de vobis cum igne devoránte? *
       Quis habitábit ex vobis cum ardóribus sempitérnis? –

15 Qui ámbulat in iustítiis *
       et lóquitur æquitátes,
    qui réicit lucra ex rapínis*
       et éxcutit manus suas, ne múnera accípiat,
    qui obtúrat aures suas, ne áudiat sánguinem, *
       et claudit óculos suos, ne vídeat malum: –

16 iste in excélsis habitábit, *
       muniménta saxórum refúgium eius;
    panis ei datus est, *
       aquæ eius fidéles sunt.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Beátus vir, qui ámbulat in iustítia et lóquitur veritátem.

Ant. 3 Iubiláte in conspéctu regis Dómini.

Psalmus 97 (98)
Dominus victor in iudicio

Hic psalmus priorem Domini adventum significat et fidem omnium gentium. (S. Athanasius)

1 Cantáte Dómino cánticum novum, *
      quia mirabília fecit. –

   Salvávit sibi déxtera eius, *
      et bráchium sanctum eius.
2 Notum fecit Dóminus salutáre suum, *
      in conspéctu géntium revelávit iustítiam suam.
3 Recordátus est misericórdiæ suæ *
      et veritátis suæ dómui Israel.
   Vidérunt omnes términi terræ *
      salutáre Dei nostri. –

4 Iubiláte Deo, omnis terra, *
      erúmpite, exsultáte et psállite.
5 Psállite Dómino in cíthara, *
      in cíthara et voce psalmi;
6 in tubis ductílibus et voce tubæ córneæ, *
      iubiláte in conspéctu regis Dómini. –

7 Sonet mare et plenitúdo eius, *
      orbis terrárum, et qui hábitant in eo.
8 Flúmina plaudent manu, †
      simul montes exsultábunt a conspéctu Dómini, *
9     quóniam venit iudicáre terram.
   Iudicábit orbem terrárum in iustítia *
      et pópulos in æquitáte.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Iubiláte in conspéctu regis Dómini.

LECTIO BREVIS

Sap 7, 13-14
Sapiéntiam sine fictióne dídici et sine invídia commúnico; divítias illíus non abscóndo. Infinítus enim thesáurus est homínibus; quem qui acquisiérunt, ad amicítiam in Deum se paravérunt propter disciplínæ dona commendáti.

RESPONSORIUM BREVE
V. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.
R. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.
V. Et laudes eórum núntiet Ecclésia.
R. Narrent pópuli.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Sapiéntiam sanctórum * narrent pópuli.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes.

De Messia eiusque præcursore

Lc 1, 68-79

68 Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ

69 et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

70 sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,

71 salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

72 ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,

73 iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

74 ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi

75 in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

76 Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,

77 ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

78 per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,

79 illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Qui docti fúerint, fulgébunt quasi splendor firmaménti, et qui ad iustítiam erúdiunt multos, quasi stellæ in perpétuas æternitátes.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....


ORATIO
Deus, in te sperántium fortitúdo, qui beátum Ioánnem Chrysóstomum epíscopum mira eloquéntia et tribulatiónis experiménto claréscere voluísti, da nobis, quǽsumus, ut, eius doctrínis erudíti, invíctæ patiéntiæ roborémur exémplo. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)