☼ lat ☰

BREVIARIUM ROMANUM

8 iunius 2019
Pro O.P.: Bb. Dianæ et Cæciliæ, virginum, memoria ad libitum


Diana de Andaló, Bononiae ineunte sǽculo xiii nata, B. Reginaldum in conventu Bononiensi aedificando adiuvit. Anno 1219 petente Dominico Bononiam, Diana cum aliis puellis propositum vitae religiosae in manibus beati Patriarchae emisit. Superatis molestiis familiarium qui étiam costam ei fregerunt, monasterium S. Agnetis a B. Iordano de Saxonia erectum adiit, ac vera mater sororibus exsistens, anno 1236 obiit. Extant quinquaginta epistolae a Iordano de Saxonia illi scriptae quæ pulchrum sunt documentum spiritualitatis Dominicanæ Familiae ac fraternitatis fratrum sororumque. Eius cultus die 8 augusti 1888 a Leone XIII confirmatus fuit.
Caecilia, quae ineunte saeculo xiu Romæ ortum habuit, a S. Maria in Tempulo anno 1221 in monasterium S. Xisti se transtulit, ubi S. Dominicum cognovit eiusque vultus et spiritus testis fuit fidelissima. Postea, exeunte anno 1223 vel ineunte anno 1224, cum tribus aliis sororibus a papa Honorio III Bononiam missa est ad spiritum S. P. Dominici in monasterium S. Agnetis a B. Diana conditum inferendum. Ibidem obiit anno 1290. Eius cultus a Leone XIII die 24 decembris 1891 approbatus fuit.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Ætérne rex altíssime,
redémptor et fidélium,
quo mors solúta déperit,
datur triúmphus grátiæ,

Scandis tribúnal déxteræ
Patris tibíque cǽlitus
fertur potéstas ómnium,
quæ non erat humánitus,

Ut trina rerum máchina
cæléstium, terréstrium
et inferórum cóndita,
flectat genu iam súbdita.

Tremunt vidéntes ángeli
versam vicem mortálium;
culpat caro, purgat caro,
regnat caro Verbum Dei.

Tu, Christe, nostrum gáudium,
manens perénne prǽmium,
mundi regis qui fábricam,
mundána vincens gáudia.

Hinc te precántes quǽsumus,
ignósce culpis ómnibus
et corda sursum súbleva
ad te supérna grátia,

Ut, cum rubénte cœperis
clarére nube iúdicis,
pœnas repéllas débitas,
reddas corónas pérditas.

Iesu, tibi sit glória,
qui scandis ad cæléstia
cum Patre et almo Spíritu,
in sempitérna sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum. Allelúia.

Psalmus 106 (107)
Pro liberatione gratiarum actio

Verbum misit Deus filiis Israel evangelizans pacem per Iesum Christum. (Act 10, 36)

I

1 Confitémini Dómino, quóniam bonus, *
      quóniam in sǽculum misericórdia eius.
2 Dicant, qui redémpti sunt a Dómino, *
      quos redémit de manu adversárii,
3 et de regiónibus congregávit eos, †
      a solis ortu et occásu, *
      ab aquilóne et mari. –

4 Erravérunt in solitúdine, in inaquóso, *
      viam civitátis habitatiónis non invenérunt.
5 Esuriéntes et sitiéntes, *
      ánima eórum in ipsis defécit.
6 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum erípuit eos. –

7 Et dedúxit eos in viam rectam, *
      ut irent in civitátem habitatiónis.
8 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
9 quia satiávit ánimam sitiéntem *
      et ánimam esuriéntem replévit bonis. –

10 Sedéntes in ténebris et umbra mortis, *
      vincti in mendicitáte et ferro,
11 quia exacerbavérunt elóquia Dei *
      et consílium Altíssimi sprevérunt.
12 Et humiliávit in labóribus cor eórum, *
      infirmáti sunt, nec fuit qui adiuváret.
13 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum liberávit eos. –

14 Et edúxit eos de ténebris et umbra mortis *
      et víncula eórum dirúpit.
15 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
16 quia contrívit portas ǽreas *
      et vectes férreos confrégit.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Confiteántur Dómino misericórdiæ eius, et mirabília eius fíliis hóminum. Allelúia.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius. Allelúia.

II

17 Stulti facti sunt in via iniquitátis suæ *
      et propter iniustítias suas afflícti sunt;
18 omnem escam abomináta est ánima eórum, *
      et appropinquavérunt usque ad portas mortis.
19 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum liberávit eos.
20 Misit verbum suum et sanávit eos *
      et erípuit eos de interitiónibus eórum.
21 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
22 et sacríficent sacrifícium laudis *
      et annúntient ópera eius in exsultatióne. –

23 Qui descéndunt mare in návibus, *
      faciéntes operatiónem in aquis multis,
24 ipsi vidérunt ópera Dómini *
      et mirabília eius in profúndo.
25 Dixit et excitávit spíritum procéllæ, *
      et exaltáti sunt fluctus eius.
26 Ascéndunt usque ad cælos †
      et descéndunt usque ad abýssos; *
      ánima eórum in malis tabescébat.
27 Turbáti sunt et moti sunt sicut ébrius, *
      et omnis sapiéntia eórum devoráta est.
28 Et clamavérunt ad Dóminum, cum tribularéntur, *
      et de necessitátibus eórum edúxit eos. –

29 Et státuit procéllam eius in auram, *
      et tacuérunt fluctus eius.
30 Et lætáti sunt quia siluérunt, *
      et dedúxit eos in portum voluntátis eórum.
31 Confiteántur Dómino propter misericórdiam eius *
      et mirabília eius in fílios hóminum,
32 et exáltent eum in ecclésia plebis *
      et in convéntu seniórum laudent eum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Ipsi vidérunt ópera Dei et mirabília eius. Allelúia.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini. Allelúia.

III

33 Pósuit flúmina in desértum *
      et éxitus aquárum in sitim,
34 terram fructíferam in salsúginem *
      a malítia inhabitántium in ea.
35 Pósuit desértum in stagna aquárum *
      et terram sine aqua in éxitus aquárum. –

36 Et collocávit illic esuriéntes, *
      et constituérunt civitátem habitatiónis.
37 Et seminavérunt agros et plantavérunt víneas *
      et fecérunt fructum in provéntum suum.
38 Et benedíxit eis, et multiplicáti sunt nimis, *
      et iuménta eórum non minorávit.
39 Et pauci facti sunt et vexáti sunt *
      a tribulatióne malórum et dolóre. –

40 Effúdit contemptiónem super príncipes *
      et erráre facit eos in desérto ínvio.
41 Et suscépit páuperem de inópia *
      et pósuit sicut oves famílias.
42 Vidébunt recti et lætabúntur, *
      et omnis iníquitas oppilábit os suum.
43 Quis sápiens, et custódiet hæc *
      et intélleget misericórdias Dómini?

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Vidébunt recti et lætabúntur, et intéllegent misericórdias Dómini. Allelúia.

V. Deus regenerávit nos in spem vivam, allelúia.
R. Per resurrectiónem Iesu Christi ex mórtuis, allelúia.

LECTIO PRIOR

Epístola tértia beáti Ioánnis apóstoli

In veritate ambulemus

     Présbyter Gaio caríssimo, quem ego díligo in veritáte.
     Caríssime, in ómnibus exópto próspere te ágere et valére, sicut próspere agit ánima tua. Nam gavísus sum valde veniéntibus frátribus et testimónium perhibéntibus veritáti tuæ, quómodo tu in veritáte ámbules. Maius horum non hábeo gáudium, quam ut áudiam fílios meos in veritáte ambuláre.
     Caríssime, fidéliter facis, quidquid operáris in fratres et hoc in peregrínos, qui testimónium reddidérunt caritáti tuæ in conspéctu ecclésiæ. Bene fácies subvéniens illis in via digne Deo; pro nómine enim profécti sunt, nihil accipiéntes a gentílibus. Nos ergo debémus subleváre huiúsmodi, ut cooperatóres simus veritátis.
     Scripsi áliquid ecclésiæ; sed is, qui amat primátum gérere in eis, Diótrephes, non récipit nos. Propter hoc, si vénero commonébo eius ópera, quæ facit verbis malígnis gárriens in nos; et quasi non ei ista suffíciant, nec ipse súscipit fratres et eos, qui cúpiunt, próhibet et de ecclésia éicit.
     Caríssime, noli imitári malum, sed quod bonum est. Qui benéfacit, ex Deo est; qui maléfacit non vidit Deum.
     Demétrio testimónium rédditur ab ómnibus et ab ipsa veritáte; sed et nos testimónium perhibémus, et scis quóniam testimónium nostrum verum est.
     Multa hábui scríbere tibi, sed nólui per atraméntum et cálamum scríbere tibi; spero autem prótinus te vidére, et os ad os loquémur.
     Pax tibi. Salútant te amíci. Salúta amícos nominátim.

RESPONSORIUM

3 Io 11; srov. 1 Petr 4,15-16

R. Noli imitári malum, sed quod bonum est. * Qui benéfacit, ex Deo est, allelúia.
V. Hæc est grátia, si propter consciéntiam sústinet quis tristítias. * Qui benéfacit, ex Deo est, allelúia.
 

LECTIO ALTERA

Ex Epistolis beáti Iordáni de Saxónia presbýteri

(Epist. 34: ed. A. Walz, MOPH 23, Romæ 1951, pp. 40-41)

Da operam pietati

     [Frater Iordánis Ordinis prædicatórum, servus inútilis, caríssimæ in Christo soróri Diánæ deliciári iúgiter in gáudio et delíciis paradísi.]
     Ecce, caríssima, prǽvia Dei grátia comitántibus et nihilóminus prosequéntibus tuis ac filiárum meárum oratiónibus próspere veni Parísios sanus et incólumis competénter. Et tunc præséntes tibi curávi destináre lítteras, ut saltem ex litterárum salutatióne aliquále tibi generétur solátium, cui subláta est ad tempus corporális præséntia et allocútio personális et ex his duóbus consolátio qualiscúmque.
     Tu vero, fília, una cum filiábus tuis et meis in Dómino non corporálibus tantum afflictiónibus, in quibus ratiónis et discretiónis mensúra fácile quidem excéditur, studére summópere sátagas, sed virtúti pótius, sed et quæ secúndum Apóstolum valet ad ómnia, inténde et da óperam pietáti. Sit iúgiter in corde, fervénter in desidério beáta cívium supernórum régio, gloriósum illud gáudii et exsultatiónis univérsæ promptuárium, locus vere replétus lúmine pulchritúdinis univérsæ, omnem humánam superexcédens intellegéntiam, divína vere régio et digna ad conversándum ei qui secúndum Dei imáginem est creátus.
     Sit frequens et devóta in sponsárum méntibus sponsi memória, ad cuius intúitum, quidquid deformitátis est aut máculæ, stúdio pulchritúdinis excolátur, ne, quod absit, vel in módico Sponsi sacer óculus offendátur. Sit cordis púritas, sit vitæ innocéntia, sit morum únitas, sit pax et concórdia, sit cáritas inconcússa, sit et pia humílitas bonórum ómnium conservátrix, ut, dum in virtútum delíciis iúgiter deliciátur ánima, et in ánima delícias sibi fáciat Dei Fílius benedíctus in sǽcula sæculórum. Amen. Valéte.
     Ora pro me. Salúta soróres, fílias in Dómino diléctas et oráre móneas pro scholáribus Parisiénsibus, ut Dóminus adapériat corda ipsórum, ut ad conversiónem efficiántur fáciles, et ii, qui bonæ voluntátis propósitum concepérunt, inveniántur in ópere efficáces et ad vitam perseveránter profíciant sempitérnam. Valéte.
     Salútant te frater Archángelus et frater Ioánnes. Salúta étiam convérsas Sanctæ Agnétis, familiáres illas, dico, dóminas et amícas. Vale.

RESPONSORIUM

1 Petr 3, 8. 9; Rom 12, 10. 11

R. Sitis omnes unánimes, compatiéntes, fraternitátis amatóres, misericórdes, modésti, húmiles;* quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte possideátis. Allelúia.
V. Caritáte fraternitátis ínvicem diligéntes, honóre ínvicem præveniéntes, Dómino serviéntes. * Quia in hoc vocáti estis, ut benedictiónem hereditáte possideátis. Allelúia.

Vel alia, ut infra: quæ tamen, brevitati consulendi gratia, membratim legi potest, nempe una [A] vel alia [B] ex duabus sectis partibus, sub unica conclusiva sectione [C].

Ex Chrónica de fundatióne monastérii Bononiénsis Sanctæ Agnétis ab auctóre coǽvo conscrípta

(H.-M. Cormier, La bienheureuse Diane d'Andalò et les bienheureuses Cécile et Aimée fondatrices du couvent de Sainte-Agnès de l'Ordre des Frères Prêcheurs à Bologne, Rome 1892, pp. 149 sqq.)

Beatum Dominicum tota animi affectione Diana diligere cœpit

[A]

     Anno Dómini 1218, missi sunt a Roma Bonóniam per sanctum Domínicum Fratres prædicatóres. Qui veniéntes, a fratre Rodúlfo Ecclésiam Beáti Nicolái petivérunt. Erat prædíctus frater, sacérdos illíus ecclésiæ, quæ sita erat in loco, qui dicebátur ad Víneas. Locus vero ille erat dómini Andalótis, patris vidélicet illustríssimæ féminæ dóminæ Diánæ. Prædíctus dóminus Andalò nolébat locum præmemorátum frátribus dare: sed ad petitiónem dóminæ Diánæ, fundatrícis póstea domus Sanctæ Agnétis, assénsum dedit, eísque locum concéssit. Qui fratres ædificavérunt ibídem domum et claustrum, et per grátiam Christi cœpérunt multiplicári.
     Intérea magístro Regináldo veniénte Bonóniam et prædicánte verbum Dei cum magno fervóre, prædícta dómina Diána divíno spíritu attrácta, cœpit pompas et vanitátes sǽculi contémnere et cum suis Frátribus prædicatóribus familiaritátem et collóquium habére frequéntius. Proptérea cum beátus Domínicus advenísset Bonóniam, ipsum tota ánimi affectióne dilígere cœpit, ac cum ipso de ánimæ suæ salúte tractáre. Tandem non multum post in mánibus ipsíus se misit ac professiónem fecit.
     Cœpérunt prætérea multæ nóbiles dóminæ et illústres matrónæ de civitáte Bonóniæ ipsíus exémplo cum Frátribus prædicatóribus familiaritátem et collóquium habére de salúte ánimæ. Exínde expergefácta est devótio mílitum nobílium et consanguineórum dominárum, qui cœpérunt Fratres adiuváre et venerári.
     Interim Diána voti sui non ímmemor, cum beáto Domínico cœpit tractáre quáliter votum suum possit dúcere ad efféctum. Quadam ígitur die beátus Domínicus coadúnans fratres suos ac requírens beneplácitum ipsórum, vidélicet de ædificánda domo dominárum quæ Ordinis dicerétur et esset; cum fratres respondíssent prout sibi videbátur, ipse beátus more sólito ad oratiónis stúdium se convértit. Alia vero die post oratiónem résidens in capítulo, dixit: «Opórtet, fratres, omníno ut domus dominárum ædificétur, etiámsi domus hæc nostra oportéret intermítti ».
     Intérea beátus Domínicus recessúrus a Bonónia commísit hoc negótium quáttuor frátribus, vidélicet magístro Paulo de Ungária, Gualæ qui póstmodum epíscopus Brixiénsis fuit, Ventúræ Veronénsi qui póstmodum Prior provinciális éxstitit, ac Rodúlfo Favénsi. (Sequitur [C]).

[B]

     Dómina Diána residébat in domo patris sui córpore, non mente. Cum autem propter timórem paréntum non posset implére quod optábat et beáto Domínico promíserat, vidélicet ædificáre domum dominárum quæ Ordinis dicerétur et esset, quadam die dixit se velle invísere monastérium, quod dícitur Ronzánum. Perréxit ígitur ad domum cum magna glória et ingénti pompa, petiítque repénte hábitum et accépit. Cum hoc multitúdo dominárum, quæ cum ea vénerant, cognovíssent misérunt cito núntium ad civitátem. Fit repénte concúrsus ingens populórum, qui veniéntes ad monastérium extraxérunt eam cum magna vi, in tantum quod costam illíus fregérunt et iácuit infírma fere per annum in domo patris sui.
     Erat tunc témporis Bonóniæ sanctus Pater Domínicus, qui postquam audívit iniúrias quas perpéssa est, condóluit valde dirigebátque ad eam lítteras occúltas; nam paréntes eius non sinébant eam loqui cum áliqua persóna, nisi præsens esset áliquis ex consanguíneis suis. Inter hæc beátus Domínicus ad extréma gáudia felíciter migrávit, et soror Diána cum páululum convaluísset fugam íniit ac monastérium præmemorátum ádiit. Desperáti ítaque paréntes ipsíus de illa, dimisérunt eam. Permánsit autem in illo monastério a festo Omnium Sanctórum usque ad hebdómadam infra octávam Ascensiónis, in cuius médium, felícis recordatiónis magíster Iordánus, qui tunc témporis erat Provinciális Lombardíæ, una cum frátribus supramemorátis, quibus hoc negótium beátus Domínicus commíserat, fidéliter adiuvábant eam dantes óperam, ut opus diu optátum possit perfícere. (Sequitur [C]).

[C]

     Ædificáta domúncula, ivérunt pro illa fratres et introduxérunt illam in domúnculam cum áliis dominábus quáttuor de Bonónia anno Dómini 1223, infra octávam dominícæ Ascensiónis. In festo autem Apostolórum Petri et Pauli suscepérunt a prædicto Patre magístro Iordáno hábitum Ordinis.
     Magíster Iordánus bonæ memóriæ accersíri vóluit quáttuor soróres de Sancto Sixto per licéntiam Summi Pontíficis, ut eas docérent órdinem et modum religiónis. Sicque quáttuor soróres, quæ proféssæ erant in mánibus beáti Domínici et ab eo hábitum suscéperant, ad monastérium Sanctæ Agnétis devenérunt. Fuerúntque in eárum collégio usque ad diem mortis suæ magno sanctitátis vigóre polléntes; quarum sorórum una éxtitit soror Cæcília, quæ adhuc súperest.

RESPONSORIUM


R. Regnum mundi et omnem ornátum sǽculi contémpsi propter amórem Dómini mei Iesu Christi, * quem vidi, quem amávi, in quem crédidi, quem diléxi. Allelúia.
V. Eructávit cor meum verbum bonum; dico ego ópera mea Regi. * Quem vidi, quem amávi, in quem crédidi, quem diléxi. Allelúia.

 

ORATIO

Orémus:
Lætífica nos, quǽsumus, Dómine, in Beatárum vírginum Diánæ et Cæcíliæ grata festivitáte, earúmque intercessióne nobis præsta, ut fraternitátis dilectiónem ac veritátis amórem corde exhibeámus et ópere. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)