lat

BREVIARIUM ROMANUM

23 augustus 2022
Pro O.P.: S. Rosæ de Lima, virginis, memoria


Isabella Flores, cui pulchritudo nomen « Rosa» vulgo obtinuit, Limæ in Peruvia anno 1586 orta, primus Americæ sanctitatis flos exstitit, pænitentiæ et orationis fragrantia prænitens. Plurimis donata ingenii muneribus, ut evangelicæ perfectioni plenius inhæreret inter sorores Ordinis ascribi voluit. Divinæ contemplationi insistens, alios quoque ad arcana « orationis secretæ » introducere cupiebat, libros spirituales ad hoc divulgans et vel ipsos presbyteros incitans ut omnes ad amorem orationis allicerent. Pæne reclusa in horto parentum, muneri tamen Ecclesiæ missionario animum patefaciebat: zelo ardens salutis peccatorum et « Indiorum », pro quibus vitam donare cupiebat, voluntariis afflictationibus se subiciebat ut Christo eos lucrifaceret, « dolens, mulier cum esset, quod se applicare nequiret muneri apostolico ». Damnum peccati serio perpendens, « de seipsa petram et calcem facere vellet ut inferni ostium omnibus clauderet ». Amore Iesu in Eucharistiæ Sacramento ac in Deiparam Virginem pietate flagrans, eius Rosarium inenarrabili zelo propagare sategit, illum existimans omnem christianum debere «voce prædicare et in corde infixum tenere». Limæ obiit die 24 augusti anno 1617, 31 annos nata. A Clemente IX inter beatos relata anno 1668, a Clemente X sancta fuit declarata die 12 aprilis 1671. Ex anno 1671 America meridionalis patronam eam veneratur.

AD OFFICIUM LECTIONIS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen. Allelúia.

HYMNUS

Tellúris omnes íncolæ
plaudant Rosæ sollémniis,
eiúsque laudes cóncinant
a solis ortu ad Hésperum.

Hæc a paréntis úbere
prævénta donis grátiæ,
Deóque plena, víndicem
armávit in se déxteram.

Miris modis innóxios
afflíxit artus, spíneis
cinxit coróllis vérticem,
cibósque felle pólluit.

Horum Datóri múnerum
sit laus decúsque pérpetim,
qui trinus unus ómnia
regit Deus per sǽcula. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Iudicábit Dóminus in iustítia páuperes.

Psalmus 9B (10)
Gratiarum actio

Beati pauperes, quia vestrum est regnum Dei. (Lc 6, 20)

I

1 Ut quid, Dómine, stas a longe, *
      abscóndis te in opportunitátibus, in tribulatióne?
2  Dum supérbit, ímpius inséquitur páuperem; *
      comprehendántur in consíliis, quæ cógitant.
3 Quóniam gloriátur peccátor in desidériis ánimæ suæ, *
      et avárus sibi benedícit.
4 Spernit Dóminum peccátor in arrogántia sua: *
      „Non requíret, non est Deus." –

5 Hæ sunt omnes cogitatiónes eius; *
      prosperántur viæ illíus in omni témpore.
   Excélsa nimis iudícia tua a fácie eius; *
      omnes inimícos suos aspernátur. –

6 Dixit enim in corde suo: "Non movébor, *
      in generatiónem et generatiónem ero sine malo."

7 Cuius maledictióne os plenum est et frauduléntia et dolo, *
      sub lingua eius labor et nequítia.
8 Sedet in insídiis ad vicos, *
      in occúltis intérficit innocéntem.
9 Oculi eius in páuperem respíciunt. *
      Insidiátur in abscóndito quasi leo in spelúnca sua.
   Insidiátur, ut rápiat páuperem; *
      rapit páuperem, dum áttrahit in láqueum suum.
10 Irruit et inclínat se, et míseri cadunt *
       in fortitúdine brachiórum eius.
11 Dixit enim in corde suo: "Oblítus est Deus, *
       avértit fáciem suam, non vidébit in finem.“

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Iudicábit Dóminus in iustítia páuperes.

Ant. 2 Tu, Dómine, labórem et dolórem consíderas.

II

12 Exsúrge, Dómine Deus; exálta manum tuam, *
       ne obliviscáris páuperum.

13 Propter quid spernit ímpius Deum? *
       Dixit enim in corde suo: "Non requíres". –

14 Vidísti: †
       tu labórem et dolórem consíderas, *
       ut tradas eos in manus tuas.
    Tibi derelíctus est pauper, *
       órphano tu factus es adiútor.
15 Cóntere bráchium peccatóris et malígni; *
      quæres peccátum illíus et non invénies. –

16 Dóminus rex in ætérnum et in sǽculum sǽculi: *
       periérunt gentes de terra illíus.
17 Desidérium páuperum exaudísti, Dómine; *
       confirmábis cor eórum, inténdes aurem tuam
18 iudicáre pupíllo et húmili, *
       ut non appónat ultra indúcere timórem homo de terra.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Tu, Dómine, labórem et dolórem consíderas.

Ant. 3 Elóquia Dómini elóquia casta; argéntum igne examinátum.

Psalmus 11 (12)
Invocatio contra superbos

Propter nos pauperes Pater Filium dignatus est mittere. (S. Augustinus)

2 Salvum me fac, Dómine, quóniam defécit sanctus, *
      quóniam deminúti sunt fidéles a fíliis hóminum.

3 Vana locúti sunt unusquísque ad próximum suum; *
      in lábiis dolósis, in dúplici corde locúti sunt. –

4 Dispérdat Dóminus univérsa lábia dolósa *
    et linguam magníloquam.

5 Qui dixérunt: "Lingua nostra magnificábimur, †
      lábia nostra a nobis sunt; *
      quis noster dóminus est?" –

6 "Propter misériam ínopum et gémitum páuperum, †
      nunc exsúrgam, dicit Dóminus; *
      ponam in salutári illum, quem despíciunt."

7 Elóquia Dómini elóquia casta, *
      argéntum igne examinátum, separátum a terra, purgátum séptuplum. –

8 Tu, Dómine, servábis nos et custódies nos *
      a generatióne hac in ætérnum.

9 In circúitu ímpii ámbulant, *
      cum exaltántur sordes inter fílios hóminum.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Elóquia Dómini elóquia casta; argéntum igne examinátum.

V. Díriget Dóminus mansuétos in iudício.
R. Docébit mites vias suas.

LECTIO PRIOR

Incipit liber Ieremíæ prophétæ

1, 1-19
Vocatio Ieremiæ prophetæ

     Verba Ieremíæ fílii Helcíæ de sacerdótibus, qui fuérunt in Anathoth in terra Béniamin. Quod factum est verbum Dómini ad eum in diébus Iosíæ fílii Amon regis Iudæ, in tértio décimo anno regni eius. Et factum est in diébus Ióachim fílii Iosíæ regis Iudæ, usque ad consummatiónem undécimi anni Sedecíæ fílii Iosíæ regis Iudæ, usque ad transmigratiónem Ierúsalem in mense quinto.
     Et factum est verbum Dómini ad me dicens: «Priúsquam te formárem in útero, novi te et, ántequam exíres de vulva, sanctificávi te et prophétam géntibus dedi te».
     Et dixi: «Heu, Dómine Deus! Ecce néscio loqui, quia puer ego sum».
     Et dixit Dóminus ad me:
     «Noli dícere: “Puer sum”, quóniam, ad quoscúmque mittam te, ibis et univérsa, quæcúmque mandávero tibi, loquéris. Ne tímeas a fácie eórum, quia tecum ego sum, ut éruam te», dicit Dóminus.
     Et misit Dóminus manum suam et tétigit os meum et dixit Dóminus ad me: «Ecce dedi verba mea in ore tuo; ecce constítui te hódie super gentes et super regna, ut evéllas et déstruas et dispérdas et díssipes et ædífices et plantes».
     Et factum est verbum Dómini ad me dicens: «Quid tu vides, Ieremía?». Et dixi: «Virgam amýgdali vigilántis ego vídeo». Et dixit Dóminus ad me: «Bene vidísti, quia vígilo ego super verbo meo, ut fáciam illud».
     Et factum est verbum Dómini secúndo ad me dicens: «Quid tu vides?». Et dixi: «Ollam succénsam ego vídeo; et fácies eius a fácie aquilónis». Et dixit Dóminus ad me: «Ab aquilóne pandétur malum super omnes habitatóres terræ; quia ecce ego convocábo ómnia regna aquilónis, ait Dóminus, et vénient et ponent unusquísque sólium suum in intróitu portárum Ierúsalem et contra omnes muros eius in circúitu et contra univérsas urbes Iudæ; et loquar iudícia mea cum eis super omnem malítiam eórum, qui dereliquérunt me et incénsum obtulérunt diis aliénis et adoravérunt opus mánuum suárum. Tu ergo accínge lumbos tuos et surge et lóquere ad eos ómnia, quæ ego præcípio tibi: ne tímeas a fácie eórum, alióquin timére te fáciam vultum eórum. Ego quippe dedi te hódie in civitátem munítam et in colúmnam férream et in murum ǽreum contra omnem terram, régibus Iudæ, princípibus eius et sacerdótibus et pópulo terræ; et bellábunt advérsum te et non prævalébunt, quia tecum ego sum, ait Dóminus, ut eríperem te».

RESPONSORIUM

Ier 1, 5ab. 9b; Is 42, 6

R. Priúsquam te formárem in útero novi te, et ántequam exíres de vulva sanctificávi te. * Et dedi verba mea in ore tuo.
V. Ego Dóminus vocávi te in iustítia et dedi te in fœdus pópuli, in lucem géntium. * Et dedi verba mea in ore tuo.

LECTIO ALTERA

LECTIO ALTERA [***]

E Procéssu pro Canonizatióne

(Cf. Breve ristretto della vita maravigliosa della Ven. Serva di Dio Suor Rosa di S. Maria... cavato da processi per la sua Canonizzazione dal P. Maestro F. Giov. Domenico Lioni ... in Roma per N. A. Tinassi, 1665, pp. 63-65; 123-125; 174; 179-182)

Sancta Rosa, vera discipula S. P. Dominici

     Rosa a sancta María in ómnibus rebus Creatóris laudándi occasiónem nanciscebátur; ab omni cogitatióne inítium ducébat ut mentem ad Deum extólleret atque multos edocére volébat secréta oratiónis tácitæ. Itaque, sicut alébat ánimam suam bonos auctóres legéndo, ita libros spirituáles vulgábat et presbýteros hortabátur ut omni ópere pæniténtes atque auditóres allícerent ad amórem oratiónis. Inenarrábilis est eius devótio erga Rosárium mariále quod coniúngit oratiónem mentis et vocis: existimábat quia omnis christiánus debéret voce Rosárium prædicáre et in corde infíxum tenére.
     Dulcédini, quam Dei amor in oratióne illi gustáre faciébat, repugnábat amaritúdo quæ proveniébat ex cognitióne mali atque peccáti. Singuláriter commovebátur exprobratiónibus in Ecclésiam; zelus eius tum incendebátur, lingua non impediebátur etsi obiurgátio eius sæpe dulcis et suádens fiébat supplicátio. Omnes mirabántur quod virgo, semper silens advérsus illos qui eam reprehendébant, tam celériter obsistébat Dei offensióni etiámsi levi.
     Amor Iesu in Eucharístiæ sacraménto máximam partem in vita eius habébat; diébus quibus Sanctíssimum Sacraméntum sollémniter adorabátur immóbilis in oratióne permanébat, multas per horas.
     Dolóre afficiebátur cógitans de animábus quæ dono fídei non fruúntur et præcípue de illis quæ in amplíssimis regiónibus Américæ idolórum cultu tenebántur. Misericórdia eórum capiebátur, de ipsis contínuo cogitábat, desíderans ómnia sæpiménta evértere et ad ipsos illuminándos salvandósque quasi alis mentis advoláre. De se ipsa petram et calcem fácere voluísset ut inférni óstium ómnibus cláuderet.
     Cum religiósis, præsértim cum Frátribus prædicatóribus, cólloquens eos hortabátur vi ac veheméntia vocis quæ ex afféctu cordis manábat ut mente et ánimo toti insísterent in conversiónem animárum. Ægre ferébat quod nimis vacárent stúdiis tantum speculatívis atque se malle dicébat ut sudóres, vigíliæ, labóres difficultatésque ad sciéntiam speculatívam adipiscéndam necessária, consúmpta essent in stúdio tam necessário voluntátis accendéndæ in Dei amóre.
     Dolébat quod, múlier cum esset, se applicáre nequíret, sicut valde optábat, múneri apostólico Evangélii infidélibus nuntiándi. Ut confessárium suum ad hoc sanctum negótium inflammáret, illi óbtulit se dimídiam partem meritórum suórum cessúram ut partem cáperet frúctuum apostolátus illíus. Cogitáverat étiam, quod certe perfecísset nisi mors impedivísset, puérulum quemdam paréntibus orbátum et derelíctum sibi assúmere ac nutríre ope sua et eleemósynis quorúndam sperans quod Dei grátia ductus, sacros órdines posset hic recípere et ad fídei propagatiónem inter infidéles se devovére.

RESPONSORIUM

Cf. Ier 31, 3; Os 2, 14. 19-20

R. In caritáte perpétua diléxit Rosam Dóminus; ídeo attráxit eam ab infántia et duxit in solitúdinem,* et locútus est ad cor eius.
V. Sponsávit eam in sempitérnum, in fide et in misericórdia. * Et locútus est ad cor eius.

Vel, praesertim in cantu:
Sir 24, 21; Io 12, 3

R. Ego quasi storax et gálbanus, et quasi Líbanus non incísus vaporávi habitatiónem meam.* Quasi bálsamum non mixtum Odor meus.
V. Dedit Indica Rosa odórem suavitátis, et domus impléta est ex, odóre unguénti.* Quasi bálsamum non mixtum Odor meus.

Vel alia:

Ex Epístola beáti Humbérti de Romans presbýteri De reguláris observántia disciplínæ

(Opera de vita regulari, ed. J.-J. Berthier, vol. I, Romæ 1888, pp. 29-34)

Totam vitam vestram ad Dei gloriam ordinate

     Omni nisu vos exhíbete laudábiles, fratres mei, coram Deo sincéros puritáte et coram homínibus præcláros decénti disciplína. Exhibéte vos semper in tali servítio timorátos ac devótos. Sollícite Deo plácita investigáte et ardénter ea concupíscite ac impléte.
     In caritáte et ex caritáte cuncta fácere satágite, ut et Deo largiénte habeátis caritátis hábitum et per vestrum stúdium eius motum. Si enim unum istórum in vestris actiónibus defúerit, nequáquam apud Deum meritórium opus erit. Id ergo quod in usum vénerit devóte ad Deum reférte, et ei propter seípsum per amórem infatigabíliter inhæréte.
     Via vobis sit ad Deum tam próspera quam advérsa sustinére, ut in succéssibus cum gratiárum actióne sitis húmiles et in advérsis seu contráriis patiéntes. De nullo gaudeátis nisi quod Christo militétis, nec de áliquo doleátis nisi quod ab eius grátia vos elongétis. Soli Deo placére appetátis sibíque solúmmodo displicére timeátis. Sola vobis ea quæ vos Deo iungunt dulcéscant, sola quæ sibi contrária amaréscant. Totam vitam vestram ad Dei glóriam ordináte, semper illi de benefíciis suis grátias ágite et quidquid ad laudem eius non pértinet quasi amíssum pénitus reputáte.
     Sit vobis Deus in honóre gáudium, in mæróre solátium et in tribulatióne defénsio; sit vobis cibus in ieiúnio, in paupertáte abundántia, in infirmitáte salubérrima medicína; sit via per quam ambulétis, sit fons qui vos lavet, sit clavis quæ corda vestra sibi apériat mundo claudat. Et si vires córporis defíciant semper tamen in obséquio conditóris bonæ voluntátis desidéria inardéscant.
     Dilígite quod Deus díligit et odíte tantúmmodo id quod odit. Quantum est in vobis, semper studeátis habére intelléctum Deum cognoscéntem, afféctum Deum diligéntem: diligéntiam ipsum quæréntem, sapiéntiam ipsum inveniéntem, conversatiónem sibi placéntem, perseverántiam ipsum fiduciáliter exspectántem.
     Frequénter ad Deum cor dirígite propter familiaritátis eius amicítiam subintrándam, licet hoc ipsum fiat bréviter, et propter accídiam removéndam stúdiis spirituálibus vos paulátim assuefácite. Oratiónis usum vobis fácite et imprímite, nec tamen bonum tamquam ex consuetúdine sed ex devotiónis dulcédine adimpléte. Oratiónes furtívas quǽrite. IIlis quoque oratiónibus libéntius insístite, quæ afféctum vestrum ad fervórem videántur magis excitáre. Vidéte ne dum corpus est in choro tunc ánimus sit in foro.
     In lectióne studeátis intelléctu profícere et afféctu. Sic illa bona, quæ ex afféctu quandóque faciénda concípitis, compleátis, ne propter illa bonum obœdiéntiæ, vel id ad quod tenémini, negligátis. Et bréviter, ut summo bono coniúngi familiárius valeátis, ab omni negotiórum sæculárium strépitu sitis exúti, a vanitátibus speculatórum præséntium avúlsi, a cunctis infructuósis cogitatiónibus extránei et mundi blandiméntis ac illecébris crucifíxi.
     In omni actu, fratres caríssimi, studéte semper vobis profícere ad méritum et próximis ad exémplum. Circa servítia fratérna sitis iucúndi, spontánei et paráti, nec ulli sitis propter usum próprii córporis onerósi. Grátiam quam accepístis illis libénter impendátis. Id quod vobis deest, ab habéntibus humíliter requirátis. Delíctum fratérnum non indignátio sed compássio prosequátur. Quǽlibet transitória fratérnæ postpónite caritáti.
     [Diléctio debétur homínibus secúndum méritum, sed venerátio secúndum offícium et ætátem. Debétis ergo plus honoráre superióres, sed plus dilígere melióres. Prælátis obœdiéntiam, æquálibus concórdiam, inferióribus benefícium exhibéte. Conténdite maióribus per timórem súbici, æquálibus per caritátem óbsequi, sed minóribus per humilitátem coæquári.]

RESPONSORIUM

1 Th 5, 18

R. In ómnibus grátias ágite:* Sine intermissióne oráte.
V. Hæc est enim volúntas Dei in Christo Iesu in ómnibus vobis. * Sine intermissióne oráte.

Vel alia:

Ex Scriptis sanctæ Rosæ de Lima vírginis

(Ad medicum Castillo: edit. L . Getino, La Patrona de América, Madrid 1928, pp. 54-55)

Sciamus supereminentem scientiæ caritatem Christi

     Dóminus Salvátor vocem éxtulit et incomparábili maiestáte dixit: «Sciant omnes post tribulatiónem sequi grátiam; cognóscant sine póndere afflictiónum ad culmen grátiæ perveníri non posse; intéllegant charísmatum mensúram simul augéri iuxta increméntum labórum. Cáveant hómines ne errent neque fallántur; hæc est sola vera paradísi scala, et sine cruce non invenítur iter quo ad cælum ascéndant».
     Quibus verbis audítis, fortis ímpetus in me supervénit, quasi ad me ponéndam in médio platéæ, ut magnis clamóribus cunctis persónis cuiúsque ætátis, sexus et condiciónis, dícerem: «Audíte, pópuli; audíte, gentes. De mandáto Christi, uténdo verbis ex ipsíus ore prolátis, vos admóneo: Grátiam acquírere non póssumus, nisi afflictiónes pátimur; opus enim est labóres cumulári labóribus, ad consequéndam íntimam participatiónem divínæ natúræ, glóriam filiórum Dei et perféctam ánimæ felicitátem».
     Idem stímulus veheménter me impellébat ad prædicándam pulchritúdinem divínæ grátiæ; quod angústiis me premébat et sudáre et anheláre me cogébat. Anima enim mihi videbátur iam detinéri non posse in cárcere córporis, sin autem, ruptis vínculis, líbera et sola et maióre agilitáte per totum mundum ire dicéndo: «Utinam mortáles cognóscerent quanta res sit divína grátia, quam pulchra, quam nóbilis, quam pretiósa; quot divítias abscóndat in se, quot thesáuros, quot iúbila et delícias! Sine dúbio tota diligéntia et cura incúmberent ad sibi comparándas pœnas et afflictiónes! Cuncti per orbem terrárum requírerent præ fortúnis moléstias, infirmitátes et torménta, ad consequéndum inæstimábilem thesáurum grátiæ. Hoc est mercimónium et lucrum novíssimum patiéntiæ. Nullus quererétur de cruce neque de labóribus sibi forte obveniéntibus, si cognósceret statéram in qua ponderántur ut homínibus distribuántur».

RESPONSORIUM

1 Cor 1, 27a. 28b-29; Ps 137 (138), 6

R. Quæ stulta sunt mundi elégit Deus, ut confúndat sapiéntes; et quæ non sunt, ut ea quæ sunt destrúeret; * Ut non gloriétur omnis caro in conspéctu Dei.
V. Excélsus Dóminus, et húmilem réspicit, et supérbum a longe cognóscit. * Ut non gloriétur omnis caro in conspéctu Dei.

ORATIO

Orémus:
Bonórum ómnium largítor, omnípotens Deus, qui beátam Rosam, cæléstis grátiæ rore prævéntam, humilitáte, patiéntia et zelo pro pópulo suo claréscere fecísti, concéde nóbis ut vestígia eius sequéntes, Christi bonus odor éffici mereámur. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

Vel:
Deus, qui beátam Rosam, tuo amóre succénsam, mundum relínquere et tibi soli in austeritáte pæniténtiæ vacáre fecísti, da nobis eius intercessióne ut, vias vitæ sectántes in terris, torrénte deliciárum tuárum perfruámur in cælis. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, saltem in celebratione communi, additur acclamatio:

Benedicámus Dómino.
R. Deo grátias.

    Si Officium lectionis dicitur immediate ante aliam Horam, tunc initio prædicti Officii præponi potest hymnus huic Horæ congruus; in fine vero omittuntur oratio et acclamatio Benedicámus Dómino., atque initio sequentis Horæ omittitur versus introductorius cum Glória Patri.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)