☼ lat ☰

BREVIARIUM ROMANUM

18 iulius 2018
Pro OP: B. Bartholomæi de Martyribus, episcopi, pro commemoratione


Bartholomǽus Fernandes (1514-1590) natus est Olisipone (Lisboa) die 3 maii 1514. Agnomen de Martyribus Ecclésiam memorat ubi ipse baptizatus est. Habitu Ordinis indutus est die 11 novembris 1528 et novitiatu in conventu Olisiponensi peracto, cursum studiorum philosophiæ atque theologiæ anno 1538 perfecit. Lector fuit in conventu Olisiponensi et postea in eo qui vulgo appellabatur “da Batalha” necnon in eo qui erat in civitate Evorensi (Évora) constitutus (1538-1557); deinde prior factus est conventus Olisiponensis qui nuncupatur ‘de Benfica’ (1557-1558).
Anno 1551 Magister in Theologia factus, archiepiscopus Bracarensis est creatus, qua in magna dioecesi munus apostolicum iniit die 4 octobris 1559: visitationes scilicet pastorales et evangelizationem populi, pro quo Catechismum sive Doctrinam christianam et spirituales observationes scripsit, necnon presbyterorum instructionem atque opera theologica confecit. Inter eius scripta nobiliora sunt opus quod inscribitur Stimulus pastorum, quo usi sunt étiam Patres Concilii Vaticani I et II, necnon Compendium spiritualis doctrinæ.
Ab anno 1561 usque ad 1563 Concilio Tridentino affuit, ubi 268 petitiones proposuit, multas quæstiones pro reformatione Ecclesiæ colligens; ad deliberationes Concilii obtemperandas Synodum Dioecesanam anno 1564 et Synodum Provincialem anno 1566 indixit. Anno 1571 vel 1572 Seminarium Conciliare in Campo Vinha ædificari iussit.
Die 23 februarii 1582 officium archiepiscopale abrenuntiavit et in conventu dominicano Sanctæ Crucis in Viana do Castelo se recepit, quod anno 1561 ad ecclesiastica studia et prædicationem fovenda condiderat. Hic deinde die 16 iulii 1590 obiit, populo eum celebrante veluti Archiepiscopum sanctum, patrem pauperum atque infirmorum. Eius sepulcrum in Ecclésia Sanctæ Crucis servatur. Ioannes Paulus II eum inter Beatos rettulit die 4 novembris 2001, in memoria liturgica sancti Caroli Borromeo, cum quo Bartholomǽus de Martyribus pro deliberationibus Concilii Tridentini ad effectum adducendis sedulo laboravit.

AD LAUDES MATUTINAS

V. Deus, in adiutórium meum inténde.
R. Dómine, ad adiuvándum me festína.

Glória Patri et Fílio et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper
et in sǽcula sæculórum. Amen.  Allelúia.

HYMNUS

Inclitus rector pater atque prudens,
cuius insígnem cólimus triúmphum,
iste conféssor sine fine lætus
  regnat in astris.

Qui sacerdótis, ducis ac magístri
munus insúmpsit pópulis sacrátum,
præsul et vitæ sápiens parávit
  dona beátæ.

Nunc eum nisu rogitémus omnes,
ábluat nostrum pius ut reátum,
et sua ducat prece nos ad alta
  cúlmina cæli.

Sit Deo soli decus et potéstas,
laus in excélsis, honor ac perénnis,
qui suis totum móderans gubérnat
  légibus orbem. Amen.

PSALMODIA

Ant. 1 Lætífica ánimam servi tui: ad te, Dómine, ánimam meam levávi.

Psalmus 85 (86), 1-10
Pauperis in rebus adversis oratio

Benedictus Deus, qui consolatur nos in omni tribulatione nostra. (2 Cor 1, 3. 4)

1 Inclína, Dómine, aurem tuam et exáudi me, *
      quóniam inops et pauper sum ego.
2 Custódi ánimam meam, quóniam sanctus sum; *
      salvum fac servum tuum, Deus meus, sperántem in te. –

3 Miserére mei, Dómine, *
      quóniam ad te clamávi tota die.
4 Lætífica ánimam servi tui, *
      quóniam ad te, Dómine, ánimam meam levávi.
5 Quóniam tu, Dómine, suávis et mitis *
      et multæ misericórdiæ ómnibus invocántibus te. –

6 Auribus pércipe, Dómine, oratiónem meam *
      et inténde voci deprecatiónis meæ.
7 In die tribulatiónis meæ clamávi ad te, *
      quia exáudies me. –

8 Non est símilis tui in diis, Dómine, *
      et nihil sicut ópera tua.
9 Omnes gentes, quascúmque fecísti, vénient †
       et adorábunt coram te, Dómine, *
       et glorificábunt nomen tuum,
10 quóniam magnus es tu et fáciens mirabília: *
       tu es Deus solus. –

11 Doce me, Dómine, viam tuam, *
       et ingrédiar in veritáte tua;
    simplex fac cor meum, *
       ut tímeat nomen tuum.
12 Confitébor tibi, Dómine Deus meus, in toto corde meo *
       et glorificábo nomen tuum in ætérnum,
13 quia misericórdia tua magna est super me, *
       et eruísti ánimam meam ex inférno inferióri. –

14 Deus, supérbi insurrexérunt super me, †
       et synagóga poténtium quæsiérunt ánimam meam, *
       et non proposuérunt te in conspéctu suo.
15 Et tu, Dómine, Deus miserátor et miséricors *
       pátiens et multæ misericórdiæ et veritátis,
16 réspice in me et miserére mei; †
       da fortitúdinem tuam púero tuo *
       et salvum fac fílium ancíllæ tuæ. –

17 Fac mecum signum in bonum, †
       ut vídeant, qui odérunt me, et confundántur, *
       quóniam tu, Dómine, adiuvísti me et consolátus es me.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 1 Lætífica ánimam servi tui: ad te, Dómine, ánimam meam levávi.

Ant. 2 Beátus vir, qui ámbulat in iustítia et lóquitur veritátem.

Canticum
Deus iudicabit in iustitia
Is 33, 13-16
Vobis est repromissio et filiis vestris et omnibus, qui longe sunt (Act 2, 39).

13 Audíte, qui longe estis, quæ fécerim, *
       et cognóscite, vicíni, fortitúdinem meam.
14 Contérriti sunt in Sion peccatóres, *
       possédit tremor ímpios.
    Quis póterit habitáre de vobis cum igne devoránte? *
       Quis habitábit ex vobis cum ardóribus sempitérnis? –

15 Qui ámbulat in iustítiis *
       et lóquitur æquitátes,
    qui réicit lucra ex rapínis*
       et éxcutit manus suas, ne múnera accípiat,
    qui obtúrat aures suas, ne áudiat sánguinem, *
       et claudit óculos suos, ne vídeat malum: –

16 iste in excélsis habitábit, *
       muniménta saxórum refúgium eius;
    panis ei datus est, *
       aquæ eius fidéles sunt.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 2 Beátus vir, qui ámbulat in iustítia et lóquitur veritátem.

Ant. 3 Iubiláte in conspéctu regis Dómini.

Psalmus 97 (98)
Dominus victor in iudicio

Hic psalmus priorem Domini adventum significat et fidem omnium gentium. (S. Athanasius)

1 Cantáte Dómino cánticum novum, *
      quia mirabília fecit. –

   Salvávit sibi déxtera eius, *
      et bráchium sanctum eius.
2 Notum fecit Dóminus salutáre suum, *
      in conspéctu géntium revelávit iustítiam suam.
3 Recordátus est misericórdiæ suæ *
      et veritátis suæ dómui Israel.
   Vidérunt omnes términi terræ *
      salutáre Dei nostri. –

4 Iubiláte Deo, omnis terra, *
      erúmpite, exsultáte et psállite.
5 Psállite Dómino in cíthara, *
      in cíthara et voce psalmi;
6 in tubis ductílibus et voce tubæ córneæ, *
      iubiláte in conspéctu regis Dómini. –

7 Sonet mare et plenitúdo eius, *
      orbis terrárum, et qui hábitant in eo.
8 Flúmina plaudent manu, †
      simul montes exsultábunt a conspéctu Dómini, *
9     quóniam venit iudicáre terram.
   Iudicábit orbem terrárum in iustítia *
      et pópulos in æquitáte.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ant. 3 Iubiláte in conspéctu regis Dómini.

LECTIO BREVIS

Hebr 13, 7-9a
Mementóte præpositórum vestrórum, qui vobis locúti sunt verbum Dei, quorum intuéntes éxitum conversatiónis imitámini fidem. Iesus Christus heri et hódie idem, et in sǽcula! Doctrínis váriis et peregrínis nolíte abdúci.

RESPONSORIUM BREVE
V. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.
V. Die ac nocte non tacébunt prædicáre nomen Dómini.
R. Constítui custódes.
V. Glória Patri et Fílio * et Spirítui Sancto.
R. Super te, Ierúsalem, * constítui custódes.

BENEDICTUS

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

De Messia eiusque præcursore

Lc 1, 68-79

68 Benedíctus Dóminus Deus Israel, *
      quia visitávit et fecit redemptiónem plebi suæ
69 et eréxit cornu salútis nobis *
      in domo David púeri sui,

70 sicut locútus est per os sanctórum, *
      qui a sǽculo sunt, prophetárum eius,
71 salútem ex inimícis nostris *
      et de manu ómnium, qui odérunt nos;

72 ad faciéndam misericórdiam cum pátribus nostris *
      et memorári testaménti sui sancti,
73 iusiurándum, quod iurávit ad Abraham patrem nostrum, *
      datúrum se nobis,

74 ut sine timóre, de manu inimicórum liberáti, *
      serviámus illi
75 in sanctitáte et iustítia coram ipso *
      ómnibus diébus nostris.

76 Et tu, puer, prophéta Altíssimi vocáberis: *
      præíbis enim ante fáciem Dómini paráre vias eius,
77 ad dandam sciéntiam salútis plebi eius *
      in remissiónem peccatórum eórum,

78 per víscera misericórdiæ Dei nostri, *
      in quibus visitábit nos óriens ex alto,
79 illumináre his, qui in ténebris et in umbra mortis sedent *
      ad dirigéndos pedes nostros in viam pacis.

Glória Patri et Fílio *
    et Spirítui Sancto,
sicut erat in princípio et nunc et semper *
    et in sǽcula sæculórum. Amen.

Ad Benedictus, ant. Non vos estis qui loquímini, sed Spíritus Patris vestri, qui lóquitur in vobis.

PRECES
Christo, bono pastóri, qui pro suis óvibus ánimam pósuit, laudes grati exsolvámus et supplicémus, dicéntes:
     Pasce pópulum tuum, Dómine.

Christe, qui in sanctis pastóribus misericórdiam et dilectiónem tuam dignátus es osténdere,
— numquam désinas per eos nobíscum misericórditer ágere.
Qui múnere pastóris animárum fungi per tuos vicários pergis,
— ne destíteris nos ipse per rectóres nostros dirígere.
Qui in sanctis tuis, populórum dúcibus, córporum animarúmque médicus exstitísti,
— numquam cesses ministérium in nos vitæ et sanctitátis perágere.
Qui, prudéntia et caritáte sanctórum, tuum gregem erudísti,
— nos in sanctitáte iúgiter per pastóres nostros ædífica.

Pater noster, qui es in cælis,
sanctificétur nomen tuum;
advéniat regnum tuum;
fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra.
Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie;
et dimítte nobis débita nostra,
sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris;
et ne nos indúcas in tentatiónem;
sed líbera nos a malo.

Pater noster.....


ORATIO
Ecclésiam tuam, Dómine, beáti Bartholomǽi epíscopi apostólica caritáte custódi: ut sicut illum pastorális sollicitúdo gloriósum réddidit, ita nos eius intercéssio in tuo semper fáciat amóre fervéntes. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.
Vel:
Senhor, protegei a vossa Igreja com a caridade apostólica do Bemaventurado Bartolomeu dos Mártires bispo, de modo que, como a solicitude pastoral o glorificou, assim também a sua intercessão nos faça sempre fervorosos no vosso amor. Por nosso Senhor Jesus Cristo. Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.

    Deinde, si præest sacerdos vel diaconus, populum dimittit, dicens:

Dóminus vobíscum.
R. Et cum spíritu tuo.
Benedícat vos omnípotens Deus,
Pater, et Fílius, † et Spíritus Sanctus.
R. Amen.

    Vel alia formula benedictionis, sicut in Missa.
    Et, si fit dimissio, sequitur invitatio:

Ite in pace. 
R. Deo grátias. 

    Absente sacerdote vel diacono, et in recitatione a solo, sic concluditur:

Dóminus nos benedícat,
et ab omni malo deféndat,
et ad vitam perdúcat ætérnam.
R. Amen.

Breviarium Romanum

textus in versione electronica © 2000-2023 Ing. Karel Mracek Dr.h.c. (fr. Pavel, diaconus, CZ)